ویژگی جدید«الکسا»،حدس زدن خواسته کاربر

علیرضا احمدی- این روزها استفاده از دستیارهای صوتی در کشورهای پیشرفته بسیار متداول شده و به همین دلیل هم فعالان این عرصه دائم به‌دنبال افزایش توانمندی‌های این فناوری و جلب توجه مردم هستند. درهمین راستا مهندسان دستیار صوتی مجازی«الکسا» (دستیار هوشمند آمازون) نیز به‌دنبال توانایی جدیدی برای این دستیار صوتی مجازی هستند تا قبل از این که کاربر خواسته خود را به زبان بیاورد این دستیار صوتی آن را حدس بزند و نیاز وی را برطرف کند. به‌عنوان مثال چراغ را روشن یا خاموش کند، چای یا قهوه را آماده کند، زمان دم کشیدن چای را بدون گفتن کاربر بداند و... .
همه اینها احتمالاً به مدد هوش مصنوعی و الگوریتم‌های ماشین یادگیری در درازمدت امکانپذیر خواهد بود.
«آیشوا کومار» و«آناند راتی» دو مهندس فعال در بخش الکسا در یک پست وبلاگی عنوان کردند تلاش دارند تا تعاملات این دستیار مجازی تا حدامکان طبیعی‌تر شود و به این ترتیب کاربر احساس بهتری پیدا کند تا جایی که حتی گاه این تصور را ایجاد کند که با یک دوست واقعی درحال گفت‌و‌گو و معاشرت است. در این وبلاگ آمده است: ما اکنون درحال برداشتن گام دیگری در این زمینه هستیم. البته رسیدن به سطح مورد نظر ما بسیار سخت است و نیاز به الگوریتم‌هایی پیچیده دارد. برای این که الکسا دریابد خواسته بعدی کاربر چیست باید ویژگی‌های متعددی را در خواسته‌های قبلی کاربر آنالیز کند و درواقع از کل رفتار کاربر، مواردی را بیاموزد. ماشین یادگیری هم با استفاده از الگوریتم‌های مختلف متن و گفتار کاربر، درک الکسا را از این آنالیز بالاتر می‌برد. در واقع این مهندسان مدل حمل متن(context carryover model) را توسعه داده‌اند و تلاش می‌کنند تا درک این دستیار صوتی از فرمان‌های کاربر افزایش یافته و به مرور حتی فرمان‌های بعدی وی را نیز حدس بزند. این الگوریتم در واقع متن دستور کاربر در یک مکالمه عادی را با توجه به رفتار همیشگی وی ارزیابی می‌کند و معنای دستور یا مکالمه با کاربر را بیش از پیش درک می‌کند. حتی گفته می‌شود با کمک همین مدل، می‌تواند در آینده یک گام از کاربر جلوتر باشد و مثلاً درک کند که وی خسته است و حالا نیاز به یک فنجان چای دارد. یا این که وقتی سرما خورده است به وی غذاهایی همچون سوپ را پیشنهاد کرده و دستور غذایی را در اختیارش بگذارد. گفتنی است که پیش از این تعامل الکسا با کاربر چندان مناسب نبود به‌عنوان مثال گاه کاربر دستور پخت مرغ را از الکسا درخواست می‌کرد اما الکسا در پاسخ می‌پرسید آیا می‌خواهی برایت صدای مرغ دربیاورم؟ اما درحال حاضر با کمک الگوریتم‌های مختلف و ماشین یادگیری، بخش زیادی از این مشکلات حل شده است هر چند هنوز هم دردسرهایی وجود دارد.
البته برخی افراد هم از اعلام خبر احتمال افزایش توانمندی دستیار صوتی مجازی الکسا چندان خشنود نیستند و معتقدند این دستیار صوتی می‌تواند با تشخیص اشتباه، برای افراد بویژه کودکان و سالمندان دردسرهایی ایجاد کند. این عده معتقدند به‌عنوان مثال اگر این دستیار زمان مصرف دارو را به اشتباه تشخیص دهد یا این که به کودک یک بازی خطرناک را پیشنهاد دهد می‌تواند دردسرساز شود، به همین دلیل هم خواستار ایجاد محدودیت‌هایی در نحوه تعامل این دستیار صوتی با بشر هستند. البته هنوز الکسا با ویژگی پیش‌بینی خواسته‌های کاربران فاصله زیادی دارد اما به نظر می‌رسد درصورت تحقق این امر، باز هم فعالان این عرصه مجبور خواهند بود با موانع زیادی دست و پنجه نرم کنند.