در 10 ماه اخیر درِ تمام سفارتخانه‌ها به روی تجار ایرانی باز شد

سفیر  با  وزارت صمت و وزارتخانه های اقتصادی هماهنگ است و کار تجار پیش می رود

گروه اقتصادی/ مهدی کاشی پزها - ارمنستان کشوری که تا چند سال پیش فقط انرژی به آن صادر می‌کردیم حالا یکی از دریافت‌کنندگان جدی کالاهای ایرانی است. آنقدر که بعد از روسیه و چین سومین صادرکننده کالا به ارمنستان هستیم.
هرویک یارینجانیان، رئیس اتاق مشترک ایران و ارمنستان نیز از تسهیل فعالیت تجار ایرانی در این کشور می‌گوید و معتقد است در 10 ماه اخیر نهادهای اقتصادی چالاک‌تر از گذشته فعالیت می‌کنند. به گفته این فعال اقتصادی، ظرفیت‌های تجارت با ارمنستان بسیار است و جای توسعه دارد به گونه‌ای که تا کنون از همه این فرصت‌ها استفاده نشده است. در ادامه مشروح گفت‌و‌گوی ایشان را با «ایران» می‌خوانید.
رایزن ما در ارمنستان چقدر در حوزه دیپلماسی اقتصادی حمایتگر تجار ایرانی فعال در ارمنستان است؟
من باور دارم که امروزه تیم رایزن بازرگانی، رایزن اقتصادی، شخص آقای سفیر، مرکز توسعه تجارت، اتاق مشترک بازرگانی ایران و ارمنستان و وزارت صمت این جریان را کاملاً هماهنگ با هم می‌بینند. یعنی ما هیچ‌گونه تعارضی با هیچ کدام از این بخش‌ها به عنوان بخش خصوصی نداریم. واقعیت این است که درِ سفارت جمهوری اسلامی ایران در ارمنستان به روی تمامی فعالان اقتصادی باز است. البته این را هم بگویم تا جایی که اطلاع دارم در ماه های اخیر در اغلب سفارتخانه ها به روی فعالان اقتصادی باز شده است.
یعنی آقای سفیر کاملاً هماهنگ با وزارت امور خارجه در بخش دیپلماسی اقتصادی به مردم و فعالان تجاری خدمات‌رسانی می‌کنند. هر بار از سفیر کشورمان در ارمنستان دعوت کردیم که در همایش‌ها و جلسات ما شرکت کنند حتی یک بار نشده ایشان بگویند وقت ندارند‌. این موضوع خیلی برای ما اهمیت دارد که ببینیم بخش سفارت و کنسولی دیپلماسی‌های اقتصادی کشور کاملاً در خدمت بخش خصوصی و کمک رسان ما هستند. واقعیت این است در 10 ماه اخیر ارتباط مان با کشورهای همسایه بشدت تقویت شده و این پیامدهای تقویت رابطه را بزودی در اقتصاد مشاهده خواهید کرد. یکی از مصادیق این ارتباط و تعامل خوب، رسیدن میزان تجارت خارجی به 101 میلیارد دلار در سال 1400 است.
هم‌اکنون در معاونت اقتصادی وزارت خارجه شرایط چطور است؟
از زمانی که آقای امیر عبداللهیان و آقای دکتر صفری معاونت اقتصادی ایشان تشریف آوردند ما چند بار در خدمت آنها بودیم. چندین بار در وزارت امورخارجه با آقای صفری رؤسای اتاق‌های مشتر‌ک و سفرای آن کشورها جلسه داشتیم. در این جلسات هماهنگی‌های لازم با سفرا مطابق نظرات مستقیم معاونت اقتصادی وزارت امورخارجه جناب آقای صفری به عمل آمد. آقای عبداللهیان و آقای سفیر و سایر سفرای کشورهای همسایه به علاوه هند و چین نیز حضور داشتند.
شیوه و سطح فعالیت وزارت صمت در دوره قبل را با این دوره مقایسه کنید.
به عنوان فعال اقتصادی احساس می‌کنم در دولت جدید هماهنگی با وزارت امور خارجه، وزارت صمت، سفارتخانه و مرکز توسعه تجارت چالاکی و چابکی بیشتری دیده می‌شود. شاید در دوره پیش بانک مرکزی اشکالات زیادی برای ما پیش می‌آورد که امروزه مرتفع شده است. یا مثلاً وزارت صمت بویژه گمرک اشکالات زیادی برای ما به وجود می‌آورد اما امروز این اشکالات را نداریم. یک بازرگان یا تولیدکننده راحت بودن از نظر تسهیلات در تجارت را برای خود به عنوان یک نعمت می‌بیند. وقتی این آیتم‌ها منقطع می‌شوند و کالای شما در گمرک سه تا شش ماه رسوب می‌کند، وقتی می‌خواهید کالایی را وارد کنید و براساس آن کارخانه خود را تجهیز یا ماشین آلات خود را تعویض کنید اما امکان آن را ندارید، روزهای خوشی نیست. خوشبختانه با تمهیداتی که آقای فاطمی امین وزیر جوان و سرشار از انرژی و رئیس سازمان توسعه تجارت آقای پیمان پاک انجام دادند روند ما کاملاً روان‌تر و گسترده‌تر شده است. جمیع این عوامل باعث می‌شود احساس کنیم بزودی اتفاقات بهتر نیز برای ما رقم خواهد خورد.
اصولاً ارمنستان خواهان چه نوع کالای ایرانی است؟ از ۲ هزار قلم کالایی که درخواست کردند در یک سال چقدر از آن را توانستند از ایران تأمین کنند؟
ارمنستان یک کشور با تجارت آزاد است، درست است که این کشور سه میلیون جمعیت دارد اما این را در نظر بگیرید که می‌توانیم از آن به عنوان ویترین اوراسیا استفاده کنیم. به عنوان یک هاب منطقه‌ای و به عنوان اینکه کالاهای ما وارد کشور ارمنستان شود و با سرمایه‌گذاری مشترک ارمنستان با کشورهای ژاپن، نروژ، کانادا و سوئیس تعرفه ترجیحی ۴درصد دارد. یعنی کالاهای ایرانی با سرمایه‌گذاری ایرانی می‌توانند وارد این کشورها شوند و با ۴درصد گمرکی به کشورهایی که نام بردم وارد شوند‌. بنابراین مزیت‌های زیادی برای ما وجود دارد و در این چندسال مغفول مانده است‌ که باید توسعه پیدا کند. پس برای ارمنستان از نظر کالا و خدمات در تمامی موارد امکان صادرات داریم. چون ارمنستان به خودی خود تولید کننده بسیاری از کالاها نیست و با یک سرمایه‌گذاری مشترک این ۲۲۰۰ قلم کالا  در ۲۰درصد افزایش کالایی که ذکر کردم وارد این کشور می‌شود‌. عمده مشکلی که داریم این است که اغلب کالاهای ما در ارمنستان شناخته شده نیستند. کالاها باید شناسانده شوند و براساس این شناخت سایر کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق را تحت سیطره کالا و اقتصاد خود قرار دهیم‌‌.
به نظر شما حذف ارز 4200 تومانی تا چه حد اثربخش بوده است؟
من بشدت مخالف تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی هستم چرا که از اهداف اصلی خود بسیار منحرف شد و زمینه توزیع رانت گسترده‌ای را در یکسری اصناف یا افراد ایجاد کرد. در حالی‌که اگر این ارز را به زیرساخت‌ها اختصاص می‌دادیم، به عنوان مثال ارز ۴۲۰۰ در مورد دارو یا نهاده‌ها را اگر به زیرساخت‌ها اختصاص می‌دادیم بهتر بود. باید ببینیم چند میلیون دلار به ارز ۴۲۰۰ اختصاص دادیم و با این رقم می‌توانستیم چه زیرساخت‌هایی را برای کشور ایجاد کنیم. اساساً چند نرخی بودن ارز فسادزا است. شما نمی‌توانید یک قانون اقتصادی پیدا کنید که اگر کشور شما چند نرخ ارز داشته باشد موفق هستید. اینکه ما به یکباره چنین شکاف بزرگی را در ارز خود تعریف می‌کنیم قطعاً اشتباه است و این نرخ ارز نمی‌تواند جلوی تورم و گرانی را بگیرد و حتی بیشتر به آن دامن می‌زند. شاید این پول‌ها در اموری به کار گرفته شده که اصلاً فکر آن را نمی‌کردیم. بنابراین فکر می‌کنم این ارز کمکی نکرده بلکه بسیار به زیرساخت‌های اقتصادی ما آسیب زده است.
دولت روحانی ارز 4200 تومانی را متولد کرد،‌اما جرأت نداشت آن را حذف و روند را اصلاح کند. به نظر شما چرا چنین کاری نکرد؟
جرأت می‌خواست که این دولت با اینکه می دانست بالاخره این کار بزرگ تبعاتی دارد اما آن هم در سال اولش انجام داد.