شورای اخلاق حرفه‌ای سینما تشکیل می‌شود

فرهنگی/ در خوش‌بینانه‌ترین حالت هم کسی فکرش را نمی‌کرد در میان تعطیلات نوروز، یک افشاگری از سوی یک زن دستیار کارگردان سینما _که بی‌سابقه هم نبود_ به موجی علیه باجگیری جنسی در سینما تبدیل شود. با وجود نقل موارد مشابه در سال گذشته که عموماً چند روزی بر صدر اخبار شبکه‌های مجازی قرار می‌گرفت اما این بار رشته توئیت‌های منتشر شده از سوی این دستیار کارگردان سینما و اتهامات او علیه یکی از بازیگران مرد با حمایت یکپارچه اهالی سینما همراه بود و به رسانه‌های رسمی هم کشیده شد. پس از موضع‌گیری فردی برخی چهره‌های سینمایی از جمله بابک کریمی، زنان سینماگر یکصدا در اعتراض به خشونت علیه زنان در بیانیه‌ای خواستار تشکیل کمیته‌ای مستقل در خانه سینما برای رسیدگی به این روایت‌ها شدند.
به دنبال انتشار این بیانیه انجمن دستیار کارگردانان و برنامه‌ریزان هم در بیانیه‌ای به حمایت از زنان پرداخت. در این میان اظهارنظر برخی چهره‌های سینمایی درباره این بیانیه، با واکنش‌های متفاوتی همراه بود. چیستا یثربی، نویسنده تئاتر و سینما در یادداشت اینستاگرامی نسبت به سکوت و واکنش اهالی سینما و موقعیت مشابه خودش اعتراض کرد. رضا کیانیان هم در گفت‌وگویی ضمن اعلام حمایت از این جریان در عین حال عنوان کرد این بیانیه زنان را ضعیف‌تر از واقعیت نشان داده است.
در نهایت 14 فروردین‌ماه خانه سینما هم در واکنشی دیرهنگام اعلام کرد، شورای صیانت این نهاد صنفی، آمادگی دارد با رعایت اصول اخلاقی و قید محرمانگی، به تمامی گزارش‌ها و شکواییه‌های مطروحه درباره خشونت و آزار علیه زنانِ فعال در این عرصه رسیدگی کند و مشورت‌های حقوقی لازم را به مراجعه‌کنندگان ارائه و در صورت لزوم، ارجاع موضوع به محاکم قضایی را نیز پیگیری کند.
زنان معترض به خشونت جنسی در سینما اما مخالف ارجاع شکایت‌های آنها به «شورای صیانت» هستند. آنها معتقدند این نهاد استقلال لازم را برای رسیدگی به چنین پرونده‌هایی ندارد، اعضای آن برای رسیدگی به خشونت جنسی آموزش ندیده‌اند و برخی از اعضای آن روایت زنان سینماگر را فعالانه سرکوب کرده‌اند. در بیانیه آنها تأکید شده است که نهاد رسیدگی کننده به چنین شکایتی باید با اکثریت مطلق از زنان تشکیل شود‌، از وابستگی و پیوند با قدرت موجود در فضای سینمای ایران دور باشد،‌ دموکراتیک فعالیت کند و اعضای آن در زمینه خشونت جنسی آموزش مؤثر دیده باشند.
روز گذشته شورای مرکزی انجمن بازیگران سینمای ایران هم با محکومیت هرگونه خشونت و برخوردهای غیراخلاقی با عوامل سینمای ایران اعلام کرد، قاطعانه و با تمام توان تا مجازات متخلفین در کنار شاکیان خواهد ایستاد. در عین حال واکنش‌های متفاوت نسبت به برخی از امضاکنندگان بیانیه اهالی سینما ادامه دارد‌. هاشم شاکری، با انتشار اطلاعاتی در جریان ساخت «فروشنده» اصغر فرهادی از سکوت ترانه علیدوستی _ یکی از شاخص‌ترین چهره‌هایی که از ابتدا به حمایت از این جریان پرداخته_ در آن زمان و همکاری با یکی از بازیگران تئاتر با سوابق مشابه گلایه کرد. بهار کاتوزی از بازیگران سینما و امضاکنندگان این بیانیه در پاسخ به این اعتراضات و حمایت دیرهنگام از معترضان در بخشی از پست اینستاگرامی خود نوشت: «پیش‌تر شاید نگاه همه ما، به آزار این نبود، یا حد و حدود حریم انسانی را اینگونه نمی‌شناختیم یا می‌ترسیدیم از نه گفتن و ایستادن و از خود دفاع کردن، یا شاید فردیتمان تحت تأثیر خانواده یا سیستم آموزشی منفعل و ناکارآمد شده بود و حالا به آگاهی رسیده‌ایم.»
به دنبال این موضع‌گیری‌ها محمد خزاعی در اولین جلسه شورای معاونین و مدیران سازمان سینمایی دستور داد «شورای اخلاق حرفه‌ای سینما» ایجاد شود. به گفته رئیس سازمان سینمایی این شورا به منظور صیانت از حقوق سینماگران و توسعه اخلاق حرفه‌ای در سینمای کشور ایجاد می‌شود.
تشکیل کمیته بانوان، اولین مأموریت شورای اخلاق حرفه‌ای است. به گفته خزاعی، این کمیته متشکل از دو فیلمساز زن، یک روانشناس، یک جامعه‌شناس و یک حقوقدان باید نسبت به بررسی مسائل و مشکلات زنان سینماگر در سینما و حواشی پیش آمده به طور عاجل و قاطع اقدام نماید و نتیجه پیگیری‌ها و بررسی‌ها را به شورا گزارش دهند.
رئیس سازمان سینمایی از همکاری سازمان سینمایی و مرکز وکلا و مشاوران خانواده قوه قضائیه خبر داده است: «سازمان سینمایی با همکاری مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه در راستای احقاق حقوق عامه خانواده سینما ظرفیتی را ایجاد کرده است تا سینماگران و آسیب دیدگان برای پیگیری و رسیدگی حقوق خود از حمایت و کمک وکلای معاضدتی، مشاوران و کارشناسان مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه استفاده نمایند.»
بر اساس این خبر،‌ مدیرعامل خانه سینما، معاون نظارت و ارزشیابی، مدیران کل حراست و حقوقی سازمان سینمایی، مشاور اصناف رئیس سازمان، مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی و همچنین دکتر مائده چیت ساز عضو حقوقدان به معرفی مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه و انسیه شاه حسینی نویسنده و کارگردان سینما از اعضای «شورای اخلاق حرفه‌ای سینما» هستند.