خلق شاعرانه لوئیس گلوک پس از نوشیدن قهوه صبحگاهی!

فرحناز دهقی /مترجم
او هر بار تازه‌ترین گفت وگوی یکی از نویسنده‌های سرشناس جهان راترجمه  و بخش هایی از آن را با شما قسمت می‌کند

   چندی پیش خبری در اینترنت منتشر شد که از هفته‌ها و ماه‌های قبل محافل ادبی جهان منتظرش بودند: اعلام نام برنده نوبل ادبیات 2020. لوئیس گلوک شاعر 77 ساله که سابقه بیش از 50 سال فعالیت در عرصه ادبیات و شعر را در کارنامه‌اش دارد، به‌عنوان برنده این جایزه نام خود را به ثبت رساند. او که کتاب شعر «پیروزی آشیل» و «زنبق وحشی» را در میان 12 اثر خود دارد، شانزدهمین زن برگزیده این جایزه است.  از همان لحظات ابتدایی، تلاش‌های خبرنگاران جهان برای تماس با او آغاز شد و حتی عده‌ای با وجود شیوع ویروس کرونا در جهان، خود را به مقابل منزل او در ایالت ماساچوست رساندند. او که به ندرت تن به مصاحبه می‌دهد، بیشتر تماس‌ها و تلاش‌ها را ناکام گذاشت و تنها به چند رسانه مجال پرسیدن پرسش‌هایشان را داد.
مانند هر سال، پس از اعلام نام برنده نوبل ادبی، عده‌ای به موافقت و مخالفت با آن برمی‌خیزند و هر کدام فهرستی از دلایل برای اثبات نظر خود ارائه می‌دهند. امسال نیز به رسم این رویه، عده‌ای از اعلام نام گلوک ابراز تعجب کردند و حتی برخی او را شایسته دریافت این جایزه ندانستند. اگرچه پیش از این، بسیاری حدس می‌زدند برنده امسال نوبل یک زن است، کمتر کسی احتمال می‌داد گلوک برنده این جایزه باشد. حتی خود او در مصاحبه با روزنامه نیویورک‌تایمز گفت که بعید می‌دانست با وجود سفید‌پوست بودنش، جایزه نوبل را به او بدهند. در آن سوی دیگر، عده‌ای آثار او را درخشان و ظریف و انسانی می‌دانند که از دل تجربیات شخصی او بیرون آمده است. حتی برخی آثار گلوک را شبیه به آثار سیلویا پلات می‌دانند که در عین حال توانسته منحصر به فرد بودن آنها را به اثبات برساند. مهم‌ترین وی‍ژگی آثار او پرداختن به درونمایه روابط خانوادگی و اساطیر است. روزنامه لس‌آنجلس تایمز یکی از معدود رسانه‌هایی است که توانست با او در لحظات اولیه انتشار خبر، گفت‌و‌گو کند. آنچه در ادامه می‌خوانید حاصل کشمکش خبرنگار این رسانه با گلوک است که پیش از خوردن قهوه صبحگاهی‌اش در محاصره رسانه‌هایی قرار گرفته که هر کدام با فهرستی از سؤالات چالشی و مفصل در انتظار دیدار با او هستند:
صبح روز پنجشنبه، با لوئیس گلوک، نویسنده و شاعر 77 ساله امریکایی تماس گرفتیم تا با او درباره جایزه نوبل‌اش
صحبت کنیم.
او هنوز قهوه صبحگاهی‌اش را ننوشیده بود و همین باعث شده بود کمی بدقلق به نظر برسد. گلوک اصرار داشت مصاحبه‌مان ضبط نشود و در پاسخ به درخواست ما گفت: می‌خواهید مکالمه را ضبط کنید؟ چون من الان واقعاً نمی‌توانم صحبت کنم.
به او گفتیم: قول می‌دهیم مصاحبه چالشی نباشد. مختصر و مفید. او گفت: باید کمی قهوه بنوشم و چیزی بخورم. فقط دو دقیقه به من زمان بدهید. وقتی از او پرسیدیم بردن جایزه نوبل چه حسی دارد، گفت: راستش نمی‌دانم! هنوز درست نمی‌دانم بردن این جایزه یعنی چه! به محض شنیدن خبر در بهت و ناباوری بودم اما حالا که چند ساعت از این خبر گذشته کمی باورم شده است. می‌دانید هنوز این اتفاق برایم خیلی تازه است... می‌دانم که این افتخار بزرگی است و برندگان آن –نه همه‌شان- بخصوص برندگان اخیر، برایم بسیار قابل احترام هستند.
در طول مکالمه مشخص نشد که اشاره او به چه اشخاصی است، غول‌های ادبی که پیش از این نوبل گرفته‌اند، از آلیس مونروی کانادایی گرفته تا کازوئو ایشی گوروی بریتانیایی و مون یان چینی و اورهان پاموک ترکیه‌ای می‌توانند چهره‌های مورد نظر او باشند.
حتی باب دیلن، خواننده و ترانه‌سرای امریکایی هم که سال 2016 برنده این جایزه شد، می‌تواند در این فهرست قرار بگیرد.
کمیته انتخابات جایزه نوبل ادبیات روز پنجشنبه در سوئد نام گلوک را به‌عنوان برنده این جایزه منتشر کرد. در این بیانیه نوشته شده است: صدای شاعرانه منحصر به فرد گلوک با زیبایی پرصلابت آن به هستی فردی ابعادی جهانی می‌بخشد.
او نخستین زن امریکایی است که پس از دریافت نوبل ادبیات تونی موریسون در سال 1993، توانست این جایزه را از آن خود کند. جواب‌های او به پرسش‌های ما موجز و شاید حتی از روی بی‌حوصلگی بود. خودش می‌گفت اصلاً تمایلی برای مصاحبه با رسانه‌ها ندارد و اغلب مردم فکر می‌کنند او بیش از اندازه فروتن یا منزوی است. اما در واقع این بی‌میلی به‌دلیل این است که می‌خواهد به جای مصاحبه‌هایش، شعرهایش خوانده شوند.
پاداش نقدی جایزه نوبل ۱۰ میلیون کرون (یک میلیون و ۱۰۰ هزار دلار) است که معمولاً همراه با یک مدال و دیپلم افتخار طی مراسمی در استکهلم و اسلو به برندگان هر شاخه اعطا می‌شود، اما امسال به‌دلیل شیوع کرونا مراسم اهدای جوایز به‌صورت مجازی برگزار می‌شود و مدال و لوح از طریق سفارت به دست برنده خواهد رسید. اگر شرایط مهیا شود، برندگان به مراسم اهدای جوایز در سال ۲۰۲۱ دعوت خواهند شد.
 گلوک گفت می‌خواهد با پول این جایزه، خانه‌ای در ورمونت بخرد. او که در دانشگاه یل تدریس می‌کند در آپارتمانی در کمبریج ماساچوست سکونت دارد. او می‌گوید: با بردن این جایزه بیش از هر چیز نگران رابطه‌ام با عزیزانم هستم. نگران این هستم که زندگی روزمره‌ام دچار تغییرات بزرگی بشود. همان‌طور که صدایش را می‌شنوید تلفن هر لحظه در حال زنگ خوردن است. برای کسانی که با کار گلوک آشنا نیستند، که به گفته خودش تعدادشان کم هم نیست، او توصیه‌ای ندارد: راستش چیزی ندارم بگویم، چون کتاب‌ها از هم بسیار متفاوت هستند. توصیه نمی‌کنم خوانندگان به سراغ اولین کتابم بروند مگر اینکه بخواهند احساس انزجار بکنند. گلوک که پیش از این جایزه پولیتزر را هم در سال 1993 به خاطر «سوسن وحشی» برده ،می‌گوید کارهای اخیرش را که شامل مجموعه شعر «آورنو» و کتاب آخرش «شب وفاداری و مقدس» که جایزه کتاب سال را هم از آن خود کرد، بیشتر دوست دارد.‌