چین بار دیگر دوستی خود را ثابت کرد
مهدی خورسند
کارشناس مسائل بینالملل
سیاست نگاه به شرق، سیاست مغفولماندهای بوده که در دولتهای گذشته با وجود ادعاهای بسیار بر اجرای آن، تنها در حد حرف باقی ماند. دولت سیزدهم اما، به این نگاه جنبه عملیاتی بخشید. نهادگراییهای منطقهای با شرقیها، پیگیری جدی تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا و عضویت در سازمان همکاری شانگهای از مصادیق تلاشهای دولت سیزدهم برای توجه بیشتر به شرق به شمار میآید.
در آستانه 50 سالگی روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین، شاهد امضای تفاهمنامهای بودهایم که از آن با عنوان سند همکاریهای جامع 25 ساله یاد میشود. هرچند ایران پیش از امضای این تفاهمنامه، مراودات و تعاملات بسیار زیادی با کشور چین داشته اما خواست طرفین این بوده است که در یک قالب هدفمند و در چهارچوب مشخصی روابط خود را به بالاترین سطح برسانند. این روابط در حوزههای مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی دستهبندی میشود و در هر کدام از این شاخهها طرفین براساس ظرفیتها، توانمندیها و محدودیتها البته دورنمایی که برای آینده ترسیم کردهاند، قراردادهای جداگانهای برای توسعه روابط منعقد شد.
چینیها از سال 2013 ایده «یک کمربند، یک راه» را در دنیا عملیاتی کرده و برای اجرایی کردن آن با کشورهای در حال توسعه ارتباط گرفتند. یکی از این کشورها ایران عزیز ما بود. ایران در قالب همین طرح، از توانایی جذب سرمایههای بسیار زیادی برخوردار شده است. با توجه به ظرفیت بالای ژئوپلیتیکی جغرافیای ایران برای چینیها که محل اتصال شرق به غرب عالم است و عملاً کریدورهای شمال به جنوب هم از کشور ما میگذرد، از یک سو، خیلی از نگاهها به سمت تکمیل طرحهای ترانزیتی و احیای جایگاه و نقش کریدوری ایران رفته و از سوی دیگر، چینیها هم راغب هستند تا در این زمینه سرمایهگذاریهای زیادی داشته باشند. تعاملات جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین، در سالهای گذشته و در مقاطع حساسی به کمک بهبود روابط این دو کشور شتافته و در ادامه پیشرفتهای زیادی هم داشته است.
از دیگر حمایتهای چینیها از ایران، در دوران کرونا رخ داد. مقامات این کشور با در اختیار قرار دادن واکسنهای خود به ایران و بخصوص انتقال تجربیات بهداشتی و درمانی، کمک شایانی در کنترل کرونا کردهاند. در فضای چنین تفاهماتی، ما شاهد توسعه قراردادهای بسیار زیادی بین بخشهای مختلف دو کشور بودهایم؛ در حوزه ساخت نیروگاهها و تولید برق قراردادهایی را به امضا رساندهایم و در حوزه توسعه شهری شاهد عقد خواهرخواندگیهای بسیاری بین شهرهای بزرگ چین و کلانشهرهای ایران بودهایم. با این تفاصیل، به نقش مهمتر چینیها در حمایت از ایران و سیاستهای هستهای نظام جمهوری اسلامی میرسیم. در سالهایی که کشور ما با تحریمهای یکجانبه امریکا روبه رو شد، چینیها نفت ایران را فارغ از هرگونه تحریمی خریداری کرده و در واقع یکی از خریداران ثابت نفت ایران محسوب میشدند. افزایش سطح تعاملات سیاسی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین سبب تغییر رویکرد ملموس حاکمیت چین در دفاع از حاکمیت جمهوری اسلامی ایران در مناسبات بینالمللی شده است. حمایت چینیها از حقانیت جمهوری اسلامی ایران در پرونده هستهای نمونهای بارز و سندی بر این ادعا است. چین در حال حاضر از حامیان اصلی ایران در بحث مذاکرات هستهای به شمار میآید و برای رفع تحریمهای ایران، بر «غیرقابل اعتماد بودن» امریکا تأکید داشته و به غیرسازنده خواندن پاسخ ایران به امریکا از سوی غربیها، معترض شده است. چرا که با وجود رویکرد سازنده ایران در این گفتوگوها، طرف امریکایی همچنان تلاش دارد که درباره توافق احتمالی به منظور رفع تحریمها، از پذیرش مسئولیت شانه خالی کند. ایران بهدنبال تضمین امریکا است و این موضع بحق جمهوری اسلامی ایران همواره با مقاومت سرسختانه غربیها مواجه میشود. انتخابات میاندورهای کنگره امریکا در آبانماه امسال، مهمترین دلیل اصرار ایران برای اخذ تضمین از سوی امریکاییها است. چین در روزهای اخیر بار دیگر دوستی خود به ایران را ثابت کرد و معتقد است که سیاست خصومتآمیز امریکا علیه ایران و رفتار قلدرمآبانه آن، باعث تداوم تنشها در روابط دوجانبه شده و این دلیل عمیقتری برای طولانیشدن مذاکرات است.
کارشناس مسائل بینالملل
سیاست نگاه به شرق، سیاست مغفولماندهای بوده که در دولتهای گذشته با وجود ادعاهای بسیار بر اجرای آن، تنها در حد حرف باقی ماند. دولت سیزدهم اما، به این نگاه جنبه عملیاتی بخشید. نهادگراییهای منطقهای با شرقیها، پیگیری جدی تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا و عضویت در سازمان همکاری شانگهای از مصادیق تلاشهای دولت سیزدهم برای توجه بیشتر به شرق به شمار میآید.
در آستانه 50 سالگی روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین، شاهد امضای تفاهمنامهای بودهایم که از آن با عنوان سند همکاریهای جامع 25 ساله یاد میشود. هرچند ایران پیش از امضای این تفاهمنامه، مراودات و تعاملات بسیار زیادی با کشور چین داشته اما خواست طرفین این بوده است که در یک قالب هدفمند و در چهارچوب مشخصی روابط خود را به بالاترین سطح برسانند. این روابط در حوزههای مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی دستهبندی میشود و در هر کدام از این شاخهها طرفین براساس ظرفیتها، توانمندیها و محدودیتها البته دورنمایی که برای آینده ترسیم کردهاند، قراردادهای جداگانهای برای توسعه روابط منعقد شد.
چینیها از سال 2013 ایده «یک کمربند، یک راه» را در دنیا عملیاتی کرده و برای اجرایی کردن آن با کشورهای در حال توسعه ارتباط گرفتند. یکی از این کشورها ایران عزیز ما بود. ایران در قالب همین طرح، از توانایی جذب سرمایههای بسیار زیادی برخوردار شده است. با توجه به ظرفیت بالای ژئوپلیتیکی جغرافیای ایران برای چینیها که محل اتصال شرق به غرب عالم است و عملاً کریدورهای شمال به جنوب هم از کشور ما میگذرد، از یک سو، خیلی از نگاهها به سمت تکمیل طرحهای ترانزیتی و احیای جایگاه و نقش کریدوری ایران رفته و از سوی دیگر، چینیها هم راغب هستند تا در این زمینه سرمایهگذاریهای زیادی داشته باشند. تعاملات جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین، در سالهای گذشته و در مقاطع حساسی به کمک بهبود روابط این دو کشور شتافته و در ادامه پیشرفتهای زیادی هم داشته است.
از دیگر حمایتهای چینیها از ایران، در دوران کرونا رخ داد. مقامات این کشور با در اختیار قرار دادن واکسنهای خود به ایران و بخصوص انتقال تجربیات بهداشتی و درمانی، کمک شایانی در کنترل کرونا کردهاند. در فضای چنین تفاهماتی، ما شاهد توسعه قراردادهای بسیار زیادی بین بخشهای مختلف دو کشور بودهایم؛ در حوزه ساخت نیروگاهها و تولید برق قراردادهایی را به امضا رساندهایم و در حوزه توسعه شهری شاهد عقد خواهرخواندگیهای بسیاری بین شهرهای بزرگ چین و کلانشهرهای ایران بودهایم. با این تفاصیل، به نقش مهمتر چینیها در حمایت از ایران و سیاستهای هستهای نظام جمهوری اسلامی میرسیم. در سالهایی که کشور ما با تحریمهای یکجانبه امریکا روبه رو شد، چینیها نفت ایران را فارغ از هرگونه تحریمی خریداری کرده و در واقع یکی از خریداران ثابت نفت ایران محسوب میشدند. افزایش سطح تعاملات سیاسی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین سبب تغییر رویکرد ملموس حاکمیت چین در دفاع از حاکمیت جمهوری اسلامی ایران در مناسبات بینالمللی شده است. حمایت چینیها از حقانیت جمهوری اسلامی ایران در پرونده هستهای نمونهای بارز و سندی بر این ادعا است. چین در حال حاضر از حامیان اصلی ایران در بحث مذاکرات هستهای به شمار میآید و برای رفع تحریمهای ایران، بر «غیرقابل اعتماد بودن» امریکا تأکید داشته و به غیرسازنده خواندن پاسخ ایران به امریکا از سوی غربیها، معترض شده است. چرا که با وجود رویکرد سازنده ایران در این گفتوگوها، طرف امریکایی همچنان تلاش دارد که درباره توافق احتمالی به منظور رفع تحریمها، از پذیرش مسئولیت شانه خالی کند. ایران بهدنبال تضمین امریکا است و این موضع بحق جمهوری اسلامی ایران همواره با مقاومت سرسختانه غربیها مواجه میشود. انتخابات میاندورهای کنگره امریکا در آبانماه امسال، مهمترین دلیل اصرار ایران برای اخذ تضمین از سوی امریکاییها است. چین در روزهای اخیر بار دیگر دوستی خود به ایران را ثابت کرد و معتقد است که سیاست خصومتآمیز امریکا علیه ایران و رفتار قلدرمآبانه آن، باعث تداوم تنشها در روابط دوجانبه شده و این دلیل عمیقتری برای طولانیشدن مذاکرات است.
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
ویژه نامه