به نام تاریخ

29 تیر
در صد و بیست‌و‌دومین روز از سال 99 از یکی از بزرگترین استادان ادبیات ایران یاد می‌کنیم که امروز سالروز درگذشت اوست. از جلال‌الدین همایی. البته در کنار کسانی که امروز تولدشان را جشن می‌گیرند.
تولدها
محسن افتاده: نوازنده ساز فاگوت (از سازهای بادی چوبی) امروز 74 ساله می‌شود. محسن افتاده در خانواده‌ای اهل موسیقی متولد شد و خواهران او، مینو و مینا، نوازنده‌های سرشناس سنتور و ویلن و کمانچه بودند. او در هنرستان موسیقی تحصیل و ساز فاگوت را انتخاب کرد. از اواخر سال 1340 و به دعوت حشمت سنجری به‌عنوان نوازنده اول این ساز و همکار ثابت ارکستر سمفونیک تهران کارش را آغاز کرد و پس‌از افتتاح تالار وحدت در این تالار فاگوت نواخت. او سال‌ها در رادیو و تلویزیون نوازندگی و در هنرستان‌های موسیقی تدریس می‌کرد و سال‌ها نوازنده آثار بسیاری از هنرمندان بنام ایران مانند مرتضی حنانه، ثمین باغچه‌بان، اسفندیار منفردزاده، فریدون شهبازیان، هوشنگ کامکار، مجید انتظامی، بابک بیات و حسین علیزاده بود. ضمن اینکه در بسیاری از فیلم‌های خاص سینمای ایران که موسیقی به یادماندنی دارند نواخت. فیلم‌هایی مانند قیصر، فرار از تله، باباشمل، اسرار گنج دره جنی، ناخدا خورشید، ای ایران و البته سریال هزاردستان.
گلاره عباسی: بازیگر سینما و تلویزیون سال 1362 در چنین روزی به دنیا آمد. گلاره عباسی بازیگری را در کلاس‌های امین تاریخ یاد گرفت و در دانشکده هنر و معماری رشته تئاتر را خواند. از سال 87 و با بازی در سریال «همه بچه‌های من» کارش را به‌صورت جدی آغاز کرد و پس از آن در فیلم و سریال‌هایی مانند «کتاب فروشی هدهد»، «ترانه مادری»، «در چشم باد»، «شیدایی»، «مدینه»، «نفس»، «شیار 143» و «میان ماندن و رفتن» و سریال «شهرزاد» در شبکه نمایش خانگی بازی کرد. گلاره عباسی از سال گذشته مؤسسه «سوینا» را تأسیس کرد که سینمای ویژه نابینایان است و فیلم‌های سینمایی را با صدای بازیگران و گویندگان مختلف برای نابینایان توضیح دار می‌کند.
بندیکت کامبریچ: شرلوک هولمز تازه سینما سال 1976 در چنین روزی در انگلستان به دنیا آمد. او بازیگر تئاتر بود و نمایش‌های «فرانکشتاین»، «رومئو ژولیت» و «رویای نیمه شب تابستان» با بازی او بسیار مورد توجه قرار گرفت. کارش را در سینما و تلویزیون از سال 2000 آغاز کرد و در چند فیلم تلویزیونی و بعد فیلم «هاوکینگ» بازی کرد اما حضورش در مجموعه «شرلوک» در سال 2010 او را به شهرت رساند. «پیشتازان فضا»، «12 سال بردگی» و «بازی تقلید» فیلم‌های دیگری بودند که کامبریچ در آنها بازی کرد که برای «بازی تقلید» نامزد جایزه اسکار شد. اما بازی او در نقش شرلوک هولمز از همه نقش‌هایش بیشتر به یادمانده است و برای این نقش برنده جایزه بهترین بازیگر مرد از جوایز امی شد. سال 2014 نام بندیکت کامبریچ در فهرست 100 فرد بانفوذ جهان در مجله تایم قرار گرفت.
  سالروز تولد خسرو به آیین کارگردان و بازیگر و فاطمه هاوشکی شاعر هم امروز است.
‌درگذشت‌ها
جلال‌الدین همایی: نویسنده، ادیب و شاعر ایرانی سال 1359 در چنین روزی درگذشت. همایی متولد 1278 بود و اولین معلمانش پدر و مادرش بودند که فارسی و عربی، قرآن و اشعار حافظ و سعدی را از آنها آموخت. در جوانی طلبگی را آغاز کرد و فقیه شد و پس از آن در دانشگاه تهران درس فقه را تدریس کرد. تدریس فلسفه و ادبیات در تبریز و پس از آن دارالفنون شغل بعدی او بود و در این سال‌ها همایی کتاب‌های «غزالی نامه» و «تاریخ ادبیات ایران» را نوشت. در سال‌هایی که استاد دانشگاه و مدرسه دارالفنون بود شاگردانی چون محمدرضا شفیعی کدکنی، محمد معین و محمد خوانساری را تربیت کرد و به‌همین دلیل نامش به‌عنوان یکی از استادان بزرگ ادبیات ماندگار شد. از جلال‌الدین همایی «خیامی نامه»، «تفسیر مثنوی مولوی»، «فنون بلاغت و صناعات ادبی» و «مولوی نامه» به یادگار مانده است. او با تخلص «سنا» شعر می‌گفت و دیوانی از اشعارش به‌نام «دیوان سنا» منتشر شد.
ایرج جهانشاهی: «قصه‌های من و بابام» یکی از مهم‌ترین آثار ادبیات کودکان و نوجوان است و امروز 29 سال از درگذشت نویسنده آن می‌گذرد. ایرج جهانشاهی متولد سال 1305 بود و در دانشگاه رشته‌های تاریخ و جغرافیا و علوم تربیتی را خواند. نخستین کتاب فارسی اول دبستان توسط او با همکاری عباس سیاحی نوشته شد و از سال 57 هم سرپرست شورای ویراستاری فرهنگنامه کودکان و نوجوانان در شورای کتاب کودک شد. انتشار مجله‌های پیک نو آموز، پیک معلم و پیک نوجوانان از دیگر کارهای ماندگار جهانشاهی بود. ضمن اینکه کتاب‌های «کنراد»، «شاخ‌های ملوس»، «عدد» و «چشم چشم دو ابرو» را ترجمه کرد و «قلم موی جادو»، «ازوپ در کلاس درس» و «از هر دری سخنی» را نوشت.
  ولادیمیر مایاکوفسکی شاعر روس و کورتزیو کالاپارته نویسنده ایتالیایی هم در چنین روزی درگذشتند.