نرخ بیکاری زنان روستایی بوشهر در حد صفر

زهره توکلی
خبرنگار
اینجا هیچ زنی بیکار نیست. وقتی زنان روستایی بوشهر حتی از هسته‌های خرما هم قهوه درست می‌کنند، آمار بیکاری باید هم صفر باشد. بانوان روستایی از صنایع دستی گرفته تا کشاورزی و دامداری و... در کنار مردان خانواده یا به تنهایی، درحال تلاش هستند. کار این زنان حتی در دوره سالمندی هم به پایان نمی‌رسد چرا که بانوان سالمند روستایی نقش مهمی در انتقال هنرهای سنتی این مرز و بوم به دختران جوان دارند به عبارتی این بانوان روستایی هیچ وقت بازنشسته نمی‌شوند.
حالا این بانوان پرتلاش بوشهری علاوه بر موفقیت خود در برندسازی حصیرهای دست ساخته خود در سال گذشته، در صدد هستند تا امسال محصولات غذایی خود را نیز برندسازی کنند. کاری مهم برای افزایش ارزش افزوده محصولی که تولید می‌کنند و زحمتی که می‌کشند.
مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری بوشهر در این باره به «ایران» می‌گوید: زنان روستایی درحوزه اشتغال فعالترند چرا که هم زمینه اشتغال بیشتری برای آنها فراهم است و هم تسهیلات برای اشتغال در روستاها ارزانتر از تسهیلات شهری است چون با سود 4درصد برای روستاهای مرزی و 6درصد برای بقیه روستاهاست لذا با استقبال بیشتری مواجه می‌شود به طوری که حتی به زنان متقاضی تسهیلات در شهر نیز پیشنهاد می‌دهیم مکان کسب و کار خود را در مناطق روستایی در نظر بگیرند تا امکان دسترسی به تسهیلات روستایی برای آنها فراهم باشد.
رونق حصیر بافی
مریم آذر شب می‌افزاید: محصول استراتژیک در استان بوشهر در بخش کشاورزی «خرما» و در بخش دریایی، «ماهی و میگو» است. بخش عمده فعالیت زنان روستایی در صندوق‌ها به مشاغل مرتبط با خرما از بسته‌بندی تا فرآوری محصول نظیر تهیه قهوه از هسته خرما مربوط می‌شود.
وی در خصوص صنایع دستی نیز گفت: نزدیک به 6میلیون اصله نخل در استان بوشهر وجود دارد که این تعداد تقریباً 6 برابر جمعیت استان است لذا صنایع دستی استان نیز به درخت نخل پیوند خورده است. بخش عمده‌ای از محصولات صنایع دستی ما حصیربافی است بخصوص در مناطقی که بیشترین نخلستان‌ها را دارد. این مسئول می‌افزاید: سال گذشته 17 محصول «حصیر» استان بوشهر در جشنواره ملی که هرسال در یکی از استان‌ها برگزار می‌شود، نشان ملی گرفت و شناسنامه دار شد. وی ادامه می‌دهد: در سال‌های اخیر فعالیت‌های خوبی در زمینه رشته حصیربافی استان صورت گرفته است چون معاونت صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی بوشهر با تمرکز در این حوزه از استادان بین‌المللی نیز استفاده کرده تا تولید محصول را استانداردسازی کرده و در محصول نهایی نوآوری ایجاد کند. آذر شب اظهار داشت: سال گذشته طرحی با عنوان «طرح توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار مبتنی بر الگوی نوین مشاغل خانگی» داشتیم. این طرح به‌صورت ملی و با تفاهمنامه سه جانبه بین دفتر امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان جهاد دانشگاهی منعقد شد. بر این اساس در سال اول اجرا، 135نفر را در استان به‌صورت آزمایشی در دو رسته حصیربافی و خیاطی ساماندهی کردیم که بانوان در این دو زمینه آموزش دیدند و در مرحله بعد در بازار فروش و اتصال آنها به بازار فروش دارد کار می‌شود.
ضعف کار تیمی
مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری بوشهر با بیان اینکه در روستاهای استان، زنان روستایی در کارهای گروهی و تیمی ضعیف عمل می‌کنند، می‌افزاید: در روستا، فرد می‌تواند به‌عنوان نیروی پشتیبان تسهیلاتی را دریافت کند که مبلغش بیشتر است چون از این طریق تعدادی از زنان دیگر را تحت پوشش خود قرار می‌دهد اما از این روش در استان بوشهر استقبال خوبی نشده است که نیاز به تمرین و آموزش مهارت فعالیت‌های تیمی دارد و شروع این آموزش‌ها نیز باید از ابتدای کودکی و در مدارس شکل بگیرد چون مهارت کار تیمی و تلاش برای هدف مشترک در جمع را آموزش ندیده‌ایم.
وی تصریح می‌کند: سال گذشته و قبل از درگیر شدن با ویروس کرونا، تلاش کردیم از میان زنانی که جمعیت قابل توجهی را دربرمی‌گیرند و در بخش اشتغال خانگی فعالیت می‌کنند یا خودشان صاحب کسب و کار هستند، یک مجمع یا گروهی از زنان کارآفرین شکل دهیم چون وقتی کار هویت حقوقی پیدا کند پیگیری مطالبات آن بخش خیلی راحت تر خواهد بود اما از این تعداد زنان نتوانستیم یک هیأت 7 نفره یا 5 نفره یا حتی 3 نفره با توافق خودشان تشکیل دهیم چون کار تیمی را نمی‌پسندند و رسانه‌ها در ترغیب این زنان برای شرکت در کارهای تیمی نقش مهمی دارند.
آذر شب ادامه می‌دهد: این زنان می‌گویند ما با یکدیگر همفکر نیستیم و ایده هایمان متفاوت است در صورتی که همین تفاوت‌ها خوب و سازنده است چون موجب می‌شود هر کس بنا به استعداد و تخصص خود گوشه‌ای از کار گروهی را بر عهده گیرد.
وی با اشاره به اینکه در روستاهای استان بوشهر 64 صندوق خرد زنان روستایی فعال است، گفت: با وجود اینکه زنان روستایی استان  از فعالیت‌های گروهی امتناع می‌کنند اما در کنار این ضعف، صندوق‌های خرد زنان روستایی همانند چراغ نورانی هستند که شکل گرفته‌اند چون این صندوق‌ها بر اساس شراکت یکدیگر هم در زمینه فعالیت اجتماعی و هم حمایت‌های مالی و تأمین منابع مالی ایجاد شده‌اند.
 برندسازی کنجد و بادمجان بوشهر توسط زنان روستایی
وی در خصوص برندسازی محصولات در استان بوشهر نیز می‌گوید: در این زمینه، طرح ملی با همکاری معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری و وزارت جهاد کشاورزی مطرح شده که قرار است هر استان به یک برند در محصولات غذایی برسد یعنی ابتدا محصولات استراتژیک استان انتخاب می‌شود و از طریق تعامل با اداره استاندارد، محصولات استان، سالم‌سازی و پس از آن برندسازی خواهد شد.
آذرشب اضافه می‌کند: امسال دو محصول کنجد و بادمجان در استان انتخاب شده که در صورت اخذ تأییدیه سلامت محصول، مراحل برندسازی آن انجام می‌شود. مرحله برندسازی برخلاف مرحله سالم سازی، خیلی سخت نیست چون وقتی محصولی سالم‌سازی شده است اطمینان مشتری‌ها جلب می‌شود. وی ادامه می‌دهد: تمامی مراحل کشت، داشت و برداشت آن توسط زنان روستایی انجام می‌شود چون از یک سو زنان نسبت به زیست بوم و طبیعت، مهربانتر هستند و نمی‌گذارند، طبیعت صدمه ببیند، از سوی دیگر زمینه اشتغال پایدار برای آنها فراهم می‌شود. قرار است تا آخر سال تمامی مسیر سالم‌سازی محصول و امنیت غذایی این دو محصول با دست‌های زنان روستایی استان طی شود.
 امکان فروش محصولات بانوان روستایی بوشهر در فضای مجازی
این مسئول با اشاره به شیوع ویروس کرونا در کشور و توقف فروش محصولات از طریق بازارچه‌ها و نمایشگاه‌ها و روزبازارها می‌گوید: با قرار گرفتن در این شرایط خاص، بسیاری از بانوان شاغل به‌دلیل اینکه نتوانستند محصول خود را همانند گذشته به فروش برسانند، متضرر شدند چون بسیاری از آنها بلد نبودند که از فضای مجازی استفاده کنند.
وی ادامه می‌دهد: طی این مدت با تفاهمنامه‌ای که با اداره پست استان داشتیم، توانستیم شرایطی را فراهم کنیم که زنان روستایی محصولات خود را در فضای مجازی به فروش برسانند. بر اساس آن، اداره پست را به‌عنوان برند دولتی برای مارکتینگ دیجیتال (بازاریابی با ابزارهای دیجیتال) انتخاب کردیم تا اسم آن اطمینان را به فروشنده بدهد. از طریق تفاهمنامه، اداره پست متقبل شد که با دادن تخفیف بسیار خوب، هزینه ارسال مرسوله را برای زنان روستایی کاهش دهد تا قیمت نهایی محصول برای فروشنده و خریدار با صرفه اقتصادی باشد و در جذب و حفظ مشتریان مؤثر باشد. جا دارد از اداره پست استان قدردانی کنیم که با کاهش سود و منابع درآمدی خود، در این زمینه با ما همکاری کردند.