مسجد کبود،نگین لاجوردی تبریز

مرجان قندی
خبرنگار
ایران مساجد باشکوه زیادی دارد که هر کدام از آنها شاهکاری از هنر و معماری‌اند و شما در بازدید از آنها سرشار از احساس معنویت می‌شوید. یکی از مساجد تاریخی و باشکوه ایران مسجد کبود است، مسجدی که بخوبی معماری پس از اسلام ایران را به نمایش گذاشته است. بیشتر حجم ساخت و ساز این مسجد مربوط به دوره تیموری است. چیزی که باعث شده اینجا به مسجد کبود معروف شود وجود کاشی‌های لاجوردی رنگ است که زیبایی خاصی را برای مسجد به وجود آورده است.
اگر در هنگام ورود به مسجد به کتیبه بالای سر در نگاهی بیندازید اطلاعاتی درباره این مسجد را می‌بینید، طبق این کتیبه مسجد در سال ۸۷۰ هجری قمری ساخته شده اما این طور که معلوم است این تاریخ مربوط به زمان تمام شدن کاشیکاری‌های سر در بوده و ساخت مسجد چندین سال زودتر شروع شده است.
این مسجد در واقع چند منظوره بوده و هم جنبه مسجد و هم مقبره داشته است و در سرداب آن دو قبر هست که می‌گویند محل دفن جهانشاه و همسرش بوده است هر چند که امروز این قبرها خالی اند. می‌گویند ساخت این مسجد حدود ۳۰ سال طول کشیده و مهندسان و معماران زیادی در ساخت آن مشارکت داشته‌اند.
از شاخصه‌های منحصر به فرد مسجد کبود تبریز، گنبد و تزئینات کاشی آن با طرح بی‌همتایش است که در کمتر جایی دیده شده است. مسجد کبود تبریز یکی از نمونه‌های بسیار زیبا و عالی انعکاس هنر معماری کاشیکاری است. کاشی‌های مسجد کبود تبریز دارای نقش‌های اسلیمی و با نقش شاخ و برگ و گل و بوته و طرح‌سازی و کاشی بری شکل یافته است. در نقاشی و ترکیب رنگ‌ها به اندازه‌ای لطافت و ظرافت به کار رفته که انسان خود را در مقابل تابلوی بسیار پر از سبزه و گل می‌بیند.
اما با وقوع زلزله مهیب سال 1158 هجری شمسی جایگزین شود که باعث ویرانی شهر تبریز و کشته شدن عده زیادی از مردمان آن شد، از مسجد کبود هم بجز سردر و چندین جرز پایه چیزی برجای نماند و در فاصله بین سال‌های پس از زلزله تا شروع مرمت، در ورودی اصلی و قطعات مرمرین و... به تاراج رفت. درنهایت باید گفت که تنها ۴ مسجد آبی رنگ در دنیا وجود دارد که یکی از آنها مسجد تاریخی تبریز است.