
جنگلهای «دیزمار» نخستین پرونده مشترک بینالدولی ایران در حوزه ثبت جهانی میراث طبیعی است
ثبت جهانی در ایستگاه پایانی
بیتا میرعظیمی
خبرنگار
جنگلهای حفاظت شده دیزمار نامزد ثبت جهانی در فهرست یونسکو است که بهصورت مشترک با سایت پارک ملی هیرکان جمهوری باکو به منظور الحاق به میراث جهانی هیرکانی ایران مورد ارزیابی یونسکو قرار خواهد گرفت. مدیرکل ثبت و حریم آثار، حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی، ثبت جهانی میراث طبیعی دیزمار بهعنوان اولین پرونده مشترک بینالدولی ایران در حوزه ثبت جهانی میراث طبیعی را در ارتقای حفاظت پایدار این منطقه مؤثر دانسته و به «ایران» میگوید: ثبت جهانی دیزمار، مشارکت بیشتر ملی و بینالمللی را برای ارتقای حفاظت این منطقه رقم خواهد زد.
«مصطفی پورعلی» مدیرکل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی به «ایران» میگوید: جنگلهای دیزمار در استان آذربایجان شرقی در شهرستانهای خداآفرین و ورزقان واقع شده و در زمره مناطق حفاظت شده سازمان حفاظت محیطزیست قرار دارد. پیشنهاد ثبت جهانی این منطقه با توجه به پیشنهاد جمهوری باکو برای الحاق پارک هیرکان به پرونده ثبت جهانی جنگلهای هیرکانی در دستور کار وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قرار گرفت. در تهیه این پرونده، دانشگاه تربیت مدرس به سرپرستی دکتر محسن حسینی و بنیاد سوکو همانند پرونده جنگلهای هیرکانی با وزارت متبوع همکاری داشتهاند. لازم به ذکر است همکاری ویژه سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور و سازمان حفاظت از محیطزیست در پیشبرد اقدامات منتج به ارسال پرونده به یونسکو بسیار حائز اهمیت بوده است.
برگزاری نشست به تعویق افتاد
به گفته این مقام مسئول، سال گذشته ارزیاب اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (آی یو سی ان) که مشاور یونسکو در ارزیابی پروندههای میراث طبیعی جهانی است از منطقه دیزمار بازدید کرد و گزارش آن تقدیم یونسکو شده است. براساس برنامهریزیهای انجام شده مقرر بود در تیرماه سالجاری در کمیته بینالدولی میراث جهانی الحاق این دو پهنه یعنی پهنه واقع در جمهوری آذربایجان موسوم به پارک هیرکان و پهنه واقع در ایران موسوم به دیزمار مورد بررسی قرار گیرد اما با توجه به جنگ اخیر روسیه و اوکراین و شرایط خاص منطقه و یادآوری این نکته که محل نشست کمیته بینالدولی در کازان روسیه برنامهریزی شده بود یونسکو در شرایط فعلی برگزاری نشست را به تعویق انداخته است. پیشبینی میشود نشست امسال کمیته بینالدول با نشست سال آتی بهصورت مشترک [یک جا] برگزار شود. البته تصمیمگیری نهایی با کمیته بینالدول میراث جهانی است.
ارتقای حفاظت منطقه دیزمار
«مصطفی پورعلی» تصریح میکند: ارسال پرونده پارک هیرکان جمهوری آذربایجان برای الحاق به پرونده هیرکانی در حاشیه نشست کمیته میراث جهانی در زمان تصویب پرونده جنگلهای هیرکانی در سال 1398 مورد اشاره قرار گرفته بود و با توجه به اینکه این اقدام با سهمیه جمهوری آذربایجان در حال انجام بود، جمهوری اسلامی ایران نیز پیشنهاد داد که پرونده منطقه دیزمار که از شرایط مناسب حفاظتی برخوردار بوده و همچنین پیوستگی پهنههای ثبت شده جنگلهای هیرکانی در سال 1398 را با پهنه جدید پارک ملی هیرکان جمهوری آذربایجان تقویت میکند نیز در پرونده الحاق گنجانده شود.
به اعتقاد مدیرکل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی، ثبت جهانی میراث طبیعی دیزمار حفاظت پایدار از این منطقه را ارتقا داده و میتواند مشارکت بیشتر ملی و بینالمللی برای ارتقای حفاظت منطقه دیزمار را رقم زند. باید یادآور شد همانطور که در الواح ثبتهای جهانی قید شده است مناطق ثبت شده در فهرست میراث جهانی متعلق به کل بشریت بوده، از این رو همه جامعه بشری خود را در قبال حفاظت از این مواریث مسئول میدانند.
به ثبت جهانی امیدواریم
در همین حال، «علی قمیاویلی» رئیس اداره ثبت و حفاظت میراث طبیعی نیز به «ایران» میگوید: پرونده جنگلهای دیزمار برای اولین بار بهصورت مشترک با یک سایت پارک ملی هیرکان کشور جمهوری باکو تهیه و به دبیرخانه یونسکو ارسال شده است. همکاری خوب سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور و سازمان حفاظت از محیطزیست در پیشبرد این پروژه، بسیار حائز اهمیت است. وی نسبت به ثبت جهانی جنگلهای دیزمار اظهار خوشبینی کرده و میگوید: پس از حضور ارزیاب یونسکو و بازدید میدانی، گزارش فنی ارزیاب به مرکز میراث جهانی ارسال میشود که در زمان نشست سالانه یونسکو اعضای نشست در جریان گزارش فنی و نقطه نظرات ارزیاب یونسکو قرار میگیرند و بعد از آن رأی برای واجد ارزش بودن ثبت اثر صادر میشود. بر این اساس امیدوار به ثبت جهانی دیزمار هستیم اما اینکه در فرایند ثبت در اجلاس ثبت چه اتفاقات دیگری رخ دهد خارج از اراده ما است.
رونق صنعت توریسم
به گفته «علی قمیاویلی»، محل نشست کمیته بینالدولی در کازان روسیه برنامهریزی شده بود که با تصمیم یونسکو برگزاری نشست فعلاً تا اطلاع ثانوی به تعویق افتاده و در آینده اطلاعرسانی خواهد شد. رئیس اداره ثبت و حفاظت میراث طبیعی، همکاری مشترک ایران با کشور آذربایجان در ثبت جهانی سایت جنگلهای دیزمار و پارک ملی هیرکان را باعث ارتباط بهتر در همکاریهای مشترک بین دو کشور در زمینه سایر آثار پیشنهادی مانند پل خداآفرین و رود ارس دانسته و درباره مزایای این ثبت جهانی میگوید: در هر سایت ثبت جهانی چه جنگلهای دیزمار، چه سایت ثبت شده جنگلهای هیرکانی، بیابان لوت و...، میتوان گفت که این میراث ارزشمند کشورمان به دنیا معرفی شده و حفاظت جایگاه ارزشی آن بهعنوان میراث بشری بسیار مهم میشود و در تمام دنیا، این سایت را با نام بخشی از هیرکانی شناخته و درنتیجه آن باعث افزایش صنعت توریسم در منطقه خواهد شد. همچنین این موضوع میتواند منجر به توانمندسازی جوامع محلی، اشتغال و توسعه پایدار گردشگری در منطقه شده و بواسطه آن نیز حفاظت از این زیستبوم مورد توجه و حمایت مردم دنیا قرار میگیرد.
تنوع ژنتیکی در دیزمار
جنگلهای دیزمار، منابع ارزشمندی از تنوع ژنتیکی، تنوع زیستی و خدمات مختلف زیستمحیطی مانند حفاظت خاک، تولید آب و حفظ چرخه مناسب آب، تولید اکسیژن، جذب دیاکسیدکربن، تولید محصولات جنگلی، پناهگاه حیاتوحش و کنترل فرسایش خاک و فرایندهای اکولوژیک توالی جوامع گیاهی را در خود جای داده است. حضور گونههای گیاهی بازمانده، یکی از معدود بازماندههای جنگلهای پهن برگ خزانکننده طبیعی و نسبتاً دستنخورده در جهان در غرب جنگلهای هیرکانی، دامنه تغییرات ارتفاعی وسیع از سطح دریا، تنوع زمینشناسی، ژئومرفولوژی و شرایط محیطزیستی که موجب تنوع اکولوژیک و زیستگاهی جنگلهای دیزمار شده است، تنوع زیستی بالا، کانون داغ تنوع زیستی پرندگان، قدمت این جنگلها، حضور درختان دیرزیست، واقع شدن در مسیر مهم مهاجرت پرندگان مهاجر و گونههای فراوان انحصاری و زیستگاه غنیگونه پرنده ارزشمند و نادر سیاه خروس، برخی از ویژگیهای این اکوسیستم جنگلی ارزشمند است. از مهمترین گونههای ارزشمند حیاتوحش منطقه دیزمار، پلنگ، خرس قهوهای، مرال، شوکا، گراز، کل و بز، لکلک سیاه، افعی البرزی، سیاه خروس، قرقاول، کبک دری، دراج، هامستر طلائی و هامسترخاکستری است. از جنگلهای منطقه دیزمار 7122 هکتار بهعنوان هسته مرکزی حفاظت و 55725 هکتار بهعنوان زون ضربهگیر برای الحاق به ثبت جهانی به یونسکو پیشنهاد شده است.

وقتی مافیای تبلیغات اینستاگرامی، تولیدکنندگان کوچک خانگی را می بلعد
مشتری فقط فالوئر فیک
مریم طالشی
گزارشنویس
با امید کارشان را شروع میکنند. باید امیدوار بود و پیش رفت تا موفق شد. آنها هم به همین فکر میکنند؛ راهی است که پیش پای همه وجود دارد. ورود به آن اصلاً سخت نیست. قدم اول را برداشتن و خودی نشان دادن. آنجا آنقدر چشمگیر است که نمیشود نادیدهاش گرفت؛ چیزی شبیه سرزمین آرزوها. برای بعضیها اما سقف این سرزمین آرزوها آنقدرها هم بلند نیست. شرایط آنقدر باید کنار هم چیده شود و ماه و خورشید و فلک به کار گرفته شود تا شاید به آنچه در ذهن میپروراندند اندکی نزدیک شوند.
اینستاگرام همان سرزمین رنگارنگی است که خیلیها به امید کسب درآمد به آن وارد میشوند. برخی به ثروت میرسند و برخی با کسب درآمدی اندک آهسته آهسته پیش میروند و گاهی سرخورده و ناامید میشوند و عطای این کار را به لقایش میبخشند. اینجا البته منظور کسانی است که کالایی تولید و عرضه میکنند و در واقع کسب و کار کوچک خودشان را دارند وگرنه آنها که از راه تبلیغات کسب درآمد میکنند در زمره افراد تولید کننده قرار نمیگیرند.
عطیه، زن جوانی است که مدتی است مشغول تولید کیفهای دست ساز پارچهای شده و تولیدات خود را در صفحهاش به فروش میرساند. او که صفر تا صد کار را به تنهایی انجام میدهد، از تجربه خود در این زمینه میگوید: «وقتی صفحهام را راهاندازی کردم، اوایل خیلی نمیرفتم بگردم و ببینم که در آن حوزهای که خودم دارم کار میکنم چند تا صفحه وجود دارد و فروششان چطور است اما الان که بیشتر دارم رصد میکنم به این نکته رسیدهام که با یک بازار خیلی اشباع شده مواجه هستیم. در این بازار واقعاً سخت است بخواهی رقابت کنی. در درجه اول همه چیز باید کامل باشد مثلاً من که دارم کیف تولید میکنم، هم جنس پارچه هم اندازه و سایز کیفهایم و هم تنوع رنگ، همه اینها خیلی تأثیر میگذارد روی نظر مشتری و اگر یکی از اینها پایش بلنگد، طرف راحت آنفالو میکند.
در درجه دوم هم تبلیغات مهم است. من چند سال پیش یک صفحه دیگر زده بودم که خیلی سریعتر فالوئر جذب کرد. با اینکه خیلی کار خاصی هم نمیکردم جز پستهای ساده. حتی استوری هم آن زمان نبود. من پست میگذاشتم و مردم میآمدند فالو میکردند ولی الان حتماً باید تبلیغ بدهی و تبلیغ هم جدا از هزینهاش که خیلی بالاست، چندان قابل اعتماد نیست. این بیاعتمادی وجود دارد چون صفحههایی که فالوئرهایشان فیک نیست خیلی انگشت شمارند. همان صفحههای انگشت شمار هم واقعاً مبلغ کمی نمیگیرند.
فکر میکنم به ازای هر فالوئر دو سه هزار تومان میگیرند و بعد از یک مدت هم فالوئرهایت ریزش پیدا میکند و انگار نه انگار که آگهی دادهای. همه اینها هست و یک مشکل دیگری هم که وجود دارد این است که کسب و کار اینترنتی چند تا بخش دارد؛ یک بخش این است که تو خودت باید کار کنی و محصول را تولید کنی، یک بخش اداره کردن صفحه است و یک بخش هم جواب دادن به مشتریهاست. گاهی مشتریها میآیند بیست تا سؤال میپرسند و آخرش نمیخرند. اینها خیلی آدم را دلسرد میکند و برای کسی که دارد تنهایی کار میکند وقت گیر است. گاهی وقتی سود و زیان قضیه را محاسبه میکنید میبینید که اصلاً نمیصرفد این کار را ادامه دهید. در کنارش چیزهای دلگرم کنندهای هم هست مثل کسانی که خرید میکنند و خوشحال و راضیاند و میآیند تعریف میکنند.
البته که میشود بدون تبلیغ هم کار کرد. من دیدهام کسب و کارهایی را که دائم با استوری گذاشتن و کیفیت بالای کاری که ارائه میدهند فالوئر جذب میکنند ولی خب تعدادشان خیلی کم است و الان دیگر خیلی نمیشود با این روش کار کرد. مافیای تبلیغات هم واقعاً وجود دارد و اگر کسی بخواهد یک مقدار بالا بیاید و حرفی برای گفتن داشته باشد باید با سلبریتیهای فضای مجازی کار کند که آنها هم خیلی گران میگیرند و قطعاً صاحبان کسب و کارهای کوچک از پس این هزینهها برنمیآیند.»
آیدین هم در اینستاگرام صفحهای برای فروش تولید اغذیه خانگی بویژه مواد غذایی خشک دارد. او در این باره میگوید: «چند تا نکته در تجارت اینستاگرام وجود دارد که خیلی جالب است و افرادی که میخواهند در این فضا موفق شوند باید دنبالش کنند و آنها که دنبالش نمیکنند چندان موفق نمیشوند. یکی از شگردهای کار در اینستاگرام این است که الگوریتمهای کار را بدانید. مثلاً بیایید و یک نظرسنجی الکی بگذارید و کامنت بیهوده بگیرید یا مثلاً بپرسید این خوب است یا آن خوب است و آدمها بیایند یک نظر دم دستی بدهند. این شگردها و ترفندها را میتوانید انجام دهید که اینستاگرام شما را بالا ببرد و معرفی کند و به سطح بالاتری برساند. این شبیه آن است که وقتی کسی میآید توی مغازه، فروشنده بیفتد دنبالش که بخواهد جنسی را به او بفروشد. به نظر خود من این کلافه کننده است اما توی اینستاگرام باید همین کار را بکنی، مثل همان نظرسنجیهای بیمورد و سؤال و جوابهای بیهوده و اگر این کارها را نکنید موفق نمیشوید.
من یک نفر را میشناسم که خیلی لحاف و تشکهای خوبی تولید میکند اما هیچ وقت نمیتواند به آن سطح برسد چون باید برود فالوئر بخرد یا باید برود آدمها را الکی فالو کند و بعد که فالوئر گرفت، آنها را حذف کند. همین دوست من که لحاف و تشک عالی تولید میکند هیچ وقت دیده نمیشود چون برای دیده شدن باید فرایند دیده شدن را طی کند و آن فرایند دیده شدن ممکن است با آن سلیقه و ذوق و کنش و شخصیت تو متناسب نباشد اما اینستاگرام این را گذاشته جلوی راهت و راه دیگری نیست.»
مجید هم مدتی در اینستاگرام با فروش مرباهای خانگی تولید خودش، کسب درآمد میکرد. او هم در این باره گفتههای جالب توجهی دارد: «من بیکار شده بودم و پول اجارهام را نداشتم و تنها راهی که به ذهنم رسید این بود که مربا درست کنم و بفروشم. در توئیتر درباره صفحه اینستاگرامم نوشتم و حسابی گرفت. فکر میکنم یک میلیون تومان در همان ماه اول درآوردم و در ادامه کارم گرفت؛ پشت سر هم سفارش داشتم و از ماست کدو و ماست بادمجان تا انواع مربا فروختم. یکی از بچههای توئیتر همینجوری برایم یک لوگویی درست کرد و رفتم لوگو را چاپ کردم و چسباندم به ظرفها. خیلیها درخواست دادند که با من شریک شوند و تجهیزات بخرند و اصلاً یک جایی بخریم و تجهیزات و گاز و دیگ و این چیزها را کار بگذاریم و فقط مربا بپزیم. راستش یک مقدار ترسیدم از شریک گرفتن چون کسی را نمیشناختم و در نتیجه کار در همان سطح باقی ماند. بعد هم چون کار پیدا کردم دیگر آن کار را رها کردم. نکته دیگر اینکه در مقیاس خانگی نمیصرفید. مثلاً آن موقع شکر خیلی گران شده بود و گیر نمیآمد و بعد هم سهمیه بندی شد و به هر نفر یکی - دو کیلو شکر میدادند و مجموع این عوامل باعث شده بود که من این کار را رها کنم چون واقعاً نمیصرفید که شما دو- سه کیلو مربا درست کنید و بفروشید. اما هنوز فکر میکنم ظرفیتش هست چون مردم ترجیح میدهند مربای خانگی بخرند به جای مربای صنعتی. به نظرم پیشرفت در این کار بستگی به این دارد که صاحب صفحه چه محتوایی تولید میکند و چطور فعالیت میکند مثلاً اینکه من یک پسر بودم و مربا میپختم و آشپزی میکردم شاید از نظر خیلیها جالب بود و اینکه میگفتم من کار ندارم و اجاره خانه دارم و نیاز دارم به این کار که البته واقعی هم بود، تأثیر داشت.
به نظر من بخش زیادی از این کار مافیا نیست و بسته به میزان کاربلد بودن در این فضاست چه بسا صفحههایی که به صفحات پرفالوئر پول تبلیغات دادهاند اما فالوئر و مشتری هدفشان را پیدا نکردهاند. وقتی شما پول میدهی به کسی که تبلیغات کند و مثلاً 40 هزار نفر به فالوئرهایت افزوده میشود ولی از آن 40 هزار نفر، دو تا مشتری برای کسب و کار خودت پیدا نشود، چه اهمتی دارد؟! برای همین اینکه شما از آن 500 فالوئری که خودت کسب کردهای 100 تا مشتری واقعی برای خودت پیدا کنی، خیلی بهتر از این است که بخواهی آگهی بدهی به صفحات پر فالوئر و فقط فالوئر داشته باشی اما از آن فالوئرها 10 تا مشتری واقعی هم گیر نیاوری.»