موهبت‌های بحران 2020

استفان ام والت
استاد روابط بین‌الملل دانشگاه هاروارد
مترجم: زهره صفاری
درست است که 2020 را با اغماض می‌توانیم در حلقه بدترین سال‌های جهان (1914 یا 1939) قرار دهیم اما به هر حال این سال در تاریخ مدرن یکی از اسفناک‌ترین دوره‌های زندگی بشر به شمار می‌رود و شمار زیادی از پایان آن ناراحت نمی‌شوند. برای من امسال بدترین سال زندگی‌ام بود اما همچنان من خوش‌شانس‌تر از خیلی‌های دیگر بودم و در آستانه سال جدید به‌خاطر آن ابعادی از زندگی که امیدوارم می‌کرد، قدردانم. نعمت‌های کوچک، اتفاقات بدی که برایمان پیش نیامد و آن نکات برجسته‌ای که به ما فهماند که بحران فعلی برای همیشه ادامه‌دار نخواهد بود و می‌توانیم به بهترین شکل از آن رهایی یابیم.
1. جنگ نشدن میان ابرقدرت‌ها
بیش از 60 میلیون نفر در سراسر جهان به ویروس کرونا مبتلا شدند، حدود یک و نیم میلیون نفرشان نیز جان باختند، اقتصاد در بسیاری نقاط جهان رو به رکود است، کشورهای فقیر، فقیرتر شده‌اند، بازار کار بشدت آسیب دیده و روند عملکرد مدارس بر بهره‌وری نسل‌های بعدی اثرگذار شده، مشکلات روحی افزایش یافته و سایه سنگینی بر آینده جهان انداخته است اما همه این ناکامی‌ها در مقایسه با خسارتی که جنگ قدرت‌های بزرگ و بهره‌گیری آنها از سلاح‌های کشنده دارد، غیرقابل باور است. فارغ از خسارات جنگ‌های اخیر میان آذربایجان - ارمنستان یا هند - چین، کشتارهای سوریه، سودان، افغانستان و...، اگر قدرت‌های بزرگ وارد نبرد با یکدیگر شوند ویرانی‌ها غیرقابل جبران خواهد بود. پس به‌ خاطر رخ ندادن این فاجعه در سال 2020 باید شکرگزار بود.
2. انتخابات امریکا
بیش از 70 میلیون امریکایی خواهان نتیجه دیگری از انتخابات ریاست جمهوری 2020 بودند اما در عین حال شمار زیادی نیز از اینکه «جو بایدن» جانشین «دونالد ترامپ» خواهد شد خرسند و شکرگزارند. حتی شرایط بهتر از پیش‌بینی‌ها بود، چراکه نه اقدامات خشونت‌آمیز روند انتخابات را به هم زد، نه قدرت‌های خارجی در آن مداخله کردند، شمارش آرا نیز با دقت بالا و منصفانه انجام شد و در نهایت «بایدن» قاطعانه پیروز میدان شد. با وجود این همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد تنها نکته منفی این شرایط نپذیرفتن شرایط با ادعاهای واهی رئیس جمهور «ترامپ» است که نه‌تنها بر سرنوشت شهروندان امریکایی در بسیاری از مراکز مهم تأثیرگذار خواهد بود که اعتبار امریکا در جهان را نیز خدشه‌دار خواهد کرد و تصویر خوب انتخاب میلیون‌ها امریکایی را به نابودی می‌کشاند. گرچه در تاریخ سیاسی امریکا سیاستمداران فاسد یا خطرناک کم نداشته‌ایم اما خودشیفتگی «ترامپ» باعث شد، او واکنشی فراتر از انتظار به شکستش داشته باشد. خوشبختانه اکثریت امریکایی‌ها او را نکوهش کرده و خواستار اخراج او هستند. اما این روند مخرب چند هفته دیگر نیز ادامه دارد و بدون شک او به تخریب سیاست‌های امریکا در فرصت باقی‌مانده اهتمام خواهد داشت اما در کل خروج او از قدرت با رأی شهروندان امریکایی نقطه امیدی برای پایان سیر نزولی امریکا است.
3. مردان شایسته
«ادموند برک»، نظریه‌پرداز ایرلندی جمله مشهوری دارد: «تنها شرط لازم برای پیروزی بر شیطان این است که انسان‌های خوب کاری انجام دهند» و امسال به‌خاطر شایستگی و عملکرد درست سیاستمداران شایسته هر دو حزب پس از انتخابات به‌رغم فشارهای سیاسی شدید باید شکرگزار باشیم. ما باید قدردان «برد رافنسپرگر»، جمهوریخواه و مقام ارشد ایالت جورجیا باشیم که صحت انتخابات را تأیید کرد. همچنین «کریستوفر کربز»، رئیس سابق امنیت سایبری امریکا که با رد هرگونه اقدامات غیرقانونی در انتخابات، از کار برکنار شد، یا «مایک شرکی» سناتور ارشد میشیگان که با رد اتهامات وارده از سوی ترامپ اعلام کرد: «هیچ اتفاقی نخواهد افتاد. ما قانون را دنبال می‌کنیم و این فرآیند ادامه‌دار خواهد بود» و حتی آن دسته از رهبران جمهوریخواه که به فرآیند دموکراتیک کشورشان احترام گذاشته و بر پیروزی بایدن صحه گذاشتند یا دموکرات‌هایی مانند «استیسی آبرامز» که ناکامی‌های قبلی را کنار گذاشت و وارد میدان شد. اما همچنان نمی‌دانیم که برای امثال سناتور «لیندی گراهام» یا افرادی مانند او در حزب جمهوریخواه، چه اتفاقی افتاده است.
4. پیشرفت علمی
قوانین فیزیک، شیمی و زیست‌شناسی و... در جهان هستی نیازی به پذیرش ما ندارند و پیش می‌روند. انسان‌ها می‌توانند تأثیر بشر بر تغییرات آب و هوایی را نپذیرند اما واقعیت این است که افزایش دی‌اکسیدکربن سبب گرمایش زمین می‌شود. بنابراین درک پایه‌ترین مسائل می‌تواند در بهبود مدیریت جهان کارساز باشد و بنابراین باید قدردان دانش و علم بود. در سال‌جاری میلیون‌ها انسان با نادیده گرفتن توصیه‌های علمی و پیروی از سیاستمداران منفعت‌طلب، از زدن ماسک، رعایت فاصله اجتماعی یا در خانه ماندن خودداری کرده و روند کنترل این ویروس مخرب را دشوار کردند اما بازهم علم به کمک بشر آمد. تولید واکسن کرونا و توزیع آن در سال آینده ما را به مصونیت از این ویروس و بازگشت به زندگی عادی و برگزاری مراسم سنتی با خانواده و دوستانمان در سال آتی امیدوار می‌کند و به همین خاطر قدردان دانشمندان هستیم.
5. دانشجویانم
از اواسط مارس تا پاییز امسال کلاس‌ها آنلاین شدند. من نمی‌خواهم شکایتی از روند دشوار آموزش یا تبعات آن داشته باشم، چراکه تطبیق‌پذیری، جدیت و حس خوبی که دانشجویانم داشتند برایم فوق‌العاده بود. در واقع با اینکه آنها در ارتباطات و فعالیت‌های نزدیک گروهی محدود شده‌اند و برای بسیاری از آنها نیز آموزش آنلاین مشکلات بسیاری را ایجاد کرده اما اشتیاق آنها به انجام فعالیت‌های تیمی و گروهی قابل ستایش است و من به‌خاطر این اتفاق شکرگزارم. حالا اگر با همه اینها «ترامپ» نیز از غیرممکن‌ها دست بکشد که بعید به نظر می‌رسد، یک مورد دیگر نیز به شکرگزاری ما برای سال 2020 اضافه خواهد شد.
منبع: Foreign Policy