دولت 2021 طالبان، نسخه شماره 2 دولت دهه 90

زهره صفاری/ طالبان پس از امروز و فردا کردن‌های پی در پی برای تشکیل دولت جدید افغانستان، سرانجام با اوج گرفتن اعتراضات داخلی، فهرستی را که مقامات ارشد طالبان پست‌های اول آن را داشتند، به عنوان دولت موقت یا به عبارتی کابینه سرپرست اعلام کرد.
به گزارش «نیویورک تایمز»، فهرست اعلام شده نشان می‌دهد دولت جدید طالبان به وعده فراگیر بودن کابینه عمل نکرده و تشابهات بسیاری به حکومت 20 سال قبل خود دارد. موضوعی که به باور تحلیلگران می‌تواند مشروعیت‌پذیری امارت اسلامی طالبان را در جهان با اما و اگر همراه کند. در عین حال فارغ از اینکه همه اعضای کابینه جدید از قوم پشتون هستند، بسیاری در لیست تروریسم جهانی و تحریم سازمان ملل و امریکا قرار داشته و هیچ جایگاهی برای زنان در آن در نظر گرفته نشده است. «ذبیح‌الله مجاهد» سخنگوی طالبان، کابینه 33 نفره جدید را موقت خواند اما زمانی برای تعیین دولت دایمی اعلام نکرد. تحلیلگران رادیو امریکا معتقدند بررسی موشکافانه بیانیه دولت جدید از عزم طالبان برای هراس‌زدایی از همسایگان و کشورهای دیگر مناطق جهان حکایت دارد. در این بیانیه بار دیگر از کشورها برای بازگشایی سفارتخانه‌ها، کنسولگری‌ها و سازمان‌های حقوق بشری نیز دعوت شده است. «ملا هبت‌الله آخوندزاده» رهبر طالبان که فرمانده کل امارت اسلامی نیز لقب گرفته است، در بیانیه‌ای اعلام کرد: «من به مردم قول می‌دهم که این مقامات در چارچوب قوانین شریعت و اسلام سخت کار خواهند کرد. امارت اسلامی نیازمند تداوم حمایت مردم است.» اما جایگاه نخست‌وزیر مکلف افغانستان که گفته می‌شد در چند روز گذشته در میان مقامات طالبان اختلافاتی ایجاد کرده بود، به «ملا محمد حسن آخوند» رسید تا او که در سال‌های اخیر ریاست شورای رهبری طالبان و معاون نخست‌وزیر را برعهده داشت با وظایفی مشابه رئیس دولت شود. در همین حال «ملا عبدالغنی برادر»، کاندیدای مطرح این روزهای نخست‌وزیری دولت طالبان به همراه «عبدالسلام حنفی» از ازبک‌های ارشد تیم مذاکره‌کننده صلح شبه‌نظامیان، در جایگاه معاونت نخست‌وزیر قرار گرفتند.
سرپرست های وزارت دفاع و داخله دولت طالبان تنها اعضای جوان این کابینه و همزمان جنجالی‌ترین‌هایشان به شمار می‌روند. «سراج‌الدین حقانی» 48 ساله سرپرست وزارت داخله پسر بنیانگذار شبکه حقانی است که در فهرست مجرمان تحت تعقیب اف‌بی‌آی قرار دارد و به اتهام ربودن دست‌کم یک امریکایی و هدایت بمبگذاری‌های مرگبار منتسب به این شبکه برای سر او 10 میلیون دلار جایزه تعیین شده است. «مولوی محمد یعقوب» 30 ساله نیز که سرپرست وزارت دفاع شده است پسر بزرگ رهبر و مؤسس طالبان است. «امیرخان متقی»، سرپرست جدید وزارت خارجه از شخصیت‌های مهم طالبان و مسئول اداره امور در شورای وزیران بوده و در حکومت قبلی طالبان وزارت اطلاعات و فرهنگ را ریاست می‌کرد. او نقش مهمی در تحکیم قدرت نظامی و سیاسی طالبان در سراسر افغانستان داشته و مدتی نیز رئیس ارشاد و تبلیغ این گروه بوده است. «محمد استانکزی» از اعضای تیم مذاکره کننده طالبان در دوحه و در مقطعی رئیس این هیأت بود که در دولت جدید به عنوان معاون سرپرست وزارت خارجه منصوب شده است.
به نوشته «الجزیره»، «عبیدالله بهیر» از اساتید دانشگاه امریکایی افغانستان معتقد است: «به نظر می‌رسد طالبان با وقت‌کشی قصد تقسیم درست قدرت میان نیروهای خود را داشت و حتی به تشکیل دولت فراگیر و یا تقسیم قدرت میان احزاب سیاسی فکر هم نکرده است.» این در حالی است که تحلیلگران بی‌بی‌سی معتقدند طالبان مدت‌ها در سایه برای این کار تلاش کرده است و به نظر می‌رسد اینکه به جای دولت دایمی، کابینه سرپرست معرفی کرده فرصتی خریده تا بتواند آرام آرام از ذات جنگ‌طلبی خارج و به دولت بدل شود. اما آنچه مسلم است آنها هرگز برای زنان در جایگاه وزارتخانه‌ای پستی قائل نخواهند شد.
به نوشته «گاردین»، همزمان با تحولات جدید طالبان در افغانستان، نشست مجازی با حضور بیش از 20 کشور جهان با میزبانی وزرای خارجه آلمان و امریکا در موضوع افغانستان تشکیل و در آن بر ایجاد دولتی فراگیر تأکید شد.