‌به نام تاریخ

3 تیر
امروز نود و ششمین روز از سال 99 است. این روز را با تولد نخستین بازیگر زن سینمای ایران باید مرور کنیم.
تولدها
روح انگیز سامی نژاد: نامش صدیقه سامی‌نژاد بود اما به روح انگیز معروف شد. زنی که در «دختر لر» نخستین فیلم ناطق ایرانی به‌عنوان نخستین بازیگر زن ایرانی بازی کرد. او متولد 1295 بود و همراه همسرش که در یک استودیوی فیلمسازی در هند کار می‌کرد به این کشور مهاجرت کرد و پس از 18 سال به ایران بازگشت. عبدالحسین سپنتا کارگردان «دختر لر» که قرار بود تهیه‌کننده‌اش همان استودیوی فیلمسازی هند باشد، روح انگیز را برای فیلمش انتخاب کرد چون با توجه به شرایط آن زمان هیچ زنی قبول نمی‌کرد در فیلم بازی کند و از طرفی روح انگیز در هندوستان و در جریان کار در استودیوی فیلمسازی با دوربین و سینما آشنا بود. فیلم «دختر لر» با استقبال بسیار زیادی مواجه شد اما خانواده روح انگیز برای او به‌دلیل بازی در فیلم مشکلاتی ایجاد کردند و بعد از بازی در دو فیلم دیگر به‌نام‌های فردوسی و شیرین و فرهاد این کار را ادامه نداد. او در مستند «تاریخ سینمای ایران؛ از مشروطیت تا سپنتا» درباره این مشکلات صحبت کرد.
آنا آخماتووا: شاعر زن معروف روس سال 1889 به دنیا آمد. نخستین شعر او با نام «انگشتان دست او حلقه‌های درختان است» منتشر شد و پس از آن در دانشگاه رشته تاریخ و ادبیات خواند.
او همراه همسرش نیکولای گومیلیف شاعر گروه «کارگاه شعر» را تشکیل دادند و مکتب آکمه ایسم را ایجاد کردند و اشعارش در نشریه‌های مختلف چاپ شد. اولین مجموعه شعر آخماتووا به‌نام «شامگاه» با استقبال خوبی مواجه شد اما در دوران استالین با اعدام همسرش و اختناق شدیدی که حاکم بود کارش تحت تأثیر قرار گرفت و ترجیح داد به مطالعه و تحقیق درباره معماری پترزبورگ و الکساندر پوشکین شاعر معروف روس بپردازد. آخماتووا عضو آکادمی علوم در پوشکین شناسی شد و مقاله‌های زیادی درباره‌اش منتشر کرد. با مرگ استالین و باز شدن فضای سیاسی آخماتووا دوباره عضو اتحادیه نویسندگان این کشور شد و پس از آن مجموعه‌های «شعرها» و «منظومه بدون قهرمان» را منتشر کرد.
کلود شابرول: سالروز تولد یکی از بنیانگذاران موج نوی فرانسه هم امروز است. او در 50 سال فعالیتش بیش از 70 فیلم و برنامه تلویزیونی ساخت که پسرعموها، گل رنج، کمدی قدرت، عروسی در خون و از شکلات شما متشکرم از مهم‌ترین آثار او هستند. شابرول برای عروسی در خون جایزه فیپرشی را برد و سال 2004 هم برای مجموعه کارهایش جایزه فیلم اروپایی را دریافت کرد. شابرول با آغاز به کار نشریه کایه دو سینما از نویسندگان آن بود.
سیمون آیوازیان مدرس و نوازنده گیتار، نگار فروزنده بازیگر، فرزاد فرزین خواننده پاپ و باب فاسی کارگردان امریکا هم در چنین روزی متولد شده‌اند.
درگذشت‌ها
محمدرفیع ضیایی: 4 سال پیش در چنین روزی یکی از کارتونیست‌های قدیمی ایران درگذشت. ضیایی بیش از 30 سال در مطبوعات کار کرد و طنز تلخ در کارتون‌هایش غلبه داشت. آثاری سیاه و سفید که بیشتر موضوع صلح و دوستی بشر داشتند. او در سال‌های فعالیتش در محله هزار قصه، کارتون برای کودکان، مجله فکاهیون، مجله طنز خورجین و گل آقا کار کرد و عضو شورای برنامه‌ریزی و هیأت انتخاب آثار کاریکاتور دوسالانه بین‌المللی تهران و بهترین‌های مطبوعاتی بود. ضیایی به‌دلیل آثارش برنده جایزه ویژه مسابقه اسکوپیه، مدال برنز جایزه شهر تولینتینو و جایزه دوم مسابقه اولنس بلژیک شد.