«الکل» جان ماهی‌های رودخانه خرم آباد را گرفت

زهرا کشوری
خبرنگار
عوامل کارخانه الکل‌سازی فجر از تاریکی شبانه استفاده کردند و پساب صنعتی خود را داخل گِلال (رودخانه) خرم آباد ریختند تا مرگ ماهی‌های این رودخانه را رقم بزنند. این رودخانه با پیچ و تابی عظیم پس از گذر از لرستان به خوزستان می‌رسد و در کرخه می‌ریزد. «مهرداد فتحی بیرانوند» مدیرکل اداره حفاظت محیط زیست لرستان در گفت‌و‌گو با «ایران» از درخواست محیط‌زیست برای پلمب این کارخانه خبر می‌دهد. آنچنان که فتحی بیرانوند می‌گوید او در گفت‌و‌گو با دادستانی خواستار پرداخت جریمه تلفات آبزیان این رودخانه از جمله ماهی‌های آن از سوی کارخانه فجر شده است!
گلال خرم آباد پیچ و تابی ۱۱۰ کیلومتری دارد. از بلندی‌های شمالی شهر و از دامنه‌های سفیدکوه و کوه کمرسیاه، سرچشمه گرفته و ‌خرم آباد را به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم می‌کند. بعد نامش کشکان می‌شود و به پلدختر می‌ریزد. مسیر را ادامه می‌دهد تا اسم «سمیره» بگیرد و در نهایت هم با کرخه یکی می‌شود.
آلودگی این رودخانه زیبا، زخمی کهنه است. زباله‌های شهری، جای‌ جای گلال را زخم زده‌اند. آمارهای سال‌های گذشته نشان می‌دهد که میزان آلودگی این رودخانه 5 برابر استاندارد جهانی است. فتحی بیرانوند عددی درباره میزان آلودگی این رودخانه نمی‌دهد اما اعتقاد دارد که خرم آباد در سال‌های اخیر توانسته است با کنترل کارخانجات و صنایع و همچنین ساخت تصفیه خانه میزان آلودگی این رودخانه را بشدت پایین بیاورد. هرچند همچنان روستاهای مسیر رودخانه‌ها را دخیل در آلودگی رودخانه می‌داند اما خرم آبادی‌ها را از سرازیر کردن فاضلاب‌های صنعتی به گلال مبرا می‌کند. چهره گلال خرم آباد که زخم دیرینه کم آبی را دارد با زباله شهری هم مخدوش شده است؛ هر جا که جریان رودخانه کم شده، زباله‌های دپو شده، بستر رودخانه را آلوده‌اند. او اعتقاد دارد که ریختن زباله داخل رودخانه به فرهنگ ساحل نشینان آن برمی گردد. فتحی بیرانوند می‌گوید: «آنقدر نیرو ندارد که بخواهد تمام طول رودخانه را شبانه روزی نظارت کند و کار فرهنگی هم زمان بر است.» به گفته او، پیشتر برخی از شهرداری‌ها هم زباله‌ها را در حاشیه رودخانه دپو می‌کردند. آلودگی در رودخانه خرم آباد آنقدر بالا است که کشاورزان از استفاده از آب آن برای کشت و زرع ممنوع شده‌اند. با وجود این، فتحی بیرانوند اعتقاد دارد که این آلودگی در حال حاضر به میزان استاندارد خود رسیده است!
حالا هم کارخانه الکل‌سازی فجر، مرگ را برای ماهی‌های این رودخانه نوشته است تا زخم تازه، سر زخم‌های کهنه این رودخانه تاریخی را باز کند. به گفته فتحی بیرانوند، بار بالای آلودگی پساب‌های صنعتی این کارخانه سلامت آب و خاک را در مسیر گلال خرم آباد نشانه رفته است! او می‌گوید:«تخلیه پساب صنعتی این واحد که از بار آلودگی بالایی برخوردار است علاوه بر آلودگی منابع آبی و خاکی باعث اتلاف آبزیان و ضرر و زیان به محیط زیست شده که میزان آن در حال بررسی است.» دپو زباله در خرم آباد و لرستان به بستر و حاشیه گلال‌های آن محدود نمی‌شود. دمل چرکی زباله‌های دپو شده در مسیرهای توریستی استان از جمله مسیر خرم آباد به آبشار نوزیان - که از جنگل‌های بلوط می‌گذرد- هم سرباز کرده و شیرابه آن خاک را هم آلوده کرده است.