نسخه Pdf
ایران عصر
چهل روز از وداع با محمدعلی اسلامی‌ندوشن نویسنده و پژوهشگر گذشت
پاسدار امین فرهنگ ملی
کاظم موسوی بجنوردی
رئیس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
درگذشت محمدعلی اسلامی‌ندوشن (۳شهریور ۱۳۰۳ – ۵اردیبهشت ۱۴۰۱) برای همه اصحاب دائرةالمعارف بزرگ اسلامی ضایعه‌ای تأثربرانگیز بوده است. ایشان به عنوان یکی از پاسداران امین فرهنگ ملی و اشاعه‌دهنده حکمت ایرانی محسوب می‌شود. او چنان برای فرهنگ ایرانی تلاش می‌کرد که گویی عاشق فرهنگ و هویت ملی ایرانیان است و از این‌رو درگذشت او ما را بدین اندیشه می‌اندازد که باید از اندیشمندان عامل در فرهنگ ملی چنان بیاموزیم و چنان بهره ببریم که با فقدان‌شان میدان را برای ادامه تحقیق در عرصه‌های ایران‌پژوهی خالی نکنیم و قادر باشیم به این وظیفه ملی به‌درستی ادامه دهیم. به روان پاک اسلامی‌ندوشن درود می‌فرستم و به یقین در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی از آنچه او آفریده است بهره خواهیم برد و نامش را زنده نگه خواهیم داشت.
ناردانه‌ها
حسین مسرت
کتاب‌شناس و پژوهشگر
«ناردانه‌ها» گزیده‌ای از رباعی‌های زیبا و نغز فارسی است که دکتر اسلامی‌ندوشن با نظر کارشناسی و هنرمندانه خود برگزیده است. اسلامی‌ندوشن خود در آغاز، چهارپاره می‌سرود و دو کتاب به نام‌های «گناه» و «چشمه» را در دهه 1330ش چاپ کرد. وی در سالیان اخیر رو به سرودن رباعی این زیباترین قالب شعر فارسی آورده و اندیشه‌های انسانی، عرفانی و ملی خود را در 74رباعی شورانگیز و جاودانی در کتاب «بهار در پاییز» به سال 1384چاپ کرد. دکتر اسلامی‌ندوشن در این گزیده‌نامه، چهارگانه‌ها‌یی (رباعی‌ها) را که برگزیده، توضیحاتی را هم درباره آنها به خوانندگان داده است. به‌درستی کسی نمی‌تواند برآورد کند و یا شاید سخت باشد برشمرد که طی این هزارسال، چه تعداد رباعی در زبان فارسی سروده شده است، اما چنین می‌نماید که این نوع شعر، بیشترین طبع‌آزمایی شاعران را به خود جلب کرده و علت آن این است که به غیر از تک‌بیت‌های ماندگار، کوتاهترین نوع سخن موزون است، گرچه نمی‌توان گفت آسان‌ترین، زیرا هنر ویژه‌ای می‌طلبیده که اندیشه‌ای ظریف و بس متعالی را در قالبی کوتاه بگنجاند. در «ناردانه‌ها» رباعی‌هایی از خیام، مولوی، عطار نیشابوری، ابوسعید و دیگر سخن‌وران نام‌آشنا و رباعی‌گو آمده است.
مفسر تحلیلگر شاهنامه
سجاد آیدنلو
مدرس دانشگاه
درباره دکتر اسلامی‌ندوشن از دیدگاه‌های مختلفی می‌توان بحث کرد و البته هم در زمان زندگانی ایشان و هم پس از درگذشت، شخصیت‌های بسیاری در‌این‌باره سخن‌ها گفته‌اند و خواهند گفت. بنده به مناسبت زمینه علایق و مطالعات خود که شاهنامه و ادب حماسی ایران است، طبعاً از این منظر به شخصیت علمی ایشان اشاره کوتاهی خواهم کرد. نکته مهمی که درکارنامه شاهنامه‌پژوهی دکتر اسلامی‌ندوشن باید با برجستگی بدان اشاره شود این است که ایشان یکی از نخستین و بهترین صاحب‌نظران و صاحب‌قلمانی به شمار می‌رود که درباره داستان‌ها و شخصیت‌های شاهنامه، مقالات و کتاب‌های توصیفی- تحلیلی به زبان فارسی نوشته است. توضیح این مطلب بدین‌صورت خواهد بود که وجه غالب کارهای مربوط به فردوسی و شاهنامه، هم در داخل و هم خارج ایران جنبه پژوهشی دارد، اما شخصیت‌های بسیار معدودی هستند که مانند مرحوم دکتر اسلامی‌ندوشن دریافت اجتهادی و تحلیل‌های شخصی خودشان را از داستان‌ها و اشخاص شاهنامه عرضه کرده باشند و این جنبه از کار ایشان به نظر بنده بسیار مهم است که در دو کتاب شاخص «داستان داستان‌ها» و «زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه» دیده می‌شود. بنده معتقدم اگر دانشجویان، محققان و علاقه‌مندان جوان در حوزه شاهنامه‌پژوهی به این ویژگی کارهای ایشان بخصوص با آن نثر شکوهمند، استوار و روان توجه کنند و بتوانند بر همان الگو نوشته‌هایی را در حوزه تحلیلی- توصیفی از شاهنامه عرضه کنند، موفقیت بسیار بزرگی خواهد بود.
رئیس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
درگذشت محمدعلی اسلامی‌ندوشن (۳شهریور ۱۳۰۳ – ۵اردیبهشت ۱۴۰۱) برای همه اصحاب دائرةالمعارف بزرگ اسلامی ضایعه‌ای تأثربرانگیز بوده است. ایشان به عنوان یکی از پاسداران امین فرهنگ ملی و اشاعه‌دهنده حکمت ایرانی محسوب می‌شود. او چنان برای فرهنگ ایرانی تلاش می‌کرد که گویی عاشق فرهنگ و هویت ملی ایرانیان است و از این‌رو درگذشت او ما را بدین اندیشه می‌اندازد که باید از اندیشمندان عامل در فرهنگ ملی چنان بیاموزیم و چنان بهره ببریم که با فقدان‌شان میدان را برای ادامه تحقیق در عرصه‌های ایران‌پژوهی خالی نکنیم و قادر باشیم به این وظیفه ملی به‌درستی ادامه دهیم. به روان پاک اسلامی‌ندوشن درود می‌فرستم و به یقین در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی از آنچه او آفریده است بهره خواهیم برد و نامش را زنده نگه خواهیم داشت.
ناردانه‌ها
حسین مسرت
کتاب‌شناس و پژوهشگر
«ناردانه‌ها» گزیده‌ای از رباعی‌های زیبا و نغز فارسی است که دکتر اسلامی‌ندوشن با نظر کارشناسی و هنرمندانه خود برگزیده است. اسلامی‌ندوشن خود در آغاز، چهارپاره می‌سرود و دو کتاب به نام‌های «گناه» و «چشمه» را در دهه 1330ش چاپ کرد. وی در سالیان اخیر رو به سرودن رباعی این زیباترین قالب شعر فارسی آورده و اندیشه‌های انسانی، عرفانی و ملی خود را در 74رباعی شورانگیز و جاودانی در کتاب «بهار در پاییز» به سال 1384چاپ کرد. دکتر اسلامی‌ندوشن در این گزیده‌نامه، چهارگانه‌ها‌یی (رباعی‌ها) را که برگزیده، توضیحاتی را هم درباره آنها به خوانندگان داده است. به‌درستی کسی نمی‌تواند برآورد کند و یا شاید سخت باشد برشمرد که طی این هزارسال، چه تعداد رباعی در زبان فارسی سروده شده است، اما چنین می‌نماید که این نوع شعر، بیشترین طبع‌آزمایی شاعران را به خود جلب کرده و علت آن این است که به غیر از تک‌بیت‌های ماندگار، کوتاهترین نوع سخن موزون است، گرچه نمی‌توان گفت آسان‌ترین، زیرا هنر ویژه‌ای می‌طلبیده که اندیشه‌ای ظریف و بس متعالی را در قالبی کوتاه بگنجاند. در «ناردانه‌ها» رباعی‌هایی از خیام، مولوی، عطار نیشابوری، ابوسعید و دیگر سخن‌وران نام‌آشنا و رباعی‌گو آمده است.
مفسر تحلیلگر شاهنامه
سجاد آیدنلو
مدرس دانشگاه
درباره دکتر اسلامی‌ندوشن از دیدگاه‌های مختلفی می‌توان بحث کرد و البته هم در زمان زندگانی ایشان و هم پس از درگذشت، شخصیت‌های بسیاری در‌این‌باره سخن‌ها گفته‌اند و خواهند گفت. بنده به مناسبت زمینه علایق و مطالعات خود که شاهنامه و ادب حماسی ایران است، طبعاً از این منظر به شخصیت علمی ایشان اشاره کوتاهی خواهم کرد. نکته مهمی که درکارنامه شاهنامه‌پژوهی دکتر اسلامی‌ندوشن باید با برجستگی بدان اشاره شود این است که ایشان یکی از نخستین و بهترین صاحب‌نظران و صاحب‌قلمانی به شمار می‌رود که درباره داستان‌ها و شخصیت‌های شاهنامه، مقالات و کتاب‌های توصیفی- تحلیلی به زبان فارسی نوشته است. توضیح این مطلب بدین‌صورت خواهد بود که وجه غالب کارهای مربوط به فردوسی و شاهنامه، هم در داخل و هم خارج ایران جنبه پژوهشی دارد، اما شخصیت‌های بسیار معدودی هستند که مانند مرحوم دکتر اسلامی‌ندوشن دریافت اجتهادی و تحلیل‌های شخصی خودشان را از داستان‌ها و اشخاص شاهنامه عرضه کرده باشند و این جنبه از کار ایشان به نظر بنده بسیار مهم است که در دو کتاب شاخص «داستان داستان‌ها» و «زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه» دیده می‌شود. بنده معتقدم اگر دانشجویان، محققان و علاقه‌مندان جوان در حوزه شاهنامه‌پژوهی به این ویژگی کارهای ایشان بخصوص با آن نثر شکوهمند، استوار و روان توجه کنند و بتوانند بر همان الگو نوشته‌هایی را در حوزه تحلیلی- توصیفی از شاهنامه عرضه کنند، موفقیت بسیار بزرگی خواهد بود.
آدرس مطلب
http://old.irannewspaper.ir/newspaper/page/7926/24/615672/0
ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
ویژه نامه
ویژه نامه ها
.jpg)
