11700 میلیارد تومان در حساب گندم کاران

نفیسه امامی
خبرنگار
شرکت بازرگانی دولتی ایران اعلام کرد میزان خرید تضمینی گندم از کشاورزان سراسر کشور از مرز ۲ میلیون تن عبور کرده و استان خوزستان به‌عنوان رکورددار خرید گندم در کشور محسوب می‌شود زیرا از مجموع دو میلیون تن گندم خریداری شده، استان خوزستان با یک میلیون و 255 هزار تن، ۶۳ درصد کل خرید گندم کشور را به خود اختصاص داده است.
بر اساس این گزارش، بعد از استان خوزستان به ترتیب استان‌های فارس با 160 هزار تن، ایلام با ۱۳7 هزار تن و کرمان با ۱۲7 هزار تن، در مجموع ۲۱ درصد کل خرید گندم کشور را در اختیار دارند و بعد از خوزستان، رده‌های دوم تا چهارم را به خود اختصاص داده‌اند. استان‌های مناطق جنوب و گرمسیر کشور شامل استان‌های ایلام، بوشهر، خوزستان، سیستان و بلوچستان، فارس، کرمان، هرمزگان و بوشهر، وارد عملیات خرید تضمینی گندم سال‌زراعی جاری شده‌اند و میزان تحویل گندم در استان‌های سیستان و بلوچستان، فارس و کرمان هم از رشد خوبی برخوردار بوده‌اند.دولت تا پایان اردیبهشت‌ماه، ۱۶ درصد گندم باقی‌مانده از سایر استان‌ها را خریداری کرده است در حالی که تحویل این محصول استراتژیک در تعدادی از استان‌های کشور هنوز آغاز نشده و با شروع خرید در آن استان‌ها، آمارهای ارائه شده دستخوش تغییر خواهند شد.
واریز بیش از ۱۱۷ هزار میلیارد ریال وجوه خرید تضمینی گندم
دولت تا پایان اردیبهشت ماه سال‌جاری بیش از ۱۱۷ هزار میلیارد ریال وجوه خرید تضمینی گندم را به حساب گندمکاران واریز کرد و عملیات پرداخت همچنان ادامه دارد. از آغاز فصل خرید گندم تا پایان اردیبهشت‌ماه سال‌جاری، ۱۷۷۹ مرکز خرید در کشور بالغ بر ۱ میلیون و ۸۵۲ هزار تن گندم را در قالب ۲۵۸ هزار و ۹۱۴ محموله از کشاورزان خریداری کرده‌اند. دولت با توجه به گرانی گندم در سراسر دنیا و افزایش قیمت‌های دستمزد و نهاده‌ها، با اعلام قیمت 11 هزار و 500 تومان برای خرید هر کیلوگرم گندم در سال زراعی جاری، انگیزه فعالیت بیشتر گندمکاران در خودکفایی را دو چندان کرد. قیمت اعلام شده برای خرید تضمینی گندم می‌تواند سطح کشت محصول را در مناطق مختلف برای سال زراعی آینده افزایش دهد. بالا رفتن قیمت تمام شده با برآورد قیمت‌های افزایش یافته نهاده‌های کشاورزی نظیر بذر و کود و مسائل جاری هم در خودکفایی گندم مؤثر خواهد بود.
دولت در سال گذشته حدود ۴.۵ میلیون تن خرید تضمینی داشت و ۲ میلیون تن نیز صنوف، صنعت و کارخانجات ماکارونی خریداری کرده و حدود یک و نیم میلیون تن نیز کشاورزان برای کشت سال بعد ذخیره کردند. نیاز سالانه کشور در حدود 11 و نیم میلیون تن گندم است که طبق پیش‌بینی رئیس بنیاد ملی گندمکاران، 5.6 میلیون تن از این مقدار، از گندمکاران داخلی کشور تأمین می‌شود. این در حالی است که سال گذشته برخلاف وعده‌های دولت قبل مبنی بر خرید تضمینی ۹ میلیون تن گندم تنها ۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تن گندم در پایان زمان خرید تضمینی گندم خریداری شد.
معاون امور زراعت وزیر جهاد کشاورزی نیز با اظهار امیدواری برای بارش‌های مناسب برآورد کرده است امسال ۵.۵ میلیون تن خرید تضمینی گندم از کشاورزان انجام بگیرد.
اهمیت موضوع امنیت غذایی
برابر گزارش‌های سازمان جهانی خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، ایران جزو کشورهای پرمصرف‌ گندم در جهان است به طوری که سرانه مصرف گندم در ایران ۲.۵ برابر کشورهای در حال توسعه و بیشتر از کشورهای توسعه یافته جهان است. بنابراین خودکفایی در تولید یک محصول استراتژیک و پرمصرف در کشور از ارزش ویژه‌ای برخوردار است.
تغییر اقلیم، خشکسالی‌های پی در پی، کاهش بارندگی‌ها و به تازگی جنگ اوکراین و روسیه امنیت غذایی در جهان را بشدت تحت تأثیر قرار داده و باعث بالا رفتن قیمت جهانی گندم نیز شده است. قیمت گندم که 53 درصد نسبت به اوایل سال 2022 افزایش یافته بود، طی روزهای گذشته و پس از ممنوعیت صادرات مواد غذایی حیاتی توسط هند به‌دلیل موج شدید گرما، 6 درصد دیگر جهش قیمت پیدا کرد. 
بنابراین در این برهه زمانی خاص حرکت دولت به سمت حفظ ذخایر استراتژیک گندم و ترغیب کشاورزان برای افزایش تولید می‌تواند کمک ویژه‌ای به بالا رفتن ضریب امنیت غذایی در کشور کند.