بازگشت به کار هزاران کارگر با رونق کارخانجات روغن کشی

امین محمودی
 خبرنگار
محمد جعفری، دبیر انجمن صنفی صنایع روغن‌کشی کشور در گفت وگو با «ایران» اظهار کرد: اوایل دهه 80 طرح 10 ساله توسعه کشت دانه‌های روغنی تدوین شد تا در زمینه تولید دانه‌های روغنی و روغن خام در کشور به خوداتکایی برسیم چون موقعیت اقلیمی و شرایط آبی کشور به گونه‌ای است که امکان خودکفایی کامل وجود ندارد.
وی افزود : براساس طرح مزبورباید پس از گذشت 10 سال از اجرای طرح به خوداتکایی 70 درصدی روغن مورد نیاز کشور از طریق دانه‌های تولید داخل می‌‌رسیدیم این در حالی است که این طرح به سرانجام مطلوب نرسید.
جعفری افزود: این طرح به دلیل تغییر سیاست‌های تولید و همچنین تغییر سیاستمداران هیچ گاه عملی نشد، از طرف دیگر عمده سیاست‌های خودکفایی در کشور برمبنای افزایش قیمت خرید تضمینی دانه‌های روغنی و بالاتر از قیمت‌های جهانی معطوف است، این در حالی است که کشورهای مختلف با ابزارهای گوناگون به افزایش تولید دانه‌های روغنی می‌‌نگرند.
دبیر انجمن صنفی صنایع روغن‌کشی کشور گفت: یکی از بزرگترین مشکلات طرح مزبور این بود که طرح ۱۰ ساله مبتنی بر فرآیند تولید بود و دولت گذشته به بخش بازرگانی توجهی نکرده بود. دولت جدا از بحث تولید می‌بایست تعرفه مناسب برای واردات روغن خام و کنجاله اعمال می‌کرد.
جعفری بیان داشت: متأسفانه دولت در سال ۱۳۸۶ تعرفه بواردات کنجاله را از ۲۴ به صفر تبدیل کرد و روند تولید دانه‌های روغنی در کشور بشدت دچار آسیب شد. وی ادامه داد: بین واردات روغن خام و کنجاله به عنوان محصول و توسعه کشت دانه‌های روغنی رابطه معکوسی وجود دارد یعنی هر سال که تولید دانه‌های روغنی در کشور رشد داشته، بی تردید روند واردات روغن خام و کنجاله کاهشی بوده است.
دبیر انجمن صنفی صنایع روغن‌کشی کشور گفت: برخی از دولت‌ها واردات محصول را در اولویت قرار می‌دهند،به واسطه اینکه توجه شان بیشتر به مصرف کننده نهایی است.
جعفری بیان داشت: تاکنون در زمینه کاهش وابستگی به واردات روغن خام، کنجاله و دانه‌های روغنی در کشور کار خاصی انجام نشده است.
این مقام صنفی افزود: در حال حاضر 25 واحد روغن‌کشی در کشور فعال است که ظرفیت تولید آنها به 5.4 میلیون تن در سال می‌‌رسد.
جعفری گفت: بیشترین میزان روغن‌کشی در کشور به ترتیب در استان خوزستان با یک میلیون و 410 هزار تن، کرمانشاه 825 هزار تن، گلستان 785 هزار تن، سمنان 620 هزار تن، مازنداران 498 هزار و 800 تن و خراسان رضوی 360 هزار تن است.
دبیر انجمن صنفی صنایع روغن‌کشی خاطرنشان کرد: در حال حاضر تنها 50 درصد از ظرفیت تولید روغن در این کارخانجات و واحدهای تولیدی فعال است که با وجوداین  2 هزار و 500 نفر به صورت مستقیم و 10 هزار نفر به صورت غیر مستیقم در آنها مشغول به کار هستند.
وی افزود: دولت می‌‌تواند بخش زیادی از نیاز کشور به روغن و کنجاله را از طریق تولید داخل تأمین کند، این در حالی است که در دولت قبل به این موضوع توجه چندانی نشد چون معتقد بودند با واردات می‌‌توان نیاز داخل را تأمین کرد.
جعفری در بخش دیگری از سخنان خود گفت: طی سال‌های گذشته دولت به جای واردات دانه‌های روغنی بیشتر به سمت واردات روغن خام  با ارز 4200 تومان گرایش داشت که همین امر سبب شد بسیاری از کارخانجات روغن‌کشی تعطیل شوند، این در حالی است که با واردات دانه‌های روغنی، کارخانجات روغن‌کشی نیز فعال شده و اشتغالزایی در این واحدها از بین نمی‌رفت.
این مقام صنفی عنوان کرد: با این حال سال 97 حدود 3 میلیون و 100 هزار تن روغن‌کشی در کشور صورت گرفت، در حالی که ظرفیت کارخانجات روغن‌کشی کشور 5 میلیون و 400 هزار تن و نشان‌دهنده این است که فقط از 60 درصد ظرفیت کارخانجات روغن‌کشی استفاده شده است.
وی افزود: یکی از برنامه‌های خوب وزارت جهاد کشاورزی دولت سیزدهم این است که به جای واردات روغن خام و کنجاله، دانه‌های روغنی وارد کند که این امر سبب بیشتر شدن استفاده از کارخانجات روغن‌کشی و افزایش اشتغالزایی در کشور می‌شود، این در حالی است که دولت قبل اولویت خود را بر واردات روغن و کنجاله گذاشت و توجه‌ای به واردات دانه‌های روغنی نداشت.
دبیر انجمن صنفی صنایع روغن‌کشی با بیان اینکه  زمزمه‌هایی مبنی بر اینکه به دلیل تأمین روغن کشور عده‌ای به‌دنبال صفر شدن سود بازرگانی واردات روغن و کنجاله هستند، اظهار کرد: این امر بلاشک می‌تواند کارخانجات روغن‌کشی در کشور را به تعطیلی بکشاند.
جعفری با بیان اینکه موافق سیاست اصلاح ارز ترجیحی در کشور است، افزود: سیاست حذف ارز 4200 تومانی از کالاهای اساسی خصوصاً روغن تصمیم سختی بود که دولت سیزدهم به آن روی آورد، بنابراین همه تولیدکنندگان و مردم باید به دولت کمک کنند تا این طرح بدرستی در کشور اجرا شود.