بریده جریده

 تهیه و تنظیم:حسن مجیدی

اتاق جلسه خصوصی و اتاق آیینه مجلس سوخت
حریق مهیب در پارلمان

دو ساعت به ظهر پنجشنبه 18 آذر سال 1310 و هنگام بررسی لایحه وزارت مالیه و همزمان با سخنرانی یکی از نمایندگان به‌نام [میرزا علی] کازرونی، فریاد حریق! حریق! از اتاق مجاور جلسه خصوصی بلند شد و وکلا مضطرب شده از جا برخاستند ولی عده‌ای نشسته و آقای کازرونی را تشجیع به اظهار بقیه مطالب خود می‌نمودند. اما رفته رفته اضطراب و هیجان زیاد شد و فریاد حریق بیشتر گردید و مذاکرات آقای کازرونی ناقص ماند و جلسه خصوصی بهم خورد.
  ظاهر شدن آثار حریق
چند نفر از وکلا از جلسه خصوصی مجلس خارج بودند و در اتاق تنفس و سرسرا قدم می‌زدند. غفلتاً یک تکه آتش از سقف جلوی پای آقای[حاج اسماعیل] عراقی و آقای [شیخ علی] دشتی فرو می‌ریزد، به محض آنکه سر را بالا می‌کنند می‌بینند سقف آتش گرفته و شعله ور شده است. چند نفر وکلای دیگری که در خارج از جلسه خصوصی بودند نیز ناگهان متوجه حریق شده و فریاد و همهمه از این جا شروع شد و نمایندگانی را که در جلسه خصوصی بودند متوجه ساخت.
  وضعیت خطیر حریق وقتی ظاهر شد که وکلا عموماً اتاق جلسه خصوصی و سایر اتاق‌ها را ترک کرده و از عمارت خارج شده بودند که در این حال حریقی که شاید از یک ساعت و یک ساعت و نیم پیش در زیر شیروانی سقف اتاق مجاور جلسه خصوصی خانه کرده بود شعله ور و چندین ذرع بالای عمارات اوج گرفته بود. وکلا در بدو امر چندان اضطرابی برای خروج از جلسه بخرج نمی‌دادند ولی همین که وارد سرسرا شده و وضعیت را ملاحظه کردند عجله کرده و با عجله و شتاب مخصوصی پالتو‌های خود را برداشته از عمارت برون رفتند.
  شروع به عملیات
در همین حال فوراً بوسیله تلفون به اداره اطفائیه بلدیه و اداره نظمیه و ادارات مربوطه اطلاع داده شد «مجلس آتش گرفت عجله کنید»
در همان حینی که اعضا ومستخدمین مجلس و مطبعه با نهایت شجاعت مشغول بیرون کشیدن اشیا و اثاثیه اتاق جلسه و اتاق‌های مجاور و اتاق آیینه مجلس بودند بوق اتومبیل‌های اطفائیه صدا کرد و چهار دستگاه اطفائیه در دو طرف عمارت برای اطفا قرار گرفت. مأموران اطفائیه فوراً تلمبه‌های اطفائیه را روی عمارت قرار داده و در مواقعی که شعله آتش هر ثانیه بلند‌تر می‌شد و تالار بزرگ جلسه عمومی را تهدید می‌کرد مشغول کار شدند. افراد پلیس نیز بلافاصله در محل وقوع حریق حاضر شده و شروع به کار کردند...
  اطفای حریق
از وقتی که حریق پارلمان خودنمایی کرد و شروع به اطفای آن نمودند تا وقتی که به کلی خاموش شد دو ساعت و نیم طول کشید.
آقایان سرتیپ آیرم رئیس تشکیلات نظمیه، سرتیپ بوذرجمهری رئیس بلدیه، سرتیپ مرتضی خان، سرتیپ نخجوان و چند نفر دیگر از صاحب منصبان ارشد نظام و پلیس از بدو وقوع حریق در محل واقعه حضور یافته و نسبت به اطفای حریق اهتمام نمودند. مرتباً دستورات لازمه از طرف آقای رئیس بلدیه و آقای رئیس نظمیه صادر می‌گردید و افراد نظامی، پلیس و مأموران احتساب در میان شعله و دود و در پشت بام و نقاط خطرناک مشغول کار بودند.
روزنامه اطلاعات- پنجشنبه 18 آذر سال 1310

افتتاح ضرابخانه نوین

بعد از ظهر امروز مراسم افتتاح ضرابخانه معمول گردید. بر طبق دعوتی که از طرف وزارت مالیه بعمل آمده بود از دو ساعت و نیم بعدازظهر هیأت دولت، آقایان رجال و نمایندگان مجلس و عده ای از طبقات ممتازه در عمارت ضرابخانه (کنار جاده شمیران) حضور یافتند سپس موکب همایونی تشریف فرما گردید. مراسم رسمی افتتاح کارخانه بعمل آمد و کارخانجات ضرابخانه از طرف اعلیحضرت همایونی بازدید گردید. آلات و ادوات و ماشین‌های جدید کارخانه از آخرین سیستم ماشین های کارخانجات زیمنس برلن می‌باشد. تمام دستگاه‌های ضرابخانه توسط قوه برق می‌گردد و هر ماشین آن موتور برق مخصوص دارد. کارخانه تولید برق دارای یک موتور دیزل ۱5۰ الی ۱۸۰ قوه اسب است که مستقیماً برق به ژنراتریس وصل شده علاوه بر این به ماشین برق کوچک موجود است که شب روشنایی می‌دهد.
در گداز خانه ۳ کوره از جدیدترین سیستم موجود است که روزانه ۲۰۰۰ الى ۲5۰۰ کیلو گرام نقره آب می کند که دوتای آن ۲5۰ کیلو گرام و دیگری ۱۰۰ کیلو گرام نقره آب می کند. منگنه 5 عدد موجود است که نورد آن بواسطه فشار زیاد توسط آب دائماً خنک می‌شوند. شمش نقره در دو کوره مخصوص تابیده می‌شود و حرارت این کوره توسط یک آلت برق همیشه به یک درجه معین نگاه داشته می شود.
ماشین قطاعی- به هر دفعه که کار می کند از پولک‌های کوچک 4 عدد واز پولک‌های بزرگ دو عدد می‌برد بعد از بریدن این پولک‌ها در کارخانه پرداخت سفید شده و به ماشین تفریق گذاشته و بدینوسیله پولک ها از حیث وزن امتحان و تمیز داده می شوند. این ماشین‌های تفریق می‌تواند روزانه ۲۰۰ هزار پولک را تفریق نماید در این جا پولک‌های سبک ذوب شده و پولک‌های سنگین در یک ماشین مخصوص رنده می شوند پولک‌هایی که وزن معین و صحیت دارند از ماشین دوره گذشته به ماشین سکه می‌رسند از ماشین سکه 5 عدد موجود است که بزرگ آن ۲5۰ هزار کیلو گرام قوت ضرب سکه و کوچک آن  هزار کیلو گرام قوت ضرب سکه دارد برای ساختن شکل سکه یک پرس بزرگ موجود است که ۲۲۰ هزار کیلو گرام فشار دارد. ماشین‌آلات فوق از جدیدترین سیستم بوده و علاوه بر این ساعت برق و اسباب برق برای تفتیش کشیک موجود است در تمام کارخانه لوله با آب فشار کشیده شده که تلمبه آن اتوماتیک و بدون مانع کار می‌کند و نیز دیگ برقی بزرگ موجود است که توسط قوه برق آب را همیشه بوسیله اتوماتیک به حرارت معین نگاه می‌دارد.
تمام این ماشین‌ها و ادوات و‌آلات و نصب آن بوسیله کارخانجات زیمنس شوکرت برلن به عمل آمده است. مقارن ساعت چهار و نیم بعدازظهر مراسم افتتاح و بازدید کارخانه خاتمه پذیرفت و موکب همایونی به شهر تشریف فرما شدند.
روزنامه اطلاعات - سه‌شنبه 10 اسفند 1310

اولین کودکستان درایران

جنبش اطفال
ساعت ۹ صبح روز یکشنبه ۱۸ اسفند ماه کودکستان جدید التأسیس و جوان تهران صورت دیگری داشت و صحن آنجا از نشاط و سرور مملو بود. در همان روز عده کثیری از محترمین که برای دیدن عملیات برجسته اطفال خردسال از طرف مدیره کودکستان دعوت شده بودند مشاهده حرکات اطفال، شنیدن سرود‌های مهیج، نقاشی‌های جالب توجه، صنایع یدی که از کاغذ و کهنه و نخ و چوب با دست‌های ظریف و قریحه حساس کودکان تعبیه شده بود بقدری توجه حضار را جلب کرد و به اندازه ای آن محیط و وضعیت سرورآور و فرح انگیز و نشاط خیز بود که بی‌اختیار اولیای اطفال و سایر میهمانان را به قدردانی از مؤسس کودکستان تشویق می‌کرد. ما با یک عالم مسرت و شادی مادموازل برسابه[هوسپیان] مدیره اولین کودکستان ایرانی را به این سعی و عمل و جدیت مقرون به نتیجه و مفید تبریک گفته امیدواریم در آتیه بتوانیم شرح مفصلی در اطراف تربیت اطفال نگاشته و وظیفه‌ای را که وجداناً عهده داریم انجام دهیم.
روزنامه آینده ایران - شنبه 14 اسفند 1310