کرونا و چیزهایی بیشتر از ترسیدن

کوثر شیخ نجدی
نویسنده
این روزها جمعیت جهان، شکل بی‌رحمانه‌ای از مواجهه‌ طبیعت با انسان را تجربه می‌کند که افزون بر همه‌ رنج‌ها و مصائبی که به همراه داشته است، بسیاری از الگوهای اجتماعی و آداب اخلاقی و خصلت‌های فردی و گروهی را به چالش کشیده است. کرونا هر چند نقشی تهاجمی در سلامت مردم داشته است اما به اعتقاد بسیاری از پژوهندگان اجتماعی می‌تواند به مدافع سعادت مردم تغییر نقش دهد. چالش‌های فراروی انسان امروز باید کشف شود و در چرخه‌ بهبود قرار گیرد. مهمترین میراث دوره‌ پساکرونا اثبات پیوستگی حیات انسان‌ و طبیعت است. این یادداشت همین حقیقت را یادآوری می‌کند.

شاید برای اولین بار در تاریخ بشر است که همه‌ مردم جهان در یک طرف و در کنار هم ایستاده‌اند و درد مشترکی را تجربه می‌کنند. اگر فقط کمی به نظریات داروین احترام بگذاریم آنوقت شاید چیزهای بیشتری هم وجود داشته باشد؛ چیزهایی بیشتر از ترسیدن. یک رشته پروتئینی زائده دار که باید با میکروسکوپ دنبالش بگردیم بشر را میخکوب کرده است. چیزی که خیلی از ما هنوز نمی‌توانیم باور کنیم بتواند حریفمان شود. حریف ما که سال هاست با وسواس پنیر کم چرب را به جای پنیر پرچرب و دویدن را به جای سیگار انتخاب کرده‌ایم. ما که در اتوبان‌ها سرعت مجاز داشتیم. ما که با وسواس رابطه‌های پر خطر را حذف کردیم و حالا این لعنتی برایش فرقی نمی‌کند چه هستیم، تحصیلکرده، کتاب‌خوانده، بیسواد، اصلاً جهان اولی یا جهان سومی، مسیحی، مسلمان یا بی‌دین، سفید پوست یا سیاه پوست، سلبریتی یا سیاستمدار. فرقی نمی‌کند چند سال کار کرده‌ایم تا این خانه و زندگی را درست کرده‌ایم. نگاه نمی‌کند به بچه ‌هایی که منتظر و محتاجند تا ما بزرگشان کنیم. دلش نمی‌سوزد حتی اگر یک پزشک جوان زیبا باشیم‌ یا کودکی هشت ساله. با این وجود شاید به این پیچیده‌ بی‌دیواره نیاز داشتیم. به سیلی محکمی از سوی طبیعت که یادآوری کند انسان مرکز هستی نیست. به یادمان بیاورد که مرز‌ها خطوط مضحکی هستند که بی‌جهت کشیده‌ایم و قرن‌هاست که بیهوده جنگیده‌ایم و بی‌سبب مرده‌ایم. به یادمان بیاورد انسانیت چگونه در مراقبت از دیگری متبلور خواهد شد و چگونه تالارهای بورس، کارخانه‌ها و هواپیما‌ها و جهان پر زرق و برق‌مان خوشبخت‌ترمان نکرده‌اند. باور کنیم حکومت‌ها تا چه اندازه می‌توانند از حقیقت خود بی‌اطلاع باشند و حتی به خودشان هم راست نگویند. شاید کرونا بتواند جهان را متحول کند و از آن پوکی و بی‌معنایی و رخوتی که به آن دچار است نجات دهد. آن‌هنگام که بخارات مرگ، خطوط کمرنگ زندگی‌مان را پررنگ‌تر کند.