روایتی از نبرد بر سر زندگی و افشای حقیقت تعمیرکار

بلقیس سلیمانی
نویسنده
«تعمیرکار» کتابی بسیار خواندنی است که مطالعه‌اش را برای تعطیلات پیش رو پیشنهاد می‌دهم؛ «تعمیرکار» نوشته «برنارد مالامود» نویسنده امریکایی است که طی سال‌های زندگی‌اش موفق به کسب جوایز مختلفی ازجمله پولیتزر ادبیات می‌شود. داستان این کتاب در روسیه تزاری می‌گذرد و موضوع آن پیرامون آزارهایی است که یهودیان در آن دوره زمانی نه‌تنها در روسیه بلکه حتی در اروپا می‌دیدند. تعمیرکار در سال 1911 رخ می‌دهد و درباره«یاکوف بک»، مردی یهودی است که روستای زادگاه خود را به‌قصد زندگی بهتر به‌سوی شهر «کی‌یف» ترک می‌کند. مردم شهر جسد پسر جوانی را که بخش عمده‌ای از خون بدنش ازدست‌رفته پیدا می‌کنند؛ انجمن ضد یهود «کی‌یف» آن را به آیینی از یهودیان ربط می‌دهد و قتل آیینی اعلام می‌کند. از اینجاست که داستان مرد روستایی تعمیرکار شروع می‌شود، او را متهم به این قتل وحشیانه می‌کنند، هرچند که او تحت هیچ شرایطی حاضر به قبول جرمی که مرتکب نشده نمی‌شود! طی ماجراهایی که بر او می‌گذرد به‌مرور می‌فهمد گاهی هیچ دلیل منطقی‌ای برای ظلم به انسان وجود ندارد و یاد می‌گیرد که آزادی نیاز به هوشیاری مداوم دارد. با مطالعه این کتاب در کنار فرصتی که مخاطب برای آشنایی با وضعیت یهودیان در دوره تاریخی مذکور پیدا می‌کند خود را در برابر داستانی با تصویرسازی‌هایی فوق‌العاده می‌بیند. اما نکته دیگری که به گمانم آن را می‌توان پیام پنهان در «تعمیرکار» دانست تلاشی است که او با وجود رنج بسیاری که بی‌گناه بر سرش آوار می‌کنند برای روشن شدن حقیقت به خرج می‌دهد. با وجود آنکه مالامود در این رمان بر اساس وضعیت یهودیان داستان نوشته اما «تعمیرکار» را همان‌طور که دیگران هم گفته‌اند می‌توان استعاره‌ای از شرایط بشریت هم دانست. «یاکوف بک» در خواننده شوق به زندگی را بیش‌از پیش بیدار می‌کند؛ او بابت تفکرات خصمانه و اشتباه دیگران حتی تا پای مرگ هم پیش می‌رود اما با این‌حال همچنان به‌دنبال افشای حقیقت و برقراری عدالت است. تعمیرکار به گمان من همزمان با برخورداری از پیش‌زمینه‌های تاریخی- اجتماعی اثری در ستایش زندگی است. این کتاب با همکاری نشر چشمه و با ترجمه شیما الهی منتشرشده، نخستین مرتبه‌ای بود که کاری از این مترجم خواندم، کتاب به‌خوبی ترجمه‌ شده و به علاقه‌مندان اطمینان می‌دهم که با ترجمه شسته رُفته‌ای طرف هستند.
نویسنده: برنارد مالامود
مترجم:شیما الهی
نشر چشمه