مغز شگفت‌انگیز انسان

آزاده سهرابی
روانشناس
«بخشش» شاید بیش از هر چیز در دسته فضایل اخلاقی جای بگیرد اما واقعیت این است که یکی از بزرگترین تغییرات در وضعیت روانی افراد وقتی رخ می‌دهد که به‌صورت درونی و آشکارا به مرحله بخشش برسند. بخشش یعنی فرد خشمش را نسبت به کسی که آگاهانه- عامدانه یا ناآگاه آسیبی به او زده رها کند. بد نیست بدانید که محققان بسیاری روی بخشش و فعل و انفعالاتی که این عمل یا ضد آن عمل یعنی نگه داشتن کینه در مغز انسان ایجاد می‌کند کار کرده‌اند. حتی بر عکس این تحقیقات نیز ثابت کرده که خود ساختار مغزی افراد روی بخشنده بودن افراد اثر‌گذار است.
مثلاً یکی از یافته‌ها نشان می‌دهد بخشی از مغز انسان که در جلوی پیشانی وجود دارد و اختلال عملکرد در آن باعث افسردگی می‌شود در تمایل افراد به بخشش نقش مهمی ایفا می‌کند به معنای عامیانه اینکه افرادی که به لحاظ زیستی کمتر در معرض افسرده شدن هستند با بخشش میانه بهتری دارند و حتی برعکس. از همین رو پرورش روح گذشت و فداکاری در بچه‌ها و تلاش والدین برای بیرون آوردن فرزندان از خودمحوری که تا یک سنی جزو خصوصیات بارز و رشدی آنهاست، کمک می‌کند فعالیت مغزی آنها برای زندگی روانی بهینه‌تر ساز و کارش تنظیم شود. این را هم در پایان بحث بخشش و سبک فرزند پروری اضافه کنیم که تحقیقات مفصل در حوزه شناختی ثابت کرده است که حتی اگر بچه‌ها از نظر توجیه منطقی نتوانند دلایل خود را تبیین کنند اما گرایش آنها به سمت افرادی که عذرخواهی می‌کنند بیشتر از کسانی است که مرتکب اعمال خلافی می‌شوند اما دچار پشیمانی نیستند. کودکان مغز شگفت‌انگیزی برای درک ناآگاهانه مباحث اخلاقی دارند.