پساب سمی پتروشیمی مسجد سلیمان دام ها را تلف کرد

زهره افشار - به‌دنبال تلف شدن حدود 120 رأس دام سبک که از نهرهای آب آلوده به پساب پتروشیمی مسجدسلیمان سیراب شده بودند، اداره کل محیط‌ زیست این شهر صبح دیروز (شنبه) شکایت رسمی خود را به دادستانی مسجد سلیمان برد. پیش از عید نوروز نیز تعدادی دام سبک که آنها هم از آب آلوده به پسماندهای پتروشیمی مسجد سلیمان استفاده کرده بودند تلف شده بودند و حالا دامداران اطراف این پتروشیمی بیش از پیش نگران آلودگی نهرهای موجود و سلامت دام‌های خود هستند و خواستار پیگیری سریع و قاطعانه مسئولان هستند. نتایج آزمایش‌های اولیه وجود آمونیاک بالاتر از حد استاندارد را در پساب این پتروشیمی تأیید کرد و این مجتمع نیز ضمن قبول مشکل، پذیرفت خسارت دامداران را جبران کند.
 نقص حوضچه تبخیر
 «مصطفی یوسفی» رئیس اداره حفاظت محیط زیست مسجد سلیمان به «ایران» گفت: پتروشیمی مسجد سلیمان حدود یک ماه است که فعالیت رسمی خود را آغاز کرده است و متأسفانه در ماه های پایانی سال گذشته یعنی در زمان فعالیت آزمایشی آن هم ما گزارش‌هایی از تلفات چندین دام را از روستاهای اطراف پتروشیمی داشتیم که دامداران، آنها را از نهرهای منطقه سیراب کرده بودند. بررسی‌های ما در قبل از عید نشان داد که پسماند این پتروشیمی مدیریت نمی‌شود و ما هم مجبور شدیم پس از اخطارهای مکرر از آنها به جرم عدم مدیریت پسماند شکایت کنیم که در نهایت این مشکل اصلاح شد. اما بار دیگر در دو هفته گذشته گزارش‌هایی از تلفات تعدادی دام سبک به دستمان رسید و سریعاً اقدام به نمونه‌برداری از پساب خروجی پتروشیمی کردیم که مشخص شد پتروشیمی مسجد سلیمان پساب را بدون فرایند تصفیه وارد محیط زیست می‌کند که می‌تواند منجر به آلودگی آب و خاک شود. وی تأکید کرد: در ابتدا اخطاریه‌های لازم به پتروشیمی داده شد و وقتی تذکرات ماجدی گرفته نشد صبح دیروز (شنبه) شکواییه‌ای را تقدیم دادستانی مسجد سلیمان کردیم. به گفته وی، پتروشیمی‌ها اصولاً برای دفع پساب باید اقدام به ایجاد حوضچه تبخیر کنند که پتروشیمی مسجد سلیمان هنوز در مراحل اولیه ساخت این حوضچه است. یوسفی خاطرنشان کرد: البته بررسی علت تلف شدن دام‌ها وظیفه دامپزشکی است ولی آزمایش های اولیه ما وجود آمونیاک بیش از حد استاندارد را در پساب پتروشیمی مسجد سلیمان تأیید کرده است. دام‌ها هیچ بیماری نداشته‌اند دامپزشکی منتظر نتیجه آزمایش سم شناسی است در همین حال «مصطفی کنار کوهی» مدیر دامپزشکی خوزستان هم به «ایران» گفت: پس از مراجعه دامداری که می‌گفت 120 رأس دام سبک وی بر اثر نوشیدن آب آلوده تلف شده همکاران از دام‌های تلف شده نمونه‌برداری کردند و به آزمایشگاه مرجع سم شناسی دامپزشکی که در خراسان رضوی است فرستادند که نتیجه آزمایش معمولاً 20 روز طول می‌کشد. اما مشاهدات بالینی دامپزشکان اعزامی به منطقه وجود هرگونه بیماری را در این دام‌ها رد می‌کند و در مقابل مشاهدات بالینی تلف شدن دام بر اثر آمونیاک را تأیید می‌کند اما باید نتیجه قطعی را بعد از رسیدن آزمایش های سم شناسی تأیید کرد. وی خاطرنشان کرد: در یک ماه پیش نیز بیش از 50 رأس دام دچار همین وضعیت شدند که مدیر عامل پتروشیمی پذیرفت تلفات دام به‌دلیل مشکل این پتروشیمی بوده است.وی تصریح کرد: در چند ماه گذشته نیز ما تلف شدن چند رأس گاو را به‌دلیل مشکلات زیست محیطی و آلودگی آب داشتیم و باید با اینگونه مسائل برخورد جدی شود زیرا جدا از صدمات به دام‌ها تکرار موارد این چنینی می‌تواند تبعات غیرقابل جبران برای محیط‌ زیست خوزستان داشته باشد.
خسارت دامداران پرداخت می‌شود
از سوی دیگر روابط عمومی پتروشیمی مسجد سلیمان ضمن تأیید تلف شدن دام‌ها به‌دلیل وجود آمونیاک در پساب این پتروشیمی خاطرنشان کرد: کلیه خسارت وارده به دامداران منطقه تمام و کمال پرداخت می‌شود. در توضیح این روابط عمومی آمده است: البته قبل از محرز شدن وجود این مشکل، مدیرعامل پتروشیمی قول جبران خسارت دامداران را داده بودند. به گفته روابط عمومی پتروشیمی مسجد سلیمان، واحد تصفیه پساب مجتمع یکی از مجهزترین واحدهای تصفیه پساب صنایع است‌ که با استفاده از دانش، تکنولوژی و تجهیزات به روز در 3 بخش بهداشتی، روغنی و پروسسی احداث شده است.
علاوه بر این در خصوص مدیریت پساب، احداث واحد تصفیه تکمیلی RO به‌منظور بازیابی مجدد آب از پساب بوده که با هدف صرفه‌جویی در منابع آب و ساخت حوضچه تبخیری در آینده نزدیک جهت مدیریت نهایی دور ریزهای واحد تصفیه می‌باشد که در نهایت پتروشیمی مسجدسلیمان هیچ‌گونه دورریزی به محیط نخواهد داشت.
در شرایط فعلی با توجه به اینکه مجتمع در مرحله اولیه تولید اوره می‌باشد و هنوز به شرایط نرمال جهت تولید نرسیده این امکان وجود دارد که بندرت و در بعضی مواقع پساب ناشی از شست‌و‌شوی واحد و همچنین سرریز مخازن حاوی آمونیاک به پساب خروجی راه یابد که این امر در شرایط اولیه تولید در تمامی مجتمع‌های تولیدی کود اوره امری طبیعی می‌باشد.
در مورد تلف شدن دام‌ها با دستور مستقیم مدیرعامل پتروشیمی مسجد سلیمان اقدامات لازم انجام گرفته و در کمترین زمان ممکن خسارات وارده به دامداران جبران خواهد شد. ضمن اینکه شرکت جهت انجام طرح خوداظهاری با آزمایشگاه‌ معتمد محیط‌ زیست قرارداد منعقد نموده است که نتایج مستقیماً به اداره محیط‌ زیست ارسال می‌شود.