روایت گمشده

فاروق الشرع / وزیر خارجه سابق سوریه
مترجم: حسین جابری انصاری

روزهای پایانی مذاکرات
رابینوویچ رئیس هیأت اسرائیلی هم این حقیقت را می‌دانست، اما مسابقه مذاکرات را به سود دیدگاه حکومت خود اداره می‌کرد و می‌کوشید العلاف را به فایده نداشتن سخن از روندهای مذاکراتی دیگر و اکتفا کردن به مسائل مربوط به سوریه، قانع کند. رابینوویچ از مذاکرات پنهانی اوسلو اطلاع داشت که با هدایت عرفات و رابین در ضمن روند فلسطینی - اسرائیلی در جریان بود. با همه اینها، تردیدهای ما درباره مذاکرات و توافقات پنهانی فلسطینی‌ها و اسرائیل، تأثیری بر این موضع ما نداشت که مسأله عقب‌نشینی از همه سرزمین‌های عربی یک کل تجزیه‌ناپذیر است، و هیچ طرفی حتی ایالات متحده نمی‌تواند امنیت اسرائیل را تا هنگامی که به انکار حقوق فلسطینی و عربی ادامه می‌دهد، تضمین کند. به بازگویی جریان این دور از مذاکرات بازگردم. با اینکه ناامید کننده بود، پیشرفت «سنجیده و آرامی» در آن اتفاق افتاد که عبارت بود از ورود هیأت اسرائیلی به بحث درباره ماده پنجم برگه سوریه که درباره عقب‌نشینی کامل از جولان بود. رابینوویچ در جلسه ۴ مه ۱۹۹۳ برگه‌ای ارائه کرد که تفسیر پیشین اسرائیل از قطعنامه ۲۴۲ را کنار می‌گذاشت. این نکته، پیشرفتی نسبی در موضع اسرائیل و مذاکرات میان ما بود، اما برگه اسرائیل محتوای صریح برگه سوریه درباره ضرورت عقب‌نشینی همزمان اسرائیل از همه سرزمین‌های اشغالی را رد می‌کرد. در مجموع باید گفت دور نهم مذاکرات موفق نبود و تنها تحول مثبت آن، همان پیشرفت «سنجیده و آرامی» بود که آوردم، اگر چه همین پیشرفت آرام نیز به نوعی گشودن افق مذاکرات را در خود داشت.

دیپلماسی دور دهم مذاکرات: مقاله پاتریک سیل
در روزهای پایانی دور دهم مذاکرات که روند امور میان شعله کوچک پیشرفت و شکست کامل در نوسان بود، برخی دوستان سوریه و روزنامه‌نگارانی که جایگاهی جهانی در دیپلماسی فعال‌سازی روانی و سیاسی روند مذاکرات داشتند، در پی آن شدند که حرکتی در افکار عمومی ایجاد کرده و مذاکرات را به پیش برانند. پاتریک سیل روزنامه‌نگار بریتانیایی عرب شده که همسری دمشقی داشت و فرورفته در تدوین برخی کتاب‌های تاریخ سوریه معاصر بود، از شناخته شده‌ترین این روزنامه‌نگاران بود. پاتریک سیل با توجه به ماهیت کار خود و تکنیک‌های رایج روزنامه‌نگاری اروپایی، همواره در اندیشه به‌دست آوردن موفقیت حرفه‌ای بود. او البته از این نظر از دیگر همگنان خود متمایز بود که تاریخ معاصر سوریه را می‌دانست و با سوریه در رویارویی اسرائیل، همدلی داشت. سیل با رئیس‌جمهور اسد ملاقات کرد و پس از ملاقات، مقاله‌ای درباره اندیشه‌های اسد منتشر کرد، که سروصدای تحریک‌کننده‌ای ایجاد کرد. مجله الوسط - خواهرخوانده روزنامه لندنی الحیات که روزنامه‌ای عربستانی تلقی می‌شد - این مقاله را در شماره مورخه ۲۰ مه ۱۹۹۳ خود منتشر کرد.