ترسیم گر زیبایی‌های موسیقی

 رضا مهدوی
موسیقی شناس و منتقد هنری
«کوارتت زهی ۲،۱و۳» مجموعه‌ای متفاوت و شنیدنی از فرم موسیقی اروپایی اما با تِم و اِلمان‌های موسیقی ایرانی، نشان از هوش و ذکاوت و دانش همه جانبه صاحب اثر دکترهرمز فرهت دارد؛ تشکیل از یک گونه محتوایی در دوجنبه موسیقی شرق و غرب را برای مخاطب زمینه‌سازی می‌کند. زنده یاد هرمز فرهت متولد ۱۳۰۷ تهران در ۲۵ مرداد پس از ۹۳ سال زندگی پربار در دوبلین پایتخت کشور ایرلند شمالی درگذشت. موسیقی ایرانی را در اوج کمال نزد استاد حسین صبا نخستین نویسنده سیستم آموزش سنتور در هنرستان موسیقی ملی و همین‌طور نزد نصرالله زرین پنجه سه تار آموخت و سپس برای کسب دانش از موسیقی غربی رهسپار امریکا و اروپا شد. پایان نامه‌اش با عنوان «مفهوم موسیقی دستگاهی ایران »نوشتاری است کاربردی و راهگشا که دردانشگاه یو سی ال اِی نوشت و دانشگاه کمبریج منتشرکرد و از منابع مهم موسیقی ملی ایران محسوب می‌شود...  . سال‌ها ریاست و استادی موسیقی دانشگاه تهران و بعدها دردانشکده‌های معتبر غرب تدریس و ریاست داشت. او مردی همه جانبه نگر بود و موسیقی را ابزار مناسبی قرار داد برای ساخت موسیقی‌های فیلمفارسی که با موسیقی متن فیلم «گاو» اثر مهرجویی در این ژانر موسیقایی به شهرت دست یازید. آنچه  در آلبوم «کوارتت زهی ۱، ۲و ۳ «بیشتر از هرچه نمایانگری می‌کند کوارتت شماره یک است(ساخته شده در ۱۳۳۲وبرنده جایزه آهنگسازی از دانشگاه استنفورد) که حالت تونال دارد در مقایسه با کوارتت دوم (ساخته شده در۱۳۴۳دردانشگاه کالیفرنیای لس آنجلس) از معدود آثاری که از موسیقی ایرانی بهره‌جویی کرده و از درآمد دستگاه ماهور نشأت گرفته با ریتم‌های معروف شش و هشت و سه چهار موسیقی ملی ایران که درآمیختگی ای جذاب به‌وجود آورده در کنار کوارتت شماره سوم (ساخته شده در ۱۳۴۸ دوران بازگشت از تحصیل در امریکا اجرا شده در ۱۳۵۲ دانشگاه تهران) که دارای سرزندگی و فرح انگیزی است و در میانه کار از تغزل و شاعرانگی مملو می‌شود و درابتدای مانده به قسمت چهارم هوای تازه و امید بخش مستولی می‌گردد به قسمت‌های قبل و اما در قسمت آخر غمگنانه و اضطراب برانگیزانه می‌شود که این گونه فرم آهنگسازی در موسیقی غربی متداول است!
کوارتت زهی شامل چهار ساز از یک خانواده است مثل دو ویولن، ویولا و ویلنسل... گفتنی است کوارتت زهی اول در سن پترزبورگ فرانسه اجرا و ضبط شده و دیگر  کوارتت‌های زهی توسط «کوارتت زهی اروند» با ویلن اولی نگار افاضل و ویلن دومی امیر باورچی و ویلن آلتوی بابک کوهستانی و ویلنسل آیدین احمدی‌نژاد در استودیو دیلمان و استودیو خاک به‌عنوان نخستین و آخرین آلبوم رسمی زنده یاد استاد دکتر هرمز فرهت از سوی مؤسسه راوی تولید و نشر یافته. شنیدن چندباره این آلبوم بی‌کلام موسیقایی چندین حسن دارد از جمله مقایسه با آثار شناخته شده موسیقیدانان کلاسیک مغرب زمین که هرمز فرهت هم شأن آنهاست و درک دقیق و درست از موسیقی کلاسیک ایران و غرب و نیز موسیقی مدرن دارد.بعد اینکه شنونده را به دنیایی خارج از روزمرگی و عوام پسندی رهنمون کرده و تفکر و تعقل را در هر قطعه  یا میزان میزان‌بندی شده‌ ای هر کوراتت به عالم درون و بیرون ارجاع می‌دهد... یاد و نامش گرامی.
کوارتت ۲،۱و۳
اثر پروفسور هرمزفرهت
ناشر: راوی آذرکیمیا
سال: ۱۳۹۵