437 شهر و روستای اصفهان تشنه مانده‌اند

حمیرا حیدریان
خبرنگار
با اوج گرفتن گرما و افزایش 2 الی 4درجه‌ای دمای هوا و خشکی چاه‌ها در حال حاضر 57 شهر و 380 روستای استان اصفهان از جمله نقاطی از کلانشهر اصفهان با کمبود آب روبه‌رو شده‌اند.
مدیر کل مدیریت بحران استانداری اصفهان در گفت‌و‌گو با «ایران» ضمن اعلام این خبر گفت: گرما و فاصله تصفیه خانه تا برخی خانه‌ها بویژه ساختمان‌های طبقاتی، به ناپایداری تأمین آب منجر شده است. در حال حاضر ۴.‌۳ متر مکعب در ثانیه کمبود آب برای آبرسانی به 57 شهر و 380 روستا در استان اصفهان وجود دارد.
گرمای هوا و خشکی چاه‌های متفرقه که پیش از این در زمان اوج مصرف آب برای تأمین کمبود آب تصفیه خانه وارد مدار می‌شدند، دلایل اصلی افت فشار آب در شرایط کنونی اصفهان است.
محمد شیشه فروش با اعلام اینکه در استان اصفهان با خشکسالی اکولوژیک، خشکسالی ژئومورفولوژیک و خشکسالی اقلیمی، هواشناسی و کشاورزی روبه‌رو هستیم، افزود: رودخانه زاینده رود خشک است، بیشتر چاه‌ها کم آب و بی‌آب شده و چشمه‌های اطراف آن خشک شده است و همین باعث شده با توجه به این شرایط ویژه، آبرسانی به‌صورت سیار و با تانکر به 310 روستای استان انجام شود، زیرا گرمای هوا نسبت به مدت مشابه چندسال گذشته دو درجه بیشتر شده که منجر به افزایش مصرف آب در بخش‌های مختلف نیز شده است.
وی با بیان اینکه بارش باران در شهرهایی همچون فریدونشهر، فریدن و سمیرم و... نسبت به بلندمدت تا ۴۵ درصد کاهش یافته است، اظهار داشت: در کل استان اصفهان بارش‌ها 40 درصد کاهش داشته، همچنین حجم ذخیره سدهای استان نیز نسبت به بلندمدت، 50 درصد کاهش یافته است. این شرایط منجر به افزایش کانون‌های گردوغبار و خیزش گردوغبار در شهرستان‌ها می‌شود. از ابتدای سال تاکنون نیز اصفهانی‌ها 21 روز هوای ناسالم را تنفس کرده‌اند.
مرگ 400 هزاردرخت کهنسال
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان همچنین با تأکید بر اینکه پدیده فرونشست زمین نیز نتیجه برداشت آب از سفره‌های زیرزمینی در اثر خشکسالی است، اظهار داشت: خشکی زاینده‌رود، کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و کاهش بارش‌ها اصفهان را با خشکسالی شدید روبه‌رو کرده که در اثر آن شاهد خشک شدن درختان در تابستان هستیم. شرایط کم آبی استان باعث شده 400 هزار درخت کهن و قدیمی، در معرض خشکی قرار گرفته و حدود 37 هزار هکتار از باغ‌های استان نیز در معرض تنش آبی باشند. در حال حاضر20 هزار هکتار از باغ‌ها به آبرسانی سیار نیاز دارد. همچنین خشکسالی، 44 هزار رأس از چهار گونه اصلی گونه‌های جانوری کمیاب را به خطر انداخته، چون در آن مناطق پوشش‌های علوفه‌ای از بین رفته و آب نیز در دسترس نیست، محیط‌ زیست برای این گونه‌های جانوری آبرسانی سیار انجام می‌دهد.
محمد شیشه فروش با اشاره به اینکه عشایر استان که حدود 60 هزار نفر در قالب12هزار خانوار در شش شهرستان در 400 نقطه مستقر هستند بیان کرد: 20 میلیون رأس دام عشایر، به آبرسانی نیاز دارند که آبرسانی سیار در این مناطق نیز انجام می‌شود.این مسئول با بیان اینکه بیش از 300 نقطه استان مواجه با بی‌آبی، کم آبی و قطع آب شده که تعداد زیادی از این نقاط در شهر اصفهان، شاهین شهر، نجف آباد و جندق است خاطرنشان کرد: برای کنترل و مدیریت این شرایط، ستاد مدیریت پایش و تنش آبی تشکیل شده است. براساس تصمیمات‌ این ستاد، هوشمندسازی خطوط انتقال، مانیتورینگ شبکه، توزیع عادلانه آب، راه‌اندازی دیسپاچینگ مرکزی و نظارت بر توزیع آب بر عهده آبفا گذاشته شد.
وی با تأکید بر اینکه حدود 100 هزار هکتار از اراضی حاصلخیز استان بویژه در شرق، زیر کشت نرفته و به کانون‌های گرد و غبار تبدیل شده است و ضروری است تا وزارت نیرو متناسب با نقشه راه زاینده‌رود، نسبت به احیای رودخانه و تأمین حقابه کشاورزان اقدام کند، اذعان کرد: مخاطرات زیست محیطی زیادی به‌دلیل خشکی رودخانه گریبانگیر استان اصفهان شده است. شاهد پاییز در بهار هستیم، چون درختان کهن به میزان کافی آبیاری نشده و دچار برگ‌ریزی شدند. تنها راهکار این است که وزارت نیرو کمبود آب در این مناطق را به طور جدی دنبال کند.وی به دستورالعمل صرفه‌جویی ۵۰ درصدی آب در ادارات، آبیاری شبانه فضای سبز با آب غیر شرب، استفاده از لوازم کاهنده مصرف آب، نصب سایه‌بان بر کولرها و تعیین مدیر انرژی در ادارات اشاره کرد و گفت: برای کاهش و مدیریت بحران، صنایع موظف شده‌اند، سیستم‌های بازچرخانی و تصفیه آب طراحی کنند و مصرف آب شرب‌شان را ۵۰ درصد کاهش دهند. شهرداری‌ها نیز برای آبیاری فضای سبز از آب غیرشرب استفاده و شبانه آبیاری خواهند کرد. بسته‌های تشویقی برای مشترکان کم مصرف در نظر گرفته خواهد شد.همچنین تیمی نیز تشکیل شده تا پایش کیفی منابع آب را انجام دهد.
هماهنگ شده تا زمان‌های قطعی آب به خانواده‌ها اعلام شود. تشکیل کمیته ویژه کنترل کم آبی در همه دستگاه‌ها نیز در دستور کار بوده و تانکرهای آبرسانی در مناطق مختلف پیش‌بینی شده است.
 وزارت نیرو، نیروگاه احداث کند
مدیر کل مدیریت بحران استانداری گفت: «اصفهان 62 ایستگاه پایش در منابع آبی دارد که کیفیت آن را اعلام کرده و تیم نظارت محیط‌ زیست و آبفا بر آن نظارت می‌کنند، کیفیت آب اصفهان به‌صورت شبانه روزی پایش می‌شود و کاملاً سالم است. موارد آلاینده منابع آبی شناسایی شده، اخطارهای لازم نیز به همه این واحدها داده شده است. متوسط سالانه افت سطح آبخانه‌ها یک متر شناسایی شده است، این افت ادامه نیز دارد که منجر به فرونشست در مکان‌های مختلف خواهد شد.محمد شیشه فروش تصریح کرد: 25 ایستگاه جی پی اس در مناطق مختلف نصب شده که میزان فرونشست سالانه را بررسی و گزارش می‌کند، بر این اساس میانگین نرخ سالانه فرونشست در دشت‌های استان اصفهان بین 15 تا 18 سانتی‌متر است که رقم بالایی محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه وزارت نیرو با احداث نیروگاه باید نسبت به تأمین آب و احیای زاینده رود و تالاب گاوخونی اقدام کند، بیان کرد: طی بررسی‌های انجام شده مردم اصفهان نسبت به سایر استان‌ها بالاترین میزان رعایت در الگوی مصرف آب، برق و گاز را داشته است. در حال حاضر وزارت نیرو موظف است احیای زاینده رود و تالاب گاوخونی را همانند دریاچه ارومیه دیده و نسبت به رفع بحران به‌وجود آمده اقدامات لازم را اجرایی کند.
وی با بیان اینکه اجرای طرح تعادل بخشی منابع آب، نصب کنتور هوشمند بر چاه‌ها، اجرای طرح الگوی کشت، اصلاح و تعدیل پروانه چاه‌ها از جمله اقداماتی است که باید برای کاهش سرعت فرونشست زمین انجام شود، عنوان کرد: در چند سال گذشته 7هزارو 275 حلقه چاه مسدود شده که اهمیت ویژه‌ای در جلوگیری از فرونشست زمین دارد. همچنین 800 پروانه چاه اصلاح و تعدیل شده و 2هزار و27 کنتور هوشمند بر چاه‌ها نصب شده است. الانه نیز حدود 500 ادوات حفاری غیرمجاز کشف و توقیف می‌شود. 57 گروه گشت و بازرسی نیز بر برداشت‌های غیرمجاز نظارت دارند. در سال‌جاری تاکنون 88 چاه غیرمجاز بسته شده، 314 قرارداد چاه تعدیل و 30 کنتور هوشمند بر چاه‌ها نصب شده است.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان با اشاره به اینکه از شهریور سال گذشته تمام این دستورالعمل‌ها ابلاغ و اقدامات خوبی نیز انجام شده است تأکید کرد: از جمله آن می‌توان به رفع نشتی و بازسازی 300 کیلومتر خط لوله توسط آبفا اشاره کرد، همچون برای 50 روستا آب تأمین شده است، اگر این اقدامات نبود شرایط استان بسیار وخیم‌تر از شرایط کنونی بود.