عملیات کربلای پنج
پیروز حقیقی جنگ
محمد گرشاسبی/ با پایان عملیات بیتالمقدس در سوم خرداد 1361 خرمشهر آزاد شد اما شلمچه در دست ارتش بعث عراق ماند. هزاران بعثی در شلمچه حالت دفاعی گرفتند و دژ بزرگی داخل خاک ایران تشکیل دادند و تا سال 1365 این منطقه را در اشغال خود داشتند.
اشغال شلمچه در کنار عزمی که برای رسیدن به شمال بصره وجود داشت فرماندهان جنگ را بر آن داشت تا طرحی برای یک عملیات بزرگ تدوین کنند. عملیاتی که کربلای 4 نام گرفت و به جز محورهای شمالی و میانی که به پیشروی نیروهای ایرانی در شلمچه منجر شد، بهدلیل لو رفتن محور جنوبی و شهادت غواصها ناتمام ماند و شلمچه آزاد نشد. اما تصمیم آنی فرماندهان با توجه به اینکه هنوز 12 لشکر به شهرها بازنگشته و در آن سو هزاران عراقی سرخوش از پیروزی به شهرها رفته بودند، موجب شد عملیات کربلای 5 خیلی سریع برنامهریزی و آغاز شود. ساعت 1:30 بامداد 19 دی رزمندگان در همان ساعات اولیه، شلمچه را پس از 6 سال اشغال آزاد کردند و همان شب به مواضع دشمن در کانال پرورش ماهی و منطقه پنج ضلعی رسیدند. ایرانیها در جزیره بُوارین هم وارد شدند و فرماندهان بعثی ناچارشدند بخشی از نیروها را برای حفظ بُوارین عقب بکشند. همین فرصت کافی بود تا رزمندگان مواضع هلالی شکل را فتح و بسرعت به شمال بصره پیشروی کنند. صدام که میدانست سقوط بصره، به پایان حکومت او منجر خواهد شد لشکرهای 1، 2، 3 و6 گارد ریاست جمهوری را به جبهه جنگ آورد. تلاش بعثیها برای عقب زدن ایران از غرب کانال پرورش ماهی، توسل به سلاح شیمیایی و حجم سنگین آتش روی رزمندگان بینتیجه بود. هرچه پاتکهای نیروهای عراقی شدیدتر میشد رزمندگان هم به بصره نزدیک میشدند. تا شب هشتم عملیات، عراق 42 هزار نیروی خود را از دست داد و ایرانیها به 12 کیلومتری بصره رسیدند. صدام به شهر فاس مراکش رفت تا در جلسه فوقالعاده اتحادیه عرب از ارتشهای عربی کمک بخواهد. روز دهم عملیات ارتشهای اردن، مصر، مراکش، سودان، کویت، عربستان و امارات به منطقه شلمچه آمدند. ورود آنها، پیشروی رزمندگان را متوقف کرد و صدام در چند قدمی سقوط نجات پیدا کرد. با این حال بخش اعظمی از اراضی شرق بصره در کنترل ایران ماند. رادیو بیبیسی اعلام کرد: «موفقیت ایران در عبور از دریاچه ماهی، یک بار دیگر توانایی ایران در عبور از آبراهها را نشان داد.» مجله امریکایی نیوزویک هم نوشت: «تهاجم ایرانیها ثابت کرد که در این جنگ یک طرف حقیقتاً بر دیگری پیروز است.»
اشغال شلمچه در کنار عزمی که برای رسیدن به شمال بصره وجود داشت فرماندهان جنگ را بر آن داشت تا طرحی برای یک عملیات بزرگ تدوین کنند. عملیاتی که کربلای 4 نام گرفت و به جز محورهای شمالی و میانی که به پیشروی نیروهای ایرانی در شلمچه منجر شد، بهدلیل لو رفتن محور جنوبی و شهادت غواصها ناتمام ماند و شلمچه آزاد نشد. اما تصمیم آنی فرماندهان با توجه به اینکه هنوز 12 لشکر به شهرها بازنگشته و در آن سو هزاران عراقی سرخوش از پیروزی به شهرها رفته بودند، موجب شد عملیات کربلای 5 خیلی سریع برنامهریزی و آغاز شود. ساعت 1:30 بامداد 19 دی رزمندگان در همان ساعات اولیه، شلمچه را پس از 6 سال اشغال آزاد کردند و همان شب به مواضع دشمن در کانال پرورش ماهی و منطقه پنج ضلعی رسیدند. ایرانیها در جزیره بُوارین هم وارد شدند و فرماندهان بعثی ناچارشدند بخشی از نیروها را برای حفظ بُوارین عقب بکشند. همین فرصت کافی بود تا رزمندگان مواضع هلالی شکل را فتح و بسرعت به شمال بصره پیشروی کنند. صدام که میدانست سقوط بصره، به پایان حکومت او منجر خواهد شد لشکرهای 1، 2، 3 و6 گارد ریاست جمهوری را به جبهه جنگ آورد. تلاش بعثیها برای عقب زدن ایران از غرب کانال پرورش ماهی، توسل به سلاح شیمیایی و حجم سنگین آتش روی رزمندگان بینتیجه بود. هرچه پاتکهای نیروهای عراقی شدیدتر میشد رزمندگان هم به بصره نزدیک میشدند. تا شب هشتم عملیات، عراق 42 هزار نیروی خود را از دست داد و ایرانیها به 12 کیلومتری بصره رسیدند. صدام به شهر فاس مراکش رفت تا در جلسه فوقالعاده اتحادیه عرب از ارتشهای عربی کمک بخواهد. روز دهم عملیات ارتشهای اردن، مصر، مراکش، سودان، کویت، عربستان و امارات به منطقه شلمچه آمدند. ورود آنها، پیشروی رزمندگان را متوقف کرد و صدام در چند قدمی سقوط نجات پیدا کرد. با این حال بخش اعظمی از اراضی شرق بصره در کنترل ایران ماند. رادیو بیبیسی اعلام کرد: «موفقیت ایران در عبور از دریاچه ماهی، یک بار دیگر توانایی ایران در عبور از آبراهها را نشان داد.» مجله امریکایی نیوزویک هم نوشت: «تهاجم ایرانیها ثابت کرد که در این جنگ یک طرف حقیقتاً بر دیگری پیروز است.»
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
ویژه نامه