رونق اقتصاد با افزایش دارایی‌های حقیقی در بورس

مرتضی عزتی
عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس
در اقتصادهای باثبات و با فعالیت‌هایی منطقی، رشد بورس نشانه خوبی برای رونق اقتصادی است. بطور معمول هر چه شاخص بورس بالا باشد، برداشت این است که وضعیت اقتصادی بهبود پیدا کرده و سودها و بازده سرمایه‌گذاری بهتر شده است. رشد بورس این معنی را می‌دهد که تولید پیش از آن، رشد کرده است. رشد بورس در اقتصادهای باثبات، مثبت است. گاهی، تلاطم در بازارهای دیگر موجب انتقال تلاطم به بازار بورس می‌شود و این تلاطم‌ها ممکن است حرکت مثبت یا رو به رشد را نشان دهد. الزاماً اگر در این شرایط، حرکت بورس مثبت باشد، به معنای همان مقدار بهبود نیست. ممکن است بخشی از این مثبت بودن، به علت شرایط نامساعد و تلاطم‌هایی باشد که خودشان عامل افزایش ریسک در بورس هستند. یک بخش از افزایش قیمت‌ها در بورس ما، ناشی از افزایش‌هایی است که از وضعیت نابسامان اقتصادی و بازارهای دیگر، وارد بورس شده است. اما بخشی از آن هم تمایل و گرایش مردم به انتقال پول‌ها از بازارهای دیگر به بازار سرمایه و افزایش تقاضا در این بازار است. افزایش تقاضا در بازار بورس، قیمت‌ها را در این بازار بالا برده است. پس این بخش از رشد بورس دلیل مثبت دارد. اکنون باید مدیریت بازار به گونه‌ای باشد که رشد بخش مثبت و تأثیر آن بر بازار، تقویت شود. بخشی که ناشی از فعالیت‌های واقعی اقتصاد است و موجب رشد بورس شده است، مثل افزایش دارایی‌های بورس، بهبود تولیدات در بورس، افزایش سوددهی بنگاه‌ها، افزایش دارایی‌هایی که در بورس تبدیل به اوراق شده است و...
توجه به جنبه مثبت رشد ، اثر جنبه غیر مثبت تلاطم‌ها را در بورس مقداری کاهش می‌دهد. این اقدامات نگاه مثبت به بورس و برداشت مثبت از بازار سرمایه را افزایش می‌دهد. دولت نباید اجازه دهد جنبه‌های منفی در بورس رشد کند و موجب شکست بورس شود. سیاستگذار باید بخش واقعی یا دارایی‌های حقیقی در بورس را افزایش دهد. برای این اقدام، سرمایه‌گذاری بنگاه‌های تولیدی در بورس باید افزایش پیدا کند. دولت بویژه با خصوصی‌سازی، دارایی بزرگ خود را در این فرصت مناسب با قیمت‌های واقعی و نه قیمت‌های کاذب، به بورس وارد کند. سیاست‌های دولت باید به گونه‌ای اعمال شود که فشار برای کسب سوددهی از بازار سرمایه کمتر شود و بازدهی بازارهای دیگر هم مناسب باشد. افزایش سود بانکی به کاهش فشار بر بازار بورس کمک می‌کند. نباید فشار بر بورس آنقدر باشد که این بازار شکست را تجربه کند. سیاستگذاری بخش‌های مختلف اقتصادی باعث شده سرمایه‌گذاری به سمت تولید نرود، اگر فضای مساعدی برای تولید ایجاد شود، می‌توان سرمایه وارد شده به بورس را وارد بخش تولید کرد. سیستم اجرایی مانع تولید است، سیستم تخصیص منابع به بخش تولید کند است. این موانع باعث شده سود تولید کم باشد و هزینه سرمایه‌گذاری در این بخش بالا باشد. دارایی‌های حقیقی موجب رونق تولید است و فشار بر بازار سرمایه را کاهش می‌دهد. افزایش ورود سرمایه‌های حقیقی به بورس، موجب رونق این بازار و همچنین رونق اقتصاد و تولید می‌شود.