گزارش «ایران» از اهمیت آموزش پیش دبستانی برای کودکان
پیش به سوی اجتماع پذیری
پرستو رفیعی
خبرنگار
سلامت هر جامعهای در گرو توجه به نحوه پرورش کودکان آن جامعه است. از آنجایی که بیشترین میزان رشد ذهنی کودکان در سالهای نخستین تولد اتفاق میافتد میتوان از سنین 4 تا 6 سالگی بهعنوان دوران طلایی آموزش و رشد شخصیت کودک نام برد به طوری که هرچه آموزشهای این دوره بهتر و با کیفیتتر باشند، نیاز به آموزشهای جبرانی در دوران بزرگسالی و حتی سالمندی کاهش مییابد. اما بسیاری از متخصصان حوزه سلامت روان معتقدند تغییر شرایط زندگی امروزی و حضور کمتر والدین در کنار کودکان سبب شده آنها نتوانند به رشد اجتماعی و مهارت آموزی فرزندانشان کمک چندانی داشته باشند از اینرو نیاز به حضور در محیطهایی همچون پیش دبستانی به یکی از اولویتهای مهم جوامع بشری تبدیل شده تا جایی که حتی در بسیاری از کشورها کودکان همانگونه که باید به مدرسه بروند، ملزم به گذراندن دوران پیش دبستانی هستند.
بهناز جوادی کارشناس و مشاور آموزشی معتقد است پیش دبستانی نخستین مکان امن و آرام است که کودک پس از جدایی از خانه و خانواده در آن حضور مییابد. او در گفتوگو با «ایران» میگوید: ماهیت پیش دبستانی از این جهت اهمیت مییابد که باید محیطی امن، آرام و ساختارمند باشد تا کودکان بتوانند آن را بهعنوان خانه دوم خود بپذیرند واز منافع آن بهرهمند شوند.
وی در ادامه به یادگیری مهارتهای اجتماعی در این دوره اشاره میکند و میافزاید: در دوره پیش دبستانی کودکان میآموزند که چگونه با همسالان، معلم و سایر اطرافیان ارتباط برقرار کنند. مهارت برقراری ارتباط با اطرافیان بسیار حائز اهمیت است و تا سالهای پایانی عمر هر فرد به کار او میآید. نکته بعدی اما آموزشهایی است که به سنین 4 تا 6 سالگی اختصاص دارد و باعث میشود کودک به شکل سازماندهی شده شروع به یادگیری کند از اینرو او برای ورود به کلاس اول و شروع آموزشهای رسمی آمادگی لازم را کسب میکند.
پیش دبستانی یک ضرورت است
وی معتقد است کسب مهارتهای زبانشناختی و سخنوری، حس کنجکاوی و افزایش انگیزه و همچنین افزایش مهارتهای حرکتی از دیگر فواید حضور در دوران پیش دبستانی است. وی میافزاید: متأسفانه در دوران کرونا، بسیاری از کودکان در خانه ماندند وحتی آموزشهای مجازی را دنبال نکردند چون والدین آنها فکر میکنند دوره پیش دبستانی خیلی هم ضروری نیست. اما پیش دبستانی یک ضرورت است و خانوادهها باید این الزام را برای خود داشته باشند که فرزندان آنها هم باید آموزشهای لازم را ببینند تا از کودکان هم نسل خود عقب نمانند. چرا که این آموزشها به شکوفایی و بالفعل شدن توانمندیهای آنها کمک میکند.
مهین صدیقی کارشناس آموزشی نیز بر این باور است که اهمیت دوران پیش دبستانی بهدلیل اجتماعی شدن کودکان است.صدیقی در گفتوگو با روزنامه ایران میگوید: کودکان با ورود به پیش دبستانی و جداشدن از محیط خانه و خانواده، اجتماعپذیری را آغاز میکنند. از سوی دیگر تغییر نوع یادگیری و آموزش کودکان نیز بر اهمیت این دوره میافزاید. یادگیریهای نوشتاری، گویایی، بیان کردن و گزارش دهی نمونهای از آموزشهایی است که در دوره پیش دبستانی بر آنها تأکید میشود و معمولاً در خانه کمتر به آن پرداخته میشود.
وی تصریح میکند: اجتماعپذیری و بودن در بین همسالان، نیاز شدید به بازی و پذیرش نظم و مقررات جدید در فضایی متفاوت از خانه تجربه میشود. این موارد طبیعتاً کودکان را برای خروج از خانه و ورود به دبستان آماده میکند. همچنین اگر در دوره پیش دبستانی دختر و پسر با هم در کلاس حضور داشته باشند مفهوم تمایز جنسیتی درک میشود. صدیقی ادامه میدهد: طبیعتاً حضور کودکان در پیش دبستانی در رفتار اولیا هم مؤثر است و آنها دیگر از حالت دستور دادن که این کار را انجام بده، آن کار را انجام نده یا از حالت تأیید مطلق خارج میشوند. مقررات جدید، رفتار اولیا را هم به نوعی تغییر میدهد که پرورش جدیدی روی کودک اعمال شود. این مشاور آموزشی میگوید: متأسفانه در ایام کرونا حضوری نبودن دورههای پیش دبستانی باعث شده کودک نتواند با تمامیت خود وارد عرصه اجتماعی شود. البته وجود دورههای مجازی از نبود آن بهتر است اما کودک در محیط جدید و کنار همسالانش، خود جدیدی را تجربه میکند و با مقایسه خود با دیگران و همچنین پذیرش خویش، مهارتهایش را ارتقا میدهد.
وی با اشاره به برخی شهرها و روستاهای دوزبانه تأکید میکند: در مناطق شهری دوزبانه چون تلویزیون به زبان فارسی است اکثر کودکان زبان فارسی را آموختهاند و هنگام ورود به مدرسه مشکلات چندانی ندارند، اما همواره استثناهایی وجود دارد. در برخی از قومیتها، اعضای خانواده در خانه با کودک به زبان محلی خود صحبت میکنند. چنین کودکانی در مدرسه نمیتوانند با همسالان خود بخوبی رابطه برقرار کنند و با مشکلات مختلفی مواجه میشوند.
صدیقی تصریح میکند: طبیعتاً مشکلاتی نظیر هزینههای پیش دبستانی حتی در مدارس دولتی، دوری مسافت و مشکلات خانوادگی و فردی میتوانند بهعنوان بازدارنده، مانع حضور کودک در پیش دبستانی باشند. از اینرو رفع این مشکلات میتواند به چنین خانوادههایی کمک کند.
تشخیص بهنگام اختلالات در دوره پیش دبستانی
مینو کرم پور،کارشناس و مشاور آموزشی اما از دیدگاه دیگری به این موضوع مینگرد. اوبا تأکید بر اینکه اهمیت پیش دبستانی تنها به اجتماعی شدن و کسب برخی مهارتها، ختم نمیشود به «ایران» میگوید: کودکان میتوانند در دوره دبستان که سنین اجتماعی شدن است، این فرایند را به طور کامل بگذرانند. اما نکته مهم این است که در دوره پیش دبستانی یک نوع شناسایی و غربالگری اتفاق میافتد. برخی از اختلالات باید خیلی زود و به هنگام تشخیص داده شوند تا بتوان برای بهبودی آن اقدام مؤثری انجام داد و دوره پیش دبستانی یکی ازمهمترین و بهترین زمانها برای این تشخیص به شمار میآید.
وی میافزاید: در علم روانشناسی موضوعی بهنام بهبود وجود دارد که هرچقدر بیشتر باشد کارایی افزایش مییابد. دردوره پیش دبستانی هم اختلالات بسیار مهمی تشخیص داده میشوند که از میان آنها میتوان به کم توانی هوشی، بیش فعالی، نقص توجه و مهمتر از همه به اختلال یادگیری اشاره کرد. در همه این اختلالات موضوع مهم تشخیص بهنگام و زودهنگام است. چون تا سنین قبل از 6 سالگی مغز قابلیت انعطافپذیری دارد و میتواند نواقص را ترمیم کند. اما پس از سن 6 و 7 سالگی درمان سختتر میشود.
این کارشناس آموزشی تصریح میکند: علاوه بر تشخیصهای گفته شده، کودکان محروم مانده از دوره پیش دبستانی از نظر قلم دست گرفتن و شناسایی بعضی از حروف در کلاس اول با مشکل مواجه میشوند، اما مشکل بچههایی که در پیش دبستانی غربالگری و شناسایی شدهاند زودتر رفع میشود.
وی با بیان اینکه هدف از پیش دبستانی درس خواندن و سخت گرفتن به کودکان نیست بلکه پیش دبستانی بیشتر محلی برای رفع بموقع مشکلات متفاوت کودکان است، ادامه میدهد: بهتر است دولت و دستگاههای اجرایی امکاناتی را فراهم کنند که کودکان دوره پیش دبستانی را بگذرانند. چون بیشتر کودکانی که این دوره را نمیگذرانند در مدرسه دچار مشکلات بسیاری میشوند.
در واقع اگر مشکلات پس از سنین پیش دبستانی و هنگام ورود به مدرسه تشخیص داده شوند علاوه بر هزینههایی که به جامعه و خانواده تحمیل میکنند برای خود کودک هم تاوانی سخت بهدنبال دارند و علاوه بر اینکه اعتماد به نفس او لطمه میبیند، طرحواره های بدی برای او شکل میگیرد که در بزرگسالی او نقش دارد در حالی که اگر زودتر مشکلاتش تشخیص داده میشد براحتی از آنها رهایی مییافت. دقیقاً به همین دلیل در برخی از کشورها کودکان از4 سالگی به
پیش دبستانی میروند.
وزیر کشور:
دلیلی برای باز نشدن مدارس و دانشگاه ها وجود ندارد
وزیر کشور با اشاره به آمار بالای تزریق واکسن در افراد بالای ۱۲ سال کشور، گفت: دلیلی برای عدم بازگشایی مدارس و دانشگاهها در کشور وجود ندارد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی وزارت کشور، دکتر احمد وحیدی در سی و یکمین نشست قرارگاه عملیاتی مقابله با کرونا گفت: درخصوص محدودیت سفرهای خارجی از کشورهایی که دارای بیشترین درگیری با سویه امیکرون را داشتند مقرر شد از کشورهایی که در شرایط نرمال و کنترل شده این بیماری قرار دارند، محدودیت سفر حذف شود. وی افزود: طبق آخرین گزارشهای ارائه شده بیماری در هشت کشور آفریقایی که سابقاً محدودیت سفر به این کشورها اعلام شده بود در شرایط کنترلی قرار دارد و برای همین محدودیت این کشورها برداشته شد. درخصوص کشورهای اروپایی نیز توافق شد که محدودیتها برای دو کشور فرانسه و انگلیس با توجه به ابتلای بالای بیماری ادامه یابد. دکتر وحیدی درخصوص کشورهای همسایه بیان کرد: برای مسافران کشورهای همسایه به روال سابق تأکید بر داشتن دو دوز واکسن به همراه داشتن تست پیسیآر منفی است و میتوانند با رعایت این دو اصل وارد کشور شوند. وزیر کشور در بخش دیگری از سخنان خود به ضرورت تقویت نظارتها در مرزهای کشور اشاره کرد و گفت: در موضوع تردد از مرزهای زمینی تأکید بر رعایت جدی پروتکلها و داشتن کارت واکسن است که باید به صورت جدی از سوی عوامل ناجا پیگیری شود. وی در ادامه به ضرورت بازگشایی مدارس و دانشگاهها اشاره کرد و گفت: با توجه به درصد بالای تزریق واکسن در افراد بالای 12 سال ضرورت بازگشایی و حضوری شدن آموزش با رعایت پروتکلهای بهداشتی بیش از گذشته مطرح است. همچنین در نشست امروز قرارگاه تأکید شد که دانشگاهها و مراکز عالی آموزشی هم بخصوص در دورههای تحصیلات تکمیلی و در موضوع دفاع از پایان نامهها و رسالههای تحقیقاتی حضوری برگزار شود. دکتر وحیدی همچنین در پاسخ به پرسش خبرنگاری درخصوص اینکه با توجه به عدم واکسینه شدن دانشآموزان مدارس ابتدایی، وضعیت آموزش این بخش چگونه خواهد بود، گفت: مدارس ابتدایی هم مثل سایر دورهها باید حضوری برگزار شود و در زمینه مسأله واکسیناسیون هنوز در سازمان جهانی بهداشت توصیهای به تزریق به افراد زیر 12سال نشده و همچنین در داخل کشور هم در ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا تصمیمی راجع به واکسینه شدن این جمعیت اتخاذ نشده است.
یک ماه مستمری فوقالعاده برای مددجویان سیلزده
رئیس کمیته امداد گفت: یک ماه مستمری فوقالعاده به عنوان کمکهزینه فوری، به حساب سرپرستان خانوادههای سیلزده جنوب کشور واریز شد. به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از کمیته امداد، سیدمرتضی بختیاری با اعلام این خبر افزود: با توجه به نیاز فوری مددجویان، یک ماه مستمری به عنوان کمک معیشتی فوقالعاده به مددجویان سیلزده در استانهای فارس، هرمزگان، کرمان و سیستان و بلوچستان اختصاص یافت.
رئیس کمیته امداد گفت: این مبلغ از ۳۵۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان براساس تعداد اعضای خانوار، به حساب سرپرستان ۱۴ هزار و ۷۸۹ خانواده مددجوی سیلزده واریز شد.