آمادگی تهران برای میزبانی نشست حضوری همسایگان افغانستان

گروه سیاسی/ تهران در روزهای گذشته در رأس رایزنی‌های منطقه‌ای قرار داشت. نشست مجازی شش کشور همسایه افغانستان درباره تحولات داخلی این کشور، سفر وزیر خارجه قطر به تهران، گفت‌و‌گوی تلفنی وزیر امورخارجه کشورمان با همتای اماراتی‌اش و دبیر کل سازمان ملل بخشی از تحرکاتی بود که از سوی دستگاه دیپلماسی با هدف ترمیم مناسبات و تقویت همکاری‌های منطقه‌ای صورت گرفت. موضوعی که چندی پیش در اجلاس بغداد مورد تأکید مقام‌های بلندپایه کشورمان قرار گرفت و درگفت‌و‌گوهای روز گذشته حسین امیرعبداللهیان با وزرای خارجه قطر و امارات هم یاد‌آوری شد. در همین حال شش کشور همسایه افغانستان هم در نشست مجازی که روز چهارشنبه هفته گذشته برگزار شد، بر لزوم همکاری در افغانستان و عدم مداخله کشورهای خارج از منطقه تأکید کردند.
وزیر امور خارجه ایران روز پنجشنبه در گفت‌و‌گوی تلفنی با «آنتونیو گوترش»، آمادگی ایران برای همکاری با دبیرکل سازمان ملل برای حل و فصل سیاسی وضعیت فعلی افغانستان را مورد تأکید قرار داد و با توجه به موج جدید پناهندگان، ضمن ابراز نگرانی جدی، بر ضرورت مساعدت‌های سازمان‌های ذیربط در سازمان ملل تأکید کرد. امیرعبداللهیان با ابراز نگرانی از تحرکات تروریستی در افغانستان و در منطقه، از استفاده ابزاری از تروریسم توسط برخی قدرت‌ها به‌عنوان مانع اصلی صلح و ثبات و آرامش در منطقه یاد و ابراز تأسف کرد.  وزیر امور خارجه کشورمان و دبیرکل سازمان ملل متحد ضرورت تشکیل دولتی کاملاً فراگیر با ایفای نقش همه اقوام افغانستانی را مورد تأکید قرار دادند و اظهار داشتند، جنگ و خشونت نباید بر افغانستان حاکم شود.
امیرعبداللهیان همچنین در خصوص پیگیری حقوقی و بین‌المللی ایران در زمینه پرونده ترور سردار سلیمانی اظهار داشت: پرونده ترور سردار سلیمانی را در ابعاد حقوقی و بین‌المللی با جدیت دنبال می‌کنیم و امریکا نمی‌تواند از مسئولیت قطعی خودش در ترور سردار و قهرمان بزرگ‌ مبارزه با تروریسم سرباز بزند.
وزیر خارجه ایران همچنین در دیدار «محمد بن عبدالرحمن آل ثانی»، وزیر خارجه قطر که روز پنجشنبه به تهران سفر کرده بود، درباره مسائل منطقه‌ای و بیان دیدگاه ایران در لزوم تقویت عنصر گفت‌و‌گو در نگرش به منطقه و مسائل مهم دوجانبه گفت‌و‌گو کرد. ارتقای روابط تجاری فیمابین، تسریع صدور روادید تجاری و تسهیل و رفت و آمد تجار و بخش خصوصی، برگزاری کمیسیون مشترک همکاری‌های دو کشور در آینده نزدیک و همکاری ایران با قطر در جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ از جمله موارد گفت‌و‌گوی وزرای خارجه دو‌کشور بود. امیرعبداللهیان همچنین در خصوص تحولات افغانستان تأکید کرد که ایالات متحده امریکا مسئول درد و رنج مردم افغانستان است و شرایط کنونی تنها از طریق ایجاد یک دولت فراگیر با مشارکت همه گروه‌های افغانستانی به یک وضعیت با ثبات خواهد رسید.
وزیر خارجه کشورمان همچنین در گفت‌و‌گوی تلفنی با«شیخ عبدالله بن زاید»، وزیر امور خارجه امارات با مرور دیدارهای گذشته فیمابین و سابقه دوستی، بر روابط خوب دو کشور همسایه تأکید کرد. امیرعبداللهیان همچنین بر روابط مستحکم و پایدار دو کشور تأکید کرده و ضمن مرور تحولات منطقه بر اهمیت رایزنی‌های دو کشور در مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی تأکید کرد. وزیر خارجه کشورمان همچنین با اشاره به دیدار اخیر با «شیخ محمد بن راشد»، نخست‌وزیر امارات، نگاه مثبت رهبران دو کشور در حمایت از توسعه روابط فیمابین را حائز اهمیت فراوان خواند.
اعلام آمادگی تهران برای میزبانی از نشست افغانستان
علاوه بر گفت گوهای انجام شده درباره تحولات جاری خاورمیانه، وزیر خارجه شش کشور همسایه افغانستان از جمله پاکستان، چین، ایران، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان در بیانیه‌ای مشترک بر لزوم حمایت از تمامیت ارضی و استقلال این کشور و کمک به بازسازی و برقرای صلح در آن تأکید کردند. این کشورها از روز چهارشنبه گذشته با هدف بررسی تحولات افغانستان در پی تسلط طالبان بر این کشور نشستی مجازی را برگزار کردند و در پایان یادآور شدند که اعضای شورای امنیت سازمان ملل باید با حمایت از توسعه زیرساخت‌های اجتماعی و اقتصادی و فراهم کردن کمک‌های حیاتی برای مردم افغانستان، مسئولیت بازسازی و ایجاد صلح در این کشور را بر عهده گیرند. جامعه جهانی نباید مردم افغانستان را رها کند.
کشورهای حاضر در این نشست حمایت از حق حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی افغانستان و عدم مداخله در امور داخلی این کشور را اعلام کرده و متذکر شدند که آینده افغانستان باید توسط مردم این کشور و مطابق با منشور سازمان ملل متحد تعیین شود. وزرای امور خارجه کشورهای همسایه افغانستان از جامعه جهانی درخواست کردند که حمایت کافی، قابل پیش‌بینی، منظم و پایدار مالی را مطابق اصول مسئولیت بین‌المللی خود و تقسیم بار مسئولیت مربوط به پناهجویان افغان، از جمله بازگشت زمان‌بندی شده آنها را در نظر داشته باشند.
وزیر خارجه ایران هم در سخنانی که در این نشست مطرح کرد، با ابراز امیدواری در خصوص اینکه نشست همسایگان با پیامی قوی و یکصدا بر استقرار دولتی فراگیر و متشکل از همه اقوام درافغانستان، مبارزه با تروریسم، مبارزه با قاچاق مواد مخدر و همچنین ارسال کمک‌های انساندوستانه موجب ایجاد امید در بین مردم افغانستان شود، افزود: امیدوارم در توافق با وزرای حاضر بتوانیم گذرگاه‌های مرزی همسایگان را به منظور تجارت و ارسال کمک‌های انساندوستانه باز بگذاریم.
امیرعبداللهیان آمادگی کشورمان برای میزبانی تهران به منظور برگزاری دور بعدی نشست ۶ کشور همسایه افغانستان به‌صورت حضوری را نیز مطرح کرد و افزود: جمهوری اسلامی ایران همچنان پیگیر موضوع تشکیل دولت فراگیر با مشارکت همه اقوام است و امیدوار هستیم طالبان به تعهداتی که وعده داده‌اند عمل کنند.
او خاطرنشان کرد: تجربه نشان داده است که تشکیل دولت غیرفراگیر کمکی به وضعیت ثبات، آرامش و ارتقای وضعیت افغانستان در طول تاریخ نکرده است، لذا انتظار ما از وزرای خارجه این است که با صدایی واحد اهمیت تشکیل دولت فراگیر با مشارکت همه اقوام را اعلام کنند.
وزیر خارجه کشورمان همچنین در پایان با اشاره به این موضوع که خروجی جلسه نشست وزرای خارجه باید یک پیام قوی برای مردم رنج کشیده افغانستان باشد، عنوان کرد: این پیام باید به رسیدن به یک افغانستان باثبات و امن و افغانستانی که در مسیر توسعه و تشکیل دولت فراگیر قرار بگیرد کمک کند، که نتیجه آن علاوه بر امنیت افغانستان، امنیت برای همسایگان و کمک به صلح، ثبات و امنیت جهانی خواهد بود.
وی در ادامه بر آمادگی ایران برای در اختیار گذاشتن تمامی امکانات خود برای پیشبرد مذاکرات بین الافغانی تأکید کرد و با اشاره به تحولات سریع و شتابان در افغانستان افزود: لازم است رایزنی‌های مستمر بین همسایگان وجود داشته باشد و جمهوری اسلامی ایران به طور جدی نگران رشد ناامنی و تروریسم در افغانستان است و حتماً باید در گفت‌و‌گوها به‌دنبال یک مکانیسم جهت کاهش و حذف این نگرانی جدی که امنیت یکایک کشورها را تحت تأثیر قرار داده باشیم.
وزیر خارجه ایران همچنین در پایان این نشست در توئیتی نوشت که  ثبات و توسعه  افغانستان در سایه تشکیل یک دولت فراگیر بازتاب‌دهنده تنوع و اراده جامعه افغانستان، تمرکز بر گفت‌و‌گو به جای خشونت و رد مداخله خارجی  است. ایران از گفت‌و‌گو و توافق‌های بین الافغانی حمایت می‌کند.