ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
در گفت و گو با « ایران» اعلام شد
پاسخ های صریح واعظی به انتقادات کرونایی
متخصصان الگوی قرنطینه کامل را کارساز ندانستند/ مهمترین مشکل فعلی ما در مقابله با کرونا تحریمهاست
ابراهیم بهشتی
دبیر سرویس سیاسی
اساساً الگوی ایران برای مواجهه با بیماری کرونا چیست و چگونه انتخاب شده است؟ چرا دولت یا ستاد ملی مقابله با کرونا از همان ابتدا قم راقرنطینه نکرد؟ چرا سیاست های سختگیرانه با تأخیر آغاز شد؟ آیا دولت در مواجهه با کووید 19 از اختیارات کامل برخوردار بوده است؟ این ها در کنار برخی موضوعات دیگر سؤالاتی و چه بسا محورهای انتقاداتی باشد که نسبت به عملکرد دولت بیان می شود. پاسخ این سؤالات را از محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهوری پرسیدیم که پیش روی شماست. واعظی تأکید دارد که هر تصمیم گیری درباره روبه رو شدن با کووید 19 بر اساس پیشنهادات متخصصان و خبرگان حوزه بهداشت و درمان کشور بوده است.
ایران امروز مثل بسیاری از کشورهای دنیا گرفتار ویروس کروناست. به نظر میرسد الگوهای مختلفی در کشورها برای مواجهه با این ویروس انتخاب شده است. بفرمایید الگوی ایران در این باره مشخصاً چه بوده و چه مختصاتی داشته است؟
ایران دومین کشوری بود که وجود بیماری را تشخیص داد و از همان ابتدا تدابیر کنترلی و درمانی خود را با تعطیلی مدارس، دانشگاهها و تجمعات مذهبی، فرهنگی و ورزشی و ترغیب مردم به مسافرت نرفتن و ماندن در خانه و طرح بسیج ملی مبارزه با کرونا به اجرا گذاشت. در واقع اگر فاصلهگذاری اجتماعی را راهبرد اصلی ایران برای مقابله با کرونا فرض کنیم، مرحله اول این راهبرد، از همان ابتدای بیماری آغاز شد و از قضا این مرحله به اذعان متخصصان بهداشت و درمان، نقش بسیار مهمی در مقابله با اپیدمی در کشور ما داشته؛ دانشآموزان و دانشجویان اگرچه مواجهه نسبتاً آسانتری با کرونا دارند اما میتوانند یکی از خطرناکترین ناقلها باشند و به همین دلیل تعطیلی مدارس و دانشگاهها روند شیوع بیماری را به شکل قابل توجهی محدود کرد.
اما یکی از نقدها به دولت و ستاد کرونا این است که فرصت طلایی مهار بیماری را با تعلل از دست دادند و سختگیری ها با تأخیر اعمال شد.
این نقد منصفانهای نیست. از لحظهای که درخصوص ورود بیماری به کشور به قطعیت رسیدیم، ستاد ملی کرونا را تشکیل دادیم. رئیسجمهور شخصاً فرماندهی مدیریت بحران را بهعهده گرفته و اقدامات کنترلی را سریعاً آغاز کردیم. عرض کردم، مرحله اول طرح فاصلهگذاری از همان ابتدای کار با تعطیلی مدارس و دانشگاهها و مراکز تجمع آغاز و قدم به قدم با توجه به نظر متخصصان امر و مصوبات ستاد ملی کرونا، تکمیل یا تشدید شد. طرح بسیج ملی مقابله با کرونا یکی از عظیمترین کارهایی بود که در سطح جهان برای مقابله با کرونا از سوی یک کشور انجام شد، دهها میلیون نفر در جریان این طرح غربالگری شدند. به جای رویکرد انفعالی با رویکرد فعالانه سراغ بیماری رفتیم. تشخیص زودهنگام و جداسازی بیماران کرونایی اگرچه در مقاطعی آمار مبتلایان ما را بیشتر کرد، اما در فرآیند مراقبت و کاهش آمار مرگ و میر بسیار مؤثر بود. سیاست عملیاتی ما در مقابله با کرونا کاملاً با محوریت متخصصان طراحی و تکمیل و اجرایی شد. تأخیر و تعللی در کار نبود، هر آنچه متخصصان تشخیص دادند، سریعاً اجرایی شد؛ از تعطیلی مدارس و دانشگاهها گرفته تا تعطیلی اماکن مقدسهای که کمتر کسی گمان میکرد، تعطیل شوند. معتقدم توفیق نسبی ایران در مدیریت بیماری در مقایسه با بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا نیز از همین تخصصمحوری و هوشمندی در انتخاب روش درست نشأت گرفته است.
توضیح دهید که چرا قم همان ابتدای ورود بیماری قرنطینه نشد، یا فراتر از آن چرا ایران به سمت قرنطینه کامل نرفت؟ چه ملاحظات و موانع یا ارزیابی هایی در این باره وجود داشته است؟
در طول تقریباً دو ماه گذشته در مقابله با کرونا طیف متنوعی از راهکارها را از نظر میزان مداخلات دولتها شاهد بودیم که امروز نتایج هر یک مشخص شده و میتوان درباره اثربخشیشان قضاوت کرد. بهعنوان مثال کشورهای ایتالیا و اسپانیا از مداخله حداکثری یا همان قرنطینه کامل به تعبیر شما استفاده کردند اما خب این روش در این کشورها همانطور که میدانیم جواب نداد. لذا این پیشفرض که استفاده از قرنطینه کامل، منجر به کنترل سریعتر بیماری میشد، با توجه به تجربه کشورهای دیگر و آمارهای سازمان بهداشت جهانی، امروز مخدوش شده است. متخصصان ما در نظام سلامت، از همان ابتدا نگاهشان این بود که قرنطینه کامل- چه در خصوص قم و چه در خصوص شهرهای دیگر- کارساز نخواهد بود و به جای آن الگویی خاص جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با بیماری طراحی و پیشنهاد کردند که در هفتههای گذشته به صورت گام به گام اجرایی شده است. گذشته از این، عجیب این است که امروز کسانی منتقد قرنطینه نشدن قم شدهاند که در زمان اعلام موضوع بیماری در کشور، آن را پروژه سیاسی دولت برای تأثیرگذاشتن در انتخابات و غیره میدانستند.
تحریمها و سختیها در تأمین نیازمندیهای اقتصادی و بهداشتی چقدر در اتخاذ الگوی ایرانی تأثیر داشته است؟ آیا اگر این موارد نبود ممکن بود ما الگوی دیگری اتخاذ میکردیم؟ مشخصاً تحریمها چه تأثیرات سویی در مقابله با کرونا داشته است؟
به هر حال سیاستگذاریها در حد مقدورات و با توجه به واقعیات طراحی و اجرا میشود. ما به جرأت، تنها کشوری هستیم که به دلیل تحریمها نمیتوانیم از تمام ظرفیت خود برای مهار کرونا استفاده کنیم. حتماً اگر تحریمها وجود نداشت و به همه منابع و ظرفیتهای خودمان دسترسی داشتیم، خصوصاً در مدیریت پیامدهای اقتصادی کرونا، دستمان بازتر بود. با وجود این، دولت اجازه نداده تا این لحظه، محدودیتهای تحریمی، به انفعال و امتناع در تصمیمسازی منجر شود. ما امروز در تولید اقلام بهداشتی پیشگیری از کرونا تقریباً بازار را به ثبات رساندهایم، نیازمندیهای عمده بیمارستانی، از جمله در زمینه لوازمی همچون ونتیلاتورها به همت شرکتهای دانشبنیان در درون کشور تأمین شده است و از لحاظ تأمین مایحتاج عمومی، ذخیره بسیار خوبی داریم. مقابله ما با کرونا، نبرد نابرابر است. چون علاوه بر کرونا، توامان با تحریم و تروریسم اقتصادی امریکا نیز در حال جنگیم. با این حال به همت زحمتکشان نظام سلامت، تولیدکنندگان، همراهی مردم و تلاش دولت، تا این لحظه در این نبرد نابرابر سربلند بودهایم. هزاران نفر چه در بخشهای مختلف حاکمیتی و چه در بخش خصوصی، از جانشان مایه گذاشتند تا از جان و سلامت مردم حفاظت شود.
با وجود همه اقدامات انجام شده به گفته وزیر بهداشت ما هنوز به مرحله کنترل و مهار نرسیدهایم. این ناشی از مناسب نبودن اقدامات ستاد ملی کروناست یا بیتوجهی بخشهایی از مردم به دستورالعملها یا هیچ کدام و ذاتی ویروس کروناست؟
کرونا امروز یک بیماری عالمگیر و مسألهای است که همه کشورها با آن درگیرند. بخش عمده کشورهایی که درگیر این بیماریاند به گواه سازمان بهداشت جهانی، از ما در مدیریت بیماری عقبترند. آمار و ارقام اعلامی بعضی کشورها هم که از غلبه کامل بر کرونا یا کنترل آن پیش از شیوع خبر میدهند، محل بحث متخصصان و کارشناسان است. ما طبق آمار و ارقام سازمان بهداشت جهانی و در مقایسه با کشورهای دیگر، توفیق نسبی در مدیریت بیماری داشتهایم و این نشانه کارآمدی سیاستهای ستاد ملی مبارزه با کرونا و همراهی اکثریت مردم است. آنچه وزیر بهداشت بیان کردهاند ناظر به ارزیابی عملکرد نیست، ناظر به این است که مبادا مردم و مسئولان در ادامه اجرای سیاستهای کنترلی و راهبرد فاصلهگذاری دچار تردید و تزلزل شوند. ما در حال حاضر عملکرد خوبی داشتهایم اما مثل اغلب کشورهای دنیا هنوز به مرحله مهار بیماری نرسیدهایم. هر گونه بیتوجهی و کمدقتی در هفتههای آتی ممکن است هر چه تا کنون رشتیم را پنبه کند. بنابراین لازم است با دقت و تمرکز بالا، همچنان توصیههای متخصصان را مد نظر قرار دهیم.
آیا دولت در مقابله با کرونا از اختیارات کافی برخوردار بوده است؟ در این مسیر به جز فشارهای خارجی آیا با تهدیدات یا مداخلات داخلی هم روبه رو بوده است به نحوی که ناچار به تغییر تصمیم های خود شود؟ وزیر بهداشت در مجلس گفته بود برخی توصیه کرده بودند شیوع کرونا در ایران را قبل از انتخابات اعلام نکنید. موارد دیگری هم از این دست بوده است؟
ستاد ملی مبارزه با کرونا در واقع یک ستاد فراقوهای است و خوشبختانه از اختیاراتی در حد شورای عالی امنیت ملی برخوردار شده است. همانطور که رئیسجمهور محترم هم چند بار اشاره داشتند، در مسئله کرونا، وفاق حداکثری بین تمام ساختارهای حاکمیتی در کشور بوجود آمده و همه به طور یکپارچه تمام امکانات و توان خود را برای مقابله با بیماری بسیج کردهاند و در این میان حمایتهای رهبر انقلاب اسلامی نیز فوقالعاده کارگشا و حائز اهمیت بوده است. لذا با این یکپارچگی که بوجود آمده، اساساً کارشکنی و مقاومت یا مداخله به تعبیر شما اساساً مجال بروز و ظهور نداشته است. آنچه از قول وزیر محترم بهداشت نقل شده، ناظر به دیدگاههای مختلف در فرآیند مشاوره است نه اعمال فشار به دولت یا وزارت بهداشت. در این خصوص، از همان 30 بهمن که بحث شناسایی دو مورد مبتلا به کرونا به قطعیت مطرح شد، رئیسجمهور به وزیر بهداشت مأموریت داد که همان روز موضوع به مردم اعلام و با شفافیت کامل در این باره رفتار شود. از آن روز تا کنون صداقت و شفافیت مبنای رویکرد دولت در حوزه اطلاعرسانی در خصوص کرونا بوده است.
اگر یکپارچگی وجود داشته، چرا شما چندباری از برخی انتقادات و فضاسازیها گلایه کردید...
گلایه من البته مربوط به ساختارهای حاکمیتی نبود، در رابطه برخی نیروهای سیاسی منتقد دولت بود. البته در میان نیروهای سیاسی هم شاهد همراهی حداکثری بودیم با این حال در شرایطی که نیازمند وحدت و یکپارچگی کامل هستیم، همان حداقل فضاسازی و تخریب هم واقعاً زیاد است. ما با انتقاد مشکلی نداریم، شاید وسیعترین نگاه در مواجهه با انتقادات نیز در این دولت بوده. با این حال زمانی هست که مردم عمیقاً نگران و مضطربند و افکار عمومی ملتهب است. فضاسازیهای دروغین در این شرایط اثر چندبرابری دارد و به شدت مخرب است. وقتی چشم امید مردم برای کنترل بحران به دولت است و رئیسجمهور برای مدیریت بحران شخصاً در وسط میدان است و از قضا برنامه کاری ایشان هم منتشر شده. اینکه دوباره فردی میآید و میگوید کرونا با جلسات هفتهای یک بار کنترل نمیشود، معنایش نوعی عدم فهم نسبت به شرایط کشور و واقعاً فراتر از رقابتهای مرسوم سیاسی و بگومگوهای طبیعی است. الان که وقت تسویه حساب سیاسی نیست، دیگر چه بحرانی باید رخ دهد که بعضی از دوستان ما عملیات روانی و تخریب را متوقف کنند؟ من عرضم این بود که در شرایطی که مسأله جان مردم در میان است، هر اقدامی که تمرکز دستگاههای مسئول را از اصل به حاشیه ببرد، کنشی غیرمسئولانه است.
دولت برای مقابله با کرونا با چه موانع و مشکلاتی مواجه است؟
مشکلات زیادی برای مدیریت بحران کرونا پیش کشور وجود داشته و دارد اما این مشکلات خوشبختانه با همت و تلاش قهرمانان مبارزه با کرونا، نتوانسته باعث توقف ما شود. ما در ایام مبارزه با کرونا، در بخشهای مختلف قهرمانان زیادی داشتهایم. از زحمتکشان نظام سلامت که در خط مقدم قرار دارند گرفته تا متولیان دولتی درگیر مسأله، تولیدکنندگان و فعالان صنایع، از شرکتهای دانشبنیانی که نیازمندیهای اساسی ما را تولید میکنند تا فعالان تامین زیرساختهای ارتباطات، از فعالان تأمین آب و برق و گاز کشور تا همه کارکنان حوزه خدمات. از تجار و بازرگانان تا همه کارکنان سیستم حمل و نقل و توزیع کالا. از نانواها و کارکنان فروشگاههای زنجیرهای و سوپرمارکتها تا نامهرسانهای پست و پاکبانان شهرداری و ... . فهرست این قهرمانان که خیلیهاشان گمنام هم بودند، بیش از اینها قابل ادامه دادن است. از تک تک آنها تشکر میکنم؛ آنها باعث شدند که ما علیرغم محدودیتها بتوانیم از سد مشکلات عبور کنیم.
اگر بخواهید فقط یک مشکل را از بین مشکلات انتخاب کنید، در حال حاضر مهمترین مشکل دولت در مقابل کرونا از چه جنسی است؟ اقتصادی، امنیتی، بهداشتی، اجتماعی و اعتماد عمومی یا موارد دیگر؟
اگر بخواهم اولویتبندی کنم، کماکان مهمترین مشکل ما تحریم است. ما باید بتوانیم برای مقابه با کرونا از تمام ظرفیت و امکانات خود استفاده کنیم. تداوم تحریم در شرایط همهگیری کرونا، نه فقط اقدامی علیه مردم ایران که جنایت علیه بشریت است. کرونا امروز یک مسأله جهانی است و اینکه ایران نتواند با تمام ظرفیت و منابع خود به جنگ این بیماری برود، عواقبی دارد که دامن همه کشورها را میگیرد. جهان باید در مقابل این سیاست جنایتگونه بایستد یا حداقل تبعیت از تحریمهای یکجانبه امریکا را متوقف کند. هرگونه طرفداری از تحریم ایران از سوی هر فرد و گروه و کشوری امروز تجارت با جان ایرانیان است و آنها که به این تجارت اشتغال دارند، بدانند که این لکه ننگین از پیشانیشان پاکشدنی نیست.
برش
در روزهای گذشته تحلیل های مختلفی از کیفیت حکمرانی ها در پسا کرونا بیان شده است شما نه به عنوان رئیس دفتر رئیسجمهوری بلکه به عنوان یک چهره شاخص سیاسی و حزبی فکر میکنید کرونا تأثیرات قابل تأملی در حوزههای حکمرانی در ایران خواهد داشت؟
حالا البته در میانه بحران کرونا قرار داریم و برای صحبت درباره جهان پساکرونا کمی زود است. اما معتقدم نه فقط در ایران بلکه در سطح جهان، از آنجا که شیوع کرونا برخی از پیشفرضهای قطعی در حوزه حکمرانی را با چالش مواجه کرد، به طور حتم شاهد تغییراتی خواهیم بود. چه در حوزه شاخصهای حکمرانی خوب و چه در حوزه سیاستگذاریها، احتیاج به برخی تجدیدنظرها خواهیم داشت. این تجدیدنظرها هم در حوزههای شناختی و هم در حوزههای کارکردی خواهد بود. نظریات غالب در خصوص نظامات اقتصادی و سطح مداخله دولتها احتمالاً دستخوش تغییراتی خواهد شد. به هر حال سیاستها و دستگاههای فکری، تا زمانی کارآمدند که توان حل مسائل را داشته باشند. امروز در مواجهه با مسأله کرونا عملاً فرقی بین جهان اول و جهان سوم نیست. اتفاقاً آنهایی که همیشه از نسخههای با درجه شمول جهانی برای مشکلات سخن میگفتند، امروز مواجهه سختتری با کرونا دارند. البته بحث مفصلی است و شاید در مجال دیگری بتوان وسیعتر درباره آن صحبت کرد، اما نشانههای این شیفت در پارادایم از همین حالا مشهود است و به نظرم همه گروههای سیاسی و دستگاههای اندیشهورزی در کشور، باید روی این تغییرات تمرکز و برای جهان پساکرونا ادبیاتسازی کنند.
دبیر سرویس سیاسی
اساساً الگوی ایران برای مواجهه با بیماری کرونا چیست و چگونه انتخاب شده است؟ چرا دولت یا ستاد ملی مقابله با کرونا از همان ابتدا قم راقرنطینه نکرد؟ چرا سیاست های سختگیرانه با تأخیر آغاز شد؟ آیا دولت در مواجهه با کووید 19 از اختیارات کامل برخوردار بوده است؟ این ها در کنار برخی موضوعات دیگر سؤالاتی و چه بسا محورهای انتقاداتی باشد که نسبت به عملکرد دولت بیان می شود. پاسخ این سؤالات را از محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهوری پرسیدیم که پیش روی شماست. واعظی تأکید دارد که هر تصمیم گیری درباره روبه رو شدن با کووید 19 بر اساس پیشنهادات متخصصان و خبرگان حوزه بهداشت و درمان کشور بوده است.
ایران امروز مثل بسیاری از کشورهای دنیا گرفتار ویروس کروناست. به نظر میرسد الگوهای مختلفی در کشورها برای مواجهه با این ویروس انتخاب شده است. بفرمایید الگوی ایران در این باره مشخصاً چه بوده و چه مختصاتی داشته است؟
ایران دومین کشوری بود که وجود بیماری را تشخیص داد و از همان ابتدا تدابیر کنترلی و درمانی خود را با تعطیلی مدارس، دانشگاهها و تجمعات مذهبی، فرهنگی و ورزشی و ترغیب مردم به مسافرت نرفتن و ماندن در خانه و طرح بسیج ملی مبارزه با کرونا به اجرا گذاشت. در واقع اگر فاصلهگذاری اجتماعی را راهبرد اصلی ایران برای مقابله با کرونا فرض کنیم، مرحله اول این راهبرد، از همان ابتدای بیماری آغاز شد و از قضا این مرحله به اذعان متخصصان بهداشت و درمان، نقش بسیار مهمی در مقابله با اپیدمی در کشور ما داشته؛ دانشآموزان و دانشجویان اگرچه مواجهه نسبتاً آسانتری با کرونا دارند اما میتوانند یکی از خطرناکترین ناقلها باشند و به همین دلیل تعطیلی مدارس و دانشگاهها روند شیوع بیماری را به شکل قابل توجهی محدود کرد.
اما یکی از نقدها به دولت و ستاد کرونا این است که فرصت طلایی مهار بیماری را با تعلل از دست دادند و سختگیری ها با تأخیر اعمال شد.
این نقد منصفانهای نیست. از لحظهای که درخصوص ورود بیماری به کشور به قطعیت رسیدیم، ستاد ملی کرونا را تشکیل دادیم. رئیسجمهور شخصاً فرماندهی مدیریت بحران را بهعهده گرفته و اقدامات کنترلی را سریعاً آغاز کردیم. عرض کردم، مرحله اول طرح فاصلهگذاری از همان ابتدای کار با تعطیلی مدارس و دانشگاهها و مراکز تجمع آغاز و قدم به قدم با توجه به نظر متخصصان امر و مصوبات ستاد ملی کرونا، تکمیل یا تشدید شد. طرح بسیج ملی مقابله با کرونا یکی از عظیمترین کارهایی بود که در سطح جهان برای مقابله با کرونا از سوی یک کشور انجام شد، دهها میلیون نفر در جریان این طرح غربالگری شدند. به جای رویکرد انفعالی با رویکرد فعالانه سراغ بیماری رفتیم. تشخیص زودهنگام و جداسازی بیماران کرونایی اگرچه در مقاطعی آمار مبتلایان ما را بیشتر کرد، اما در فرآیند مراقبت و کاهش آمار مرگ و میر بسیار مؤثر بود. سیاست عملیاتی ما در مقابله با کرونا کاملاً با محوریت متخصصان طراحی و تکمیل و اجرایی شد. تأخیر و تعللی در کار نبود، هر آنچه متخصصان تشخیص دادند، سریعاً اجرایی شد؛ از تعطیلی مدارس و دانشگاهها گرفته تا تعطیلی اماکن مقدسهای که کمتر کسی گمان میکرد، تعطیل شوند. معتقدم توفیق نسبی ایران در مدیریت بیماری در مقایسه با بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا نیز از همین تخصصمحوری و هوشمندی در انتخاب روش درست نشأت گرفته است.
توضیح دهید که چرا قم همان ابتدای ورود بیماری قرنطینه نشد، یا فراتر از آن چرا ایران به سمت قرنطینه کامل نرفت؟ چه ملاحظات و موانع یا ارزیابی هایی در این باره وجود داشته است؟
در طول تقریباً دو ماه گذشته در مقابله با کرونا طیف متنوعی از راهکارها را از نظر میزان مداخلات دولتها شاهد بودیم که امروز نتایج هر یک مشخص شده و میتوان درباره اثربخشیشان قضاوت کرد. بهعنوان مثال کشورهای ایتالیا و اسپانیا از مداخله حداکثری یا همان قرنطینه کامل به تعبیر شما استفاده کردند اما خب این روش در این کشورها همانطور که میدانیم جواب نداد. لذا این پیشفرض که استفاده از قرنطینه کامل، منجر به کنترل سریعتر بیماری میشد، با توجه به تجربه کشورهای دیگر و آمارهای سازمان بهداشت جهانی، امروز مخدوش شده است. متخصصان ما در نظام سلامت، از همان ابتدا نگاهشان این بود که قرنطینه کامل- چه در خصوص قم و چه در خصوص شهرهای دیگر- کارساز نخواهد بود و به جای آن الگویی خاص جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با بیماری طراحی و پیشنهاد کردند که در هفتههای گذشته به صورت گام به گام اجرایی شده است. گذشته از این، عجیب این است که امروز کسانی منتقد قرنطینه نشدن قم شدهاند که در زمان اعلام موضوع بیماری در کشور، آن را پروژه سیاسی دولت برای تأثیرگذاشتن در انتخابات و غیره میدانستند.
تحریمها و سختیها در تأمین نیازمندیهای اقتصادی و بهداشتی چقدر در اتخاذ الگوی ایرانی تأثیر داشته است؟ آیا اگر این موارد نبود ممکن بود ما الگوی دیگری اتخاذ میکردیم؟ مشخصاً تحریمها چه تأثیرات سویی در مقابله با کرونا داشته است؟
به هر حال سیاستگذاریها در حد مقدورات و با توجه به واقعیات طراحی و اجرا میشود. ما به جرأت، تنها کشوری هستیم که به دلیل تحریمها نمیتوانیم از تمام ظرفیت خود برای مهار کرونا استفاده کنیم. حتماً اگر تحریمها وجود نداشت و به همه منابع و ظرفیتهای خودمان دسترسی داشتیم، خصوصاً در مدیریت پیامدهای اقتصادی کرونا، دستمان بازتر بود. با وجود این، دولت اجازه نداده تا این لحظه، محدودیتهای تحریمی، به انفعال و امتناع در تصمیمسازی منجر شود. ما امروز در تولید اقلام بهداشتی پیشگیری از کرونا تقریباً بازار را به ثبات رساندهایم، نیازمندیهای عمده بیمارستانی، از جمله در زمینه لوازمی همچون ونتیلاتورها به همت شرکتهای دانشبنیان در درون کشور تأمین شده است و از لحاظ تأمین مایحتاج عمومی، ذخیره بسیار خوبی داریم. مقابله ما با کرونا، نبرد نابرابر است. چون علاوه بر کرونا، توامان با تحریم و تروریسم اقتصادی امریکا نیز در حال جنگیم. با این حال به همت زحمتکشان نظام سلامت، تولیدکنندگان، همراهی مردم و تلاش دولت، تا این لحظه در این نبرد نابرابر سربلند بودهایم. هزاران نفر چه در بخشهای مختلف حاکمیتی و چه در بخش خصوصی، از جانشان مایه گذاشتند تا از جان و سلامت مردم حفاظت شود.
با وجود همه اقدامات انجام شده به گفته وزیر بهداشت ما هنوز به مرحله کنترل و مهار نرسیدهایم. این ناشی از مناسب نبودن اقدامات ستاد ملی کروناست یا بیتوجهی بخشهایی از مردم به دستورالعملها یا هیچ کدام و ذاتی ویروس کروناست؟
کرونا امروز یک بیماری عالمگیر و مسألهای است که همه کشورها با آن درگیرند. بخش عمده کشورهایی که درگیر این بیماریاند به گواه سازمان بهداشت جهانی، از ما در مدیریت بیماری عقبترند. آمار و ارقام اعلامی بعضی کشورها هم که از غلبه کامل بر کرونا یا کنترل آن پیش از شیوع خبر میدهند، محل بحث متخصصان و کارشناسان است. ما طبق آمار و ارقام سازمان بهداشت جهانی و در مقایسه با کشورهای دیگر، توفیق نسبی در مدیریت بیماری داشتهایم و این نشانه کارآمدی سیاستهای ستاد ملی مبارزه با کرونا و همراهی اکثریت مردم است. آنچه وزیر بهداشت بیان کردهاند ناظر به ارزیابی عملکرد نیست، ناظر به این است که مبادا مردم و مسئولان در ادامه اجرای سیاستهای کنترلی و راهبرد فاصلهگذاری دچار تردید و تزلزل شوند. ما در حال حاضر عملکرد خوبی داشتهایم اما مثل اغلب کشورهای دنیا هنوز به مرحله مهار بیماری نرسیدهایم. هر گونه بیتوجهی و کمدقتی در هفتههای آتی ممکن است هر چه تا کنون رشتیم را پنبه کند. بنابراین لازم است با دقت و تمرکز بالا، همچنان توصیههای متخصصان را مد نظر قرار دهیم.
آیا دولت در مقابله با کرونا از اختیارات کافی برخوردار بوده است؟ در این مسیر به جز فشارهای خارجی آیا با تهدیدات یا مداخلات داخلی هم روبه رو بوده است به نحوی که ناچار به تغییر تصمیم های خود شود؟ وزیر بهداشت در مجلس گفته بود برخی توصیه کرده بودند شیوع کرونا در ایران را قبل از انتخابات اعلام نکنید. موارد دیگری هم از این دست بوده است؟
ستاد ملی مبارزه با کرونا در واقع یک ستاد فراقوهای است و خوشبختانه از اختیاراتی در حد شورای عالی امنیت ملی برخوردار شده است. همانطور که رئیسجمهور محترم هم چند بار اشاره داشتند، در مسئله کرونا، وفاق حداکثری بین تمام ساختارهای حاکمیتی در کشور بوجود آمده و همه به طور یکپارچه تمام امکانات و توان خود را برای مقابله با بیماری بسیج کردهاند و در این میان حمایتهای رهبر انقلاب اسلامی نیز فوقالعاده کارگشا و حائز اهمیت بوده است. لذا با این یکپارچگی که بوجود آمده، اساساً کارشکنی و مقاومت یا مداخله به تعبیر شما اساساً مجال بروز و ظهور نداشته است. آنچه از قول وزیر محترم بهداشت نقل شده، ناظر به دیدگاههای مختلف در فرآیند مشاوره است نه اعمال فشار به دولت یا وزارت بهداشت. در این خصوص، از همان 30 بهمن که بحث شناسایی دو مورد مبتلا به کرونا به قطعیت مطرح شد، رئیسجمهور به وزیر بهداشت مأموریت داد که همان روز موضوع به مردم اعلام و با شفافیت کامل در این باره رفتار شود. از آن روز تا کنون صداقت و شفافیت مبنای رویکرد دولت در حوزه اطلاعرسانی در خصوص کرونا بوده است.
اگر یکپارچگی وجود داشته، چرا شما چندباری از برخی انتقادات و فضاسازیها گلایه کردید...
گلایه من البته مربوط به ساختارهای حاکمیتی نبود، در رابطه برخی نیروهای سیاسی منتقد دولت بود. البته در میان نیروهای سیاسی هم شاهد همراهی حداکثری بودیم با این حال در شرایطی که نیازمند وحدت و یکپارچگی کامل هستیم، همان حداقل فضاسازی و تخریب هم واقعاً زیاد است. ما با انتقاد مشکلی نداریم، شاید وسیعترین نگاه در مواجهه با انتقادات نیز در این دولت بوده. با این حال زمانی هست که مردم عمیقاً نگران و مضطربند و افکار عمومی ملتهب است. فضاسازیهای دروغین در این شرایط اثر چندبرابری دارد و به شدت مخرب است. وقتی چشم امید مردم برای کنترل بحران به دولت است و رئیسجمهور برای مدیریت بحران شخصاً در وسط میدان است و از قضا برنامه کاری ایشان هم منتشر شده. اینکه دوباره فردی میآید و میگوید کرونا با جلسات هفتهای یک بار کنترل نمیشود، معنایش نوعی عدم فهم نسبت به شرایط کشور و واقعاً فراتر از رقابتهای مرسوم سیاسی و بگومگوهای طبیعی است. الان که وقت تسویه حساب سیاسی نیست، دیگر چه بحرانی باید رخ دهد که بعضی از دوستان ما عملیات روانی و تخریب را متوقف کنند؟ من عرضم این بود که در شرایطی که مسأله جان مردم در میان است، هر اقدامی که تمرکز دستگاههای مسئول را از اصل به حاشیه ببرد، کنشی غیرمسئولانه است.
دولت برای مقابله با کرونا با چه موانع و مشکلاتی مواجه است؟
مشکلات زیادی برای مدیریت بحران کرونا پیش کشور وجود داشته و دارد اما این مشکلات خوشبختانه با همت و تلاش قهرمانان مبارزه با کرونا، نتوانسته باعث توقف ما شود. ما در ایام مبارزه با کرونا، در بخشهای مختلف قهرمانان زیادی داشتهایم. از زحمتکشان نظام سلامت که در خط مقدم قرار دارند گرفته تا متولیان دولتی درگیر مسأله، تولیدکنندگان و فعالان صنایع، از شرکتهای دانشبنیانی که نیازمندیهای اساسی ما را تولید میکنند تا فعالان تامین زیرساختهای ارتباطات، از فعالان تأمین آب و برق و گاز کشور تا همه کارکنان حوزه خدمات. از تجار و بازرگانان تا همه کارکنان سیستم حمل و نقل و توزیع کالا. از نانواها و کارکنان فروشگاههای زنجیرهای و سوپرمارکتها تا نامهرسانهای پست و پاکبانان شهرداری و ... . فهرست این قهرمانان که خیلیهاشان گمنام هم بودند، بیش از اینها قابل ادامه دادن است. از تک تک آنها تشکر میکنم؛ آنها باعث شدند که ما علیرغم محدودیتها بتوانیم از سد مشکلات عبور کنیم.
اگر بخواهید فقط یک مشکل را از بین مشکلات انتخاب کنید، در حال حاضر مهمترین مشکل دولت در مقابل کرونا از چه جنسی است؟ اقتصادی، امنیتی، بهداشتی، اجتماعی و اعتماد عمومی یا موارد دیگر؟
اگر بخواهم اولویتبندی کنم، کماکان مهمترین مشکل ما تحریم است. ما باید بتوانیم برای مقابه با کرونا از تمام ظرفیت و امکانات خود استفاده کنیم. تداوم تحریم در شرایط همهگیری کرونا، نه فقط اقدامی علیه مردم ایران که جنایت علیه بشریت است. کرونا امروز یک مسأله جهانی است و اینکه ایران نتواند با تمام ظرفیت و منابع خود به جنگ این بیماری برود، عواقبی دارد که دامن همه کشورها را میگیرد. جهان باید در مقابل این سیاست جنایتگونه بایستد یا حداقل تبعیت از تحریمهای یکجانبه امریکا را متوقف کند. هرگونه طرفداری از تحریم ایران از سوی هر فرد و گروه و کشوری امروز تجارت با جان ایرانیان است و آنها که به این تجارت اشتغال دارند، بدانند که این لکه ننگین از پیشانیشان پاکشدنی نیست.
برش
در روزهای گذشته تحلیل های مختلفی از کیفیت حکمرانی ها در پسا کرونا بیان شده است شما نه به عنوان رئیس دفتر رئیسجمهوری بلکه به عنوان یک چهره شاخص سیاسی و حزبی فکر میکنید کرونا تأثیرات قابل تأملی در حوزههای حکمرانی در ایران خواهد داشت؟
حالا البته در میانه بحران کرونا قرار داریم و برای صحبت درباره جهان پساکرونا کمی زود است. اما معتقدم نه فقط در ایران بلکه در سطح جهان، از آنجا که شیوع کرونا برخی از پیشفرضهای قطعی در حوزه حکمرانی را با چالش مواجه کرد، به طور حتم شاهد تغییراتی خواهیم بود. چه در حوزه شاخصهای حکمرانی خوب و چه در حوزه سیاستگذاریها، احتیاج به برخی تجدیدنظرها خواهیم داشت. این تجدیدنظرها هم در حوزههای شناختی و هم در حوزههای کارکردی خواهد بود. نظریات غالب در خصوص نظامات اقتصادی و سطح مداخله دولتها احتمالاً دستخوش تغییراتی خواهد شد. به هر حال سیاستها و دستگاههای فکری، تا زمانی کارآمدند که توان حل مسائل را داشته باشند. امروز در مواجهه با مسأله کرونا عملاً فرقی بین جهان اول و جهان سوم نیست. اتفاقاً آنهایی که همیشه از نسخههای با درجه شمول جهانی برای مشکلات سخن میگفتند، امروز مواجهه سختتری با کرونا دارند. البته بحث مفصلی است و شاید در مجال دیگری بتوان وسیعتر درباره آن صحبت کرد، اما نشانههای این شیفت در پارادایم از همین حالا مشهود است و به نظرم همه گروههای سیاسی و دستگاههای اندیشهورزی در کشور، باید روی این تغییرات تمرکز و برای جهان پساکرونا ادبیاتسازی کنند.
آزادسازی 1.6 میلیارد دلار از پولهای ایران در لوکزامبورگ
رئیس کل بانک مرکزی پیگیر دریافت وام از صندوق بین المللی پول است
گروه سیاسی/ رئیس کل بانک مرکزی از یک موفقیت حقوقی برای آزاد سازی 1.6 میلیارد دلار از منابع بلوکه شده ایران در خارج از کشور خبر داد و همزمان تأکید کرد که پیگیری ها برای دریافت وام از صندوق بین المللی پول ادامه دارد. هشتم فروردین ماه بود که عبدالناصر همتی اعلام کرد: «بانک مرکزی، در ادامه رویکرد فعال و تلاشهای خود، با همراهی و پشتیبانی وزیر محترم امور خارجه، تمام توان و همت خودش را صرف تأمین منابع ارزی مورد نیاز کشورمان، از محل منابع متعلق به ایران، برای تدارک دارو، تجهیزات پزشکی و انساندوستانه نموده و به تلاشهای خود ادامه خواهد داد. تلاش برای دسترسی به تأمین مالی سریع از صندوق بینالمللی پول، بهعنوان حق قانونی و قطعی ایران و پیگیری آزادسازی منابع ارزی بانک مرکزی ایران که بهناحق و با اعمال فشار دولت امریکا، مسدود شده است، همگی در این راستا است. بحمدالله، پیگیریها در هر دو مورد تاکنون روند مثبتی داشته است.» حال با پیگیریهای حقوقی انجام شده از سوی دولت، دادگاهی در لوگزامبورگ ۱.۶ میلیارد دلار از منابع مالی ایران را رفع توقیف کرده و همزمان دادگاه دیگری با دستور موقت، از انتقال این منابع به امریکا جلوگیری کرده است. رئیس کل بانک مرکزی پنجشنبه اعلام کرد: « با رصد هوشمندانه تلاشهای ایالات متحده امریکا و پیشدستی در انجام اقدامات حقوقی و همچنین در نتیجه پیگیری های قضایی در کشور لوکزامبورگ، با شروع سال نو، دو پیروزی حاصل کشور و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران شد. ابتدا از قرار توقیف وجوه به مبلغ 1.6 میلیارد دلار متعلق به بانک مرکزی نزد «کلیراستریم» لوکزامبورگ که از تاریخ 1394.10.25در توقیف بود رفع توقیف شد و سپس با صدور دستور موقت از شعبه دیگری از دادگاههای کشور یاد شده از انتقال همان وجوه به امریکا و توزیع میان مدعیان دروغین انتساب حادثه یازده سپتامبر به ایران پیشگیری شد.» همتی همچنین عصر پنجشنبه در تماس تلفنی رئیس جمهوری گزارشی از نحوه پیگیری استفاده از منابع بانک مرکزی در بانکهای خارج از کشور و سایر منابع در دسترس برای تأمین نیازهای مردم به ویژه مواد مورد نیاز در مبارزه با کرونا، ارائه کرد.وی همچنین در این گفتوگو از موفقیت حقوقی ایران در رفع توقیف یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار منابع بانک مرکزی در «کلیر استریم لوکزامبورگ»، گزارش داد. او در این گفت و گو همچنین گزارشی از پیگیری دریافت وام از صندوق بین المللی پول را به حسن روحانی ارائه کرد و گفت که درخواست ایران، در مرحله طرح در هیأت اجرایی صندوق است و ما مصمم به پیگیری آن هستیم.
به گزارش ایرنا، رئیس جمهوری هم پس از دریافت این گزارش با رد هرگونه تبعیض بین ایران و دیگر کشورها، تصریح کرد: صندوق بینالمللی پول در این شرایط سخت باید بدون تأثیرپذیری از شیطنتهای دشمنان ملت ایران، به وظیفه خود نسبت به تعهدات بینالمللی عمل کند. با فراگیر شدن بیماری کرونا در جهان صندوق بین المللی پول ۵۰ میلیارد دلار برای مقابله و کمک به کشورها تخصیص داد که ایران هم به همین منظور تقاضای 5 میلیون دلار وام کرده است. با این حال پس از اعلام لیست کشورهای دریافت کننده وام از این صندوق نام ایران در آن نبود. با توجه به جایگاه و نفوذ و رأیی که واشنگتن در این نهاد مالی دارد به نظر می رسد یکی از موانع پیش روی تهران امریکا باشد. نماینده امریکا از آنجا که نام ایران در لیست ادعایی کشورهای حامی تروریسم کاخ سفید است باید علیه ایران رأی بدهد. با این حال بسیاری بر این اعتقاد هستند که موضوع انسانی و بهداشتی کرونا را باید از مسائل سیاسی و خصومت های دیرینه جدا کرد.
همتی در صفحه اینستاگرامی خود اظهار امیدواری کرده که در این برهه تاریخی، مخالفت امریکا به وجهه تخصصی صندوق و نیزکارکرد آن برای کمک به کشورهای عضو بهویژه ایران، آسیبی نرساند.او تأکید کرد:«ما مصمم به پیگیری درخواست خود در قالب «تأمین مالی سریع» RFI هستیم و دیروز نیز در نامهای به رئیس صندوق، این مسأله را تأکید کردم. انتظار داریم که صندوق به سرعت، به درخواست ایران که خود از بنیانگذاران این صندوق بوده است، پاسخ مثبت دهد.»
رئیس کل بانک مرکزی افزوده: « واکنش جامعه جهانی و صندوق بینالمللی پول میتواند معیار خوبی برای ارزیابی ادعاهای آنها در کمک به کنترل این ویروس و کاهش آلام مردم آسیبدیده، باشد. امیدوارم صندوق بینالمللی پول به این مسئولیت خود در حوزه وظایفش بهسرعت عمل کند. همزمان بانک مرکزی از همه ابزارهای ممکن خود، بهمانند قبل، برای پشتیبانی از هموطنان عزیز و غلبه بر مشکلات استفاده خواهد کرد.»
به گزارش ایرنا، رئیس جمهوری هم پس از دریافت این گزارش با رد هرگونه تبعیض بین ایران و دیگر کشورها، تصریح کرد: صندوق بینالمللی پول در این شرایط سخت باید بدون تأثیرپذیری از شیطنتهای دشمنان ملت ایران، به وظیفه خود نسبت به تعهدات بینالمللی عمل کند. با فراگیر شدن بیماری کرونا در جهان صندوق بین المللی پول ۵۰ میلیارد دلار برای مقابله و کمک به کشورها تخصیص داد که ایران هم به همین منظور تقاضای 5 میلیون دلار وام کرده است. با این حال پس از اعلام لیست کشورهای دریافت کننده وام از این صندوق نام ایران در آن نبود. با توجه به جایگاه و نفوذ و رأیی که واشنگتن در این نهاد مالی دارد به نظر می رسد یکی از موانع پیش روی تهران امریکا باشد. نماینده امریکا از آنجا که نام ایران در لیست ادعایی کشورهای حامی تروریسم کاخ سفید است باید علیه ایران رأی بدهد. با این حال بسیاری بر این اعتقاد هستند که موضوع انسانی و بهداشتی کرونا را باید از مسائل سیاسی و خصومت های دیرینه جدا کرد.
همتی در صفحه اینستاگرامی خود اظهار امیدواری کرده که در این برهه تاریخی، مخالفت امریکا به وجهه تخصصی صندوق و نیزکارکرد آن برای کمک به کشورهای عضو بهویژه ایران، آسیبی نرساند.او تأکید کرد:«ما مصمم به پیگیری درخواست خود در قالب «تأمین مالی سریع» RFI هستیم و دیروز نیز در نامهای به رئیس صندوق، این مسأله را تأکید کردم. انتظار داریم که صندوق به سرعت، به درخواست ایران که خود از بنیانگذاران این صندوق بوده است، پاسخ مثبت دهد.»
رئیس کل بانک مرکزی افزوده: « واکنش جامعه جهانی و صندوق بینالمللی پول میتواند معیار خوبی برای ارزیابی ادعاهای آنها در کمک به کنترل این ویروس و کاهش آلام مردم آسیبدیده، باشد. امیدوارم صندوق بینالمللی پول به این مسئولیت خود در حوزه وظایفش بهسرعت عمل کند. همزمان بانک مرکزی از همه ابزارهای ممکن خود، بهمانند قبل، برای پشتیبانی از هموطنان عزیز و غلبه بر مشکلات استفاده خواهد کرد.»
در نامهای به ترامپ اعلام شد
رهبران مذهبی امریکا خواستار رفع تحریمهای ایران شدند
گروه سیاسی/ به رغم تداوم و عمیق تر شدن اپیدمی کووید 19 در جهان، یکجانبه گرایی امریکا در پیگیری سیاست فشار حداکثری علیه ایران و نادیده گرفتن مقررات انسانی در هماهنگی و همکاری متحد با ویروس کرونا همچنان ادامه دارد. سیاستی که با انتقاد شدید شمار زیادی از کشورها و نهادهای جامعه بین الملل همراه شده است. درهمین چارچوب، رهبران مذهبی در امریکا با ارسال نامهای به «دونالد ترامپ»، رئیسجمهوری امریکا از وی خواستهاند تحریمها علیه ایران را رفع کند.
ائتلاف «ACT» که ائتلافی جهانی متشکل از بیش از ۱۴۵ کلیسا و سازمانهای مرتبط با آن که در بیش از ۱۲۰ کشور می باشند، «شورای جهانی کلیساها» و «شورای ملی کلیساهای مسیحی» در این نامه مشترک بر ضرورت رفع تحریمها تأکید کردهاند. به گزارش ایرنا رهبران مذهبی دنیا علاوه بر این از اثرگذاری تحریمها بر روی زندگی مردم ایران ابراز نگرانی کردهاند. آنها نوشتهاند تحریمهای یکجانبه امریکا علیه ایران در مبارزه ایران با ویروس کرونا اخلال ایجاد کرده است. درخواست جهانی از امریکا برای برداشتن تحریم های ضد ایرانی در اوج گیری بحران فراگیر کرونا در حالی است که مایک پمپئو، وزیر امور خارجه امریکا و سایر مقامهای دولت این کشور در روزهای گذشته بارها مدعی شدهاند تحریمهای امریکا اخلالی در ارسال کمکهای بشردوستانه با ایران ایجاد نمیکند اما این ادعا نه فقط از سوی ایران که از سوی بسیاری از کشورهای طرف تجارت با کشورمان نیز رد می شود با این استدلال که تحریمهای بانکی امریکا شرکتها و مؤسسات بین المللی اقتصادی را برای انجام هر گونه مبادله با ایران بیمیل میکند. رئیسجمهور امریکا هم پنجشنبه گذشته در کنفرانسی خبری در کاخ سفید با اشاره به اولین تراکنش مالی ایران و اروپا از طریق سازوکار و اینستکس مدعی شد که مشکلی با اقدام اروپا مبنی بر ارسال مواد دارویی به جمهوری اسلامی ایران ندارد.
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران پیشتر در واکنش به این نوع ادعاهای مقامهای امریکایی گفته بود که ایران به صدقه امریکا نیاز ندارد بلکه آنچه مورد نیاز است توقف ممانعت از فروش نفت و دیگر محصولات و همچنین خرید نیازمندیها و انجام و دریافت پرداختها توسط ایران است.
استقبال ایران از ایده گذرگاه سبز
با وجود مانع تراشی های امریکا برای جلوگیری از کمک به ایران در مسیر مبارزه با کرونا، رایزنی های دیپلماتیک ایران با مقام های جهانی و بررسی پیشنهاداتی که از سوی کشورهای مختلف مطرح می شود، همچنان ادامه دارد. در همین رابطه ظریف چند روز پیش از ایده روسیه برای ایجاد گذرگاهی برای ارائه کمکهای انساندوستانه بهجای تحریم در شرایط شیوع ویروس «کووید۱۹» استقبال کرد و در صفحه توئیتر خود نوشت: «کشورهای مختلف، برای مهار شیوع ویروس کرونا، مرزهای جغرافیایی خود را بستند، اما آنها را برای کمکرسانی باز میکنند.» ظریف همچنین روز گذشته در گفت وگوی تلفنی با «زهراب مناتسکانیان»، همتای ارمنستانی و «المار محمدیاروف» وزیر خارجه جمهوری آذربایجان، آمادگی ایران را برای انتقال تجربیات در مبارزه با ویروس کرونا به همتایان خود اعلام کرد. در رابطه با این همکاری ها «اندری اسلپنیکوف»، وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا در گفت وگو با کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه با غیرمنطقی خواندن تحریمهای امریکا، از اقدامات ایران در مبارزه با کرونا حمایت کرد و گفت که آماده است نیازهای ایران در این خصوص را به اطلاع کشورهای عضو برساند.
ائتلاف «ACT» که ائتلافی جهانی متشکل از بیش از ۱۴۵ کلیسا و سازمانهای مرتبط با آن که در بیش از ۱۲۰ کشور می باشند، «شورای جهانی کلیساها» و «شورای ملی کلیساهای مسیحی» در این نامه مشترک بر ضرورت رفع تحریمها تأکید کردهاند. به گزارش ایرنا رهبران مذهبی دنیا علاوه بر این از اثرگذاری تحریمها بر روی زندگی مردم ایران ابراز نگرانی کردهاند. آنها نوشتهاند تحریمهای یکجانبه امریکا علیه ایران در مبارزه ایران با ویروس کرونا اخلال ایجاد کرده است. درخواست جهانی از امریکا برای برداشتن تحریم های ضد ایرانی در اوج گیری بحران فراگیر کرونا در حالی است که مایک پمپئو، وزیر امور خارجه امریکا و سایر مقامهای دولت این کشور در روزهای گذشته بارها مدعی شدهاند تحریمهای امریکا اخلالی در ارسال کمکهای بشردوستانه با ایران ایجاد نمیکند اما این ادعا نه فقط از سوی ایران که از سوی بسیاری از کشورهای طرف تجارت با کشورمان نیز رد می شود با این استدلال که تحریمهای بانکی امریکا شرکتها و مؤسسات بین المللی اقتصادی را برای انجام هر گونه مبادله با ایران بیمیل میکند. رئیسجمهور امریکا هم پنجشنبه گذشته در کنفرانسی خبری در کاخ سفید با اشاره به اولین تراکنش مالی ایران و اروپا از طریق سازوکار و اینستکس مدعی شد که مشکلی با اقدام اروپا مبنی بر ارسال مواد دارویی به جمهوری اسلامی ایران ندارد.
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران پیشتر در واکنش به این نوع ادعاهای مقامهای امریکایی گفته بود که ایران به صدقه امریکا نیاز ندارد بلکه آنچه مورد نیاز است توقف ممانعت از فروش نفت و دیگر محصولات و همچنین خرید نیازمندیها و انجام و دریافت پرداختها توسط ایران است.
استقبال ایران از ایده گذرگاه سبز
با وجود مانع تراشی های امریکا برای جلوگیری از کمک به ایران در مسیر مبارزه با کرونا، رایزنی های دیپلماتیک ایران با مقام های جهانی و بررسی پیشنهاداتی که از سوی کشورهای مختلف مطرح می شود، همچنان ادامه دارد. در همین رابطه ظریف چند روز پیش از ایده روسیه برای ایجاد گذرگاهی برای ارائه کمکهای انساندوستانه بهجای تحریم در شرایط شیوع ویروس «کووید۱۹» استقبال کرد و در صفحه توئیتر خود نوشت: «کشورهای مختلف، برای مهار شیوع ویروس کرونا، مرزهای جغرافیایی خود را بستند، اما آنها را برای کمکرسانی باز میکنند.» ظریف همچنین روز گذشته در گفت وگوی تلفنی با «زهراب مناتسکانیان»، همتای ارمنستانی و «المار محمدیاروف» وزیر خارجه جمهوری آذربایجان، آمادگی ایران را برای انتقال تجربیات در مبارزه با ویروس کرونا به همتایان خود اعلام کرد. در رابطه با این همکاری ها «اندری اسلپنیکوف»، وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا در گفت وگو با کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه با غیرمنطقی خواندن تحریمهای امریکا، از اقدامات ایران در مبارزه با کرونا حمایت کرد و گفت که آماده است نیازهای ایران در این خصوص را به اطلاع کشورهای عضو برساند.
تابآوری اقتصاد در گرو سیاستهای پسا کرونا
ادامه از صفحه اول
تعدیل و اخراج موقت و یا دائم شاغلین در این بنگاهها (ثبت نام حدود 350 هزار نفر بیکار شده فقط طی پانزده روز قبل در سایت وزارت کار)، عدم کسب درآمد بیش از سه میلیون و دویست کارآفرین ، نگرانی از استمرار کرونا( دوره مهار بیماری)،کاهش دریافتیهای کارکنان دولت از محل برخی مزایا موجب گردید تقاضا برای خرید شب عید شدیداً کاهش یابد و در فروردین ماه هم ادامه داشته باشد به نحوی که عموم خریدها در حوزه کالاهای مورد نیاز ضروری روزمره میباشد و همین امر موجب تشدید رکود در بسیاری از واحدهای تولیدی شد و با توجه به تحریمهای ظالمانه امریکا و نیز نوسانات نرخ ارز، موجب گران شدن مواد اولیه وارداتی شده و با افت شدید قیمت نفت در بازارهای جهانی ، در نتیجه درآمد ارزی کشور علاوه بر کاهش درآمد نفتی ایران ، از جنبه صادرات محصولات صادراتی بر پایه نفت از قبیل گازها ،بوتان و محصولات پتروشیمی نیز با کاهش قیمت و درآمد ارزی مواجه شویم. از سوی دیگر به دلیل بیماری جهانگیر کرونا تولید در تمامی کشورهای جهان کاهش یافته و تقاضا برای محصولات پتروشیمی و دیگر کالاهای غیر نفتی ایران نیز از افت قابل توجهی برخوردار شد و با ایجاد محدودیت های قرنطینهای و بهداشتی در 15 کشور همسایه ایران و بطور کلی در 25 کشور اصلی بازار هدف صادراتی ایران تقاضا برای محصولات ایران کاهش چشمگیر یافت و با ادامه این روند که پیشبینی میشود حداقل تا مهر ماه استمرار داشته باشد تقاضای کل برای تولید در ایران از افت ملموسی برخوردار خواهد شد و کاهش تقاضا و در نتیجه کاهش تولید داخلی موجب تعدیل بیشتری از نیروی شاغل در کشور میشود. در بخش بازار سرمایه خوشبختانه بدلیل اعمال برخی سیاستها توسط شورایعالی بورس ایران، برخلاف اکثر کشورهای جهان حتی کشورهای عربی و امریکایی شاخصهای بورس در اکثر روزها مثبت بوده و در صورت ادامه مدیریت هوشمندانه شورایعالی بورس انتظار بر ایناست حداقل بنگاههای تولیدی بورسی از آسیب کمتری برخوردار باشند. نهایتاً میبایست در این نوشتار به این سؤال پاسخ داد آیا اقتصاد ایران تحمل و تابآوری در این شرایط و استمرار آنرا دارد؟ شاید بهترین جواب را در تأکیدات مقام معظم رهبری در زمینه اهمیت و توجه به اقتصاد مقاومتی در سنوات عدیده قبلی میبایست جست. تابآوری اقتصاد به پشتوانه انضباط بخشی و بهرهور بودن همه جنبههای زنجیره ارزش تأمین تا مصرف است ولی در شرایطی هستیم که بسیاری از صدها صفحه استراتژیهای تدوین و مصوب شده در ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی اجرایی نشده است تا امروز بتوانیم با شرایط سهلتری از این بحران همهگیر و جهانی عبور کنیم. از طرف دیگر جای شکرش باقیست که همان تلاشهای محدود و غیر منسجم مدیران دولتی و تلاشهای ارزشمند کارآفرینان بخش خصوصی در همه شقوق تولیدی و خدماتی در شرایط سخت اسفندماه نشان داد کشور کمبودی در تولیدات مختلف ندارد و سیستم زنجیره ارزش تأمین، لجستیک و توزیع تا تحویل کالا و خدمات به مردم عزیز ایران به درستی در حال فعالیت است و این نشان از توان و قدرت بالای اقتصاد ایران بعنوان هجدهمین اقتصاد جهان است و البته استمرار این تابآوری مستلزم اتخاذ سیاستهایی به اقتضای شرایط کرونایی و پساکرونا خواهد بود . بیتردید به سرعت نظم نوینی را در رفتارهای سیاسی و اقتصادی جهان و منطقه و ازجمله ایران به ناچار شاهد خواهیم بود لذا بجاست همه مسئولان در هر سه قوا با اتخاذ راهبردهای نوین و حمایتهای هدفمند و مؤثر،با همراهی اتاقهای بازرگانی و اصناف و تعاون و نیز تلاش بیش از پیش بنگاههای تولیدی و خدماتی و بخصوص با همدلی بیش از پیش مردم ، رعایت یکدیگر را نموده و با بروز رفتار هوشمندانه ، ضمن مهار شیوع ویروس کرونا ، وفاق ملی و نمایشی از انسانیت را به جهانیان نشان دهیم.
تعدیل و اخراج موقت و یا دائم شاغلین در این بنگاهها (ثبت نام حدود 350 هزار نفر بیکار شده فقط طی پانزده روز قبل در سایت وزارت کار)، عدم کسب درآمد بیش از سه میلیون و دویست کارآفرین ، نگرانی از استمرار کرونا( دوره مهار بیماری)،کاهش دریافتیهای کارکنان دولت از محل برخی مزایا موجب گردید تقاضا برای خرید شب عید شدیداً کاهش یابد و در فروردین ماه هم ادامه داشته باشد به نحوی که عموم خریدها در حوزه کالاهای مورد نیاز ضروری روزمره میباشد و همین امر موجب تشدید رکود در بسیاری از واحدهای تولیدی شد و با توجه به تحریمهای ظالمانه امریکا و نیز نوسانات نرخ ارز، موجب گران شدن مواد اولیه وارداتی شده و با افت شدید قیمت نفت در بازارهای جهانی ، در نتیجه درآمد ارزی کشور علاوه بر کاهش درآمد نفتی ایران ، از جنبه صادرات محصولات صادراتی بر پایه نفت از قبیل گازها ،بوتان و محصولات پتروشیمی نیز با کاهش قیمت و درآمد ارزی مواجه شویم. از سوی دیگر به دلیل بیماری جهانگیر کرونا تولید در تمامی کشورهای جهان کاهش یافته و تقاضا برای محصولات پتروشیمی و دیگر کالاهای غیر نفتی ایران نیز از افت قابل توجهی برخوردار شد و با ایجاد محدودیت های قرنطینهای و بهداشتی در 15 کشور همسایه ایران و بطور کلی در 25 کشور اصلی بازار هدف صادراتی ایران تقاضا برای محصولات ایران کاهش چشمگیر یافت و با ادامه این روند که پیشبینی میشود حداقل تا مهر ماه استمرار داشته باشد تقاضای کل برای تولید در ایران از افت ملموسی برخوردار خواهد شد و کاهش تقاضا و در نتیجه کاهش تولید داخلی موجب تعدیل بیشتری از نیروی شاغل در کشور میشود. در بخش بازار سرمایه خوشبختانه بدلیل اعمال برخی سیاستها توسط شورایعالی بورس ایران، برخلاف اکثر کشورهای جهان حتی کشورهای عربی و امریکایی شاخصهای بورس در اکثر روزها مثبت بوده و در صورت ادامه مدیریت هوشمندانه شورایعالی بورس انتظار بر ایناست حداقل بنگاههای تولیدی بورسی از آسیب کمتری برخوردار باشند. نهایتاً میبایست در این نوشتار به این سؤال پاسخ داد آیا اقتصاد ایران تحمل و تابآوری در این شرایط و استمرار آنرا دارد؟ شاید بهترین جواب را در تأکیدات مقام معظم رهبری در زمینه اهمیت و توجه به اقتصاد مقاومتی در سنوات عدیده قبلی میبایست جست. تابآوری اقتصاد به پشتوانه انضباط بخشی و بهرهور بودن همه جنبههای زنجیره ارزش تأمین تا مصرف است ولی در شرایطی هستیم که بسیاری از صدها صفحه استراتژیهای تدوین و مصوب شده در ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی اجرایی نشده است تا امروز بتوانیم با شرایط سهلتری از این بحران همهگیر و جهانی عبور کنیم. از طرف دیگر جای شکرش باقیست که همان تلاشهای محدود و غیر منسجم مدیران دولتی و تلاشهای ارزشمند کارآفرینان بخش خصوصی در همه شقوق تولیدی و خدماتی در شرایط سخت اسفندماه نشان داد کشور کمبودی در تولیدات مختلف ندارد و سیستم زنجیره ارزش تأمین، لجستیک و توزیع تا تحویل کالا و خدمات به مردم عزیز ایران به درستی در حال فعالیت است و این نشان از توان و قدرت بالای اقتصاد ایران بعنوان هجدهمین اقتصاد جهان است و البته استمرار این تابآوری مستلزم اتخاذ سیاستهایی به اقتضای شرایط کرونایی و پساکرونا خواهد بود . بیتردید به سرعت نظم نوینی را در رفتارهای سیاسی و اقتصادی جهان و منطقه و ازجمله ایران به ناچار شاهد خواهیم بود لذا بجاست همه مسئولان در هر سه قوا با اتخاذ راهبردهای نوین و حمایتهای هدفمند و مؤثر،با همراهی اتاقهای بازرگانی و اصناف و تعاون و نیز تلاش بیش از پیش بنگاههای تولیدی و خدماتی و بخصوص با همدلی بیش از پیش مردم ، رعایت یکدیگر را نموده و با بروز رفتار هوشمندانه ، ضمن مهار شیوع ویروس کرونا ، وفاق ملی و نمایشی از انسانیت را به جهانیان نشان دهیم.
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
پاسخ های صریح واعظی به انتقادات کرونایی
-
آزادسازی 1.6 میلیارد دلار از پولهای ایران در لوکزامبورگ
-
رهبران مذهبی امریکا خواستار رفع تحریمهای ایران شدند
-
تابآوری اقتصاد در گرو سیاستهای پسا کرونا
اخبارایران آنلاین