استقبال نوروزی مردم از کتابفروشی ها

نادر قدیانی
ناشر، کتابفروش و از رؤسای پیشین اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران
این روزها اوضاع‌ و احوال کتابفروشی‌ها و نشرمان در مقایسه با ناامیدی‌هایی که سال قبل، همین ایام، اهالی صنعت نشر را در برگرفته بود بهتر و بسیار امیدبخش‌تر است؛ کمی پیش از آغاز نوروز 1399 شرایط سختی برای صنعت نشر رقم خورد؛ ناشران و بویژه کتابفروشان، فروردین سال قبل با تعطیلی‌های برآمده از پروتکل‌های بهداشتی روبه‌رو شدند، دوره‌ای که انتظار می‌رفت مشاغلی همچون کتابفروشی‌ها مانند دیگر نقاط جهان تعطیل نشوند تا هم‌ نشر ضربه کمتری ببیند و هم مردمی که چاره‌ای جز خانه‌نشینی نداشتند بتوانند کتاب بخرند، هرچند که این مجوز از سوی مسئولان صادر نشد. خانه‌نشینی‌های مردم به‌رغم همه گلایه‌هایی که متوجه سرانه مطالعه است آنان را بیش‌ازپیش به‌ سوی کتابخوانی هدایت کرد و حتی شاهد اضافه شدن قشرهای تازه‌ای به جامعه کتابخوان شدیم؛ با اینکه اردیبهشت خبری از برپایی نمایشگاه فیزیکی کتاب تهران نشد،  حتی تصور نمی‌کردیم با مشکلاتی که در مواجهه با چگونگی بازگشت سرمایه خود پیداکرده بودیم امیدی به سرپا ماندن نشر باشد. بااین‌ حال با کاغذهای دولتی که هرازگاهی در اختیار ناشران قرار گرفت و از سویی تصمیم به برپایی نمایشگاه مجازی روح تازه‌ای به این بخش فرهنگ دمیده شد و تولید کتاب به‌ مرور رونق یافت. همزمان با آغاز بهمن که مصادف با برگزاری 10 روزه نمایشگاه مجازی کتاب تهران شد خوشبختانه حدود 50 درصد فروش نمایشگاه لغو شده فیزیکی کتاب جبران شد که اتفاق مهمی به شمار می‌آید. این اتفاق هم دلگرمی اهالی نشر را سبب شد و هم اینکه اشتیاق بیشتر مردم را سبب شد، اما درباره اینکه فروش کتاب در نوروز جاری چطور بوده بر اساس تجربه نشر و کتابفروشی قدیانی و همچنین شنیده‌ها از دیگر همکاران معتقدم که فروش بهتری در مقایسه با دوره زمانی مشابه در سال گذشته داشته‌ایم، شاید ازنظر تعداد نسخه کتاب‌های فروخته‌شده با کاهش تقریبی 15 درصدی روبه‌رو شده باشیم که البته با توجه به شرایط اقتصادی و محدودیت‌های کرونایی اتفاق دور از انتظاری نیست اما ازلحاظ ریالی افزایش 5 تا 10 درصدی هم داشته‌ایم که بخشی از آن به سبب افزایش گریزناپذیر قیمت‌ها است. ناشران طی اسفندماه اغلب فروش خوبی به کتابفروشی‌ها برای عرضه نوروزی آثار داشته‌اند؛ آن‌طور هم که دیگر دوستان کتابفروش می‌گویند مردم هم استقبال خوبی کرده‌اند. حالا که تعطیلات به پایان رسیده دوباره توزیع‌کنندگان و ناشران دست‌ به‌ کار می‌شوند و به  تبع همین موضوع کتابفروشان هم فعالیت خود را ازسرمی گیرند. حالا ما اهالی نشر امیدواریم در سال‌ جاری، سال 1400 با فراهم شدن امکان تزریق واکسن برای عموم مردم و کمرنگ شدن اثرات سوء محدودیت‌های کرونایی، نشر و دیگر حوزه‌های فرهنگی مسیر رو به بهبودی را طی کنند، البته یکی دیگر از مهم‌ترین امیدواری‌های ناشران این است که با توجه به تجربه برپایی نمایشگاه کتاب مجازی تهران در اردیبهشت‌ماه و طبق روال تقویم فرهنگی هرساله شاهد برگزاری نمایشگاه کتاب مجازی تهران باشیم.