10 پیشنهاد تصویری در حوزه زنان
نیلوفر ساسانی
خبرنگار
اگر نگاهی به واکنش منتقدها نسبت به یک فیلم مشخص و ارزیابیشان درباره آن فیلم داشته باشید حتماً پی بردهاید که پسندیدن یا نپسندیدن یک فیلم امری نسبتاً سلیقهای است و الزاماً به این معنا نیست که فیلمی که یک منتقد سرشناس پسندیده حتماً با تعریف و تمجید منتقد دیگری همراه باشد؛ بالعکس اتفاقاً شاید خیلی هم با مذاق یک منتقد دیگر سازگار نباشد. همین جشنواره وطنی خودمان و یادداشتهای روزانه منتقدها را اگر مرور کرده باشید متوجه شدهاید که واکنشها نسبت به یک فیلم گاهی چقدر میتواند متفاوت باشد. پس اول اینکه با سلیقه خودتان و بنا بر احوال درونیتان تماشای یک فیلم را انتخاب کنید و در این روزها که احتمالاً کم حوصلهتر هستید فیلمی را ببینید که حالتان را خوب کند. دوم اینکه این روزها قرار است فیلم دیدن و کتاب خواندن حکم پناهگاه را برایمان داشته باشد تا هم جانمان از بمباران خبرهای بد در امان بماند و هم سرگرمی برای اوقات فراغت داشته باشیم. این مقدمات را گفتم تا برسیم به اینکه فیلمها و سریالهای پیشنهادی که در ادامه میخوانید بدون اولویتبندی صرفاً بر اساس همین وجه سرگرمکنندگی و بعضاً با محوریت زنان برای تماشا در ایام خانه نشینی نوروزی شما انتخاب شده است.
نفرتی که تو میکاری (The Hate U Give)/ شورش علیه تحقیر
کارگردان: جرج تیلمن جونیور/ بازیگران: آماندلا استنبرگ، کیجی آپا، آلگی اسمیت، راسل هورنسبی، آنتونی مک کی، رژینا هال/سال ساخت: ۲۰۱۸ امریکا
«نفرتی که تو میکاری» یک فیلم جنایی و اجتماعی بر اساس رمان پرفروشی به همین نام است. آنجی توماس نویسنده این کتاب که در سن 6 سالگی شاهد تیراندازی منجر به مرگ یک فعال سیاهپوست حقوق بشر بوده در دوره دبیرستان پس از شنیدن روایت قتل چند فعال جنبش مدنی سیاهان امریکا، کتاب «نفرتی که تو میکاری» را بر اساس تجارب شخصیاش مینویسد. در نسخه سینمایی این اثر به جای آنجی شخصیت «استار»، دختر نوجوان دبیرستانی جایگزین شده. استار که تنها شاهد قتل دوست صمیمیاش به دست پلیس سفیدپوست است برای شهادت یا عدم شهادت از طرف جامعه تحت فشار قرار میگیرد. او باید برای احقاق حق دوستش صدایش را به گوش همه برساند.
چیزهای تیز (Sharp Objects)/ چه کسی قاتل بود؟
کارگردان: ژان مارک/ بازیگران: ایمی آدامز، پاتریشیا کلارکسون، الیزابت پرکینز، کریس مسینا/ محصول: ۲۰۱۶
مینی سریال «چیزهای تیز» براساس رمانی از گیلن فلین (Gillian Flynn) ساخته شده است. کمیل پریکر (امی آدامز) روزنامهنگاری با آسیبهای روحی فراوان از طرف سردبیر روزنامهاش ترغیب میشود که برای گزارشنویسی از ماجرای قتل دو دختر نوجوان به شهر زادگاهش بازگردد. داستان ضمن روایتی پرکشش از چالشهای پلیس شهر برای یافتن قاتل، با فلاشبکهایی به گذشته پریکر دلایل آسیبهای روحی و روانی او را تصویر میکند. فصل اول این مینیسریال با پایانی عجیب و غافلگیرانه خاتمه مییابد و در حالی که کنجکاوی بسیاری برای دیدن فصل دوم وجود دارد اما بر اساس اخبار گویا سازندگان آن هنوز راجع به ادامه دادن آن به قطعیت نرسیدهاند.
لبخند مونالیزا (MONA LISA SMILE)/ / چالش زنان در کشاکش سنت و مدرنیته
کارگردان: مایکل نیوئل/ بازیگران: جولیا رابرتس، کرستن دانست، مگی جیلنهال، جنیفر گودوین، دامینیک وست، جولیت استیونسن/ محصول 2003
ماجرای داستان مربوط به سال 1953 است. کاترین واتسن(جولیا رابرتس) از کالیفرنیا به دانشکده شبانهروزی ولسلی در نیوانگلند میرود تا تاریخ هنر تدریس کند. این دانشگاه نمادی از سنتگرایی و دیدگاه سنتی به زن و جایگاه آن در جامعه است و هدف اصلی خود را پرورش دخترانی میداند که از اداره زندگی زناشویی، تولید مثل و تربیت فرزندان برآیند. بر اساس این نگاه تمامی تلاش دختران برای رقابت بر سر پیدا کردن مردی مناسب زندگی است اما معلم جدید تاریخ هنر با اندیشهای مترقی سعی دارد شکل جدیدی از زندگی و نگاه تازهای به نقش زنان را به دانشجویانش تعلیم دهد. او دختران را وامیدارد تا درباره همهچیز سؤال بپرسند و شرایطی را که در آن زندگی میکنند تغییر دهند. خیلیها «لبخند مونالیزا» را نسخه زن آزادیخواه انجمن شاعران مرده (۱۹۸۹) میدانند.
حق رأی (Suffragette)/ مبارزه برای حق رأی زنان
کارگردان: سارا گورون/ بازیگران: کری مولیگان، هلنا بونهام کارتر، مریل استریپ، بن ویشاو، آن ماری داف/ محصول 2015
«حق رأی» یا سافرجت (طرفدار حق رأی زنان) درامی تاریخی درباره مبارزه زنان بریتانیا برای کسب حق رأی در دهه 20 است. داستان با مصائب مود واتز (کری مولیگان) زن کارگر خشکشویی آغاز میشود. او که به طور تصادفی هنگام عبور از خیابان گرفتار درگیری گروه حق رأی زنان شده به تشویق دوست فمینیستش، به جنبش زنان میپیوندد و نقش مؤثری در این جنبش و مبارزه زنان کارگر برای رهایی به رهبری املین پنکهرست (مریل استریپ) به عهده میگیرد. مود واتز که نه همسر حمایتگری دارد و نه قدرت مالی بهای سنگینی برای فعالیتهای مدنیاش پرداخت میکند؛ از بیمحلی و رویگردانی همسایگان تا طرد شدن از سوی شوهرش سانی و از دست دادن حق سرپرستی تنها فرزندش.
رازهای رسمی (Official Secrets)/یک داستان کاملاً واقعی
کارگردان: گوین هود/ بازیگران: کیرا نایتلی، مت اسمیت، متیو گود/ محصول: 2019
تریلر سیاسی «رازهای رسمی» بر اساس کتابی با عنوان «جاسوسی که سعی کرد جنگی را متوقف کند» ساخته شده است. این کتاب داستان واقعی کاترین گان است که عملیات جاسوسی علیه اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد را افشا کرد. در آستانه حمله امریکا به عراق دولت جورج دبلیو بوش با همراهی تونی بلر نخستوزیر انگلستان نیاز دارد تا تصدیق شورای امنیت را کسب کند. 15 کشور عضو شورای امنیت دراین مورد کوتاه نمیآیند. کاترین گان با بازی کایرا نایتلی که نقش مترجم را در دستگاه اطلاعاتی بریتانیا دارد متن ایمیلی را از سوی مدیر آژانس امنیت ملی ایالات متحده امریکا دریافت میکند که بر اساس آن طرح جاسوسی از تمامی اعضای شورای امنیت و نیز کشورهای خارج از شورا مطرح کرده است. هدف این طرح بهدست آوردن دستاویزی برای باجگیری و تحت فشار قرار دادن آنها جهت جمعآوری رأی برای شروع جنگ است. «رازهای رسمی» داستان چگونگی افشا شدن این راز توسط کاترین گان و اتهام او به جاسوسی و ارسال اطلاعات در مورد جنگ عراق به رسانهها و تبعات روانی آن است.
سندیتون (Sanditon)/ اقتباسی از رمان ناتمام جین آستن
کارگردان: الیور بلک برن، لیزا کلارک، چارلز استوریج، بازیگران: رز ویلیامز، تئو جیمز، کیت اشفیلد/ محصول: 2019
این یک پیشنهاد برای دوستداران آثار جین آستن است. سریال «ساندیتون» اقتباسی از رمان ناتمامی به همین نام از جین آستن نویسنده مشهور قرن نوزدهم بریتانیایی است. جین آستن این رمان را در سال ۱۸۱۷ چند ماه قبل از مرگش آغاز کرد اما با وخامت بیماری و در نهایت مرگش ناتمام ماند. اندرو دیویس نویسنده برنده جایزه امی و بفتا که نگارش فیلمنامه اقتباس تلویزیونی از دو رمان «غرور و تعصب» از جین آستن و «جنگ و صلح» نوشته لئو تولستوی و همچنین سریال «خانه پوشالی» را در کارنامه دارد با نگارش اولین اقتباس تلویزیونی به این رمان جانی دوباره داده است. این سریال در ۸ قسمت داستان زنی جوان و سرزنده بهنام شارلوت هیوود را تعریف میکند که بعد از آشنایی با خانواده پرجمعیت پارکر از خانه روستایی خود نزد آنها در دهکده ساندیتون نقل مکان میکند. «ساندیتون» ضمن روایت تلاش خانواده پارکر و اهالی این روستا برای تبدیل این دهکده به اقامتگاه ساحلی با شکوه به موضوع اختلافهای طبقاتی، بلندپروازی و بازیهای قدرت و عشق میپردازد.
شناور (Adrift)/ بازی بقا
کارگردان: بالتاسار کوماکور/ بازیگران: شیلین وودلی، سم کلفلین/ محصول: ۲۰۱۸
«فیلمی با محوریت بقا در شرایط سخت». برای آنهایی که هم علاقهمند فیلمهایی با محوریت تلاش برای بقا در موج حادثههای هیجان انگیز در دل طبیعت هستند و هم طرفدار فیلمهایی بر اساس رویدادهای واقعی، همین عبارت میتواند آن قدر کنجکاوی برانگیز باشد که آنها را به تماشای «شناور» ترغیب کند. خصوصاً اگر در فهرست علاقهمندیهایشان نام شیلین وودلی باشد که این سالها با سریال «دروغهای کوچک بزرگ» برای علاقهمندان نسبتاً جدیتر آثار نمایشی شناخته شدهتر است. برای مخاطبانی که با تجربه تماشای دو فیلم قبلی بالتاسار کوماکور ایسلندی، «عمق» و «اورست» در حوزه فیلمهای بقا محور و بر اساس داستان واقعی آشنا باشند هم این فیلم میتواند جذاب بهنظر بیاید. «شناور» بر اساس سرگذشت تامی اولدهام ساخته شده که بههمراه نامزدش ریچارد شارپ تصمیم میگیرند سفری دریایی را آغاز کنند اما در میانه سفرشان در آبهای اقیانوس آرام گرفتار طوفان میشوند... تماشای این فیلم برای آنهایی که دوستدار تماشای تجربههای دشوار و پیچیده و تبدیل شدن آدمها به انسانهایی دنیا دیده هستند میتواند تماشایی باشد.
بامب شل (Bombshell)/ زنان، آزار و سکوت
کارگردان: جی روچ/ بازیگران: شارلیز ترون، نیکول کیدمن، مارگو رابی، کیت مککینون، الیسون جنی/ محصول 2019
بامب شل، درام بیوگرافی بر اساس رویداد حقیقی آزار جنسی کارکنان زن شبکه فاکس نیوز توسط مدیر ارشد آن، راجر ایلز است. او چندی پیش بهدلیل آزارهای جنسی تعدادی از کارمندان زن، پس از ۲۰ سال ریاست بر این شبکه، مجبور به کنارهگیری از سمت خود شد. برخی این فیلم را یکی از قانعکنندهترین داستانها در راستای شکلگرفتن جنبش «me too» میدانند و از احتمال ارتباطات سیاسی آن با روی کار آمدن شخصیتی مثل دونالد ترامپ صحبت کردهاند. میگن کلی (نیکول کیدمن) اولین مجری زنی است که از فاکس نیوز بیرون میآید و علیه آیلز شکایت میکند. حرکت او کمکم به باقی زنان جرأت اظهارنظر میدهد. کرتچن کارسون (شارلیز ترون) مجری شناختهشده و تأثیرگذار این شبکه دومین زن مهم این داستان است. او که اجرای برنامهای انتخاباتی در حضور دونالد ترامپ را برعهده دارد، گفتوگو صریحش با ترامپ چالشهای تازهای برای زندگی کاری و خانوادگیاش ایجاد میکند سومین زن مهم این فیلم کایلا پوپیسیلش (مارگو رابی) از تازهواردهای فاکسنیوز است که دختری بلندپرواز و جاهطلب است.
وقتی آنها ما را میبینند (When They See Us)/ ماجراهای پرافت و خیز و غیرمنتظره
کارگردان: ایوا دوورنی/ بازیگران: جوان آدپو، کریس چاک، کایلی بانبری، آنجانو الیس، ورا فارمیگا، فلیسیتی هافمن/ محصول: 2019
روایت یک داستان واقعی به گونهای که هم جذاب باشد و هم حقیقت را تغییر ندهد بسیار مشکل است ولی «وقتی آنها ما را میبینند» یک اثر موفق در زمینه روایتِ داستانِ واقعی است؛ مینیسریال چهار قسمتی که هم حقیقت را تا حد امکان تحریف نمیکند و هم بسیار جذاب و گیرا است. داستان این سریال بر اساس پرونده جاگر سنترال پارک نیویورک و حمله و تجاوز به تریشا میلی زن ۲۸ ساله سفیدپوست امریکایی در سال ۱۹۸۹ است. پنج نوجوان سیاهپوست که از بدشانسی در زمان قتل در همین پارک حضور دارند به اتهام تجاوز جنسی دستگیر میشوند و پلیس امریکا تلاش میکند با پروندهسازی آنها را محاکمه کند. «وقتی ما را میبینند» در عین پایبندی به واقعیت، روایتی تأثیرگذار از شرایط این پنج نوجوان را تصویر میکند و آسیب روحی و حسی آنها را از پیامد این اتفاق به مخاطب منتقل میکند. برخی منتقدان بهدلیل روایت جذاب و اثرگذار «وقتی ما را میبینند» را با سریال موفق«چرنوبیل» مقایسه کردهاند اگر چه داستانشان به لحاظ محتوایی متفاوت از هم است.
دروغهای کوچک بزرگ (Big Little Lies)/ زنان علیه خشونت
کارگردان: ژان مارک/ بازیگران/نیکول کیدمن، ریس ویترسپون، شیلین وودلی، لورا درن، زویی کراویتز و آدام اسکات، مریل استریپ/ محصول 2017
یکی از بحثبرانگیزترین و پرستارهترین مجموعههای تلویزیونی سالهای اخیر «دروغهای کوچک بزرگ» است. نیکول کیدمن، ریس ویترسپون، شیلین وودلی، لورا درن، مریل استریپ (فصل دوم) از چهرههای شناخته شده هالیوود هستند که در این مینیسریال پرکشش نقشآفرینی کردهاند. تاکنون دو فصل از این مینیسریال منتشر شده است. «دروغهای کوچک بزرگ» فیلمی علیه خشنونت بخصوص خشونت خانگی و درباره سه زن امریکایی است که دوستی عمیقی بین آنها شکل میگیرد. وجه مشترک هر سه زن در مدرسهای خلاصه میشود که بچههایشان در آن، مراحل ابتدایی تحصیلی را پشت سر میگذارند. گرچه داستان حول محور زندگی خانوادگی مدلین (ریس ویترسپون)، سلسلت (نیکول کیدمن) و جین (شیلن وودلی) استوار است اما به مرور قصه سلسلت زندگی بقیه را تحتتأثیر قرار میدهد و باعث میشود زنان منطقه حتی آنهایی که روزگاری با هم چالش داشتند پشت هم بایستند. به فصل دوم این مجموعه پرستاره، بازی درخشان مریل استریپ هم اضافه میشود.