همدستی بازار پول و بخش کشاورزی برای افزایش تولید

امین محمودی
خبرنگار


از آغاز دولت سیزدهم تاکنون، وزارت جهاد کشاورزی برنامه افزایش ضریب خودکفایی محصولات اساسی کشاورزی از جمله گندم، برنج، دانه‌های روغنی، شکر، پنبه و جو را در دستور کار قرار داده است.به همین منظور از آغاز سال زراعی جاری(مهرماه 1400 تا شهریور 1401) تاکنون به منظور کاهش واردات و حمایت بیشتر از کشاورزان افزایش قابل توجه نرخ خرید تضمینی این محصولات، کشت قراردادی، توسعه مکانیزاسیون کشاورزی و کاهش 45 درصدی قیمت کود و سم مورد نیاز آنها را اجرایی کرده است.
با این حال توسعه کشت قراردادی و افزایش نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی و توسعه مکانیزاسیون کشاورزی برای افزایش انگیزه کشاورزان به کشت و به صدا درآمدن زنگ تولید و خودکفایی در کشور بلاشک بدون تأمین مالی مناسب این طرح‌ها امکان پذیر نخواهد بود. در وضعیت فعلی شاهد آن هستیم که بخشی از مطالبات گندمکاران و کلزاکاران به آنها پرداخت نشده است و وزیر جهاد کشاورزی نیز برای اجرا و توسعه کشت قراردادی در اراضی برنج و گندم در سال آینده خواستار پرداخت اعتبار 40 هزار میلیارد تومانی به این امر شده است.
برای پیشبرد اهداف فوق، وزارت جهاد کشاورزی با همکاری بانک مرکزی از نقشه راه تأمین مالی زنجیره‌ای در بخش کشاورزی رونمایی کرد.
40 هزار میلیارد تومان اعتبار برای کشت قراردادی لازم است
 وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه کشت قراردادی زمینه‌ساز تحقق الگوی کشت است، با اشاره به برنامه دولت برای کشت قراردادی در سطح 2 میلیون هکتار در سال زراعی 
1401-1402، گفت: برای تأمین نهاده‌های این 2 میلیون هکتار به 38 تا 40 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم.
 جواد ساداتی‌نژاد در مراسم رونمایی از نقشه راه تأمین مالی زنجیره‌ای در بخش کشاورزی با تأکید بر کشاورزی قراردادی، اظهارداشت: مدت زیادی نیست که با بانک‌ها ارتباط دارم اما می‌دانم که بانک‌ها خیلی پول و تسهیلات نمی‌دهند اما در ظرف 24 ساعت 15 هزار میلیارد تومان پول بابت خرید تضمینی گندم پرداخت شد که این عجیب است. وی با بیان اینکه توسعه کشت قراردادی موجب امنیت غذایی و خودکفایی می‌شود، افزود: این امنیت غذایی نگاهی امیدوارکننده است که از سوی بانک مرکزی و شبکه بانکی به آیندگان و مردم کشور ارائه می‌شود و نقش شبکه بانکی در آن بی‌بدیل است و تقاضای من از مدیران شبکه بانکی آن است که برای امری مهم که به صلاح نسل آینده کشور است حداکثر تلاش خود را به کار گیرند تا کشاورزی ما به سمت هرچه اقتصادی‌تر شدن حرکت کند. ساداتی‌نژاد با بیان اینکه در حال حاضر بانک مرکزی گام اصلی و مهم را برداشته است، گفت: این بانک نقشه راه لازم را تدوین کرده است و در حال حاضر این طرح در اختیار شبکه بانکی است که پای کار باشد.
 وی با اشاره به شروع زراعی از 15 شهریور ماه، تصریح کرد: برای خودکفایی گندم سه کار تعریف کردیم که اول قیمت محصولات کشاورزی اصلاح شد و دوم کود را با 45 درصد قیمت کمتر به کشاورز تحویل دادیم زیرا به‌دلیل کاهش شدید تزریق کود به زمین‌ها بهره‌وری و برداشت محصول کاهش یافته بود.
 ساداتی‌نژاد ادامه داد: سومین کاری که برای خودکفایی گندم انجام می‌دهیم کشاورزی قراردادی است که در سال گذشته برای 250 هزار هکتار زمین انجام شد. همچنین برای برنج 45 هزار هکتار کشت قراردادی انجام دادیم ولی امسال سطح زیر کشت قراردادی را به 2 میلیون هکتار افزایش خواهیم داد و این نیازمند 40 هزار میلیارد تومان اعتبار است.
 وی گفت: 38 تا 40 هزار میلیارد تومان از 15 شهریور برای کشت قراردادی باید اختصاص بدهیم تا کود، بذر و سم مورد نیاز کشاورز تأمین شود.
وزیر جهاد کشاورزی افزود: اگر این کار انجام شود دیگر مازاد محصول نخواهیم داشت چون از ابتدا مشتری محصول مشخص است و با این کار امنیتی بالاتر از این برای کشاورز نمی‌توان متصور شد.
وی در حوزه تولید گندم با تأکید بر اینکه هیچ وقت نباید تولید گندم به زیر سطح خودکفایی برسد، گفت: امیدواریم امسال 7.5 میلیون تن گندم تولید کنیم و این رقم در سال آینده به 9 میلیون تن افزایش یابد؛ باوجود تداوم خشکسالی میزان تولید گندم را از 4.5 میلیون تن به 7.5 میلیون تن رساندیم و این نشان می‌دهد می‌توانیم نوسانات آبی را مدیریت کنیم.
هدف بانک مرکزی هدایت اعتبار به سمت تولید و کشاورزی است
رئیس کل بانک مرکزی نیز بیان اینکه توسعه کشاورزی قراردادی نیازمند تعامل فرابخشی است، گفت: اقدامات بانک مرکزی در تأمین مالی زنجیره‌ای هم در بخش تولید و هم در بخش کشاورزی در جهت هدایت صحیح و هدفمند اعتبارات بانکی است.
علی صالح آبادی در ادامه با تمجید از توسعه کشت قراردادی در کشور اظهار داشت: با این روش اتفاق خوبی که می‌افتد این است که از یک نظام سنتی به یک نظام مدرن حرکت می‌کنیم. وی افزود: از نظر ما خیلی مهم است که این تأمین مالی برای بخش خصوصی است، زیرا بخش کشاورزی یکی از خصوصی‌ترین بخش‌های اقتصاد کشور است.
رئیس کل بانک مرکزی بیان کرد: از نگاه بانک مرکزی و سیستم بانکی نتیجه تأمین مالی زنجیره‌ای بخش کشاورزی در قالب کشت قراردادی، تأمین مالی هدفمند است که این یک دستاورد مهم برای بخش نظام بانکی و بخش کشاورزی است.
وی با تأکید بر اینکه اجرای این کار نیازمند برنامه‌ریزی و همکاری بین دستگاهی است، گفت: یکی از مباحث مهم، آموزش است. آموزش بسیار مهم است و پیشنهاد من این است که در حوزه بانکداری آموزش لازم را انجام دهند و ما هم باید جزوه، فیلم و دوره آموزشی داشته باشیم و شرکت‌های موفق هم تجربیات خودشان را در این دوره‌ها ارائه کنند. وزارت جهاد کشاورزی هم حتماً به بحث آموزش توجه دارد.
صالح آبادی افزود: یک‌سری زیرساخت‌های قانونی برای تکمیل این کار نیاز است که با همکاری دستگاه‌ها قوانین مورد نیاز آن باید تدوین شود.
احیای تولید با کشاورزی توافقی و تأمین مالی زنجیره‌ای
اصغر ابوالحسنی، قائم مقام بانک مرکزی نیز در این باره تأکید کرد: هدف اصلی ما از کشاورزی قراردادی و تأمین مالی زنجیره‌ای بخش کشاورزی، علاوه بر اصابت منابع بانک به تولید و بخش واقعی اقتصاد، ایجاد یک بستر و نظام مناسب برای تولید محصولات کشاورزی است، به‌طوری که کشاورز دغدغه تأمین نهاده، اعتبار و فروش محصول را نداشته باشد.
وی با بیان اینکه هدف ما این بود که کمتر از یکسال از شروع فعالیت دولت سیزدهم از طرح‌ تأمین مالی زنجیره‌ای کشاورزی قراردادی رونمایی کنیم که خوشبختانه امروز محقق شد، گفت: اگر چنین روشی وجود نداشت و شیوه‌نامه‌های آن را تدوین نمی‌کردیم، باید آمار بسیار بالایی از منابع بانک‌ها را به طور مستقیم برای بخش کشاورزی درگیر می‌کردیم.
قائم مقام بانک مرکزی با تأکید بر اینکه تأمین مالی زنجیره‌ای بخش کشاورزی به طور قطع باعث رشد تولید و افزایش اشتغال خواهد شد، گفت: در کنار این مسائل اگر صنعتی کردن و دانش افزایی را هم داشته باشیم، شعار سال یعنی تولید، دانش بنیان و اشتغال‌آفرین را محقق خواهیم ساخت و می‌توانیم صنعتی کردن کشاورزی را نیز نهادینه کنیم.