جشنواره‌ای برای کاربردی کردن قصه‌گویی

مینا ذاکرشهرک
مسئول کمیته علمی جشنواره قصه گویی
جشنواره قصه‌گویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تنها رویداد علمی- فرهنگی کشورمان است که با نگاه تقویت قصه‌گویی و کمک به رشد آن از جنبه‌های مختلفی برپا‌ می شود. این جشنواره که امسال به بیست‌و‌سومین دوره برپایی‌‌اش رسیده فراخوانی در بخش علمی منتشر کرده که فرصت شرکت در آن تا پایان ماه جاری تمدید شده است. هدف از برپایی این جشنواره چه در بخش علمی و چه سایر بخش‌ها کمک به بازگشت این سنت کهن به خانواده‌های ما ایرانیان است. البته در این بین به مباحث علمی و از سویی تجربه‌های کسب شده نیز توجه شده است. طی تمام این دوره‌ها مدیران برگزارکننده جشنواره در جهت ایجاد بستر مناسب برای تبیین و تولید دانش برای توسعه آموزش‌های لازم در این زمینه و از سویی کمک به درک چرایی ضرورت قصه‌گویی کوشیده و همچنان در تلاش هستند. در جشنواره امسال با چند بخش روبه‌رو هستیم که در اغلب آنها امکانی درنظر گرفته شده که عموم علاقه‌مندان و پژوهشگران شرکت کنند، تنها در یک بخش شاهد دعوت از خود اعضای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هستیم که آن قسمت جستارها است. در این قسمت بحث تجربیات مربیان قصه‌گویی درمیان است. تجربیاتی که در قالب مقاله‌های علمی قرار نمی‌گیرند اما دربردارنده راهکارهای تجربی ارزشمندی هستند. در خلال برپایی این جشنواره بین‌المللی می‌توان پی به وجود استعدادهای تازه برد و با همراهی آنان برخی از این یافته‌ها را کاربردی کرد. در بخش‌های عمومی قسمت علمی جشنواره برای بیشتر دانشگاه‌ها فراخوان ارسال شده و از همه محققان دعوت شده تا ما را در زمینه تحقق اهداف این جشنواره یاری کنند. در کنار دعوت از اهالی فرهنگ و محققان، توصیه‌ای هم برای خانواده‌ها دارم. اینکه از جایگاه و نقش قصه گویی در رشد شخصیت کودکان و حتی نوجوانان خود غافل نشوند. صحبت درباره اثرگذاری قدرت قصه‌گویی زمان بسیاری طلب می‌کند اما همین بس که بدانیم حتی در چگونگی نهادینه کردن هنجارهای فرهنگی و اخلاقی در ذهن کودکان و نوجوانان هم اثر دارد. به گمانم قصه‌گویی بیش از هر زمان دیگری برای این روزهای خانواده‌ها و شرایطی که کرونا سبب شده کارآمد است. بچه‌ها در خلال قصه گوش دادن با موقعیت‌ها و افراد مختلفی روبه‌رو می‌شوند. درست مانند وقتی که خودمان سراغ مطالعه می‌رویم. آنان می‌توانند با کسب تجربه غیرمستقیم از شرایط آدم‌های درون قصه‌ها خودشان را به جای آنان بگذارند و کسب تجربه کنند. حداقل از این طریق یاد می‌گیرند که در موقعیت‌های مشابه چه واکنشی نشان بدهند. قصه گفتن برای کودکان و نوجوانان در شرایط فعلی به افزایش قدرت تحمل‌پذیری آنان در مواجهه با اوضاع نامطلوب کمک می‌کند. گذشته از وضعیت فعلی که این کار حتی در نهایت آرامش بیشتری بر خانواده حاکم می‌کند با قصه گفتن می‌توان به رشد زبان‌آموزی کودکان هم کمک کرد و این تنها یکی از کارکردهای بی‌شماری است که قصه‌گویی برای خانواده و حتی خود والدین دارد. خوشبختانه قصه‌گویی این روزها راحت‌تر از گذشته شده و نیازی نیست که حتماً کوله‌باری از داستان‌های شفاهی در ذهن‌مان باشد. امروز آثار ادبی ارزشمندی برای کودکان و نوجوانان منتشر می‌شود که والدین می‌توانند از همان‌ها بهره ببرند. والدین جوانی که سردرگم هستند و نمی‌دانند چه کتاب‌هایی برای فرزندان آنان مناسب هستند می‌توانند به سراغ فهرست‌هایی که از سوی مراکزی همچون کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، شورای کتاب کودک و لاک‌پشت پرنده منتشر می‌شود بروند. این فهرست‌ها دربردارنده آثاری است که به انتخاب کارشناسان و صاحب‌نظران پیش روی آنان قرار گرفته است.