از وعده ملولم و «برنامه» ام آرزوست!


ابراهیم بهشتی
دبیر سرویس سیاسی
فضای سیاسی کشور معطوف به انتخابات پیش رو یعنی ریاست جمهوری و شوراهای اسلامی شهر و روستا در خرداد ماه 1400 به‌ گفته برخی مسئولان مرتبط هنوز گرم نیست اگر چه آنها خوشبین هستند که بتدریج این فضا به‌سمت شور و شوق انتخاباتی پیش خواهد رفت. تاکنون در کنار مسئولان انتخاباتی یعنی وزارت کشور و شورای نگهبان که ستاد انتخابات را تشکیل داده‌اند، احزاب و گروه‌های سیاسی هم در قالب جبهه‌های انتخاباتی فعالیت‌های مقدماتی را شروع کرده‌اند. نام‌های مختلفی هم به‌عنوان نامزدهای بالفعل و بالقوه در رسانه‌ها و از زبان برخی کارشناسان و فعالان سیاسی برای رقابت ریاست جمهوری مطرح می‌شود. مصوبه مجلس برای اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری هم به‌نظر نمی‌رسد به سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری برسد. بدین ترتیب منهای فضای نسبتاً سرد انتخاباتی در حال حاضر، به نظر می‌رسد درِ انتخابات بر همان پاشنه سابق می‌چرخد. یعنی جبهه‌های سیاسی به تعبیر محمد رضا باهنر بیشتر وقت خود را صرف تعیین سازوکارهای داخلی برای تعیین نامزد و ایجاد وحدت درونی می‌کنند. در حوزه فعالیت‌های میدانی هم عمده اظهارنظرها و تحلیل‌های سیاسیون «سلبی» و ناظر بر نقد و چه بسا تخریب رقیب و برجسته نمایی ضعف‌های یکدیگر است. در حقیقت آنچه در این میان غایب است و چشم‌انداز مثبتی هم ناظر بر رفع آن دیده نمی‌شود، رویکردهایی «ایجابی» یا به تعبیر دیگر «برنامه محوری» در اردوگاه‌های سیاسی- انتخاباتی است. جناح‌های سیاسی اعم از اصلاح‌طلبان، اصول گرایان و اعتدالیون حالا بعد از گذشت بیش از 40 سال از عمر جمهوری اسلامی هر کدام تجربیات مختلفی در نهادهای انتخاباتی شامل ریاست جمهوری، مجلس و شوراهای شهر داشته‌اند و در حقیقت نمی‌توان هیچ کدام از آنها را بدون کارنامه دانست. حالا بر اساس همین تجربیات گذشته و لیست بلند بالایی از مشکلات و بحران‌ها در حوزه مختلف سیاست داخلی و خارجی، انتظار می‌رود، مجموعه‌های سیاسی ناظر بر حل و فصل حداقل چند مورد از این مشکلات و بحران‌ها برنامه مشخصی را معرفی کنند. برای نمونه این انتظار بی‌جایی از سوی شهروندان نیست که بدانند هر کدام از این مجموعه‌های سیاسی- انتخاباتی برای حل مشکل آلودگی هوا یا ترافیک در کلانشهر‌ها چه طرحی قرار است دراندازند؟ نگاه مشخص هر کدام از آنها نسبت به تعامل با دنیای پیرامون فارغ از کلی گویی‌های شعاری و تکراری چگونه است؟ برای کاستن از فاصله ایجاد شده بین مردم و حاکمیت و افزایش امید به زندگی چه برنامه‌ای دارند؟ در حوزه اقتصادی کدام الگوی مشخص را و بر اساس کدام پیوست‌های کارشناسانه در دستور کار قرار خواهند داد؟ برای فضای مجازی چه کارکردهایی را تعریف کرده اند؟ برای ایجاد اجماع ملی در موضوعات کلان کشور چه راهکارهایی را پیشنهاد می‌دهند؟ دیدگاه های مختلف درباره بانوان را چگونه جمع‌بندی می‌کنند؟ و نمونه‌های فراوانی از این دست سؤالات.
بدون تعارف باید گفت که برخی کاستی‌ها و نواقص ساختاری و عملکردی در سال‌های گذشته بتدریج آثار خود را در قالب بعضی ناکارآمدی‌ها بروز داده و در حقیقت بار مضاعفی شده بر تبعات تحریم‌های چند ساله اخیر و البته بیماری همه گیر کرونا. با این وصف بخشی از اهمیت انتخابات پیش رو حتماً معطوف به چاره اندیشی برای رفع مشکلات و ‌گذار از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب یا حداقل شرایط بهتری است. آنچه در خور تأمل است اینکه تاکنون هیچ نشانه‌ای دال بر اینکه نامزدهای ورود کرده به عرصه رقابت یا حتی مجموعه‌های سیاسی اتاق فکرهایی متشکل از کارشناسان و صاحبنظران حوزه‌های مختلف برای تدوین برنامه تشکیل داده باشند وجود ندارد یا خوشبینانه‌ترین حالت آنکه اگر هم چنین برنامه‌ریزی‌هایی وجود دارد، رسانه‌ای نشده است. حال آنکه این حق مردم و البته رسانه‌هاست که در فرصت مشخص چند ماهه از این قبیل برنامه‌ریزی‌ها مطلع شوند و آنها را به نقد بگذارند تا از کانال این بحث‌ها و تبادل نظرهای انتقادی، برنامه‌ها آب دیده شده و شفاف‌تر شوند. با این همه آنچه مشهود است آنکه برنامه‌ریزی معطوف به اداره کشور برای 4 سال آینده همچنان حلقه مفقوده مباحث انتخاباتی پیش روست.
این مهم از آن جهت واجد اهمیت بیشتر است که به نظر می‌رسد بخش زیادی از گروه‌ها و احزاب و همچنین نامزدهای مطرح شده نگاه انتقادی به وضعیت موجود دارند و این می‌طلبد که صریح و شفاف در برنامه‌ریزی‌های انتخاباتی خود بگویند که ناظر بر انتقادات، چه راهکارهایی برای رفع آنها دارند. اکتفا کردن به همان شعارهای کلی و خالی از محتوا که معلوم نیست کدام پیوست‌های کارشناسی را به‌همراه دارند یا از دل کدام اتاق فکرهای دانشگاهی و نخبگانی بیرون آمده‌اند، به‌نظر نمی‌رسد شوری بر رقابت 1400 بدمد. گویی همه در انتظار معجزه قطبی سازی‌های مرسوم هستند با همان رویکردهای سلبی تجربه شده نسبت به رقبا. غافل از اینکه این شیوه‌های سیاست ورزی منجر به کارآمدی نخواهد شد.

آدرس مطلب http://old.irannewspaper.ir/newspaper/page/7588/2/572040/0
ارسال دیدگاه
  • ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
  • دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
  • از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
  • دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
captcha
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
ویژه نامه ها