برنامه چهارگانه «بایدن» برای حل چالش‌های داخلی و خارجی

بنفشه غلامی/ مشاور جدید امنیت ملی امریکا از سیاست‌های کلی دولت «جو بایدن» سخن گفت و با تأکید بر اینکه مبارزه با تروریسم داخلی و پرکردن شکاف‌های جامعه امریکا در اولویت سیاست‌های رئیس جمهوری جدید امریکا است، چین را به‌عنوان کلیدی‌ترین مسأله در سیاست خارجی جدید کشور خود معرفی کرد.
به گزارش سایت شبکه خبری «الجزیره»، «جیک سالیوان» عصر جمعه به وقت واشنگتن در نشستی سنتی که به‌طور معمول بعد از پایان کار یک دولت بین مشاور امنیتی دولت قبل و دولت بعد برگزار می‌شود، در مؤسسه صلح به همراه «رابرت اوبرایان»، سلف خود در دوره «دونالد ترامپ» شرکت کرد. او در این نشست که به‌خاطر کرونا به‌صورت آنلاین برگزار شد، در آغاز سخنان خود به این مسأله اشاره کرد که «نمی توان گفت همه سیاست‌هایی که در دولت «ترامپ» اتخاذ شدند، اشتباه بودند و اقدامات این دولت در مورد ایجاد روابط اقتصادی بین اسرائیل و برخی کشورهای عربی درست بودند و شماری از این اقدامات نیز ادامه خواهد یافت. اما برخی نیز تغییر خواهد کرد.» او در حالی از برخی سیاست‌های «ترامپ» حمایت کرد که «جو بایدن» اساس بخشی از کمپین‌های خود را بر انتقاد از سیاست خارجی دولت او بنا نهاده بود. از همین رو به باور ناظران طرح آنچه  از سوی «سالیوان» آن هم در حضور مشاور امنیت ملی «ترامپ» بیان شد، تعجب برانگیز بود. مشاور امنیت ملی جدید امریکا پس از اشاره به آن دسته از اقدامات ترامپ که مورد تأیید دولت بایدن است، گفت، واشنگتن برای حل چالش‌های پیش روی خود 4 گام خواهد برداشت.
گام نخست: چین
او چین را گام اول معرفی کرد و آن را کلیدی‌ترین مسأله در سیاست خارجی امریکا، همچون دولت «ترامپ» با طرح اتهامات حقوق بشری علیه پکن درباره وضعیت مسلمانان سین کیانگ و همچنین مسائل مربوط به هنگ‌کنگ و تایوان دانست و گفت: «امریکا باید با صراحت و ثبات صحبت کند و آمادگی انجام هر اقدامی را داشته باشد و بتواند بر چین بابت آنچه در سین کیانگ، هنگ‌کنگ و تایوان انجام می‌دهد، هزینه تحمیل کند.» وی با این حال به جزئیات آنچه ممکن است واشنگتن در قبال پکن اعمال کند، اشاره‌ای نکرد. «سالیوان» به جز مسائل حقوق بشری بااشاره به فعالیت‌های تجاری و فناوری چین و مبادلات بازرگانی اروپا با «اژدهای زرد» در این زمینه‌ها، تأکید کرد، این مسائل از جمله مسائلی خواهدبود که باید بین امریکا و متحدان اروپایی اش مورد مذاکره قرار گیرد. دولت «بایدن» پیشتر نیز گفته بود که رویکردی سختگیرانه و مشابه «ترامپ» باپکن خواهد داشت، اما در عین حال تأکید کرده بود که خواهان افزایش همکاری‌ها با پکن بر سر بحران‌های جهانی همچون تغییرات اقلیمی است.
گام دوم: دموکراسی
«سالیوان» گام دوم را دموکراسی در کشور خود عنوان کرد و با تأکید بر اینکه برای دولت جدید امریکا مسائل داخلی اهمیت زیادی دارند، گفت: «ما باید در مسیر خود به بازسازی سیستم دموکراتیک امریکا و مقابله با مسائلی مانند تبعیض نژادی و تبعیض اقتصادی بپردازیم که موجب ترمیم پایه‌های دموکراسی ما می‌شود. در این راه باید مشابه و همگام با شرکای دموکراتیک خود گام برداریم تا برای رسیدن به چشم‌اندازی که برای یک جامعه مرفه و آزاد داریم، مؤثر باشیم. زیرا امریکا تنها نماینده یک چهارم اقتصاد دنیا است اما در کنار شرکا و متحدان اروپایی و آسیایی امریکا این رقم به نیمی از اقتصاد جهان می‌رسد.»
فناوری و تشکیل اتحاد در آسیا
سومین نکته‌ای که «سالیوان» به آن پرداخت، در مورد فناوری‌های پیشرفته بود. او گفت: «امریکا باید سرمایه‌گذاری عظیمی داشته باشد تا تبدیل به اصلی‌ترین مرکز فناوری‌های نوظهور مثل هوش مصنوعی، فیزیک کوانتومی، بیوتکنولوژی و انرژی‌های پاک شود.» او مذاکرات امنیتی چهارجانبه با ژاپن، هند و استرالیا را نیز گام چهارم امریکا برای مقابله با چالش‌های پیش روی خود عنوان کرد که بی‌ارتباط با رقابت‌هایش باچین نیست. او این اتحاد چهارجانبه را مهم‌ترین اتحاد امریکا از زمان تشکیل ناتو عنوان کرد و گفت: «این اتحاد می‌تواند ما را در رقابت ژئوپلیتیک به پیروزی رساند.»
توافق سخت با طالبان
مشاور امنیت ملی جدید امریکا همچنین به افغانستان اشاره کرد و گفت: «ما قبل از اینکه بخواهیم درباره تعهدات امریکا در توافق با طالبان پایبند باشیم، ابتدا به طور دقیق رفتار طالبان را بررسی خواهیم کرد.» به گفته «سالیوان» برای آنها، توافق با طالبان سه شرط مهم دارد: «قطع روابط این گروه با گروه‌های تروریستی، کاهش معنادار خشونت و حمایت از آتش‌بس و در نهایت مشارکت واقعی آنها در مذاکرات با دولت افغانستان.» وی در حالی این شروط را مطرح کرد که مقامات امریکایی معتقدند، طالبان ارتباط خود را با شبکه حقانی و القاعده همچنان حفظ کرده است.