عشایر فارس در برابر خشکسالی تنها نمانند
اتراق ایل در همسایگی چشمه های خشک
ایران زمین - عشایر استان فارس با بیش از 26 هزار خانوار کوچنده عشایری و با تولید 25 درصد از گوشت قرمز مورد نیاز کشور و در اختیار داشتن 56 درصد از مراتع و با بیش از 3 میلیون رأس دام سبک و همچنین 46 درصد تولید صنایع دستی و سایر تولیدات دامی همچون لبنیات، روغن، پشم و پوست سهم بسزایی در تأمین نیازهای پروتئینی کشور ایفا میکنند. از سوی دیگر سبک زندگی عشایری و آداب و رسوم، صنایع دستی، فرهنگ غذایی، نوع پوشش و... چنان ویژه و متناسب با خاستگاه قومی و طایفهای آنها است که جاذبههایی منحصربهفرد برای گردشگری فرهنگی به حساب میآید. با این حال باید توجه داشت که پایداری و دوام سبک زندگی عشایری، زنده بودن و شادابی و پویایی این سبک زندگی به امکانات و واقعیتهای طبیعی، اقتصادی و جغرافیایی زیست آنها وابسته است. خشکسالیهای پیاپی همراه با مشکلات راههای عشایری و ایلراهها، بیبهره بودن از امکانات ارتباطاتی، بهداشتی و... رفته رفته از جاذبهها و مزیتهای این سبک زندگی میکاهد و بر شمار افرادی که ایل را ترک میکنند و به شمار شهرنشینان و مهاجران میافزایند، اضافه میشود. خبرنگاران رسانههای فارس، در بازدیدی همراه با گروههای جهادی، به مناطق عشایری فارس رفتند تا روایتگر مشکلات و کاستیهای زیستی و معیشتی آنان باشند.
ناصر والی، رئیس شورای عشایر تیره ماچانلو از ایل قشقایی در این باره به خبرنگاران گفت: عشایر این بخش 60 کیلومتری کازرون و شیراز قرار دارند اما مشکلات آنها تاکنون حل نشده است.
وی با بیان اینکه جامعه عشایری از نظر بهداشتی خیلی مشکل دارد، افزود: هیچ شرکت خدمات درمانی از جامعه عشایری حمایت بیمهای نمیکند؛ بیمه سلامت برای عشایر و روستاییها در نظر گرفتند اما هیچ جا طرف قرارداد نیست ،علاوه بر آن بوروکراسی اداری دارد و دفترچه بیمه سلامت را نیز قبول نمیکنند.
والی با بیان اینکه بهداشت و حمام عشایر مشکل دارد و روز به روز بیشتر میشود و هیچ کس پاسخگو نیست، خواستار رسیدگی بیشتر به بهداشت عشایر شد.
مجید کرمی قراچه، مدیرعامل سازمان مردم نهاد طایفه قراچه نیز در این بازدید گفت: از مهمترین مشکلات زندگی عشایری درگیری با منابع طبیعی در لغو پروانه چرای عشایر است و سالها است مرز مراتع و عشایر را تعیین تکلیف نمیکنند.
وی با بیان اینکه درگیری روستاییان با عشایر از دیگر مشکلات است، افزود: حریم رودخانه توسط روستاییان یا افراد دیگر مورد تجاوز قرار میگیرد که زندگی عشایر را با مشکل مواجه کرده است، همچنین مکان زندگی عشایر پس از کوچ توسط روستاییان شخم زده میشود یا تبدیل به مرغداری میشود که هم مکان زندگی و هم بهداشت عشایر را دچار مشکل میکند.
کرمی با بیان اینکه اگر این رویه ادامه یابد مناطق، خالی از سکنه عشایر میشود و ایلات عشایر از بین میرود، عنوان کرد: فرزندان عشایر باید به این چادرها بازگردند نه اینکه بهدلیل نبود امکانات مجبور شوند در حاشیه شهرهای بزرگ ساکن شوند.
راهاندازی خانههای بهداشت
احد امیری قرهقانی مسئول بهداشت عشایر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز هم به نقش مهم عشایر در توسعه پایدار کشور اشاره کرد و گفت: اگر میخواهیم به توسعه پایدار برسیم و جامعه سالمی داشته باشیم باید به جمعیت عشایر که جزو لاینفک و مهم جامعه ما هستند، توجه کنیم و امکانات بهداشتی را در اختیار این قشر قرار دهیم.
امیری ادامه داد: ما مناطق عشایری را نیازسنجی و اطلاعات آماری در خصوص جمعیت عشایر را به روزرسانی کردیم. در نهایت دستورالعملی بر اساس پراکندگی جمعیت عشایر با در نظر گرفتن وسعت و صعبالعبور بودن مناطق جغرافیایی تدوین شد و این دستورالعمل مورد تصویب وزارتخانه قرار گرفت و در نهایت به تمام دانشگاههای علوم پزشکی کشور ابلاغ شد.
مسئول بهداشت عشایر دانشگاه علوم پزشکی شیراز اضافه کرد: در حال حاضر در سطح استان فارس به تعداد قابلتوجهی از عشایر با بهرهگیری از خانههای بهداشت روستایی و پایگاههای سلامت خدمترسانی میکنیم.
امیری بیان کرد: برای منطقه خنگ سبز که منطقه قشلاق عشایر محسوب میشود نیز خانه بهداشتی مصوب کردهایم که در حال حاضر کانکس این خانه بهداشت آماده است.
وی عنوان داشت: خدماتی که به عشایر ارائه میشود خدمات بهداشتی و درمانی است و عشایر نباید انتظاراتی که از یک پزشک دارند را از بهورز مستقر در کانکس خانه بهداشت عشایر داشته باشند. وی اعلام کرد: تا آنجا که در توانمان بوده زیرساختها را برای تحقق این امر فراهم کردهایم اما نیاز است که همه سازمانها نیز هماهنگی لازم را با هم داشته باشند. بهعنوان مثال ما شرایط آب سالم و بهداشتی را تبیین میکنیم اما مشکلات در حوزه منابع تأمین آب یا اقدامات برای ایجاد زیرساختها در این زمینه باید با ورود دیگر سازمانها برطرف شود.
امیری تأکید کرد: منابع تأمین آب به ما معرفی میشود و نظارتهای لازم هنگام برداشتن آب توسط تانکرها بهصورت جدی انجام خواهد شد. همچنین نظارت بر سطح بهداشتی آب و چک کردن میزان درصد کلر موجود در این تانکرها بهصورت مستمر صورت میگیرد.
وی در رابطه با بحث بیمه عشایر گفت: وظیفه ما ارائه خدمات بهداشت و درمان به عشایر است و مشخص کردن بیمه عشایر وظیفه ما نیست اما عشایرنشینان برای بیمه شدن میتوانند با مراجعه به اداره کل امور عشایر و پرداخت هزینه ناچیزی به عضویت صندوق تأمین اجتماعی بیمه روستاییان و عشایر درآیند که این صندوق خدمات مختلفی را به منظور پوششدهی همگانی بیمهای به عشایر ارائه میکند.
امیری عنوان کرد: برخی دفترچه عشایری را بهدلیل نگرانی از قطع شدن یارانه تحویل نمیدهند که ما قادر نیستیم با صدور دفترچه خدمات روستایی برای آنها مشکلاتشان در این زمینه را برطرف کنیم.
کمبود نیروی انسانی برای آموزش عشایر
بهنام حیدری رئیس اداره آموزش و پرورش عشایر فارس نیز در این بازدید از تلاشهای این اداره برای جبران کمبود نیروی انسانی و پیشبرد هر چه بهتر اهداف آموزشی به منظور ارتقای سطح علمی عشایر سخن گفت و اظهار کرد: در حال حاضر با کمبود ۲۲۵ نفری نیروی انسانی در آموزش و پرورش عشایر رو به رو هستیم. البته این به معنای تعطیلی مدارس و برگزار نشدن کلاسهای آموزشی در سال گذشته نیست.
حیدری با تأکید بر اینکه در سال تحصیلی گذشته هیچ مدرسهای بدون معلم نبوده است، گفت: مشکل کمبود نیروی انسانی در آموزش و پرورش عشایر از طریق تأمین نیروهایی که در قالب بستههای حمایتی هستند، برطرف میشود. بهدنبال این هستیم با جبران این کمبود نیرو، مدارس را بهصورت یک نوبته بازگشایی کنیم و هر معلم را برای تدریس در یک واحد آموزشی در نظر بگیریم.
وی افزود: در مدارس عشایری معمولاً شش پایه تحصیلی توسط یک معلم تدریس میشود و این مسأله باعث شده که وظایف متعددی بر عهده یک معلم در یک واحد آموزشی گذاشته شود.
ناصر والی، رئیس شورای عشایر تیره ماچانلو از ایل قشقایی در این باره به خبرنگاران گفت: عشایر این بخش 60 کیلومتری کازرون و شیراز قرار دارند اما مشکلات آنها تاکنون حل نشده است.
وی با بیان اینکه جامعه عشایری از نظر بهداشتی خیلی مشکل دارد، افزود: هیچ شرکت خدمات درمانی از جامعه عشایری حمایت بیمهای نمیکند؛ بیمه سلامت برای عشایر و روستاییها در نظر گرفتند اما هیچ جا طرف قرارداد نیست ،علاوه بر آن بوروکراسی اداری دارد و دفترچه بیمه سلامت را نیز قبول نمیکنند.
والی با بیان اینکه بهداشت و حمام عشایر مشکل دارد و روز به روز بیشتر میشود و هیچ کس پاسخگو نیست، خواستار رسیدگی بیشتر به بهداشت عشایر شد.
مجید کرمی قراچه، مدیرعامل سازمان مردم نهاد طایفه قراچه نیز در این بازدید گفت: از مهمترین مشکلات زندگی عشایری درگیری با منابع طبیعی در لغو پروانه چرای عشایر است و سالها است مرز مراتع و عشایر را تعیین تکلیف نمیکنند.
وی با بیان اینکه درگیری روستاییان با عشایر از دیگر مشکلات است، افزود: حریم رودخانه توسط روستاییان یا افراد دیگر مورد تجاوز قرار میگیرد که زندگی عشایر را با مشکل مواجه کرده است، همچنین مکان زندگی عشایر پس از کوچ توسط روستاییان شخم زده میشود یا تبدیل به مرغداری میشود که هم مکان زندگی و هم بهداشت عشایر را دچار مشکل میکند.
کرمی با بیان اینکه اگر این رویه ادامه یابد مناطق، خالی از سکنه عشایر میشود و ایلات عشایر از بین میرود، عنوان کرد: فرزندان عشایر باید به این چادرها بازگردند نه اینکه بهدلیل نبود امکانات مجبور شوند در حاشیه شهرهای بزرگ ساکن شوند.
راهاندازی خانههای بهداشت
احد امیری قرهقانی مسئول بهداشت عشایر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز هم به نقش مهم عشایر در توسعه پایدار کشور اشاره کرد و گفت: اگر میخواهیم به توسعه پایدار برسیم و جامعه سالمی داشته باشیم باید به جمعیت عشایر که جزو لاینفک و مهم جامعه ما هستند، توجه کنیم و امکانات بهداشتی را در اختیار این قشر قرار دهیم.
امیری ادامه داد: ما مناطق عشایری را نیازسنجی و اطلاعات آماری در خصوص جمعیت عشایر را به روزرسانی کردیم. در نهایت دستورالعملی بر اساس پراکندگی جمعیت عشایر با در نظر گرفتن وسعت و صعبالعبور بودن مناطق جغرافیایی تدوین شد و این دستورالعمل مورد تصویب وزارتخانه قرار گرفت و در نهایت به تمام دانشگاههای علوم پزشکی کشور ابلاغ شد.
مسئول بهداشت عشایر دانشگاه علوم پزشکی شیراز اضافه کرد: در حال حاضر در سطح استان فارس به تعداد قابلتوجهی از عشایر با بهرهگیری از خانههای بهداشت روستایی و پایگاههای سلامت خدمترسانی میکنیم.
امیری بیان کرد: برای منطقه خنگ سبز که منطقه قشلاق عشایر محسوب میشود نیز خانه بهداشتی مصوب کردهایم که در حال حاضر کانکس این خانه بهداشت آماده است.
وی عنوان داشت: خدماتی که به عشایر ارائه میشود خدمات بهداشتی و درمانی است و عشایر نباید انتظاراتی که از یک پزشک دارند را از بهورز مستقر در کانکس خانه بهداشت عشایر داشته باشند. وی اعلام کرد: تا آنجا که در توانمان بوده زیرساختها را برای تحقق این امر فراهم کردهایم اما نیاز است که همه سازمانها نیز هماهنگی لازم را با هم داشته باشند. بهعنوان مثال ما شرایط آب سالم و بهداشتی را تبیین میکنیم اما مشکلات در حوزه منابع تأمین آب یا اقدامات برای ایجاد زیرساختها در این زمینه باید با ورود دیگر سازمانها برطرف شود.
امیری تأکید کرد: منابع تأمین آب به ما معرفی میشود و نظارتهای لازم هنگام برداشتن آب توسط تانکرها بهصورت جدی انجام خواهد شد. همچنین نظارت بر سطح بهداشتی آب و چک کردن میزان درصد کلر موجود در این تانکرها بهصورت مستمر صورت میگیرد.
وی در رابطه با بحث بیمه عشایر گفت: وظیفه ما ارائه خدمات بهداشت و درمان به عشایر است و مشخص کردن بیمه عشایر وظیفه ما نیست اما عشایرنشینان برای بیمه شدن میتوانند با مراجعه به اداره کل امور عشایر و پرداخت هزینه ناچیزی به عضویت صندوق تأمین اجتماعی بیمه روستاییان و عشایر درآیند که این صندوق خدمات مختلفی را به منظور پوششدهی همگانی بیمهای به عشایر ارائه میکند.
امیری عنوان کرد: برخی دفترچه عشایری را بهدلیل نگرانی از قطع شدن یارانه تحویل نمیدهند که ما قادر نیستیم با صدور دفترچه خدمات روستایی برای آنها مشکلاتشان در این زمینه را برطرف کنیم.
کمبود نیروی انسانی برای آموزش عشایر
بهنام حیدری رئیس اداره آموزش و پرورش عشایر فارس نیز در این بازدید از تلاشهای این اداره برای جبران کمبود نیروی انسانی و پیشبرد هر چه بهتر اهداف آموزشی به منظور ارتقای سطح علمی عشایر سخن گفت و اظهار کرد: در حال حاضر با کمبود ۲۲۵ نفری نیروی انسانی در آموزش و پرورش عشایر رو به رو هستیم. البته این به معنای تعطیلی مدارس و برگزار نشدن کلاسهای آموزشی در سال گذشته نیست.
حیدری با تأکید بر اینکه در سال تحصیلی گذشته هیچ مدرسهای بدون معلم نبوده است، گفت: مشکل کمبود نیروی انسانی در آموزش و پرورش عشایر از طریق تأمین نیروهایی که در قالب بستههای حمایتی هستند، برطرف میشود. بهدنبال این هستیم با جبران این کمبود نیرو، مدارس را بهصورت یک نوبته بازگشایی کنیم و هر معلم را برای تدریس در یک واحد آموزشی در نظر بگیریم.
وی افزود: در مدارس عشایری معمولاً شش پایه تحصیلی توسط یک معلم تدریس میشود و این مسأله باعث شده که وظایف متعددی بر عهده یک معلم در یک واحد آموزشی گذاشته شود.
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
ویژه نامه