افزایش وام خرید و اجاره بهای مسکن  به شورای پول و اعتبار رفت

گروه اقتصادی / افزایش وام خرید مسکن به 700 میلیون تومان و وام اجاره به 100 میلیون تومان برای تصویب به شورای پول و اعتبار رفت.
دولت در نظر دارد سهم مسکن از تسهیلات پرداختی بانک‌ها را افزایش دهد. آمارهای رسمی نشان می‌دهد این سهم همواره کمتر از سهم بخش‌های دیگر اقتصادی است. براساس گزارش بانک مرکزی، سهم مسکن از تسهیلات پرداختی بانک‌ها در فروردین 1401 سهم اندکی است. سهم تسهیلات برای خرید مسکن غیرنوساز از کل تسهیلات پراختی بانک‌ها در فروردین برابر     0.6 درصد، سهم تسهیلات خرید مسکن نوساز 0.8 درصد، سهم وام ودیعه مسکن از کل تسهیلات پرداختی 0.2 درصد و سهم وام جعاله (وام تعمیر مسکن) 0.4 درصد از کل تسهیلات پرداختی بانک‌ها است. با اینکه بانک مرکزی، بانک‌ها را مکلف به پرداخت تسهیلات مسکن کرده است اما فقط تعداد محدودی از بانک‌ها وام مسکن پرداخت می‌کنند. زمان طولانی بازپرداخت و همچنین سود کمتر این تسهیلات در برنامه‌های حمایتی مهم‌ترین دلیل عدم تمایل بانک‌ها به پرداخت وام مسکن عنوان می‌شود.
کاهش سهم تسهیلات مسکن از کل تسهیلات بانکی در حالی است که قیمت مسکن بیشترین افزایش را در سال‌های اخیر دارد و جهش‌های قیمتی، سهم تسهیلات را از هزینه کل ساخت، خرید یا اجاره مسکن کاهش داده است. در حال حاضر مهم‌ترین برنامه پرداخت تسهیلات مسکن، پرداخت تسهیلات ساخت در قالب برنامه نهضت ملی مسکن است. بر اساس قانون، بانک‌ها مکلف هستند به‌طور متوسط سالانه 360 هزار میلیارد تومان برای ساخت یک میلیون مسکن بپردازند، اما از زمان آغاز نهضت ملی مسکن، مبلغ پرداختی تسهیلات ساخت بر اساس برنامه آن پیش نرفته است. مهم‌ترین بخش دیگر در تسهیلات مسکن، پرداخت تسهیلات خرید مسکن است. در حال حاضر بیشترین میزان پرداخت وام خرید مسکن برای خانوار شهر تهران و به میزان 400 میلیون تومان است، البته متقاضیان می‌توانند همزمان 80 میلیون تومان وام جعاله مسکن را هم دریافت کنند. اکنون وزیر راه و شهرسازی از تصمیم دولت برای افزایش وام خرید مسکن در تهران به 700 میلیون تومان خبر داده است. قسط ماهانه وام 400 میلیون تومانی در بازپرداخت به‌روش‌ ساده‌ 12 ساله ماهانه 6 میلیون و 661 هزار تومان است. کل سود این وام حدود 560 میلیون تومان است. همچنین قسط وام جعاله در روش ساده حدود 2 میلیون تومان و کل سود حدود 41 میلیون تومان است. با توجه به اینکه دریافت وام خرید مسکن، فقط با خرید اوراق امکانپذیر است، برآورد می‌شود با توجه به قیمت روز اوراق (140 هزار تومان برای هر برگه)، حدود 200 میلیون تومان از این وام باید صرف خرید اوراق شود.
تسهیلات دیگری که در بخش مسکن و از زمان شیوع کرونا پرداخت می‌شود، تسهیلات کمک ودیعه مسکن است. بیشترین میزان این تسهیلات نیز در شهر تهران پرداخت می‌شود که میزان آن 70 میلیون تومان است که بر اساس اظهارت وزیر راه و شهرسازی افزایش این تسهیلات به 100 میلیون تومان نیز در حال تصویب در شورای پول و اعتبار است. پیش از این، مصوبه وام ودیعه مسکن در جلسه شورای عالی مسکن با حضور رئیس جمهور به مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان و با نرخ سود پایین مطرح شده بود. هم اکنون برای متقاضیان در استان تهران تسهیلات ۶۰ میلیون تومانی در نظر گرفته شده که این رقم تسهیلات نسبت به سال گذشته کاهش ۱۰ میلیون تومانی داشته است. سیاستگذاری و برنامه‌ریزی برای پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن به خانوارهای مستأجر با پیشنهاد جدید وزارت راه و شهرسازی برای افزایش سقف تسهیلات به خانوارهای واجد شرایط در تهران، کلانشهرها و سایر شهرها با رقم‌های ۱۰۰، ۷۰ و۵۰ میلیون تومان در دولت در دست بررسی است.
با توجه به متوسط قیمت اعلام شده از سوی بانک مرکزی (34 میلیون تومان در فروردین امسال)، قیمت یک واحد 70 متری در تهران حدود 2 میلیارد و 300 میلیون تومان خواهد بود. بنابراین وام ۷۰۰ میلیون تومانی (هزینه خرید اوراق حق‌تقدم مسکن را فاکتور می‌گیریم) کمتر از 40 درصد آن را پوشش می‌دهد.
با توجه به رقم بالای اقساط تسهیلات مسکن و از سوی دیگر سهم کم این تسهیلات از هزینه کل یک واحد مسکونی، کارشناسان اقتصادی بهترین روش حمایت از متقاضیان مسکن را ساخت مسکن ارزان‌قیمت برای آنان در قالب برنامه‌های حمایتی می‌دانند. به این ترتیب به نظر می‌رسد در حال حاضر برنامه ساخت یک میلیون مسکن در سال که دولت اجرا می‌کند تأثیر بیشتری از افزایش تسهیلات، بر خانه‌دار شدن متقاضیان مصرفی دارد.