کاهش فاصله دریافتی کارگران با سبد معیشت خانوار

کورش یزدان
مدیرکل روابط کار و جبران خدمت
تعیین حداقل حقوق کارگران در سال 99 با رویکرد افزایش قدرت خرید و بهبود معیشت این قشر زحمتکش و حمایت از چرخه تولید و کار با مشارکت شرکای اجتماعی (دولت، کارفرما و کارگر) مورد بحث و بررسی قرار گرفت، به‌طوری که‌کارگروه مزد شـورای‌عالی کار به‌عنوان بازوی مشـورتی این شـورا، با تشـکیل 8 جلسـه کارشـناسـی و بیش از 286 نفر سـاعت/جلسـه با حضـور نمایندگان منتخب کارگری و کارفرمایی و نمایندگانی از وزارت امور اقتصـادی و دارایی، وزارت صـمت نسـبت به بررسـی وضـعیت مزد در سـطح جامعه و ارائه راهکارهای علمی و عملی به منظور کاهش فاصـله احتمالی بین معیشـت و دریافتی کارگران و تعیین سـبد معیشـت خانوار 3/3 نفری کارگران اقدام کرده‌است.
-اعضـای شـورای عالی کار طی 4 جلسـه برگزار شـده از اسـفند ماه 1398 تا فروردین 1399 نسـبت به چگونگی افزایش مزد و مزایای کارگران اقدام نمودند لیکن به‌دلیل عدم حصـول اجماع بین اعضـا و ضـرورت تعیین حداقل مزد سـالانه، با توجه به حضـــور تمامی اعضـــای شـــورای عالی کار اعم از نمایندگان کارگران، کارفرمایان و دولت مســـتند به ماده (5) دستورالعمل چگونگی تشکیل و نحوه اداره شورای عالی کار موضوع ماده (170) قانون کار مصوب 15/1/1387 هیأت وزیران، با رأی اکثریت آرا نسـبت به تعیین حداقل دسـتمزد، نحوه تسـری افزایش مزدی به سـایر سـطوح مزدی، افزایش مبلغ کمک هزینه اقلام مصرفی و پایه سنواتی به شرح ذیل اقدام کرد:
1 - افزایش 21 درصدی حداقل مزد: بر این اساس حداقل مزد سال 1399 با 21 درصد افزایش از ماهانه 15168810 ریال در سـال 1398 به 18354260ریال در سـال 1399افزایش یافت. با توجه به افزایش 5/36 درصـدی حداقل مزد در سـال 1398، طی سال‌های 1398 و 1399 در مجموع 5/57 درصد حداقل مزد رشد نموده است.
 2- افزایش 5/110 درصـــدی کمک هزینه اقلام مصـــرفی خانوار کارگری (بن): مبلغ کمک هزینه اقلام مصـــرفی خانوار کارگری (بن) از 1900000 ریال در سال 1398 به 4000000 ریال در سال 1399 افزایش یافت که رشدی معادل 5/110 درصـد داشـته اسـت. طی سال‌های 1398 و 1399 کمک هزینه اقلام مصـرفی در مجموع 3/183 درصـد رشـد نموده اسـت. در طی این دو سال میزان کمک هزینه اقلام مصرفی خانوار کارگری (بن) به‌طور متوسط 6/91 درصد رشد داشته است.
 3- افزایش 150 درصـدی پایه سـنواتی: در سـال 1399 شـورای عالی کار مبلغ پایه سـنواتی را با 150 درصـد افزایش از مـاهـانـه 700000 ریال بـه مـاهـانـه 1750000ریال برای همـه کـارگران دارای قرارداد دائم و موقـت مشــــمول قـانون کـار کـه دارای یک سـال سـابقه کار شـده یا یک سـال از دریافت آخرین پایه (سـنوات) آنان در همان کارگاه گذشـته باشـد، اعم از اینکه حق سنوات یا مزایای پایان کار خود را تسویه حساب کرده باشند یا خیر، افزایش داد. طی سال‌های 1398 و 1399 پایه سـنواتی در مجموع 3/187 درصـد رشـد کرده اسـت. در طی این دو سـال مبلغ پایه سـنواتی به‌طور متوسـط در هر سـال 6/93 درصد رشد داشته است.
- با توجه به افزایش‌های مصـــوب شـــورای عالی کار، حداقل دریافتی کارگران با بعد خانوار چهارنفره در سال‌جاری (با احتســــاب حـداقـل مزد مـاهـانـه 18354270 ریال و حق اولاد (برای دو فرزنـد) مـاهـانـه 3670854 ریال و کمـک هزینـه اقلام مصـرفی ماهانه4000000 ریال، پایه سـنوات 1750000 ریال و کمک هزینه مسـکن 1000000 ریال) به مبلغ 28775124 ریال ماهانه رسیده است. بنابراین حداقل دریافتی کارگران با دو فرزند در ســال 1399به نســبت ســال 1398 به میزان 1/32، حداقل دریافتی کارگران با یک فرزند به میزان 8/32 درصد و حداقل دریافتی کارگران مجرد به میزان 7/33 درصدافزایش داشته است.
ضمناً با توجه به‌بند (7) و (8) بخشـنامه مزد شـماره 7933 مورخ 26/1/1399 شـورای عالی کار مقرر شـد، ترمیم مبلغ دریافتی کارگران در سـال 1399 از طریق افزایش کمک هزینه مسـکن در دویسـت و نود و دومین جلسـه شورای عالی کار در دســتور کار قرار گرفته و پس از ارائه پیشــنهاد از ســوی شــورای عالی کار و تصــویب هیأت محترم وزیران اجرایی گردد. بدیهی است افزایش کمک هزینه مسکن نیز می‌تواند دریافتی کارگران را در سال جاری افزایش دهد.