وزیر خارجه سوریه درگذشت

زهره صفاری/ «ولید المعلم» وزیر خارجه و معاون نخست‌وزیر سوریه بامداد دیروز در سن 79 سالگی در گذشت.
به‌ گزارش شبکه خبری «الجزیره»، خبرگزاری دولتی «سانا»ی سوریه با انتشار بیانیه دولت بشار اسد، مرگ این دیپلمات کهنه کار را تأیید کرد اما با وجود مشکلات قلبی «المعلم» در سال‌های اخیر، علت دقیق مرگ او هنوز اعلام نشده است.
براساس اعلام منابع نزدیک به دولت سوریه گمانه زنی‌ها از انتصاب «فیصل مقداد» به‌عنوان جانشین «معلم» در وزارت خارجه حکایت دارد. دولت سوریه در بیانیه‌ای با اعلام خاکسپاری «المعلم» در دمشق، نوشت: «او به‌عنوان یک میهن پرست پرافتخار شهرت داشت.»
«المعلم» که در خانواده‌ای سنی مذهب متولد و در دانشگاه قاهره در رشته اقتصاد فارغ‌التحصیل شده بود در سال 1990 در جریان مذاکرات صلح سوریه و اسرائیل به‌ عنوان سفیر کشورش به امریکا رفت و 9 سال در این سمت فعالیت داشت. او که همواره غرب و واشنگتن را به افزایش ناآرامی‌ها و کشتار در سوریه متهم می‌کرد در سال 2005، درست در اوج بحران سوریه و انزوای بین‌المللی کشورش پس از ترور رفیق حریری، به‌عنوان وزیر خارجه انتخاب شد. «المعلم» که در پی تحولات سال 2011 مسئول برگزاری نشست‌های خبری دولت شده بود سرسختانه از مواضع بشار اسد دفاع کرده و در رایزنی با متحدان منطقه‌ای، دولت را در بازپس‌گیری بسیاری از مناطق اشغالی یاری کرد. فعالیت سیاسی او در سال 1964 با ورودش به وزارت خارجه آغاز شد و در نخستین مأموریت خارجی به‌عنوان سفیر کشورش به تانزانیا رفت. «المعلم» علاوه بر امریکا در سفارتخانه‌های کشورش در عربستان، اسپانیا، بریتانیا و رومانی نیز حضور داشت.  او در سال 2013 به‌ عنوان نخستین مقام سوری برای اعلام آمادگی کشورش برای مذاکرات صلح با گروه‌های مخالف دولت بشار روانه مسکو شد و در سال 2014 ریاست تیم مذاکره کننده صلح سوری در سوئیس را برعهده داشت و در طول سال‌ها مواضع شدید او در دفاع از دولت اسد بارها واکنش‌های سنگین اپوزیسیون و سیاستمداران کشورهای دیگر را برانگیخت. به گزارش «ایسنا»، «ولید المعلم» در تازه‌ترین اظهاراتش، تابستان امسال نیز به قانون «سزار» امریکا علیه کشورش واکنش نشان داد و گفت: «هدف واقعی قانون سزار باز کردن در به روی تروریسم است همان‌طور که در سال ۲۰۱۱ این اتفاق رخ داد.»
واکنش‌های خارجی
درگذشت «ولید المعلم» از چهره‌های بنام سوری واکنش برخی کشورهای خارجی را در پی داشت.
به گزارش ایرنا، «محمد جواد ظریف»، وزیر خارجه ایران در پیامی به رئیس شورای وزیران جمهوری عربی سوریه درگذشت «ولید المعلم» را تسلیت گفت. در پیام «محمد جواد ظریف» به «مهندس عرنوس» رئیس شورای وزیران جمهوری عربی سوریه آمده است: «مایلم مراتب تسلیت خود را برای این ضایعه به جنابعالی، خانواده محترم آن مرحوم و همکارانم در وزارت امور خارجه سوریه ابراز کنم. ایشان در طول دوران حیات خود نقش مهمی در جهت خدمت و دفاع از منافع ملی و امنیت کشورش داشت.»
در همین حال به نوشته خبرگزاری اسپوتنیک، «میخاییل بوگدانف» فرستاده ویژه رئیس جمهوری روسیه به خاورمیانه و آفریقا در پیام تسلیتی اعلام کرد: «از صمیم قلب به سوریه تسلیت می‌گوییم، از دست دادن چنین افرادی بسیار غم‌انگیز است. ولید المعلم یک دیپلمات باتجربه بود و ما یک شریک بسیار قابل اعتماد و یک دوست وفادار را از دست دادیم.» وزارت خارجه عمان نیز با ابراز تأسف از این ضایعه به آن واکنش نشان داد.