7ماهواره ایرانی در صف پرتاب

گروه اقتصادی/ ساخت ماهواره‌های بومی و پرتاب موفق آنها به فضا، یکی از برنامه‌های دولت سیزدهم است و با توجه به تأکید مقام معظم رهبری براین موضوع که طرح‌های هوافضا و ماهواره مطلقاً نباید کند، نیمه‌تعطیل یا متوقف شوند، توسعه صنعت فضایی به‌عنوان یکی از پیشران‌های اقتصادی مورد توجه قرار دارد، به گونه‌ای‌که به گفته رئیس سازمان فضایی ایران، انتظار می‌‌رود تا پایان 1401 درمجموع هفت ماهواره تکمیل شده و آماده پرتاب خواهیم داشت.
به‌ تازگی حسن سالاریه در گفت‌وگو با ایرنا، پرتاب ماهواره‌ها به فضا را منوط به این موضوع دانسته که ماهواره‌سازها به قراردادهای خود عمل کنند و گفته است در صورت تحقق این امر، تا پایان سال ۱۴۰۱ درمجموع هفت ماهواره تکمیل شده و آماده پرتاب خواهیم داشت؛ اما این 7ماهواره کدام هستند، در چه حوزه‌ای فعالیت می‌‌کنند و در چه مرحله‌ای از ساخت قرار دارند؟ در پاسخ باید گفت  بخشی از این ماهواره‌ها، مخابراتی و بخشی دیگر سنجشی هستند که هریک در جایگاه خود نقش بسیار مهمی در برآورده کردن نیازها خواهند داشت.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دراین زمینه یادآور شده  بخشی از ماهواره‌های درحال ساخت و طراحی در پژوهشگاه فضایی ایران، ماهواره‌های مخابراتی هستند که آنها را با نام «ناهید» می‌شناسیم. به گفته وی، بخش دیگر نیز به ماهواره‌های سنجشی مربوط می‌‌شود که آنها هم به‌عنوان سری «پارس» نامگذاری شده‌اند. رئیس سازمان فضایی ایران یادآور شد: برای ساخت ماهواره با شرکت‌های دولتی یا خصوصی سازنده ماهواره، دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها قرارداد می‌بندیم که اکنون نمونه دوم ماهواره «ظفر» ساخته شده است. دراین زمینه، دانشگاه «علم‌ و صنعت» طبق قراردادی که داریم متعهد شده در مدت کوتاهی (طی یکی، دو ماه آینده) با نصب و آزمایش محموله سنجشی مربوط به ماهواره، نمونه دوم ماهواره را تکمیل و به سازمان فضایی تحویل دهد. وی افزود: پیش از این تأمین منابع لازم مالی انجام شده است و با توجه به تجربه بالای دانشگاه علم و صنعت در این زمینه، قاعدتاً باید مراحل تکمیلی کار نیز بدون مشکل انجام شود. گفتنی است نمونه نخست ماهواره ظفر در بیستم بهمن 1398 از پایگاه فضایی امام‌خمینی(ره) در سمنان پرتاب شد که متأسفانه در مدار قرار نگرفت. تهیه نقشه یکی از مهم‌ترین کاربردهای این ماهواره بود تا با کمک آن، تولید و به‌روزرسانی نقشه‌های کاربری اراضی، پایش توسعه شهری، مرز پهنه‌های کشاورزی، مرز پهنه‌های جنگلی، نقشه‌های پهنه‌بندی دریاچه‌های دائمی و فصلی، آن‌هم در مقیاس ملی انجام شود.
رئیس سازمان فضایی ایران خاطرنشان‌ کرد: اگر شرایط بر اساس قراردادهای منعقد شده پیش برود، تا پایان سال ۱۴۰۱ نمونه دوم ماهواره «پارس ۱» که یک ماهواره از کلاس مینی و با قابلیت‌های بسیار خوب در این کلاس است، برای پرتاب آماده می‌شود. وی همچنین گفت: یکی از نمونه‌های ماهواره «ناهید۱» تحویل پرتابگر شده و آماده پرتاب است و نمونه نخست «پارس۱» هم آماده شده و نمونه اول «ناهید۲» نیز تا آخر سال تکمیل خواهد شد.
ماهواره «پارس۱» که توسط پژوهشگاه فضایی ایران ساخته شده، در 14دی 1399 تحویل سازمان فضایی ایران شد. در آن زمان مرتضی براری، رئیس وقت سازمان فضایی ایران، ماهواره «پارس۱» را یکی از عملیاتی‌ترین و پیشرفته‌ترین ماهواره‌های بومی کشور خواند و گفت: طی طراحی و ساخت این ماهواره گلوگاه‌های فناوری متعددی پیش‌‌روی متخصصان ما بود که برای اولین‌بار در کشور و با کمک متخصصین خلاق ایرانی توانستیم این فناوری‌ها را بومی‌سازی کنیم و اکنون توانمندی طراحی و ساخت ماهواره‌های سنجشی عملیاتی با کاربردهای مورد نیاز در پژوهشگاه فضایی ایران، نهادینه شده است. ماهواره «پارس۱» به‌عنوان یک ماهواره سنجشی، قرار است با استفاده از دوربین دارای رزولوشن بالا و توان تفکیک ۱۵متری، از تمام نقاط  کشور عکسبرداری کند و با استفاده از فرستنده پرقدرت مخابراتی، عکس‌های خود را از مدار ۵۰۰کیلومتری سطح زمین به ایستگاه‌های زمینی ارسال کند تا این تصاویر برای پایش اراضی کشاورزی و جنگل‌ها، بررسی وضعیت دریاچه‌ها و تخمین وسعت مخاطرات طبیعی همچون آتش‌سوزی‌ها و سیل مورد استفاده قرار گیرد.
وی خاطرنشان‌ کرد: ماهواره دیگر درحال ساخت نیز «پایا» نام دارد که یک ماهواره سنجشی با دقت و کیفیت بالاتر از «پارس۱» است که آن‌هم در مراحل آزمایش و تجمیع قرار دارد و می‌تواند در کنار ۲ ماهواره «پارس۱» خدمات سنجش از دور مناسبی را در چند سال آینده در حوزه‌های کشاورزی، مدیریت حوادث و پایش محیط زیست ارائه کند.
سالاریه، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنین یادآورشد: تا پایان 1401 نمونه نخست ماهواره «ناهید۲» نیز که در پژوهشگاه فضایی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ساخته می‌‌شود، تکمیل خواهد شد. این ماهواره جزو ماهواره‌های با فناوری ارتباط مخابراتی و مجهز به تراستر و دارای توان انجام مانورها و اصلاحات مداری نیز هست و می‌تواند یک قدم مهم در مسیر ساخت منظومه‌های مخابراتی ارتفاع پایین به حساب آید. ماهواره «ناهید۲» یک میکروماهواره مخابراتی مکعبی با وزن ۱۱۰کیلوگرم است که مدل ارتقا یافته ماهواره «ناهید۱» محسوب می‌‌شود و از زمین، قابل هدایت و کنترل بوده و با تأمین انرژی از سلول‌های خورشیدی می‌تواند در ارتفاع ۵۵۰کیلومتری از سطح زمین به مدت دو سال شناور باشد.
گفتنی است ماهواره «ناهید1» نیز پیش‌تر در7 شهریور 98  درکانون توجه قرار گرفت و رسانه‌های امریکا و برخی خبرگزاری‌های خارجی ازجمله رویترز و آسوشیتدپرس مدعی شدند تصاویر ماهواره‌ای از مرکز فضایی امام خمینی(ره) در استان سمنان نشان می‌دهد که ایران بار دیگر در پرتاب ماهواره شکست خورده و بلافاصله پس از آن، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور امریکا توئیت کرد  کشورش هیچ نقشی در انفجار سایت موشکی ایران در سمنان نداشته است.