خرماپزان زودرس در جنوب

شیما جهان بخش - زهره افشار
خبرنگار



برداشت خرما در بوشهر به‌عنوان سومین استان تولید‌کننده این محصول در کشور آغاز شد. در نخلستان‌های «فین» هرمزگان هم حاصل رنج نخلداران در این روزها به‌ثمر نشسته است. برداشت خرما در سیستان و بلوچستان به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده خرما نیز از اوایل تیرماه آغاز شده است و نخلداران این استان تاکنون 23 هزار تن خرما برداشت کرده‌اند . نخلداران خوزستان هم که دومین تولیدکنندگان خرمای کشور هستند و همیشه در شهریور ماه شروع به برداشت می‌کردند به دلیل گرمای زودرس خود را آماده برداشت پیش از موعد خرما در مردادماه کرده‌اند.
امســال در مجمــوع بــه گفته دســت‌انـدرکــاران بخــش کشـــاورزی استان‌های تولیدکننده خرما وضعیت تولید این محصول با وجود تنش آبی، مناسب است و بازار عرضه و تقاضا نیز تاکنون مشکلی ندارد و حالا تولیدکنندگان، صادرکنندگان و فعالان بخش خصوصی خرما درصدد هستند با کمک مسئولان دولتی راه خرمای ایران را به جام جهانی قطر هموار کنند.
تولید 230 هزار تن خرما در سیستان و بلوچستان
امان‌الله طوقی، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان در گفت‌و‌گو با «ایران» تصریح کرد: بر اساس آمار فائو، (سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد) ایران سومین کشور تولیدکننده خرما در جهان است که سطح زیر کشت نخیلات کشور حدود 260 هزار هکتار است که 222.8 هزار هکتار بارور و حدود 37 هزار هکتار آن غیر‌بارور است.
در سیستان و بلوچستان برداشت خرما از تیرماه با ارقام زودرس کتومی، نگال و آشوبه شروع شده و با ارقام دیررس مایکلی و هلیله در آبان‌ماه به پایان می‌رسد.
وی با اشاره به اینکه کشت خرما در سیستان و بلوچستان زمینه اشتغال ۴۰ هزار نفر را فراهم کرده است، افزود:۴۱ درصد سطح محصولات باغی استان به کشت خرما اختصاص دارد که تاکنون 23 هزار تن از محصول خرما برداشت شده است. به گفته وی پیش‌بینی می‌شود امسال تولید خرما در این استان به 230 هزار تن برسد.
خرمای مضافتی با سطح زیر کشت ۲۸ هزار و ۴۰۰ هکتار و خرمای ربی با سطح زیرکشت ۲۲ هزار و ۵۰۰ هکتار بیشترین نخلستان‌های سیستان و بلوچستان را به خود اختصاص داده‌اند.
طوقی خاطرنشان کرد: خرمای تولید شده در سیستان و بلوچستان علاوه‌بر استان‌های دیگر به کشورهای حوزه خلیج فارس، اروپایی و روسیه صادر می‌شود.
پیش‌بینی برداشت 170 هزار تن محصول از نخلستان‌های بوشهر
کبری توکلی، معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی بوشهر از شروع برداشت محصول نخست نخیلات «خارک» در استان خبر داد و به «ایران» گفت: پیش‌بینی می‌شود امسال بیش از 170 هزار تن محصول از نخلستان‌های استان بوشهر برداشت شود. از این میزان 9 هزار تن خارک است که برداشت آن آغاز شده و به بازار‌های داخلی عرضه می‌شود. برداشت 46 هزار تن رطب(محصول دوم نخیلات) نیز از نیمه مرداد ماه آغاز شده و به کشورهای همسایه صادر می‌شود. علاوه‌بر برداشت ۵۵ هزار تن خارک و رطب، ۱۱۵ هزار تن خرما نیز از نخیلات استان برداشت می‌شود. البته برداشت رطب از منطقه دالکی آغاز شده است. 
وی قیمت فعلی خرید هر کیلو خارک از کشاورزان را 20 هزار تومان عنوان کرد و افزود: مهم‌ترین گونه‌های خارک استان برحی، بریمی و حاج باقری بوده است.
قیمت فعلی خرید مورد رضایت نخلداران بوده و شاهد وضعیت خوبی در سطح بازار هستیم. البته از آنجا که فعلاً در آغاز فصل برداشت هستیم ممکن است قیمت تغییر کند اما پیش‌بینی ما همان 20 هزار تومان است.
توکلی در خصوص احتمال خرید تضمینی خرما توضیح داد: وزیر جهاد کشاورزی در سفری که به استان داشتند به کشاورزان قول خرید تضمینی را داده بودند. البته با وجود اعلام موافقت در این زمینه اما هنوز هیچ دستورالعملی به ما ابلاغ نشده است. هر چند اگر شرایط خرید به همین شکل فعلی ادامه داشته باشد نیازی به خرید تضمینی نیست. در واقع اگر قیمت مناسب باشد محصول روی دست کشاورز نخواهد ماند.
جام جهانی قطر بازار مناسبی برای خرمای استان مهیا کرده است
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی بوشهر بازار صادرات امسال را مناسب دانست و اظهار داشت: با توجه به برگزاری جام جهانی در قطر امسال بازار مناسبی برای خرمای استان مهیا شده است. در این زمینه تاکنون سه رقم زاهدی، پیارم و کبکاب را به قطر پیشنهاد داده‌ایم. در خصوص قیمت نیز مذاکراتی انجام شده اما هنوز به توافق نرسیده‌ایم.
وی در مورد تفاوت خرما با رطب توضیح داد: اولین [مرحله] محصول کیمری است که بسیار ریز بوده و قابلیت خوردن ندارد. مراحل بعدی به ترتیب خارک، رطب و در نهایت خرما است. در واقع محصول تا به محصول نهایی که همان خرما است و درجه شیرینی بالاتری دارد، تبدیل شود 3 مرحله را می‌گذراند.
توکلی شرایط بی‌آبی، تغییر اقلیم، تغذیه نامناسب و شوری خاک را از مهم‌ترین مشکلات نخلستان‌های استان اعلام کرد و افزود: امسال با وجود آنکه خشکسالی بر کیفیت تأثیر گذاشته اما از آنجا که پروسه زمانی رشد نخل‌های کاشته شده در سال‌های گذشته تکمیل شده سطح باروری رشد چشمگیری داشته است. در واقع محصول نخل‌های جدید خسارت خشکسالی را تا حدی جبران کرده است.
برداشــت پیــش از مــوعد خرمــــا در خوزستان
جاسم حزوابی، رئیس انجمن خرمای خوزستان نیز به «ایران» گفت: با توجه به اینکه نخیلات جوان استان در حال رسیدن به باروری هستند انتظار می‌رود بتوانیم در سال‌های آتی به جایگاه بهتری در تولید خرمای کشور برسیم. وی با اشاره به برداشت زودهنگام خرمای خوزستان در سال‌جاری خاطر نشان کرد: معمولاً زمان برداشت رطب در خوزستان حدود 15 شهریورماه است که امسال به دلیل گرما و شرجی بیش از حد به احتمال زیاد برداشت خرمای خوزستان قبل از موعد همیشگی انجام خواهد شد.
حزوابی تصریح کرد: سالانه از خرمای تولیدی کشور حدود 25 درصد به مصرف داخلی می‌رسد، 40 درصد تحویل صنایع تبدیلی و حدود 35 درصد صادر می‌شود که نقش بزرگی در صادرات غیر‌نفتی دارد.
خرمای ایران راهی جام جهانی فوتبال قطر می‌شود
در همین حال محسن رشید‌فرخی، رئیس انجمن ملی خرمای ایران هم در گفت‌و‌گو با خبرنگار «ایران» خاطرنشان کرد: با وجود تنش آبی در استان‌های تولید‌کننده خرما، امسال سال خوبی برای خرما است و پیش‌بینی می‌شود در سال‌جاری نیز تولید خرما در کشور در حد سال گذشته یعنی یک میلیون و 300 هزار تن باشد. خرمای ایران امسال از نظر کیفی هم مناسب است و فعلاً بازار خوبی هم دارد و می‌توان گفت در حال حاضر میزان کمی خرما در انبارها است.
وی با اشاره به وعده مسئولان برای خرید توافقی و احتمالاً تضمینی خرما در سال زراعی جاری گفت: با توجه به عرضه و تقاضای مناسب، نخلداران نباید منتظر خرید تضمینی باشند اما از مسئولان وزارت جهاد کشاورزی انتظار داریم درصورت تصمیم به اجرای خرید توافقی برای خرما این مهم را در آستانه فصل برداشت اعلام کنند تا ضمن جلوگیری از ورود دلالان به بازار، کشاورزان نیز با قوت قلب به کار برداشت بپردازند. رشید‌فرخی همچنین از جلسه نخلداران و صادرکنندگان خرما با نمایندگان کمیسیون‌های اقتصادی و کشاورزی مجلس در هفته جاری برای تسهیل صادرات خرما به قطر خبر داد و افزود: امیدواریم با همکاری دولت و مجلس و بخش خصوصی بتوانیم از فرصت صادرات خرما به قطر در آستانه جام جهانی نهایت استفاده را ببریم.