حمایت از مناطق محروم و کم برخوردار

علی رمضانی
دبیر‌ بیست‌و‌نهمین دوره هفته کتاب
این روزها شاهد برپایی بیست و نهمین دوره هفته کتاب هستیم، یکی از مهم‌ترین رویدادهای عرصه کتاب که برگزاری‌اش در این دوره با تغییراتی همراه شده است. هرچند از زمانی که من مسئولیت «خانه کتاب و ادبیات ایران» و همچنین دبیری این رویداد فرهنگی را برعهده گرفته‌ام تا آغاز هفته کتاب زمان چندانی در اختیار نداشتیم. با این حال تا جایی که شرایط و امکانات اجازه داده تلاش شده بخشی از تمرکز برنامه‌های خود را بر حمایت از هموطنان‌مان در نقاط محروم و کم برخوردار بگذاریم. در همین رابطه اگر نگاهی به چگونگی پراکندگی کتابفروشی‌های سطح کشور داشته باشیم متوجه خواهیم شد که عمده آنها در شهرهای بزرگ مستقر هستند؛ این یعنی برخی علاقه مندان دسترسی راحتی به کتاب و تازه‌های نشر ندارند. از سوی دیگر ساکنان شهرهای بزرگ بیشترین بهره را از یارانه‌های حمایتی دولت می‌برند. در مجموع اقدامات کوتاه مدتی که قادر به انجام آنها بودیم به این سو رفته‌ایم که اگر در مناطق مورد نظر، مردم برخوردار از کتابفروشی هستند، زمان برگزاری پاییزه کتاب را برای آنها دو برابر ساکنان دیگر نقاط کشور در نظر بگیریم. از سوی دیگر در اختصاص اعتبار به کتابفروشی‌های نقاط کم برخوردار و محروم هم بودجه بیشتری را در نظر گرفته‌ایم. برخی از کتابفروشی‌های این مناطق هم ممکن است تا به امروز به طرح تخفیف فصلی نپیوسته باشند که برای تشویق اینها هم برنامه‌هایی داریم تا از این طریق بتوان به بهره‌مندی عادلانه‌تر همه مردم از یارانه‌های حوزه کتاب امیدوار شد. این از مهم‌ترین سیاست‌های ما در برگزاری هفته کتاب سال‌جاری است. به محض پایان این هفته و البته به سرانجام رسیدن برنامه‌ریزی‌ها برای برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب، بررسی‌ها و تصمیم‌گیری برای برگزاری هر چه بهتر هفته کتاب سال آینده را آغاز خواهیم کرد. دستیابی به حداکثر موفقیت در اجرای برنامه‌های فرهنگی نیازمند برنامه‌ریزی‌های بلند مدت و در اختیار داشتن زمان بیشتر است. نکته دیگر این که ممکن است در برخی شهرها مردم از وجود کتابفروشی محروم باشند. باید حمایت‌های دولتی به سویی متمایل شود که در این شهرها نیز با همراهی بخش خصوصی و از سویی تشکل‌های مردمی بتوانیم کتابفروشی دایر کنیم. نکته دیگری که نباید از یادمان برود این است که در مناطق کم برخوردار و محروم، گذشته از مشکلاتی که در رابطه با دسترسی به تازه‌های نشر روبه‌رو هستیم در خصوص تشویق مردم به کتابخوانی هم مسائلی داریم. در این رابطه همچنان باید برنامه‌ریزی کنیم. باید تلاش شود تا یارانه‌های حمایتی دولتی به دست مصرف کنندگان واقعی برسد و از سویی برای تسهیل ارسال کتاب به نقاط مختلف کشورمان هم اقداماتی انجام شود. اما جا دارد که اشاره‌ای هم به یکی از مهم‌ترین رویداد عرصه نشرمان شود، نمایشگاه مجازی کتاب که امسال دومین دوره برپایی اش را پیش رو داریم. برگزاری نمایشگاه کتاب بر بستر وب اتفاق خوبی است که برابر با فراهم شدن امکانی برای خرید کتاب از جای جای کشورمان به شمار می‌آید. از این طریق مردم حتی از دورافتاده‌ترین نقاط کشور کتاب‌های مورد نظر خود را انتخاب کرده و خریداری می‌کنند. برای دوره جاری هم گفت‌و‌گوهایی با شرکت ملی پست کشورمان خواهیم داشت تا کاستی‌های دوره قبل تا حد ممکن برطرف شود. اما بازگردیم به طرح پاییزه، سقف خرید برای هر فرد ایرانی دارای کد ملی 300 هزار تومان است که با درنظر داشتن20 درصد تخفیف معادل 60 هزار تومان می‌شود. در این بین ترجیحی هم به کتاب‌های تألیفی در مقایسه با ترجمه شده داریم که جزئیات آن بزودی اعلام می‌شود.