کانون صنفی استادان دانشگاهی ایران خطاب به وزیر علوم مطرح کرد
پیشنهادهایی برای رفع چالشهای دانشگاه
کانون صنفی استادان دانشگاهی ایران با ارسال نامهای سرگشاده به وزیر جدید علوم، ضمن برشمردن چالشهای آموزش عالی کشور پیشنهادهایی برای فائق آمدن به این چالشها مطرح کرد.
به گزارش «ایران»، در بخشی از متن این نامه که با امضای محمدرضا عارف، رئیس کانون صنفی استادان دانشگاهی برای منصور غلامی ارسال کرده، آمده است: واقعیت این است که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، همانند سایر وزارتخانهها و دستگاههای اجرایی یک نهاد اداری محض نیست، بلکه ستادی فرابخشی و بدون مرز و مخرج مشترک تمامی نهادهای دخیل در حوزه علم و فناوری است. با این همه ایجاد دستگاهها و نهادهای موازی در عرصههای سیاستگذاری و اجرا بخصوص طی یک دهه اخیر در حدی است که موازی کاریها را گاه به سمت تخاصم و خنثیسازی سوق داده است، به گونهای که تداوم این وضعیت برای نظام علم و فناوری کشور خسارتبار و جبران ناپذیر خواهد بود.
در ادامه این نامه آمده است: دانشگاه را نمیتوان و نباید به جمع جبری آموزش، پژوهش و مدیریت فرو کاست، بلکه به عکس لازم است همه توجهات به این سمت و سو سوق داده شود که دانشگاه یک کلیت است، کلیتی که هویتش برساخته از فضای حاکم بر آن است. فضایی که میتوان از آن با تعابیری همچون زیست-جهان یاد کرد که ورود چارچوبها و مفاهیم فرهنگی و اجتماعی را به درون این نهاد علمی و آموزشی امکانپذیر میسازد و دانشگاه را به مکانی فراتر از فضا و کالبد و میز و نیمکت و لوازم آزمایشگاهی و...ارتقا میبخشد. از همین جا است که دانشگاه با فرهنگ و سیاست و اجتماع گره میخورد و از اینرو است که دانشگاه به محیطی جذاب بدل میشود و ورود به آن مهمترین آرزوی نسل جوان کشور را تشکیل میدهد. از این منظر است که میتوان دانشگاه را یک نهاد چند بعدی قلمداد کرد که لازم است علاوه بر مسئولیتهای علمی به مسئولیتهای اجتماعی و فرهنگی به ویژه در تحقق توسعه پایدار کشور نیز توجه جدی داشته باشد.
دکتر عارف در این نامه تأکید کرد: لازم است احترام به شأن و جایگاه اعضای هیأت علمی دانشگاهها، پژوهشگاهها، مراکز آموزش عالی و پژوهشی که از ارکان اصلی آموزش عالی هستند و نقش کلیدی در پیشبرد اهداف نظام علم و فناوری دارند و اعاده حقوق مادی و معنوی آنان باید از اولویتهای وزارت متبوع باشد. با گذشت بیش از یک دهه از تصویب قانون برنامه چهارم توسعه و اداره هیأت امنایی دانشگاهها و مؤسسههای آموزش عالی و پژوهشی، تا این زمان، معنا و مفهوم استقلال دانشگاه، چنانکه باید و شاید، مورد توجه قرار نگرفته است. همچنین به منظور افزایش استانداردهای سنجش علمی به ویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی لازم است نظام پذیرش دانشجو به شیوه فعلی مورد بازبینی قرار گیرد. طرح جدایی سنجش از پذیرش که بارها توسط بسیاری از صاحبنظران، دانشگاهیان و انجمنهای علمی مطرح شده است میتواند در این زمینه مورد بررسی و استفاده قرار گیرد. همچنین ساختار اجرایی و مصوبات و مقررات حاکم بر جذب و استخدام هیأت علمی پاسخگوی نیازهای دانشگاهی در حد و اندازه دانشگاه قرن بیست و یکم و عامل در عصر اطلاعات و ارتباطات و زایش بیوقفه علم و فناوری نمیتواند باشد.
کانون صنفی استادان دانشگاهی ایران در این نامه یادآور شده است: استادان در یک جامعه دانش بنیان، نخبگان آن جامعه پیشگام در تحول و نوآوری برای توسعه و پیشرفت کشور محسوب میشوند و در غیاب چنین جمعیتی توقف در توسعه و پیشرفت و رکود و عقب ماندگی، قطعی و غیرقابل اجتناب است. به این لحاظ عطف توجه به ایجاد زمینههای لازم برای پرورش نخبگان از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و تعبیه ساز و کارهای لازم برای جذب، حفظ و نگهداشت استعدادهای کشور با همراهی و همکاری نظاممند دیگر دستگاههای اجرایی ذی ربط بسیار ضروری است. همچنین کمبود فرصتهای شغلی برای بخش قابل توجهی از دانشآموختگان دانشگاهی، صرف نظر از مسئولیتهای دستگاهی و فرادستگاهی و تبعات اقتصادی و اجتماعی، موجب وهن نظام آموزش عالی است، هر چند که مسئولیت این کمبود مستقیماً معطوف به نظام آموزش عالی کشور نمیتواند باشد، با این همه پیشگامی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای تغییر این وضعیت و رفع مشکل دانشآموختگان دانشگاهی، که جز با هماهنگی همه دستگاههای اجرایی ذی ربط امکانپذیر نمیتواند باشد، به یقین رافع مشکل و راهگشا خواهد بود.