چهره تابستانی بازارها

سیاوش رضایی
 خبرنگار
 در دومین روز تابستان، همچنان التهاب میهمان بازارهای ارز و طلا بود. دراین روز درحالی که شاخص‌های بازار سهام سراسر به رنگ سبز درآمده بود، شاخص‌های قیمتی بازار ارز و طلا یکدست قرمز بود.
از ابتدای سال‌جاری تاکنون، عواملی مانند افت شدید صادرات نفت به واسطه تحریم‌ها و کاهش صادرات غیرنفتی به دلیل محدودیت‌های شیوع کرونا، تعادل عرضه و تقاضا را در بازار ارز برهم زد و افزایش انتظارات تورمی آن را تقویت کرد. برهمین اساس روند صعودی نرخ ارز که از اواخر سال گذشته آغاز شده بود در هفته‌های اخیر به اوج خود رسیده است. به‌طوری که دلار در یک قدمی مرز روانی 20 هزار تومان ایستاده است و سکه تمام نیز برای نخستین بار وارد کانال 8 میلیون تومان شده است.
چهره تابستانی نرخ ارز
در بازار ارز هرچند صرافی ملی ایران به عنوان مرجع اصلی اعلام نرخ ارز، قیمت دلار و یورو را نسبت به روز یکشنبه هیچ تغییری نداد ولی در بازار آزاد قیمت ارز بازهم افزایش یافت. بنابراین درحالی که نرخ فروش دلار و یورو در صرافی ملی به ترتیب 18 هزار و 800 و 20 هزار و 900 تومان بود، در بازار آزاد دلار (تا زمان تنظیم این گزارش) خود را به 19 هزار و 900 تومان رسانده است و یورو نیز به کانال 22 هزار تومان پا گذاشته است.
در هفته‌های اخیر یک بار دیگر سفته‌بازان در بازار ارز فعال شده‌اند و برخی از مردم نیز با هدف کسب سود به بازار بازگشته‌اند که این عوامل درکنار متغیرهای بنیادی روند صعودی را به همراه داشته است. با این حال نرخ ارز تنها در بازار غیررسمی و سفته بازی رشد نکرده و نرخ رسمی نیز درمقایسه با ابتدای سال‌جاری چهار کانال (از 14 تا 18 هزارتومان) بالا رفته است. درهمین راستا، بانک مرکزی برای افزایش عرضه و مدیریت بازار چشم به ارز حاصل از صادرات دوخته که قرار است تا پایان تیرماه با اجرای تعهدات صادرکنندگان به تدریج به چرخه اقتصادی بازگردد. البته محدودیت‌های تحریم، روند بازگشت ارز به کشور را کند کرده است.
سکه دوباره رکورد زد
در هفته‌های اخیر هردو بال قیمت‌گذاری سکه و طلا در بازار ایران فعال شده و باعث رشد قابل توجه قیمت‌ها شده است. از یک سو بهای اونس جهانی طلا بویژه در دوران کرونا مورد اقبال سرمایه‌گذاران قرار گرفته و رشد کرده است و از سوی دیگر نرخ ارز هم به عنوان بال دیگر پرواز طلا، عمل کرده است.
روزگذشته اونس جهانی به هزار و 747 دلار رسید که نزدیک به 3 دلار رشد نشان می‌دهد. با ارسال این سیگنال‌ها به بازار در کنار ولع بازار برای خرید سکه و طلای آب شده، سکه تمام بهار آزادی طرح جدید برای نخستین بار وارد کانال 8 میلیون تومان شده است. دیروز هم همچنان به روند صعودی خود ادامه داد و به 8 میلیون و 400 هزارتومان رسید. سکه تمام طرح قدیم نیز با رسیدن به محدوده 8 میلیون و 200 هزار تومان وارد فاز جدیدی شده است. علاوه براین نیم سکه با رشد 100 هزار تومانی به 4 میلیون و 150 هزار تومان و ربع سکه خود را به 2 میلیون و 300 هزار تومان رساند. در بازار طلا نیز هر گرم طلای 18 عیار به 822 هزار تومان رسید که نسبت به ابتدای سال‌جاری رشد بیش از 90 درصدی نشان می‌دهد.
رکورد ارزش بازار بورس شکست
دراین شرایط بازار سهام ایران پررونق‌تر از همیشه پیش می‌رود. روز گذشته با رشد 40 هزار و 719 واحدی، شاخص کل از یک میلیون و 300 هزار واحد نیز گذشت. دراین روز شاخص کل به یک میلیون و 341 هزار و 531 واحد رسید که نسبت به آخرین روز کاری سال گذشته 828 هزار و 631 واحد رشد کرده است. بدین ترتیب بازدهی بورس اوراق بهادار تهران به 161.5 درصد رسید.
دراین روز ارزش معاملات بازار هم به 12 هزار و 413 میلیارد تومان رسید که نشان دهنده استقبال شدید سهامداران و خرید و فروش حجم انبوهی از سهم و اوراق است. اتفاق تاریخی دیگری که در بورس تهران افتاد عبور ارزش بازار آن از مرز 5000 هزار میلیارد تومان است. در بازار فرابورس ایران نیز با رشد 251 واحدی شاخص کل به 14هزار و 715 واحد و ارزش معاملات به 5 هزار و 591 میلیارد تومان رسید که مجموع آن با بورس تهران به نزدیک 20 هزار میلیارد تومان می‌رسد. ارزش بازار فرابورس نیز دراین روز به 961 هزار میلیارد تومان بالغ شد و بدین ترتیب ارزش بازار سهام ایران به 6000 هزار میلیارد تومان نزدیک شد. در دومین روز تابستان، نمادهای فولاد، فارس، فملی، شستا، کگل، تاپیکو و کچاد بیشترین تأثیر مثبت را بر رشد شاخص کل داشتند. همچنین بانک‌ها، خودرو، سیمان، فلزات اساسی، شیمیایی، غذایی و سرمایه گذاری‌ها برترین گروه‌های صنایع بورسی بودند که با اقبال سهامداران همراه بودند.
ورود ۵۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی بهاری به بورس
درحالی که بازدهی بورس تهران به کل بازدهی یکسال گذشته این بازار نزدیک می‌شود، دیروز حسن قالیباف اصل رئیس سازمان بورس اوراق بهادار درساختمان تازه افتتاح شده بورس، نخستین نشست خبری خود را برگزار کرد و ضمن اعلام برنامه‌های آتی خود بخشی از عملکرد این بازار را نیز تشریح کرد.
رئیس سازمان بورس اوراق بهادار گفت: حجم ورود نقدینگی به بورس در سال ۹۸ حدود ۳۰‌ هزار میلیارد تومان بود، این در حالی است که در سه ماه ابتدایی سال‌جاری میزان ورود پول به ۵۰ هزار میلیارد تومان رسید.
قالیباف با مقایسه آمارهای بورسی سال ۱۳۹۸ با سه ماهه نخست سال‌جاری اعلام کرد: ارزش معاملات در سال گذشته در بازارهای بورس و فرابورس ۸۳۰هزار میلیارد تومان و در بورس، فرابورس، بورس انرژی و بورس کالا هزار هزار میلیارد تومان بود که تنها در سه ماه نخست سال‌جاری ارزش معاملات به ۷۸۰هزار میلیارد تومان رسیده است. به گفته وی در فصل بهار امسال ارزش معاملات 8 برابر شده است.
وی ادامه داد: تعدادهای کدهای صادره در سال ۱۳۹۸، ۸۲۰ هزار تومان و در سه ماه نخست سال‌جاری ۱۶۰۰کد بوده است. برخی روزها تعداد افرادی که کد بورسی می‌گیرند به ۱۲۰هزار نفر می‌رسد.
وی با بیان اینکه در سال ۱۳۹۸، دو میلیون و ۹۵۰هزار نفر در سجام ثبت‌ نام کردند، گفت: از این تعداد یک میلیون و ۷۵۰هزار نفر احراز هویت شدند. در سه ماه نخست سال‌جاری ۹میلیون و ۵۰۰هزار نفر در سجام ثبت‌ نام کردند که از این تعداد شش میلیون نفر احراز هویت شدند.
قالیباف اصل با تأکید بر اینکه ورود نقدینگی فرصت مناسبی برای تأمین مالی دولت و شرکت‌ها است، اظهار کرد: بازار درحال حاضر کشش خوبی دارد و فرصت مناسبی است که سهام شناور شرکت‌ها در بازار سرمایه افزایش پیدا کند.
وی اظهارداشت: سازمان بورس متولی شفافیت در بورس است و باید پاسخگویی به ذی‌نفعان بازار را افزایش دهند که با این اقدام می‌توان شاهد افزایش شفافیت در معاملات بورس بود.
وی ارتقای نظام سلامت بازار را جزو برنامه‌های مهم این بازار مطرح کرد و گفت: دستکاری قیمت و استفاده از برخی اطلاعات به عنوان یکی از آسیب‌های بازار مالی تلقی می‌شود که سیستمی برای جلوگیری از این مسائل در حال طراحی شدن است.
رئیس سازمان بورس به سه مأموریت مهم که در ١٠ سال گذشته به بازار سرمایه سپرده شده است اشاره کرد و گفت: واگذاری‌های اصل ۴۴ از جمله این مأموریت‌ها است که باعث افزایش عمق بازار سرمایه خواهد شد و در کنار آن آزادسازی سهام عدالت و قابل معامله شدن آن در بازار سرمایه از دیگر برنامه‌ها بود که در سال‌ جاری نهایی و اجرا شد.
وی ادامه داد: از ٤٩ میلیون و ١٥٠ هزار نفر مشمول سهام عدالت، ١٨ میلیون نفر روش مستقیم را انتخاب کردند که از این تعداد ٧٠٠ هزار نفر اقدام به واگذاری ٣٠‌درصد از سهام خود در بازار سرمایه کردند. قالیباف خاطرنشان کرد: افرادی که روش غیرمستقیم را انتخاب کرده‌اند جزو سهامداران شرکت سرمایه‌گذاری استانی محسوب می‌شوند که سهام این شرکت در بازار سرمایه عرضه خواهد شد.رئیس سازمان بورس با بیان اینکه بحث تأمین مالی به عنوان رسالت اصلی بازار است، خاطرنشان کرد: این انتظار از بورس می‌رود تا نقش پررنگی را در تأمین مالی تولید و بنگاه‌های اقتصادی ایفا کند.
تسهیل پذیرش شرکت‌ها در بورس
وی با بیان اینکه طبق دستور شورای سران سه قوه، پذیرش شرکت‌ها در بورس تسهیل شد، گفت: برخی شرکت‌ها نگران این موضوع بودند که با ورود به بورس، سازمان مالیاتی گذشته آن‌ها را کنکاش کند. به همین دلیل بسیاری از شرکت‌ها از ورود به بورس حذر می‌کردند. بنابراین پیشنهاد شد سازمان مالیاتی گذشته شرکت‌هایی را که سال‌جاری در بورس پذیرش شدند تا زمانی که در بورس هستند کنکاش نکند.
به گفته رئیس سازمان بورس اوراق بهادار، سال ۱۳۹۷ معادل ۱۲۰ هزار میلیارد تومان، سال گذشته ۲۶۰ هزار میلیارد تومان و سه ماه نخست سال‌جاری ۱۰۰هزار میلیارد تومان تأمین مالی از بازار سرمایه صورت گرفت و اگر ازاین نقدینگی در جهت تولید استفاده نشود، فشار روی قیمت‌ها وارد می‌شود به همین دلیل از بنگاه‌های اقتصادی دعوت می‌کنیم ازین فرصت استفاده کنند.
راهکارهای رفع اختلال هسته معاملات
قالیباف اصل در ادامه درمورد راهکارهای رفع اختلال هسته معاملات توضیح داد: به‌طور کلی سه برنامه دنبال می‌شود. یک برنامه کوتاه مدت است که کندی و قطعی هسته حل شود. وی با تأکید براینکه بازار سرمایه ایران، مشتری محور است، گفت: افراد با نام خودشان وارد سیستم معاملات می‌شوند. البته در مورد سهام عدالت تجمیع سفارشات داشتیم که تجربه خوبی بود. این موضوع باعث می‌شود بازار به کارگزار پایه تبدیل شود. راه حل میان‌مدت نیز خرید از عرضه‌کنندگان خارجی است که شرکت فناوری مذاکراتی را انجام داده است که اگر قابل اعلام باشد، اعلام خواهیم کرد.
رئیس سازمان بورس اوراق بهادار ادامه داد: راه حل بلند مدت نیز تولید سامانه ترید و پست ترید بومی است که با همکاری دانشگاه تهران در حال انجام بوده و پیشرفت‌های خوبی داشته است.
لزوم کاهش کارمزد کارگزاری‌ها
وی در مورد کاهش کارمزد کارگزاران اظهار کرد: طبق جلساتی که در سازمان بورس داشتیم به این نتیجه رسیده‌ایم که کارمزد کارگزاران باید کاهش پیدا کند، اما اینکه چقدر و در چند مرحله در حال انجام است. میزان کارمزد در شورا تصمیم‌گیری می‌شود، اما نظر ما این است که باید کاهش پیدا کند.
پرداخت سود شرکت‌ها از طریق سجام حق سهامداران است
قالیباف با تأکید بر اینکه پرداخت سود شرکت‌ها از طریق سجام حق سهامداران است، ادامه داد: سهامداری که به مجمع می‌رود باید برای هیأت مدیره تکلیف کند که سود را از طریق سجام پرداخت کند. البته این اتفاق اخیراً زیاد شده و شرکت‌هایی که جدیدا مجمع برگزار می‌کنند سود را از طریق سجام پرداخت می‌کنند.

قیمت‌ها

 در بازار آزاد دلار (تا زمان تنظیم این گزارش) خود را به 19 هزار و 900 تومان رسانده است و یورو نیز به کانال 22 هزار تومان پا گذاشته است
 سکه تمام بهار آزادی طرح جدید برای نخستین بار وارد کانال 8 میلیون تومان شده است
 در بازار طلا نیز هر گرم طلای 18 عیار به 822 هزار تومان رسید که نسبت به ابتدای سال‌جاری رشد بیش از 90 درصدی نشان می‌دهد
 روز گذشته با رشد 40 هزار و 719 واحدی، شاخص کل از یک میلیون و 300 هزار واحد نیز گذشت