
گزارش «ایران» از معطلی 2920 روزه تدوین سند الگوی کشت در دولتهای یازدهم و دوازدهم
آفت 8 ساله کشاورزی
گروه اقتصادی/ بر اساس قانون بودجه 1401 و در راستای اجرای قانون برنامه ششم توسعه، وزارت جهاد کشاورزی موظف است حداکثر شش ماه پس از ابلاغ این قانون نسبت به ابلاغ الگوی کشت اقدام کند. از سال 92 تدوین سند نقشه راه الگوی کشت و گنجاندن آن در برنامههای سالانه کشور در دستور کار قرار گرفت اما تا پایان کار دولت دوازدهم این سند ارائه نشد.
تدوین نسخهای برای الگوی کشت به این معنی نیست که در مناطق مختلف کشور برنامه الگوی کشت نداریم. اما با توجه به تغییرات اقلیمی، خشکسالی و لزوم مدیریت منابع آب، قرار بود دولت یازدهم سندی جدید مبتنی بر شرایط آب و هوایی استانهای مختلف، ارائه کند که در آن کشاورزی بر پایه برنامهای مشخص باشد. در همین راستا در وزارت جهاد کشاورزی در سال 92 مجری مطالعات تغییر الگوی کشت تعیین شد. در 8 سال گذشته، هیچ برنامهای بهعنوان الگوی کشت جدید و منسجم ابلاغ نشد. مجری طرح سال گذشته وعده داده بود که فاز اول الگوی کشت از پاییز ۱۳۹۹ اجرایی شود، اما این وعده هیچگاه به اجرا نرسید حتی در حال حاضر کارشناسان حوزه کشاورزی میگویند زیرساختهای اجرای کشت برنامهریزی شده هم آماده نیست.
الگوی کشت فقط محدود به کشت محصولات نیست بلکه تمام ابعاد کشاورزی، تولید، بازاریابی، فروش، توزیع و صادرات محصولات را در برمیگیرد. به این معنی که هر سال باید مشخص شود نیاز کشور به تولید محصولی چقدر است و اگر قرار است صادرات انجام شود مازاد تولید چه میزان باید باشد. در این الگو با توجه به اقلیم، محصولات آب بر و کم آب بر برای مناطق تعریف میشود. شرایط آب و هوایی کشور ما نیاز به ارائه الگوی کشت ضروری دارد اما 8 سال تدوین آن معطل ماند و مسئولان تدوین الگوی کشت در مورد علت ترک فعل توضیحی ندادند.
کاظم خاوازی، وزیر جهاد کشاورزی سابق، در جلسه رأی اعتماد خود در مجلس اعلام کرده بود که الگوی کشت بر اساس سند آمایش سرزمین تدوین، طراحی و اجرا میشود. او چند ماه بعد در خرداد سال 99 عنوان کرد که «برنامه الگوی تولید محصولات کشاورزی تدوین شده است و از کشت پاییزه ابلاغ میشود. حدود ۴ تا ۵ سال در وزارت جهاد کشاورزی روی تدوین طرح الگوی کشت کار شده است» اما اجرای این برنامه که وزیر جهاد کشاورزی در سال 99 وعده آن را داده بود محقق نشد. در اواخر دولت دوازدهم وزیر جهاد کشاورزی درباره آخرین وضعیت اجرای این طرح گفت که «وزارت جهاد کشاورزی به تنهایی نمیتواند الگوی کشت را اجرا کند و دستگاههای دیگر باید در این بخش ورود پیدا کنند.»
کارشناسان حوزه کشاورزی تعلل 8 ساله در تدوین و اجرای الگوی کشت و واگذاری آن به سال آخر دولت را نشان دهنده بیتوجهی به این برنامه مهم میدانند. به اعتقاد آنها در این چند سال حتی بسترهای زیرساختی الگوی کشت جدید هم آماده نشده است. برنامه الگوی کشت ابعاد مختلفی را از نظر فنی و سیاستی در بر میگیرد اما هیچکدام از این ابعاد برای اجرای الگوی کشت در کشور آماده نشده است. این در حالی است که اصلاح الگوی کشت حداقل در سه برنامه کشور آمده است. در برنامه سیاستهای کلی اصلاح الگوی مصرف که در سال 89 ابلاغ شده به صراحت در مورد اصلاح الگوی کشت تأکید شده است. در همان سال در قانون افزایش بهرهوری کشاورزی نیز اصلاح الگوی کشت بخش مهمی از آن برنامه است. همچنین در قانون برنامه 5ساله ششم هم اصلاح الگوی کشت مورد توجه قرار گرفته است. اما با اینکه در قوانین مربوط به تأمین امنیت غذایی با برنامه بالادستی مانند برنامه ششم تدوین قانون جدیدی برای اصلاح الگوی کشت جایگاه ویژهای در نظر گرفته شده است اما این برنامه اجرا نشده است.
اجرای الگوی کشت بر اساس آمایش
اکنون در لایحه بودجه سال آینده، دولت وزارت جهاد کشاورزی را مکلف کرده است تا حداکثر شش ماه پس از ابلاغ این قانون، نسبت به ابلاغ الگوی کشت اقدام کند. الگوی کشت طرحی براساس تناوب کشت در یک آرایش سرزمینی یا آمایش سرزمین است، با توجه به اینکه آمایش پایه تدوین بودجه ۱۴۰۱ قرار گرفته است بنابراین تدوین و اجرای الگوی کشت در بستری مناسب میتواند اجرا شود.
سیدجواد ساداتینژاد، وزیر جهاد کشاورزی، در خصوص برنامههای این وزارتخانه برای الگوی کشت معتقد است که «در حوزه کشاورزی که بیشترین مصرف آب برای تولیدات کشاورزی و حفظ امنیت غذایی دارد اجرای الگوی کشت موضوع بسیار مهمی است که البته در برنامههای مختلف توسعه مطرح شده ولی در اجرا موفقیت چشمگیری نداشته است. البته اصلاح الگوی کشت نیاز به ابزار دارد؛ این ابزارها که شامل موضوع خرید تضمینی و پرداخت یارانه به کشاورزان است تاکنون در دسترس نبوده و به همین دلیل اجرای طرح الگوی کشت در کشور موفقیت چندانی نداشته است.»
برنامههای تشویقی
ساداتینژاد با اشاره به تأثیر اصلاح الگوی کشت برای مقابله با کم آبی میگوید: «ما در دشتهایی که با کمبود شرایط آب مواجه هستیم برای ترغیب کشاورزان به اصلاح الگوی کشت، تشویقی در نظر خواهیم گرفت که این بودجه تشویقی برای سال 1401 تعیین خواهد شد. ما اگر محصولی را به کشاورزان توصیه میکنیم که درآمد کمتری نسبت به محصول «آب بر» دارد باید این تفاوت درآمد را برای کشاورزان تأمین کنیم. این طرح برای کمک به معیشت کشاورزان پیشنهاد شده و منابع آن با کمک وزارت نیرو در سال آینده تأمین خواهد شد.»
برنامه دیگری که برای ساماندهی تولید و فروش محصولات کشاورزی از امسال اجرا میشود کشت قراردادی است که به گفته فعالان بخش کشاورزی این برنامه یکی از ابعاد اجرای الگوی کشت است. وزارت جهاد کشاورزی و تشکلهای صنفی بخش کشاورزی بهدنبال توسعه کشاورزی قراردادی هستند تا زمینه اجرای الگوی کشت را فراهم کنند. براساس این برنامه، قراردادی میان کشاورز و خریدار(دولت یا بخش خصوصی، کارخانجات، صنایع تبدیلی..)بسته میشود و قبل از کشت، فروش محصل تضمین شده است. این برنامه مانع از کشت بیش از میزان نیاز میشود و از طرف دیگر با توجه به کمبود آب، کشت بر اساس میزان نیاز مدیریت منابع آب را بهبود میبخشد.
در برنامه وزارت جهاد کشاورزی برای ساماندهی به این بخش، پنج محور و اولویت وجود دارد که شامل الگوی کشت، سنددار شدن اراضی کشاورزی، ایجاد رصدخانه کشاورزی، دیپلماسی غذایی و سرمایهگذاری در بخش کشاورزی میشود. بنابراین الگوی کشت بهعنوان یکی از 5 برنامه اصلی در بخش کشاورزی در سالهای آینده قرار دارد و انتظار این است با اجرای این برنامه بخشی از مشکلات کشاورزی از تولید تا مصرف در بخشهای آب، فرسایش خاک، تأمین امنیت غذایی، ...حل شود.
پیشنهاد انتشار ۸۸ هزار میلیارد تومان اوراق در سال ۱۴۰۱
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه امسال فروش سهام دولتی در بورس صفر بود، گفت: برای سال آینده پیشنهاد انتشار اوراق دولتی به ۸۸ هزار میلیارد تومان رسید. مجید عشقی در پاسخ به این پرسش که با توجه به تأمین مالی از بورس کشور امسال دولت چقدر از این بازار تأمین مالی کرده است، اظهارداشت: بر اساس گزارشهایی که ارائه شده است بخشی از تأمین مالی از طریق فروش اوراق اسناد خزانه بوده است که امسال اوراق نقدی حدود 53 هزار میلیارد تومان در بازار سرمایه فروخته شد که البته کل این مبلغ برای بازپرداخت بدهی قبلی دولت دوباره به بازار و سیستم بانکی و مالی برگشته است. رئیس سازمان بورس این را هم گفت که یک بخش از اوراق اسناد خزانه بوده است که از سوی دولت به میزان حدود 103 هزار میلیارد تومان در سالجاری منتشر شده که این مبلغ در اختیار خود خزانه قرار دارد و یک رقم کوچک دیگر در حد 25 تا 30 هزار میلیارد تومان از این اوراق به پیمانکارانی داده شده است که از دولت طلب داشتهاند که البته پیمانکاران هم اغلب اوراق را در بازار به قیمتهای جاری عرضه کردهاند که آن هم فروش رفته است. عشقی گفت: در زمینه فروش سهام دولت امسال تقریباً صفر بوده و فروش سهام دولتی نداشته است. بقیه تأمین مالی در بازار سرمایه مربوط به شرکتهای بورسی بوده است که از طریق افزایش سرمایه شرکتها بوده که با تأمین مالی برای شرکتها انجام میدهد.
وی در پاسخ به اینکه در لایحه بودجه 1401 چقدر اوراق پیشبینی شده است؟ گفت: البته این هنوز پیشنهاد است و مصوب نشده، اما رقم آن نسبت به سالجاری کاهش داشته و رقم اوراق از حدود 170 هزار میلیارد تومان سالجاری به کمتر از 100 هزار میلیارد تومان (80 هزار میلیارد تومان) کاهش یافته که البته آن هم به شرایط بازار بستگی دارد و عمده این اوراق با هدف بازپرداخت بدهی دولت و هزینه اوراق قبلی خواهد بود./فارس
جزئیات ساخت نیروگاه بخار سیریک
مجری طرحهای نیروگاهی بخار شرکت برق حرارتی گفت: اعتبارات اسنادی (LC) پروژه نیروگاه سیریک در سال 2021 بازگشایی شد و بودجه سال 2021 نزدیک به 6.2 میلیون یورو از طریق بانک روسی پرداخت شد.
بهنام خائفینژاد با اشاره به آخرین جزئیات پیشرفت نیروگاه بخار سیریک اظهار داشت: عملیات اجرایی پروژه نیروگاه بخار 1400 مگاواتی سیریک در فاز خاکبرداری آغاز شده و مشاور ژئوتکنیک نیز ارزیابی اولیه را با پیشرفت 80 درصد انجام داده است تا بلافاصله پس از خاکبرداری عملیات تحکیم بستر آغاز شود.
مجری طرحهای نیروگاهی بخار شرکت برق حرارتی ادامه داد: از ابتدای سال 1401 فاز اجرای فونداسیون ساختمان اصلی آغاز خواهد شد و در کنار این موضوع مناقصه فاز 1 تجهیز کارگاه برگزار شده و پیمانکار ایرانی منتخب، تجهیز کارگاه را شروع کرده است. فاز دوم تجهیز کارگاه نیز در دست پیگیری است و تا پایان سالجاری میلادی مناقصه فاز دوم نیز برگزار میشود.
وی افزود: پروسه ساخت تجهیزات اصلی نیروگاه در کارخانه پاور ماشینز روسیه در حال پیگیری است و امیدواریم در بهار سال 1401 اولین محموله از تجهیزات واحد اول شامل ژنراتور واحد یک به کشور برسد.
خائفینژاد در تشریح میزان پیشرفت پروژه تأکید کرد: در حال حاضر پیشرفت پروژه به طور کلی معادل 4.5 درصد است و این پیشرفت مطابق برنامه بوده است و بدون تأخیر پیش میرود.
مجری طرحهای نیروگاهی بخار شرکت برق حرارتی با اشاره به تبادلات مالی این پروژه گفت: اعتبارات اسنادی (LC) پروژه نیروگاه سیریک در سال 2021 بازگشایی شد و بودجه سال 2021 نزدیک به 6.2 میلیون یورو از سوی دولت روسیه از طریق بانک روسی پرداخت شد. بودجه درنظر گرفته شده برای سال 2022 حدود 75 میلیون یورو است که تلاش میکنیم، این مبلغ هم جذب پروژه شود.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه عمده کار انجام شده تا کنون از جنس عملیات اجرایی است و مطابق قرارداد این بخش باید توسط پیمانکاران ایرانی انجام شود، از عدد 6.2 میلیون یورو پرداخت شده از سوی روسیه نزدیک به 5.5 میلیون یورو سهم پیمانکاران ایرانی بوده و 700 هزار یورو نیز به پیمانکاران روسی پروژه پرداخت شده است.
این مقام مسئول در بیان سهم پرداخت شده ایران در این پروژه گفت: علاوه بر این مطابق قرارداد، با توجه به اینکه 15 درصد پروژه باید از سوی کشور ایران تأمین مالی شود، بنابراین تاکنون 65 میلیون یورو از 211 سهم تأمین مالی ایران در قالب پیشپرداخت تأمین مالی شده است.
خائفینژاد گفت: مبلغ کل قرارداد پروژه سیریک 1.4 میلیارد یورو بود که 85 درصد آن از وام دولت روسیه و 15 درصد آن نیز از سوی ایران تأمین میشود./فارس
آغاز مقابله با قاچاق لوازم یدکی
معاون نظارت و بازرسی سازمان صمت (صنعت، معدن و تجارت) استان تهران از فاز اول طرح رهگیری قطعات یدکی و مصرفی وسایل نقلیه برای جلوگیری از قاچاق کالا و عرضه کالاهای بیکیفیت در سطح بازار خبر داد.
سعید محمدیپور با بیان اینکه در اجرای فاز اول طرح رهگیری و شناسه دار کردن قطعات یدکی، کمک فنر و باتری خودرو بهعنوان کالاهای منتخب جهت اجرا ابلاغ شده، اظهار کرد: بر اساس این طرح همه وارد کنندگان و تولید کنندگان این کالاها، موظف هستند برای ورود کالا به زنجیره تجاری کشور، متناسب با مجوز فعالیت خود در سامانه جامع تجارت، شناسه رهگیری را اخذ و نصب کنند.
بهگفته وی نصب برچسب یا درج شناسه رهگیری برای همه کالاهای وارداتی و تولیدی بهصورت قابل رؤیت و با رعایت قواعد دستورالعمل، روی بدنه کالا یا بستهبندی و ضمانتنامه کالا از تاریخ ابلاغ الزامی است.
محمدیپور همچنین از فرصت دو ماهه تولیدکنندگان و واردکنندگان برای اخذ و نصب کد رهگیری خبر داد و گفت: اعضای زنجیره تأمین این کالاها در سطح بازار و انبار موظف هستند حداکثر تا چهار ماه از خرید و فروش، نگهداری و انبار کالاهای فاقد شناسه خودداری کنند.
به گفته وی هدف از اجرای این طرح جلوگیری از قاچاق کالا و عرضه کالاهای بیکیفیت در سطح بازار است./ایسنا
مقاومسازی خانههای روستایی تا ۱۴۱۰
رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی گفت: بر اساس افق ۱۰ ساله، تا سال ۱۴۱۰ باید تمام واحدهای مسکونی در تمام روستاها مقاومسازی و بهسازی شوند. اکبر نیکزاد اظهار داشت: در حال حاضر ۵۰ درصد واحدهای مسکونی روستایی مقاومسازی شده است. این در حالی است که در سال ۸۴ که این مسئولیت بر عهده بنیاد مسکن انقلاب اسلامی گذاشته شد، این میزان تنها هفت درصد بود./مهر
فروش ۳۸۰ میلیارد ریال کالا در حراج سازمان اموال تملیکی
رئیس سازمان اموال تملیکی گفت: ۴۰۰ پارتی کالا در دومین حراج حضوری اموال منقول سازمان اموال تملیکی عرضه شد که از این میزان ۱۷۴ پارتی معادل ۳۸۰ میلیارد ریال کالا توسط متقاضیان خریداری شد.
«سید عبدالمجید اجتهادی» در این باره اظهار داشت: در راستای از سرگیری برگزاری حراج حضوری که روز سهشنبه ۲۳ آذر ماه دومین مرحله آن در سالجاری برگزار شد، با اطلاعرسانیهای گسترده شاهد استقبال قابل توجهی از این حراج بودیم که امیدواریم با تداوم برگزاری حراجها بخش قابل توجهی از کالاهای تحت تملک تعیین تکلیف شود.
اجتهادی با اشاره به عرضه یکهزار و ۱۲۷ پارتی کالا در دومین حراج اموال منقول تملیکی، افزود: از تعداد ۴۰۰ پارتی عنوان شده در حراج حضوری، معادل ۱۷۴ پارتی به ارزش ۳۸۰ میلیارد ریال به فروش رسید که نسبت به حراج ماه گذشته ۱۹۲ درصد رشد داشته و همچنین قیمت کالاهای به فروش رفته در حراج ۶۲ درصد بالاتر از قیمت پایه کارشناسی بوده است.
این مقام مسئول بیانداشت: با توجه به استقبال بینظیر هموطنان درصدد هستیم یکهزار و ۱۰۰ تخته فرش و گلیم دستبافت ایرانی را در حراجی فوقالعاده در نیمه نخست دی ماه امسال عرضه کنیم./ سازمان جمعآوری و فروش اموال تملیکی
محصولات کشاورزی ایران از سلامت کامل برخوردار است
معاون امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه محصولات کشاورزی کشور از سلامت کامل برخوردار است، گفت: ایران در جهان جزو کشورهایی است که کمترین مصرف کود شیمیایی در واحد سطح را داراست. «محمدمهدی برومندی» افزود: کمترین مصرف کود شیمیایی در واحد سطح را در جهان، دو کشور سوریه و مراکش دارند و پس از این کشورها ایران در رتبه سوم قرار دارد و مصرف کود در ایران از کشورهای اروپایی و بسیاری کشورهای دیگر کمتر است.
معاون امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی خاطرنشانکرد: اطمینان میدهم که محصولات کشاورزی و غذایی ایران در سلامت کامل است و برخی صحبتهای مطرح شده درباره غیر استاندارد بودن محصولات و میزان نیترات در محصولات کشاورزی بهطور کامل بیاساس است. برومندی ادامهداد: در یک سال اخیر بهدلیل حذف یارانه ۴۲۰۰تومانی و افزایش قیمت کودهای وارداتی، حتی با کممصرفی کود مواجه بودیم و به هیچ وجه محصول ایرانی بهدلیل وجود مقادیر غیر استاندارد نیترات در آن از کشورهای دیگر برگشت نخورده است./ وزارت جهاد کشاورزی
برخورد با ۴۴۸۲ واحد متخلف در نظارت بر انبارهای نگهداری
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: با بهرهگیری از ظرفیت سامانه جامع انبارها، از ابتدای امسال تا پایان مهرماه بیش از ۱۱۳ هزار انبار نگهداری کالا مورد بازرسی قرار گرفته که منتج به تشکیل
چهار هزار و ۴۸۲ فقره پرونده تخلف شده است.
«عباس تابش» افزود: ارزش تخلفات یاد شده بیش از ۲۸ هزار و ۸۶۵ میلیارد ریال بوده است.
رئیس سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان با ارائه گزارش نظارتهای انجام شده بر انبارهای نگهداری کالا در هفت ماهه امسال، اظهار داشت: در راستای حمایت از مصرفکنندگان و جلوگیری از احتکار، گرانفروشی و قاچاق کالاهای اساسی، پایش انبارهای نگهداری کالا در اولویت بازرسی بازرسان سازمانهای صمت استانها قرار دارد./ وزارت صنعت، معدن و تجارت