کاهش 46 درصدی تورم مسکن

گروه اقتصادی / نرخ تورم سالانه اسفند ماه ١٤٠٠ املاک مسکونی شهر تهران به عدد 33.01 درصد رسیده است که نسبت به سال قبل (79.04 درصد)، 46.03 درصد کاهش را نشان می‌دهد.
همان‌طور که گزارش‌های میدانی «ایران» از سطح شهر و بنگاه‌های معاملات املاک، که در اسفند سال قبل و در هفته گذشته منتشر شد، حاکی از کاهش قیمت مسکن در نیمه دوم سال 1400 بود، اکنون گزارش رسمی مرکز آمار افت قیمت مسکن در شهر تهران در سال گذشته را تأیید می‌کند. بنابر اطلاعات آماری مرکز آمار، تورم نقطه‌ای، ماهانه و سالانه مسکن در شهر تهران در سال 1400 نسبت به سال قبل از آن کاهشی است. نرخ تورم نقطه‌ای در اسفند ماه ١٤٠٠ به عدد 19.85 درصد رسیده است. تورم نقطه‌‌ای اسفند ماه در مقایسه با تورم نقطه‌‌ای بهمن ماه (٢٣.٠١ درصد) ٣.١٥ واحد درصد کاهش داشته است. بیشترین و کمترین تورم نقطه‌ای در سال 1400، به ترتیب مربوط به ماه‌های فروردین (82.57 درصد) و آبان (19.62 درصد) است.
بیشترین کاهش تورم
منظور از نرخ تورم ماهانه، درصد تغییر عدد شاخص قیمت در ماه جاری نسبت به عدد شاخص ماه قبل آن است که در اسفند ماه ١٤٠٠ این اعدد به عدد 10.56 درصد رسیده است. تورم ماهانه اسفند در مقایسه با ماه قبل ٢.٧ واحد درصد کاهش داشته که بیشترین کاهش تورم ماهانه در سال ١٤٠٠ است. در سال گذشته بیشترین و کمترین تورم ماهانه به ترتیب مربوط به ماه‌های بهمن (3.25 درصد) و فروردین (0.11 درصد) است.
همچنین مجموع نرخ تورم مسکن در 12 ماه منتهی به اسفند 1400 در شهر تهران به 33.01 رسیده است که نسبت به سال قبل (79.04 درصد)، 46.03 واحد کاهش را نشان می‌دهد. بیشترین نرخ تورم مربوط به اردیبهشت (84.6 درصد) و کمترین نرخ تورم در بین ماه‌های سال گذشته مربوط به اسفند ماه (0.33 درصد) است.
گزارش سالانه مرکز آمار از شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای کشور در سال ١٤٠٠ نیز نشان می‌دهد نرخ تورم مسکن از 27.4 درصد در سال 99 به 27.1 درصد در سال 1400 کاهش یافته است.
مشاوران املاک نیز با استناد به فایل‌های معاملات مسکن در ماه‌های پایانی سال گذشته، به کاهش قیمت مسکن اذعان می‌کنند. بنابراین اظهارات، قیمت فایل‌های عرضه مسکن بویژه در ماه‌های پایانی سال 1400 با قیمت کمتر از 6 ماه نخست سال قبل برای فروش پیشنهاد شده است و فروشندگان از قیمت‌های قبلی عقب‌نشینی کرده‌اند. هفته گذشته که بانک مرکزی افزایش 6 درصدی قیمت مسکن در اسفند سال گذشته نسبت به بهمن را منتشر کرد، فعالان بازار با تردید به آن نگاه کردند. به‌نظر مشاوران املاک و فعالان و کارشناسان بازار مسکن، گزارش بانک مرکزی متأثر از قیمت املاک در چند منطقه در تهران است، درحالی که در دیگر مناطق، قیمت‌های آپارتمان، ثابت، کاهشی  یا با افزایش خیلی اندک همراه است.
قیمت مسکن در شهر تهران و در کشور در دهه 90 روند افزایشی داشت و در این دهه بارها جهش قیمت رخ داد که جهش قیمت در سال‌های 97 تا 99 پیاپی بود. اما برنامه ساخت و عرضه مسکن که دولت سیزدهم از زمان شروع به کار، اجرای آن را در دستور کار قرار دارد، موجب ثبات نسبی قیمت مسکن و جلوگیری از جهش دوباره قیمت در سال گذشته شده است. با توجه به کمبود عرضه مسکن در بازار به‌خاطر کاهش ساخت در سال های گذشته، ساخت‌و‌ساز جدید جو روانی حاکم بر بازار را مثبت کرده است.
تحلیل روند قیمت مسکن که مرکز آمار آن را منتشر کرده است نشان می‌دهد از سال 91 تا 99، قیمت مسکن در تهران 12 برابر و در کل کشور 10 برابر شده است. بر این اساس میانگین قیمت هر متر واحد مسکونی در استان تهران از یک میلیون و 600 ‌هزار تومان در سال 91 به 19 ‌میلیون و 200 ‌هزار تومان در سال 99 رسیده است. بر اساس آمارهای رسمی متوسط قیمت هر مترمربع مسکن در استان‌‌‌های کشور از رقم ۷۷۵ ‌هزار تومان در سال 91 به ۷ ‌میلیون و ۷۰۰‌ هزار تومان در سال ۹۹ افزایش یافته است.
بیشترین جهش قیمت
بیشترین رشد قیمت مسکن در شهرهای کشور، طی نیمه اول سال 91 تا نیمه‌ دوم سال 99، در نیمه‎ دوم سال 99 بوده که میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی 44.7 درصد افزایش داشته است. بر‌اساس این گزارش، در مقابل رشد قیمت مسکن از سال 91 تا 99 تعداد معاملات مسکن کاهش یافته است که کاهش توان مالی متقاضیان نسبت به  رشد قیمت مسکن مهمترین دلیل آن است. به این ترتیب در طول 8 سال به‌صورت مداوم برتعداد خانوار فاقد مسکن افزوده شده است. در حالی تعداد خانوار متقاضی مسکن بیشتر شده که از طرف دیگر علاوه بر افزایش قیمت، تعداد ساخت واحد مسکونی نیز در این سال‌ها کم شده است.
اجاره مسکن 5 برابر شد
علاوه بر رشد قیمت مسکن، گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد از سال 91 تا 99 اجاره‌‌‌بها نیز 5 برابر شده است. در حالی که متوسط مبلغ اجاره ماهانه به علاوه سه‌درصد ودیعه در سال 90 به ازای هر متر واحد مسکونی برابر با 3 ‌هزار و 900 تومان بوده است. این میزان در سال 99 به 20 ‌هزار و 200 تومان رسیده که نشان می‌دهد اجاره‌بهای مسکن در 8 سال در کشور 5 برابر شده است.
میزان رشد اجاره‌‌‌بهای مسکن در استان تهران از اجاره‌‌‌بهای کشوری بیشتر و معادل 6 برابر بوده است. از سال 91 تا 99 متوسط اجاره‌‌‌بها از مترمربعی 8 ‌هزار و 400 تومان در سال 90 به مترمربعی 50 ‌هزار تومان در سال 99 افزایش یافته است.
افزایش بیش از 1000درصدی قیمت زمین
قیمت زمین نیز در دهه گذشته رشد مستمر دارد و این قیمت در سال 99 نسبت به سال 91 جهش 1322 درصدی را نشان می‌دهد. جهش‌های قیمتی که رکورد افزایش قیمت‌ها در همه بخش‌های معاملات، اجاره و فروش زمین را در یک دهه شکسته است باعث شده تا بازار مسکن با شرایط وخیمی مواجه شود. کارنامه بخش مسکن در سال‌های اخیر به‌صورت مداوم با شکست همراه است. به همین دلیل هزینه مسکن در سبد معیشتی خانوار بیش از 40 درصد افزایش یافته است. گزارش مرکز آمار از هزینه خانوار شهری در سال 99 حاکی از آن است که در این سال 50 درصد هزینه کالاهای غیرخوراکی خانوار مربوط به هزینه مسکن، سوخت و روشنایی است. 32 درصد از هزینه غیر خوراکی خانوار روستایی نیز مربوط به همین کالاها است.
با توجه به روند باثبات و کاهشی قیمت مسکن که از سال گذشته شروع شده است، کارشناسان بازار مسکن انتظار دارند روند کاهشی قیمت مسکن با توجه به افزایش عرضه مسکن و انتظار برای خانه دار شدن حداقل 4 میلیون خانوار بر‌اساس برنامه جهش تولید مسکن، ادامه داشته باشد. به اعتقاد این کارشناسان، جهش قیمتی در بازار مسکن با توجه به روندی که این بازار در پیش گرفته است، دور از انتظار است.
 
شاخص قیمت املاک مسکونی شهر تهران از سال 96 تا 1400
سال    تورم 12ماهه (درصد)
96    12.6
97    68.2
98    62.3
99    79
1400    33