بانک مرکزی اعلام کرد: در ۶ماهه اول سال‌جاری درآمدهای عمومی دولت از رشد ۵۹.۲ درصدی برخوردار بود؛ حال آنکه هزینه‌های جاری دولت تنها با رشد ۳۰.۷ درصدی مواجه شده است و کسری تراز عملیاتی با کاهش ۱۹.۶ درصدی و کسری تراز عملیاتی و سرمایه‌ای (کسری بودجه دولت) کاهش ۱۰۱.۷ درصدی داشته است. طبق اعلام این بانک، دولت سیزدهم از آغاز فعالیت خود و بدون توجه به تجربه تلخ اجرای سیاست‌های دستوری سال‌های گذشته، خود را متعهد و ملزم به رعایت انضباط مالی و مدیریت هزینه‌ها و کسب درآمدهای پایدار کرده است.  دولت کنترل تورم را با توجه به آثار وخیمی که در دهه گذشته داشته است به عنوان یکی از اولویت‌های جدی خود مطرح و مورد پیگیری قرار داد. در این زمینه مجموعه‌ای از سیاست‌ها و اقدامات در حوزه‌های مختلف برای شناسایی و کنترل عوامل مؤثر بر تورم تدوین شد و مورد پیگیری و اقدام قرار گرفت که کنترل رشد ۱۲ماهه نقدینگی و کاهش تورم، نمونه‌هایی از این اقدامات است. سایر اقدامات لازم نیز در حوزه‌هایی مانند برقراری توازن بودجه دولت و کاهش کسری بودجه با مدیریت هم‌زمان هزینه‌ها و درآمدها، ثبات‌بخشی به بازار ارز، اصلاح نظام بانکی و کاهش ناترازی بانک‌ها، مدیریت انتظارات تورمی و تقویت بخش تولید و عرضه کالاها و خدمات در کشور مورد توجه و اهتمام دولت قرار داشته است.
ثبات‌بخشی به بازار ارز
بانک مرکزی به‌عنوان بازارساز در همه بازارهای ارز حضور و مداخله دارد تا بازار به سمت تعادل پیش برود و با سازکارهای پیش‌بینی شده، آرامش و ثبات را در بازار ارز شاهد باشیم. با تداوم سیاست‌های بانک مرکزی برای تعادل بخشی به بازار، عرضه ارز صادرکنندگان همواره بیش از تقاضای واردکنندگان بوده به گونه‌ای که روز ۱۸ آبان از مجموع عرضه ارز معادل یک میلیارد و ۲۰ میلیون دلار در سامانه نیما فقط ۲۲۲ میلیون دلار مشتری داشت و معامله شد. عرضه ارز با قیمت توافقی در بازار متشکل ارزی برای متقاضیان بر اساس کشف قیمت واقعی برخلاف روال گذشته که قیمت‌ها به صورت دستوری در کف قیمتی عرضه می‌شدند یکی دیگر از اقدامات مؤثر بانک مرکزی در ثبات بخشی به بازار ارز و جلوگیری از بروز شوک‌های قیمتی در این بازار است. از جمله اقدامات دیگر برای تسهیل دسترسی مردم به بازار ارز می‌توان به سامانه آنلاین دسترسی به صرافی‌ها اشاره کرد که در راستای تسهیل خرید ارز توسط متقاضیان که به دلیل محدودیت صرافی‌ها، باعث ایجاد صف مقابل صرافی‌ها می‌شد، راه‌اندازی شد. همچنین حدود ۴۰ شعبه از بانک‌های ملی، تجارت، ملت و صادرات در نظر گرفته شد تا مثل صرافی‌ها ارز مورد نیاز را ارائه کنند؛ لذا با توجه به‌وفور ارز، کانال‌های دسترسی مردم برای خرید ارز تسهیل می‌شود تا بدون ازدحام بتوانند ارز موردنیاز خود را خریداری کنند.بانک مرکزی از ابزارهای مختلف دیگر نیز برای تعادل بخشی بازار بهره می‌برد که یک نمونه آن گواهی سکه بانک مرکزی بود که رونمایی و معامله شد و با قدرت تداوم خواهد داشت و با پاسخگویی به نیازهای واقعی متقاضیان از طریق مکانیزم عرضه و تقاضا از بروز رانت نیز در این حوزه جلوگیری می‌کند.
روند مداوم کاهش رشد نقدینگی
در نتیجه اقدامات صورت گرفته و بررسی نرخ رشد دوازده‌ماهه نقدینگی نشان می‌دهد که نرخ رشد نقدینگی از ۴۰.۵ درصد در پایان شهریورماه ۱۴۰۰ طی یک روند نزولی به ۳۷.۵ درصد در پایان شهریورماه ۱۴۰۱ کاهش یافته است. رشد پایه پولی در ۱۲ماهه منتهی به شهریورماه سال ۱۴۰۱ هم ۳۳.۱ درصد بوده است. این در حالی است که نرخ رشد پایه پولی در پایان شهریور ۱۴۰۰ رقم ۳۹.۵ درصد را ثبت کرده بود یعنی ۶.۴ درصد کاهش. 

بزرگترین همایش بین‌المللی ایران روز گذشته با حضور بیش از 120 تاجر و فعال اقتصادی روسیه برگزار شد و بخش خصوصی دو کشور در مورد چگونگی افزایش تعاملات، مذاکرات تخصصی داشتند. بر اساس آمارها تجارت ایران و روسیه روزبه‌روز در حال افزایش است و بنا شده در آینده‌ای نزدیک حجم تجارت دو کشور به عدد 10 میلیارد دلار برسد. روسیه طی سال‌های اخیر به طور میانگین بین 250 تا 300 میلیارد دلار صادرات و به همین میزان نیز واردات داشته است. بر این اساس عدد تجارت ایران با روسیه کمتر از نیم درصد است این در حالی است که اقتصاد ایران و روسیه، مکمل یکدیگرند. یعنی کالاهایی که ایران تولید می‌کند، عمده‌اش نیاز کشور روسیه و بخش قابل توجهی از کالاهایی که روسیه تولید می‌کند، مورد نیاز ایران است. بر اساس این گزارش، روز دوشنبه یکی از بزرگترین هیأت‌های تجاری از روسیه وارد ایران شد. این هیأت 120 نفره در کنار ۶۰۰ تاجر و بازرگان ایرانی، نیازهایی که روسیه در حوزه کالا دارد را به صورت شفاف اعلام کردند. حال فعالان اقتصادی، تولیدکنندگان و تجار که آگاهی بیشتری از بازار روسیه پیدا کردند می‌خواهند سفارشات را ثبت و در مدت کوتاه روانه بازار روسیه کنند. این هیأت قرار است علاوه بر تهران، به رشت، انزلی و اصفهان نیز سفر کند. در این هیأت تجار و بازرگانانی در حوزه‌های مختلف از جمله حمل‌ونقل، مواد غذایی، مصالح ساختمانی، پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی، داوری بین‌المللی و... حضور دارند.  در این میان هیأت روسی علاقه‌مندی خود را به واردات مواد غذایی همچون خشکبار، خوراک ماهی و میگو، محصولات پتروشیمی مانند پلی استایرن، مصالح ساختمانی مانند کاشی، سیمان و سنگ، واردات دارو مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و ویتامین‌ها، داروهای استروئیدی، بانداژ، لبنیات مانند خامه یخی، واردات فرش ماشینی، واردات صنایع پلاستیکی مانند ورق فویل، نوار پلیمرهای ونیل کلریدی و...اعلام کرده است.
تجارت با روسیه در مرحله نتایج ملموس است
اما روز گذشته در همایش تجاری ایران و روسیه چه گذشت؟ معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه در این همایش گفت: روابط نزدیک سیاسی میان ایران و روسیه می‌تواند با فراهم شدن برخی مقدمات لازم برای یک همکاری اقتصادی و تجاری محکم نیز تبدیل شود. مهدی صفری اظهار کرد: روابط نزدیک ایران و روسیه همچنان در حوزه اقتصاد به جایگاه شایسته‌ای نرسیده است. بر همین اساس سفر وزرای مختلف کشورمان به روسیه به منظور زمینه‌سازی برای توسعه روابط تجاری انجام شده و در دیدار رؤسای جمهور دو کشور نیز این مهم مورد تأکید قرار گرفته است. ما در برخی حوزه‌ها برای بهبود این آمار نیاز به تسهیل شرایط داریم. حمل‌و‌نقل، گمرک و مسیر مالی، سه فاکتور بسیار مهم در تجارت ایران و روسیه است که در هر کدام از این موارد کارهای خوبی انجام شده است. او با اشاره به مذاکرات بسیار با روسیه به منظور ارتقای تجارت دو جانبه، افزود: در مرحله‌ای هستیم که باید از این توافقات نتایح ملموسی به دست بیاوریم و مسئولیت این اتفاق بر عهده تجار، بازرگانان و فعالان اقتصادی دو کشور است که در این همایش حضور دارند.
تعرفه‌های عبور با راه‌آهن همسان‌سازی شد
صفری با تأکید بر اهمیت حمل و نقل در توسعه تجارت، گفت: ما موفق شدیم تعرفه‌های عبور در رابطه با راه‌آهن را همسان‌سازی کنیم و اخیراً موفق شدیم تعرفه‌های راه آهن از ترکمنستان به قزاقستان و ایران را نیز همسان کنیم. همچنین در مورد حمل‌ونقل دریای خزر و دریای سیاه، کشتی‌های ایران می‌توانند در بنادر دریای سیاه پهلو گرفته و بارگیری کنند و در دریای خزر نیز کشتی‌های رو-رو و چند کشتی موقت برای کانتینربری خریداری شده است.
افزایش توان باربری در دریای خزر
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه با اشاره به اینکه علاوه بر این اقدامات، همچنان چند شرکت بخش خصوصی و بانک مشغول خریدن کشتی هستند تا توان باربری در دریای خزر را بالا ببرند، افزود: در حوزه هوایی نیز ما در شرایط فعلی ماهانه ۶۰ تا ۸۰ پرواز به روسیه داریم و در بحث جاده‌ای هم توافقات خوبی بین ایران، روسیه، جمهوری آذربایجان و کشورهای منطقه اوراسیا برای همسان‌سازی تعرفه‌ها انجام شده است. او با اشاره به راه‌اندازی گمرک سبز با آذربایجان و روسیه گفت: مشکلات حوزه حمل و نقل و گمرک، ضایعات زیادی برای روابط تجاری ما به همراه داشت اما مشکلاتی که ایجاد شده بود از دیروز رفع شد. صفری تأکید کرد: در بحث توسعه تجارت، گمرک بسیار اهمیت دارد و حتی اگر قراردادها هم بین دو کشور بسته شود و حمل و نقل و گمرک ایراد داشته باشد به بن‌بست می‌خوریم. معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه یکی از اقدامات خوب برای افزایش مبادلات تجاری ایران و روسیه را پیشنهاد پلمب الکترونیکی عنوان کرد و گفت: ما این پیشنهاد را مطرح کردیم که کامیون اینجا پلمب شود، در روسیه قابل قبول باشد و در مسیر کاری با آن نداشته باشند. در ابتدای امر، گمرک روسیه هم این موضوع را قبول کرده و امیدواریم با حل این مسأله یک مسیر تجاری آرام و یک زمینه مساعد برای جهش تجارت داشته باشیم.
توسعه روابط تجاری در دستور کار
همچنین در همایش تجاری ایران و روسیه سفیر روسیه در ایران گفت: توسعه روابط ایران و روسیه بویژه در زمینه گسترش مبادلات تجاری و اقتصادی در دستورکار دو کشور قرار دارد. الکسی ددوو با بیان اینکه روابط دو کشور به صورت فعالانه در حال رشد است، تصریح کرد: در مذاکرات ماه‌های گذشته رؤسای جمهور تمام مسائل مورد بررسی قرار گرفت که توسعه روابط در مرکز توجهات این گفت‌وگوها قرار داشت. او افزود: توسعه روابط میان وزارتخانه‌ها، بانک‌های مرکزی و مسائل امنیتی نیز مورد توجه بوده و مقرر شده است تا پایان سال‌جاری حضور هیأت‌ها، زمینه‌های مختلف تجاری را ایجاد و شرایط را برای توسعه اقتصادی فراهم کند.
تبادل کالایی به ارزش 4 میلیارد دلار
سفیر روسیه در ایران با تأکید بر اینکه سفرهای هیأت‌های مختلف میان دو کشور دستیابی به اهداف تعیین شده را تسریع می‌کند، خاطرنشان کرد: شاهد این مدعا حضور هیأت‌های بلندپایه در ایران است که برای تبادلات کالایی بالغ بر چهار میلیارد دلار اقدامات لازم را انجام داده‌اند و در این میان بخش خصوصی دو کشور نقش بزرگی در این زمینه ایفا می‌کنند. او با تأکید بر اینکه این شرایط تمام ظرفیت ایران و روسیه را به کار نگرفته است، اظهار داشت: پتانسیل فراوانی برای دو کشور وجود دارد که می‌تواند برای فعالان اقتصادی شرایط مناسبی را فراهم کند.
توسعه روابط اولویت است
همچنین در این همایش سرگئی کاتیرین، رئیس اتاق بازرگانی روسیه با بیان اینکه شرایط کنونی بخش جدیدی در تاریخ دو کشور است، اظهار داشت: تلاش‌های بسیاری برای توسعه روابط دو کشور انجام شده و حضور هیأت روسیه در ایران در همین راستا صورت گرفته است تا در چهارچوب این نشست‌ها فعالان اقتصادی از استان‌های روسیه برای روابط در سطح منطقه اقدام کنند. او با بیان اینکه برای اتاق بازرگانی روسیه توسعه روابط اولویت است، تأکید کرد: تاکنون تبادل اطلاعات از هیأت ایرانی در امور حوزه خزر دریافت شده و در راستای تحقق اهداف و چشم‌اندازهای همکاری تصمیم‌هایی توسط اتاق‌ها اخذ شده است. رئیس اتاق بازرگانی روسیه با تأکید بر اینکه تاکنون چندین بار برای تحقق اهداف توسعه‌ای اقدام شده است، اظهار داشت: توجه به سرعت بخشی به این توسعه احتیاج به تکرار ندارد؛ زیرا تمام شاخص‌ها در حال افزایش هستند که می‌توان به ثبت رکورد آن اشاره کرد که همکاری‌های دو جانبه بر کسب و کارها نیز مؤثر بوده است و رشد این شاخص‌ها و پتانسیل‌ها حاصل تلاش‌های دو طرف بود. کاتیرین تأکید کرد: شرایط جدیدی به وجود آمده که بازار روسیه را برای کشورهای دوست باز کرده است، با خروج شرکت‌های غربی، شرکای ایرانی می‌توانند جایگزین آنها شوند و وزارت اقتصاد و تجارت روسیه از حضور ایران استقبال خواهد کرد. وی با بیان اینکه روسیه برای اجرای اهداف و رفع موانع و ایجاد محرک اقتصادی آمادگی کامل دارد، اظهار داشت: شرایط لجستیکی و تبادل ارزهای ملی با طرف‌های تجاری گام مهمی برای تجار است و باید در همین راستا توسعه کریدور شمال جنوب را تسریع بخشیم که نیازمند فراهم کردن زیرساخت‌ها است.
اوراسیا فصل جدید همکاری‌ها
غلامحسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران نیز با بیان اینکه کشورهای منطقه با تکیه بر روابط مشترک دیرینه می‌توانند آینده مشترک بیافرینند، اظهارداشت: رویکرد اصولی ایران مشارکت سازنده با کشورهای همسایه مبتنی بر توسعه روابط و پیوند اقتصادی است و بخش خصوصی در راستای ایجاد محیط آرام برای محیط کسب و کار در جهت توسعه روابط اقتصادی کشورها تأکید می‌کند. شافعی تصریح کرد: منابع و توانایی‌های دو کشور مانند نفت و گاز، کشتیرانی در خزر، تردد در کریدور شمال و جنوب، پتروشیمی، کشاورزی، خشکبار، فرش، مبلمان، مصالح ساختمانی، داروسازی، خدمات فنی و مهندسی و تمایل دو کشور به همکاری استانی راه را برای گسترش هر چه بیشتر برای مبادلات دو جانبه هموار کرده است که رشد چشمگیر صادرات و واردات در سال ۲۰۲۱ تا چهار میلیارد دلار بر آن دلالت دارد.
او خاطرنشان کرد: با توجه به علاقه و عزمی که میان مقامات عالی دو کشور شکل گرفته است، ایجاد ارتباطات بین تشکل‌ها، فرصت‌های موجود و گام‌های عملیاتی مانند هیأت حاضر که بزرگ‌ترین هیأت در ۲۰ سال اخیر است اقدام شود و در جهت رفع موانع مانند رفع مشکلات روادید صورت گرفت.رئیس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه امضای توافق تعرفه ترجیحی ایران با اوراسیا فصل جدیدی برای روابط منطقه گشوده است، اظهار داشت: همچنین مذاکرات تجارت آزاد با کشورهای عضو این اتحادیه در حال اتمام است که با اجرایی شدن آن بین ایران و اوراسیا بخش مهمی از مشکلات مرتفع خواهد شد.