سرنوشت بودجه 1400 چه می‌شود

گروه اقتصادی / روز گذشته طبق آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی گزارش کمیسیون تلفیق مجلس برای رأی‌گیری به صحن آمد. بر همین اساس، رئیس و سخنگوی این کمیسیون در دفاع از آن سخنرانی کردند، اما پس از پایان سخنان مخالفان و موافقان، به یک باره به جای گزارش کمیسیون تلفیق کلیات بودجه به رأی‌گیری گذاشته شد که ابهامات بسیاری هم برای نمایندگان مجلس و مردم ایجاد کرد. این درحالی است که به دلیل اینکه کلیات لایحه بودجه پیشنهادی حدود دو ماه قبل در کمیسیون تلفیق به تصویب رسیده است، آیین‌نامه داخلی مجلس درباره سرنوشت و مهلت دولت برای اصلاح دوباره لایحه سکوت کرده است. در همین زمینه حسین پیشقدم، رئیس امورمجلس سازمان برنامه و بودجه کشور در گفت‌و‌گو با «ایران» دراین باره توضیح می‌دهد.
درحالی که کلیات بودجه درکمیسیون تلفیق به تأیید رسیده بود؛ دیروز پس از حدود دو ماه این کلیات رد شد. دراین مدت میان دولت و مجلس همکاری وجود داشت؟
براساس قانون و آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی دولت باید 15 آبان بودجه شرکت‌های دولتی و در 15 آذر لایحه بودجه کل را به مجلس تقدیم کند. برهمین اساس در سال‌ جاری دولت سه روز زودتر از موعد قانونی لایحه تدوین شده خود را تقدیم مجلس کرد. پس از تشکیل کمیسیون تلفیق در مجلس لایحه بودجه دولت دراین کمیسیون به رأی گذاشته شد و در نهایت به تأیید این کمیسیون رسید تا با همکاری دولت و مجلس بودجه‌ای مناسب به تصویب نهایی مجلس برسد. همانگونه که اشاره شد، حدود دو ماه از تقدیم لایحه بودجه به مجلس می‌گذرد و در طول این مدت، نمایندگان و کارشناسان سازمان برنامه و بودجه با حضور در جلسات کمیسیون تلفیق همکاری نزدیکی با مجلس داشتند. سازمان برنامه و بودجه با برخی از مصوبات کمیسیون تلفیق مخالف بود و از برخی دیگر از مصوبات حمایت کرد. به هر روی با پیشنهاداتی که از سوی نمایندگان و کمیسیون‌های مختلف مجلس به تلفیق آمد در نهایت این کمیسیون کار بررسی لایحه را با تغییراتی به اتمام رساند.
طبق آیین‌نامه داخلی مجلس باید گزارش کمیسیون تلفیق به رأی گذاشته می‌شد؟
روز گذشته و طبق آیین‌نامه مجلس قرار بود که گزارش کمیسیون تلفیق در صحن به رأی گذاشته شود و بر همین اساس رئیس کمیسیون تلفیق نیز از اصلاحات صورت گرفته توسط کمیسیون متبوع خود دفاع کرد و حتی هفت نماینده موافق و هفت نماینده مخالف نیز نظرات خود را درباره گزارش کمیسیون تلفیق مطرح کردند.
بر همین اساس طبق روال معمول فکر می‌کردیم که گزارش کمیسیون تلفیق به رأی گذاشته شود، اما متأسفانه این کار صورت نگرفت و کلیات بودجه به رأی گذاشته شد و در نهایت با مخالفت 56 درصدی نمایندگان مجلس رأی نیاورد.
چنین رویه‌ای در ادوار مجلس سابقه داشته است؟
تا آنجایی که به یاد دارم چنین اتفاقی در ادوار مجلس رخ نداده است. البته مسئولیت این کار با دولت نیست و مجلس محترم مسئول آن بوده است.
اکنون که کلیات بودجه در مجلس رأی نیاورده است، چه اتفاقی می‌افتد؟
حال که لایحه بودجه به دولت بازگردانده شده است، دولت درحد توان و طبق مهلتی که خواهد داشت برخی اصلاحات را درلایحه اعمال خواهد کرد. برای مثال به‌طور قطع سخنان مقام معظم رهبری درخصوص بودجه مدنظر قرار خواهد گرفت.
دولت برای اصلاح بودجه چقدر زمان دارد؟
در این باره مغایرت‌هایی در آیین‌نامه داخلی مجلس وجود دارد. در آیین‌نامه آمده است در صورتی که در ابتدا کلیات بودجه در کمیسیون تلفیق و سپس صحن مجلس رأی نیاورد به دولت بازگردانده می‌شود و دولت دو هفته برای اصلاح و تقدیم دوباره لایحه فرصت دارد. این درحالی است که در مرحله نخست لایحه در کمیسیون تلفیق به تأیید رسید و اکنون نزدیک به دوماه از آن می‌گذرد.
بدین ترتیب اگر مهلت دو هفته‌ای را در نظر بگیریم تا پایان سال امکان تصویب بودجه وجود دارد؟
هرچند مهلت دقیق دولت در آیین‌نامه ذکر نشده است ولی اگر فرصت دو هفته‌ای را ملاک قرار دهیم، دولت باید تا اوایل اسفند ماه سال‌جاری اصلاحات خود را به مجلس تقدیم کند. حال اگر مجلس به صورت سه شیفت لایحه بودجه را مورد بررسی قرار دهد، می‌توان تا انتهای سال‌ جاری شاهد تصویب آن بود.
اگر اصلاحات دولت در مجلس مورد موافقت قرار نگیرد چه؟
در این صورت دولت باید لایحه چنددوازدهم را به مجلس تقدیم کند تا ماه‌های نخست سال آینده بر اساس این بودجه سپری شود.
در دوره‌های گذشته چند بار شاهد تصویب بودجه چنددوازدهم بودیم، دلیل آن چه بوده است؟
همانگونه که اشاره کردید، در دهه‌های اخیرچند بار دولت بودجه چنددوازدهم به مجلس برد. اما دلیل آن تأخیر دولت وقت در تقدیم لایحه بودجه به مجلس بود و به این دلیل که مجلس فرصت بررسی بودجه را نداشت بودجه چنددوازدهم عملیاتی شد تا در فرصت مناسب بودجه کل بررسی شود. اما در سال‌ جاری و برای بودجه 1400 دولت سه روز زودتر از موعد مقرر بودجه را به مجلس تقدیم کرد.