گذرگاه دوغارون باز شد

ایران زمین - گذرگاه مرزی دوغارون - اسلام قلعه در استان خراسان رضوی پس از تنش‌های مرزی روز شنبه هر چند برای دومین بار از زمان روی کار آمدن طالبان در افغانستان بسته شد. اما به گفته رئیس اداره ترانزیت راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی، پس از انجام گفت‌و‌گو بین مسئولان مرزی ایران و افغانستان، این گذرگاه مهم و تاریخی در مرز دو کشور بعد از ظهر روز یکشنبه بازگشایی شد.
مرتضی مجردی به ایرنا گفت: اکنون همه ترددهای ترانزیتی، تجاری و مسافری در حال انجام است و فعالیت مرز به طور کامل از سر گرفته شده است.
رئیس اداره ترانزیت راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی گفت: یعقوبعلی نظری، استاندار خراسان رضوی هم برای پیگیری بازگشایی این گذرگاه در مرز حاضر شده بود.
گمرک دوغارون واقع در شهرستان تایباد با یک قرن سابقه فعالیت در فاصله ۱۸ کیلومتری مرز ایران و افغانستان در حوزه صادرات، واردات، ترانزیت و مسافر فعالیت دارد.
این دومین بار است که تنش های مرزی منجر به بسته شدن این گذرگاه مهم و تاریخی می شود. آبان ماه پارسال بود که تردد غیرمجاز یک نیروی وابسته به طالبان، تنش‌هایی را در مرز دوغارون - اسلام قلعه رقم زد و حتی کار به تیراندازی هوایی کشید و تبادلات تجاری مرزی را چندین روز متوقف ساخت.
مسئولان راهداری خراسان رضوی درخصوص این واقعه گفته بودند که تعطیلی موقت این گذرگاه مرزی، مربوط به مسائل رخ داده بین مرزبانان دو طرف است که در پی آن تیراندازی هوایی نیز اتفاق افتاده است.
همچنین سخنگوی گمرک ایران، آذر ۱۴۰۰ از بروز درگیری محدود در ۱۰ کیلومتری گمرک میلک در استان سیستان و بلوچستان با افغانستان خبر داد و گفت: در پی این حادثه ارتش در مرز میلک و اطراف آن مستقر شده و کامیون‌های حامل بار با همکاری سازمان‌های مستقر در مرز به سمت نقاط امن و دورتر از نقطه صفر مرزی هدایت شده‌اند و کنترل امور در دست ارتش کشورمان قرار دارد.
سید روح‌الله لطیفی افزوده بود که تا اطلاع ثانوی، پذیرش محموله تجاری در مرز میلک به تعویق خواهد افتاد.
منابع مرزی در این مورد نیز عدم اشراف نیروهای طالبان بر وضعیت حصارها و خطوط مرزی سیستان و بلوچستان را علت بروز درگیری‌های محدود اعلام کرده بودند؛ درگیری‌هایی که نخستین پیامد آن توقف فعالیت‌های تجاری مرز میلک بود.
جاده‌سازی طالبان بدون هماهنگی، مرز دوغارون را تعطیل کرد
نماینده ویژه رئیس‌جمهور ایران در امور افغانستان درباره ماجرای روز شنبه مرز دوغارون اظهار داشت: روز شنبه طالبان اقدام به جاده‌سازی بدون هماهنگی قبلی در محدوده مرز دوغارون و نقض قوانین مرزی کردند که مرزبانی جمهوری اسلامی ایران واکنش نشان داده و مانع شد.
«حسن کاظمی‌قمی» در گفت‌و‌گو با رسانه‌ها افزود: در تماسی که با وزارت کشور و دفاع طالبان صورت گرفت، تأکید شد که اقدامات باید متوقف و موضوع در چهارچوب کمیسیون عالی مرزی و مدرنیزاسیون اسناد دو کشور حل و فصل شود.
به گفته شاهدان عینی در ولایت هرات افغانستان، این تنش پس از آن بروز کرد که نیروهای مرزی طالبان قصد ساخت یک جاده در منطقه مرزی دو کشور را داشتند که با مخالفت نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی ایران روبه‌رو شدند.
این اقدام ایران با مقاومت نیروهای طالبان مواجه شد و پس از بحث و مشاجره، دو طرف به حالت آماده‌باش درآمدند.
اهمیت فعالیت مستمر دوغارون برای ایران و افغانستان
اکنون پس از این اتفاقات، فعالان اقتصادی دو کشور امیدوارند مسئولان طالبان با استفاده تجربه های گذشته، تلاش بیشتری برای حفظ امنیت تجارت و داد وستد از دوغارون انجام دهند . رئیس انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی خراسان رضوی در خصوص توقف فعالیت چندباره مرز دوغارون گفت: با توجه به تناژ بالای کالای ترانزیتی و صادراتی به افغانستان، مسلماً انسداد مرز دوغارون بیشترین تأثیر منفی را بر زندگی مردم و اقتصاد افغانستان خواهد داشت. احمد زمانیان یزدی افزود: از روز شنبه که مرز بسته شده است، ناوگان باری در منطقه متوقف شده‌اند و از مبادی ورودی کشور، بارگیری به مقصد دوغارون انجام نمی‌شود که ضرر اصلی را در این بخش تجار افغانستانی متحمل می‌شوند.رئیس انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی خراسان رضوی گفت: پیش از این نیز مشکلاتی شبیه این را در مرز میلک داشتیم که منجر به انسداد مرز یاد شده گردید.
وی گفت: باید توجه داشت علت اصلی این تنش‌های مرزی به‌دلیل ناآشنایی نیروهای طالبان با مسائل مرزی و قوانین مرزبانی بین دو کشور است که طالبان باید هر چه سریع‌تر از بروز این مسائل جلوگیری کنند.
زمانیان یزدی ادامه داد: این مرز سال‌های سال فعالیت داشته است و اگر پیش از حضور طالبان مرز به‌صورت موقت بسته می‌شد به‌دلیل عدم همکاری‌های مرزی و اختلافات تجاری بود، نه اینکه در مقوله مرزبانی تنشی مانند موارد ذکر شده ایجاد شود که علت این مسائل عدم اطلاع از اصول مرزبانی توسط نیروهای مسلح طالبان است.
سرپرست حوزه نظارت گمرک خراسان رضوی در تشریح اثرات ناآرامی‌های سال گذشته افغانستان بر تجارت دو کشور، گفت: میزان صدور کالا از گمرک استان به افغانستان در سال گذشته یک میلیون تن به ارزش۵۶۰ میلیون دلار بوده که از لحاظ وزنی ۴۴ درصد و از لحاظ ارزش ۲۹ درصد نسبت به سال پیش از آن کاهش داشته است.
جعفری افزود: عمده اقلام صادر شده به افغانستان در سال ۱۴۰۰ شامل سیب تازه، میله‌های آهنی یا فولادی، کفپوش‌های مخملی، روغن‌های سبک، نان، خمیر برای لاک و مهر، صابون، چیپس، محصولات آهن یا فولاد غیرممزوج، تخت نورد شده، بیسکوئیت، پسته تازه یا خشک، شیرینی، سیب‌زمینی، دوغ، شیر، خامه بسته‌بندی شده و فرآورده‌های سوختی بجز بنزین بوده است.