روایت گمشده

فاروق الشرع / وزیر خارجه سابق سوریه
مترجم: حسین جابری انصاری

دیدار با تاچر
اسد با اعلام اینکه موازنه بین‌المللی جای موازنه‌های منطقه‌ای را پر نمی‌کند، به گورباچف تأکید کرد سوریه اقدام به هیچ جنگ تهاجمی نخواهد کرد، مگر آنکه با اتحاد شوروی درباره آن هماهنگ و توافق کرده باشد. اسد در ملاقات با گورباچف با اینکه از شکل گرفتن این لهجه جدید در مسکو و لغو توافق ۱۷ مه احساس پیروزی می‌کرد، اما به صراحت گفت: «سوریه آماده است هر تضمینی که از نظر اتحاد شوروی لازم است، ارائه کند. مهم این است که در سرزمین سوریه امکاناتی وجود داشته باشد که دیگران را از تهاجم به سوریه بازدارد. مهم نیست که این امکانات در دستان سوری‌ها یا شوروی‌ها باشد».
مسأله هنداوی
من در میانه دو دیدار رئیس‌جمهوری اسد در سال ۱۹۸۵ و ۱۹۸۷ از شوروی، در مارس ۱۹۸۶ در پاسخ به دعوت رسمی وزارت خارجه بریتانیا از لندن دیدار کردم. این نخستین دیدار من از بریتانیا به‌عنوان وزیر خارجه سوریه بود و وزارت خارجه این کشور نیز سفر را مهم تلقی کرده و با پوشش رسانه‌ای قابل توجهی در بریتانیا همراه شد. این توجه شاید نتیجه اقامت پنج ساله پیشین من در این کشور به‌عنوان مدیر منطقه‌ای شرکت هواپیمایی سوریه در دوره قطع روابط دیپلماتیک دو کشور به‌علت جنگ سال ۱۹۶۷ و یا اراده بریتانیا در دوره تاچر بانوی آهنین برای فعال‌سازی نقش خود، بود. الیزابت و تاچر به‌عنوان دو زن نمی‌توانستند در یک زمان بر بریتانیا حکومت کنند، مگر آنکه یکی از آنها آهنین باشد.
گفت‌و‌گوهای دیپلماتیک با جفری هاو وزیر خارجه بریتانیا به گفته طرف بریتانیایی موفق و صریح بود. مارگارت تاچر نخست‌وزیر بریتانیا که به ندرت با وزرای خارجه جهان سوم ملاقات می‌کرد نیز مرا به حضور پذیرفت. دیدار کوتاه با تاچر به گفته‌های یک طرفه او پیرامون موضوع صلح در خاورمیانه گذشت. تاچر در طول دیدار از این ضرورت سخن گفت که سوریه می‌بایست فرصت جاری را غنیمت شمرده و با شیمون پرز به‌صورت مستقیم مذاکره کند که از نظر او مرد صلح و با اسحاق شامیر متفاوت بود که از اساس به مذاکره با سوریه توجهی نداشت. خانم تاچر منتظر پاسخ من و پذیرش یا اعتراضم نسبت به سخنانش نماند و حتی مستقیم به مخاطب خود نگاه نمی‌کرد.